ءماتىننىڭ جوسپارى، تاقىرىبى، تۇرلەرى
قازاق ءتىلى 3 سىنىبى
تاقىرىپتار:
1) ءماتىن جوسپارى
2) ءماتىننىڭ تۇرلەرى
3) ءماتىن تاقىرىبى
ءماتىن جوسپارى
سىلتەمە: جوسپار
ماقساتى: ءماتىن قۇراستىرۋ، نەگىزگى يدەياسىن؛ ونداعى نەگىزگى ويدى انىقتاۋ ارقىلى ماتىنگە جوسپار قۇرۋ؛ قۇرىلعان جوسپار بويىنشا ءماتىن قۇراستىرۋدى ۇيرەتۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە: بەرىلگەن جوسپار، سۋرەتتەر بويىنشا جانە بەلگىلى ءبىر جاعدايعا بايلانىستى اڭگىمە قۇراۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: «ارالاسىپ كەتكەن وقيعالار»، «اۆتورعا سۇراق قويۋ»، «اڭگىمەنى بىرلەسە جازۋ» ستراتەگيالارى.
پسيحولوگيالىق دايىندىق
ءبىز ادەپتى بالامىز،
ءبىز ەرەكشە بولامىز.
قوناقتاردى كورگەندە:
سالەمەتسىزدەر مە! – دەپ
سالەمدەسىپ الامىز.
گەومەتريالىق فيگۋرالارعا جازىلعان ساندارعا بايلانىستى توپقا ءبولۋ
وي - تولعانىس.
- «مەنىڭ مىسىعىم» تاقىرىبىنا جازعان ماتىندەرىن تىڭداۋ
جاڭا ساباق
قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ
«ارالاسىپ كەتكەن وقيعالار» ستراتەگيالارى بويىنشا جۇمىس ىستەۋ شاعىنداۋ ءماتىن تاڭداپ الىنادى. ءماتىن ءبىر بەت قاعازعا جازىلادى، بولىمدەر بويىنشا بىرنەشە بولىككە ءبولىنىپ قىرقىلادى. ول بولىكتەر پارتانىڭ بەتىنە ورىندارىن اۋىستىرىپ، ارالاستىرىپ، جايىلىپ قويىلادى.
وقۋشىلار وسى ءماتىننىڭ بولىكتەرىن وقىپ، مازمۇنىنا قاراي تاۋىپ قۇراستىرادى. ءار توپقا قۇراعان ءماتىننىڭ مازمۇنىن ايتقىزۋعا بولادى.
سودان كەيىن وسى ءماتىننىڭ ءار بولىگىندەگى نەگىزگى ويدى تاۋىپ، ءبىر سويلەممەن جازۋ تاپسىرىلادى. ءار توپتىڭ جازعانىن تىڭداي كەلە، ىشىنەن بىرەۋى تاڭداپ الىنىپ، تاقتاعا جازىلادى. مىنە، وسىلايشا ءماتىن جوسپارىن قۇرۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ كوزدەلەدى.
كىرىسپە.
ماعىنانى تانۋ كەزەڭى
1 - جاتتىعۋ. 49 بەت
ءماتىندى وقى. ماتىندەگى ابزاستاردىڭ ورنى اۋىسقان. ابزاستاردى دۇرىس ورنالاستىر.
1. بوتانىڭ ورامالىن ۇمىتۋى
2. ورامالىن تاۋىپ الۋى
3. ۇمىتشاقتىعىنا ۇيالۋى
2 - جاتتىعۋ 50 بەت
سويلەمدەردى وقىپ، قانداي قاتە جىبەرىلگەنىن تابۋ.
قۇستاردى قورعاۋ كەرەك، ويتكەنى ولار ءبىزدىڭ قاناتتى دوستارىمىز.
كولدىڭ جاعاسىندا بالىقشىلار وتىر.
قۇستار كۇزدە جىلى جاققا ۇشىپ كەتەدى.
بۇزاۋ ورىستەن كەلە جاتقان ەنەسىن كورىپ، موڭىرەدى.
سەرگىتۋ ءساتى.
وي قورىتۋ:
«اڭگىمەنى بىرلەسە جازۋ» ستراتەگياسى بىلاي جۇزەگە اسىرىلادى. ءارتۇرلى تاقىرىپ جازىلعان بىرنەشە كارتوچكا بولادى، ءار توپ ءبىر - ءبىر تاقىرىپتى تاڭداپ الادى.
الدىمەن توپ مۇشەلەرى تاقىرىپ بويىنشا قانداي يدەيالار قامتىلاتىنىن توپتاستىرۋ ارقىلى جازادى.
وقيعا جەلىسىن انىقتاپ العاننان كەيىن، 1 - وقۋشى ءماتىننىڭ باستالۋىن (كىرىسپە ءبولىم) جازادى، 2 - وقۋشى بولعان وقيعانى جازادى، ياعني نەگىزگى ماسەلەگە توقتالادى، 3 - وقۋشى ءماتىندى اياقتايدى (قورىتىندى ءبولىم)، 4 - وقۋشى وقيعاعا ءوز كوزقارسىن بىلدىرەدى.
ءوزىن - ءوزى باعالاۋ، جۇپتىق باعالاۋ، باعالاۋ پاراعى ارقىلى باعالاۋ
تاقىرىپتار:
1) ءماتىن جوسپارى
2) ءماتىننىڭ تۇرلەرى
3) ءماتىن تاقىرىبى
ءماتىن جوسپارى
سىلتەمە: جوسپار
ماقساتى: ءماتىن قۇراستىرۋ، نەگىزگى يدەياسىن؛ ونداعى نەگىزگى ويدى انىقتاۋ ارقىلى ماتىنگە جوسپار قۇرۋ؛ قۇرىلعان جوسپار بويىنشا ءماتىن قۇراستىرۋدى ۇيرەتۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە: بەرىلگەن جوسپار، سۋرەتتەر بويىنشا جانە بەلگىلى ءبىر جاعدايعا بايلانىستى اڭگىمە قۇراۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: «ارالاسىپ كەتكەن وقيعالار»، «اۆتورعا سۇراق قويۋ»، «اڭگىمەنى بىرلەسە جازۋ» ستراتەگيالارى.
پسيحولوگيالىق دايىندىق
ءبىز ادەپتى بالامىز،
ءبىز ەرەكشە بولامىز.
قوناقتاردى كورگەندە:
سالەمەتسىزدەر مە! – دەپ
سالەمدەسىپ الامىز.
گەومەتريالىق فيگۋرالارعا جازىلعان ساندارعا بايلانىستى توپقا ءبولۋ
وي - تولعانىس.
- «مەنىڭ مىسىعىم» تاقىرىبىنا جازعان ماتىندەرىن تىڭداۋ
جاڭا ساباق
قىزىعۋشىلىعىن وياتۋ
«ارالاسىپ كەتكەن وقيعالار» ستراتەگيالارى بويىنشا جۇمىس ىستەۋ شاعىنداۋ ءماتىن تاڭداپ الىنادى. ءماتىن ءبىر بەت قاعازعا جازىلادى، بولىمدەر بويىنشا بىرنەشە بولىككە ءبولىنىپ قىرقىلادى. ول بولىكتەر پارتانىڭ بەتىنە ورىندارىن اۋىستىرىپ، ارالاستىرىپ، جايىلىپ قويىلادى.
وقۋشىلار وسى ءماتىننىڭ بولىكتەرىن وقىپ، مازمۇنىنا قاراي تاۋىپ قۇراستىرادى. ءار توپقا قۇراعان ءماتىننىڭ مازمۇنىن ايتقىزۋعا بولادى.
سودان كەيىن وسى ءماتىننىڭ ءار بولىگىندەگى نەگىزگى ويدى تاۋىپ، ءبىر سويلەممەن جازۋ تاپسىرىلادى. ءار توپتىڭ جازعانىن تىڭداي كەلە، ىشىنەن بىرەۋى تاڭداپ الىنىپ، تاقتاعا جازىلادى. مىنە، وسىلايشا ءماتىن جوسپارىن قۇرۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ كوزدەلەدى.
كىرىسپە.
ماعىنانى تانۋ كەزەڭى
1 - جاتتىعۋ. 49 بەت
ءماتىندى وقى. ماتىندەگى ابزاستاردىڭ ورنى اۋىسقان. ابزاستاردى دۇرىس ورنالاستىر.
1. بوتانىڭ ورامالىن ۇمىتۋى
2. ورامالىن تاۋىپ الۋى
3. ۇمىتشاقتىعىنا ۇيالۋى
2 - جاتتىعۋ 50 بەت
سويلەمدەردى وقىپ، قانداي قاتە جىبەرىلگەنىن تابۋ.
قۇستاردى قورعاۋ كەرەك، ويتكەنى ولار ءبىزدىڭ قاناتتى دوستارىمىز.
كولدىڭ جاعاسىندا بالىقشىلار وتىر.
قۇستار كۇزدە جىلى جاققا ۇشىپ كەتەدى.
بۇزاۋ ورىستەن كەلە جاتقان ەنەسىن كورىپ، موڭىرەدى.
سەرگىتۋ ءساتى.
وي قورىتۋ:
«اڭگىمەنى بىرلەسە جازۋ» ستراتەگياسى بىلاي جۇزەگە اسىرىلادى. ءارتۇرلى تاقىرىپ جازىلعان بىرنەشە كارتوچكا بولادى، ءار توپ ءبىر - ءبىر تاقىرىپتى تاڭداپ الادى.
الدىمەن توپ مۇشەلەرى تاقىرىپ بويىنشا قانداي يدەيالار قامتىلاتىنىن توپتاستىرۋ ارقىلى جازادى.
وقيعا جەلىسىن انىقتاپ العاننان كەيىن، 1 - وقۋشى ءماتىننىڭ باستالۋىن (كىرىسپە ءبولىم) جازادى، 2 - وقۋشى بولعان وقيعانى جازادى، ياعني نەگىزگى ماسەلەگە توقتالادى، 3 - وقۋشى ءماتىندى اياقتايدى (قورىتىندى ءبولىم)، 4 - وقۋشى وقيعاعا ءوز كوزقارسىن بىلدىرەدى.
ءوزىن - ءوزى باعالاۋ، جۇپتىق باعالاۋ، باعالاۋ پاراعى ارقىلى باعالاۋ
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
