مەكتەپالدى دايارلىق توبىمەن باستاۋىش بۋىن اراسىنداعى ساباقتاستىق
شىعىس قازاقستان وبلىسى، سەمەي قالاسى
№25 جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ.
«بوبەك» شاعىن ورتالىعىنىڭ
مەكتەپالدى دايىندىق توپ تاربيەشىسى
تازابەكوۆا شۇعىلا نۇرلىبەك قىزى
مەكتەپالدى دايارلىق توبىمەن باستاۋىش بۋىن اراسىنداعى ساباقتاستىق.
ساباقتاستىق جۇمىسىنداعى ورتاق ماقسات: مەكتەپكە وقۋعا بالالاردى تابىستى دايىنداۋدىڭ جولىندا ولاردىڭ ينتەللەكتۋالدىق جانە جان - جاقتى دامۋىن قامتاماسىز ەتەتىن ءبىرىڭعاي ءبىلىم مەن تاربيە كەڭىستىگىن قالىپتاستىرۋ. مەكتەپتە ساپالى ءبىلىم الۋ مەكتەپالدى دايىندىعىنا جانە بالاباقشا مەن باستاۋىش مەكتەپتىڭ ساباقتاستىعىمەن تىعىز بايلانىستى.
ءبىلىم سالاسىنداعى ءوزارا بايلانىس بۇرىننان تالاپ ەتىلەتىن، الايدا ول كەزدە باعدارلامالار كوپ جىل بويى وزگەرمەيتىن، سوندىقتان اتا - انا دا، مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمە دە باستاۋىش مەكتەپ تالابىن ءبىلىپ وتىراتىن. ال ءقازىر باعدارلامالار، تەحنولوگيالار ۇنەمى وزگەرۋدە.
ۇلى پەداگوگ ا. ا سۋحوملينسكيي «بالانىڭ اقىل وي دامۋىنىڭ، قىزىعۋشىلىعىن، قابىلەتىن، بەيىمىن بىلمەي ونى وقىتۋعا، تاربيەلەۋگە بولمايدى» - دەگەن ناقتى تۇجىرىمى ساباقتاستىقتىڭ كەرەكتىگىن كوزدەيدى.
ءا. بيدوسوۆ ءوز مالىمدەۋىندە “ساباقتاستىق دەگەنىمىز – مەكتەپ جاسىنا دەيىنگىلەر مەن باستاۋىش مەكتەپتەگى پاندەردى وقىتۋدىڭ ءار ءتۇرلى ساتىسىندا بالالاردىڭ بىلىمدەرىنىڭ اراسىندا قاجەتتى بايلانىستار مەن قاتىناستار ورناتۋ”.
ساباقتاستىق دەگەنىمىز – ەكى بۋىن اراسىنداعى ورتاق مىندەتتەر، ورتاق جۇيە، ءبىلىم بەرۋدىڭ ادىستەمەلىك جۇيەسىنىڭ ءاربىر كومپونەنتىنىڭ ۇيلەسىمدىگى. ياعني ساباقتاستىقتىڭ تۇپكىلىكتى ماقساتى - بالانى جۇيەلى، ساتىلى دامىتۋ، ءبىر بۋىننان ەكىنشى بۋىنعا نەعۇرلىم ءساتتى ءوتۋىن ۇيىمداستىرۋ. مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمە مەن مەكتەپ اراسىنداعى بايلانىس فورمالارىنىڭ ساباقتاستىعىن ەكى ءوزارا بايلانىستى كورىنىسكە بولۋگە بولادى: اقپاراتتىق – اعارتۋشىلىق جانە پراكتيكالىق.
ءبىرىنشى كورىنىسى، مۇعالىمدەر مەن تاربيەشىلەردىڭ وقۋ - تاربيە جۇمىسىنىڭ مىندەتتەرىمەن ءوزارا تانىسۋىن، مەكتەپالدى توپتارى مەن مەكتەپتىڭ ءبىرىنشى سىنىبى باعدارلامالار مازمۇنىن زەرتتەۋدى بولجايدى. وسى ماقساتقا بايلانىستى مىناداي فورمالارى مۇعالىمدەر مەن تاربيەشىلەردىڭ بىرىككەن پەداگوگيكالىق كەڭەستەرىندە بالالاردىڭ مەكتەپكە دايىندىعى ماسەلەسى بويىنشا قاتىسۋى، دارىستەرمەن ءوزارا الماسۋى جانە ت. ب. جۇمىستاردى جۇزەگە اسىرۋى جاتادى.
ەكىنشى، تاجىريبەلىك كورىنىس – ءبىر جاعىنان مۇعالىمدەردىڭ مەكتەپالدى دايارلىق توپ ياعني، وزدەرىنىڭ بولاشاق وقۋشىلارىمەن الدىن الا تانىسۋى، ەكىنشى جاعىنان، تاربيەشىلەردىڭ بۇرىنعى تاربيەلەنۋشىلەردى باقىلاپ وتىرۋىمەن بەينەلەنەدى. بەرىلگەن مازمۇندى جۇزەگە اسىرۋ فورمالارى: مۇعالىمدەردىڭ بولاشاق وقۋشىلارمەن تانىسۋ ءۇشىن مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەلەردەگى دايىندىق توپتارعا جۇيەلى قاتىسۋى، ولاردىڭ ءىس - ارەكەتىن باقىلاۋ، بالالاردىڭ ءبىلىم دەڭگەي ناتيجەلەرىمەن جانە مىنەزدەمەلەرىمەن تانىسۋى بولىپ تابىلادى.
مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەنىڭ ماقساتى
بالا دەنساۋلىعىن ساقتاۋ، نىعايتۋ؛
پسيحولوگيالىق دامۋىنا جاعداي جاساۋ (ەستە ساقتاۋ، ويلاۋ، قابىلداۋ)
مەكتەپتە وقۋعا دايىنداۋ (مەكتەپ، مەكتەپ ەرەجەسى، قوڭىراۋ، ءۇزىلىس، اسحانا)
مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەنىڭ مىندەتتەرى:
- سالاۋاتتى ءومىر ءسۇرۋ سالتىنىڭ قۇندىلىعىنا بالالاردى قاتىستىرۋ؛
ەموسيونالدىق امان - ساۋلىعىن قامتاماسىز ەتۋ، ءار ءتۇرلى كوركەمدىك ءىس - ارەكەت تۇرىنە جاعداي جاساۋ؛
- تالابىن، بىلۋگە قۇمارلىعىن، ەركىندىگىن دامىتۋ؛
- اينالاداعى الەم جايىندا ءبىلىمىن قالىپتاستىرۋ؛
مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمە مەن باستاۋىش سىنىپتىڭ ساباقتاستىق بويىنشا جۇمىسىن ۇيىمداستىرۋ:
مەكتەپتە وقىپ ۇيرەنۋىنە جاعداي جاساۋ؛
مەكتەپتە وقۋعا پسيحولوگيالىق دايىندىعىن قالىپتاستىرۋ؛
بالا دامۋىنىڭ ۇدىكسىز ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن قۇرۋ.
ەكى ۇيىم اراسىنداعى ارەكەت:
مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمە — تانىمدىق ارەكەت — ماعلۇمات الادى، تالدايدى، وينايدى، ءبىلىم الىپ، تاجىريبە جاسايدى. باستاۋىش سىنىپ — وقۋ ارەكەتى — وقي الۋعا ۇيرەنەدى، وقىعىسى كەلەدى، جاڭا مازمۇندى مەڭگەرەدى، جاڭا تۇسىنىكتەر قالىپتاسادى. مەكتەپالدى دايىندىق توبىنىڭ بالالاردىڭ نەگىزگى قىزمەتى ويىن ەكەنى ەستەن شىعارىلماۋ كەرەك. تەك تانىمدىق، دامىتۋشىلىق ويىنداردىڭ كومەگىمەن ءبىلىم نەگىزى قالىپتاسا باستايدى
مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمە، باستاۋىش بۋىن مەن اتا - انا اراسىنداعى ساباقتاستىق ساقتالعاندا بالانىڭ مەكتەپكە جالپى، ارنايى جانە پسيحولوگيالىق جاعىنان قامتاماسىز ەتىلەدى.
مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالالاردى مەكتەپكە دايىنداۋ اۋقىمدى ماسەلە. كوپتەگەن جۇمىستى تالاپ ەتەدى. مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمە مەن مەكتەپ اراسىندا ءوزارا بايلانىستى ورناتۋ. كوپتەگەن اتا - انالار بالانىڭ مەكتەپكە بارۋى ءۇشىن تەك ارىپتەردى تانىپ، ساناي السا بولعانى دەپ تۇجىرىمدايدى. ارينە، بۇل دا ماڭىزدى فاكتور الايدا، بالانىڭ مەكتەپكە پسيحولوگيالىق جاعىنان دايىندىعىنا نازار اۋدارمايدى. بۇل كەزەڭ بالالار ءۇشىن وتە اۋىر. ارينە، مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەدە وزىندىك ءادىس - تاسىلدەرىن قولدانادى، پسيحولوگ – پەداگوگ تا بالالارمەن جۇمىس جۇرگىزىپ مەكتەپكە دايىندىعىن تەكسەرەدى. بالانىڭ مەكتەپكە پسيحولوگيالىق جاعىنان دايىندىعى دەگەن نە؟ بۇل بالانىڭ مەكتەپ باعدارلامالارىن قابىلداۋىندا پسيحيكالىق جاعىنان دايىن بولۋى.
- ەرىك - جىگەرىنىڭ دايىن بولۋى
- موتيۆاسيالىق دايىندىق
- ينتەللەكتۋالدىق دايىندىق
- فيزيكالىق دايىندىق
- كوممۋنيكاتيۆتىك دايىندىق
- ۇساق ساۋساق بۇلشىق ەت موتوريكالارىنىڭ جەتىلۋى.
ينتەللەكتۋالدى تولىسۋ – بۇل نازاردى توپتاستىرا الۋ، قۇبىلىستار مەن جاڭالىقتار اراسىندا بايلانىستار ورناتا ءبىلۋ، لوگيكالىق ەستە ساقتاۋدىڭ دارەجەسىن كوتەرە ءبىلۋ، ۇلگىلەر، مىسالدار كەلتىرۋ، اقىل - ويدى دامىتا ءبىلۋ قابىلەتى 6 - 7 جاسقا بالا ءبىلۋى كەرەك: ءوزىنىڭ مەكەن - جايىن، تۇراتىن جەرىنىڭ اتاۋىن قالا، اۋىل. مەملەكەتىنىڭ اتاۋىن، باس قالاسىن. ءوزىنىڭ اتا - اناسىنىڭ اتى – جوندەرىن، قايدا، كىم بولىپ جۇمىس جاسايتىنىن. جىل مەزگىلدەردىڭ اۋىسۋىن.
اي، اپتا اتاۋلارىن. اعاشتار مەن گۇلدەر اتاۋلارىن. ءۇي جانە جابايى جانۋارلاردى اجىراتا ءبىلۋ.
موتيۆاسيالىق تولىسۋ - (بالانىڭ وقۋعا دەگەن ىنتاسىنىڭ بولۋى) ياعني بالانىڭ – وقۋشى اتانۋى جايىندا تىلەگەنىڭ بولۋى. مەكتەپتىڭ بالا ءۇشىن ءبىلىم ورداسى ەكەنىن ءتۇسىنۋى. مەكتەپ جايىندا بالاعا تەك جاعىمدى حابار بەرۋ.
ەرىك جىگەرىنىڭ تولىسۋى - بالانىڭ الدىنا ماقسات قويا ءبىلۋى. ءوزىنىڭ ارەكەتىنىڭ ناتيجەسىن باعالاي الۋى. ۇلكەندەر تالاپ ەتكەن تالاپتى ورىنداي الۋى. بالانىڭ ەرىك جىگەرىنىڭ قالىپتاسۋىنا بەينەلەۋ ونەرى سۋرەت سالۋ، مۇسىندەۋ، جاپسىرۋ جانە قۇراستىرۋ اسەر ەتەدى.
بالانىڭ ومىردە بولاتىن ءاربىر جاعدايدى قابىلداۋىندا، وعان دەگەن اسەرىن بىلدىرە الۋىندا كورىنىس تابادى. زەرىكتىرەتىن وتە ۇزاق جۇمىستى اتقارۋدا، كۇيزەلىس جاعدايلارىنا توتەپ بەرۋدە ماڭىزى زور.
قارىم - قاتىناس دايىندىعى (كوممۋنيكاتيۆتىك دايىندىق)- بالانىڭ ءوزىن - ءوزى باسقارا الۋى ياعني ۇجىمدىق قارىم - قاتىناسقا تۇسە الۋى. ياعني بالالارمەن بىرلەسىپ جۇمىس جاساي بىلۋگە، كەرەك كەزدە ءوزىنىڭ كوزقاراسىنىڭ دۇرىستىعىن قورعاي ءبىلۋى نەمەسە قاتەلىگىن مويىنداۋى. قاتارلاستارىمەن بولاتىن قارىم - قاتىناستىڭ قاجەتتىلىگىن، بالالار توبىنا ءسىڭىسىپ كەتۋدى، مۇعالىمدەر مەن وقۋلىقتارداعى تاپسىرمالاردى ءتۇسىنۋىن تۇسپالدايدى.
فيزيكالىق دامۋ جاعىنان دايىندىق - دەنساۋلىعىنىڭ جارامدى بولۋى. شىدامدىلىق، شىنىققان ءبىر ورىنىندا 35 - 40 مينۋت وتىرا الۋى. جۇيەلى ءبىلىم الۋدا بالانىڭ جۇمىس جاساي الۋ قابىلەتى ونىڭ جاس ەرەكشەلىگىنىڭ قاجەتتىلىگىنە ساي فيزيكالىق دامۋىنىڭ دەڭگەيى.
ۇساق ساۋساق بۇلشىق ەت موتوريكاسىنىڭ جەتىلۋى - 6 - 7 جاسقا قاراي بالا قارىنداش پەن قىلقالاممەن ءارتۇرلى ءادىس - ءتاسىلدى قولدانا ەركىن سۋرەت سالا ءبىلۋى. سۋرەتتە بىرنەشە زاتتاردى بەينەلەي الىپ، تۇتاس ءبىر مازمۇندا سۋرەت سالا ءبىلۋ. شتريحتاۋ، سۋرەتتەردى كونتۋر شەتىنە شىعارماي بوياۋ. تور كوز، قيسىق جول، ۇزىن جول داپتەرلەرىندە باعدارلاپ جۇمىس جاساي ءبىلۋ.
جوعارىدا ايتىلعان فاكتورلار (ىقپالدار) ەسكەرىلسە مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەمەن، باستاۋىش بۋىن مەن اتا - انا اراسىنداعى ساباقتاستىق ساقتالعاندا بالانىڭ مەكتەپكە جالپى، ارنايى جانە پسيحولوگيالىق جاعىنان دايىندىعى دۇرىس قامتاماسىز ەتىلەدى.
№25 جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ.
«بوبەك» شاعىن ورتالىعىنىڭ
مەكتەپالدى دايىندىق توپ تاربيەشىسى
تازابەكوۆا شۇعىلا نۇرلىبەك قىزى
مەكتەپالدى دايارلىق توبىمەن باستاۋىش بۋىن اراسىنداعى ساباقتاستىق.
ساباقتاستىق جۇمىسىنداعى ورتاق ماقسات: مەكتەپكە وقۋعا بالالاردى تابىستى دايىنداۋدىڭ جولىندا ولاردىڭ ينتەللەكتۋالدىق جانە جان - جاقتى دامۋىن قامتاماسىز ەتەتىن ءبىرىڭعاي ءبىلىم مەن تاربيە كەڭىستىگىن قالىپتاستىرۋ. مەكتەپتە ساپالى ءبىلىم الۋ مەكتەپالدى دايىندىعىنا جانە بالاباقشا مەن باستاۋىش مەكتەپتىڭ ساباقتاستىعىمەن تىعىز بايلانىستى.
ءبىلىم سالاسىنداعى ءوزارا بايلانىس بۇرىننان تالاپ ەتىلەتىن، الايدا ول كەزدە باعدارلامالار كوپ جىل بويى وزگەرمەيتىن، سوندىقتان اتا - انا دا، مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمە دە باستاۋىش مەكتەپ تالابىن ءبىلىپ وتىراتىن. ال ءقازىر باعدارلامالار، تەحنولوگيالار ۇنەمى وزگەرۋدە.
ۇلى پەداگوگ ا. ا سۋحوملينسكيي «بالانىڭ اقىل وي دامۋىنىڭ، قىزىعۋشىلىعىن، قابىلەتىن، بەيىمىن بىلمەي ونى وقىتۋعا، تاربيەلەۋگە بولمايدى» - دەگەن ناقتى تۇجىرىمى ساباقتاستىقتىڭ كەرەكتىگىن كوزدەيدى.
ءا. بيدوسوۆ ءوز مالىمدەۋىندە “ساباقتاستىق دەگەنىمىز – مەكتەپ جاسىنا دەيىنگىلەر مەن باستاۋىش مەكتەپتەگى پاندەردى وقىتۋدىڭ ءار ءتۇرلى ساتىسىندا بالالاردىڭ بىلىمدەرىنىڭ اراسىندا قاجەتتى بايلانىستار مەن قاتىناستار ورناتۋ”.
ساباقتاستىق دەگەنىمىز – ەكى بۋىن اراسىنداعى ورتاق مىندەتتەر، ورتاق جۇيە، ءبىلىم بەرۋدىڭ ادىستەمەلىك جۇيەسىنىڭ ءاربىر كومپونەنتىنىڭ ۇيلەسىمدىگى. ياعني ساباقتاستىقتىڭ تۇپكىلىكتى ماقساتى - بالانى جۇيەلى، ساتىلى دامىتۋ، ءبىر بۋىننان ەكىنشى بۋىنعا نەعۇرلىم ءساتتى ءوتۋىن ۇيىمداستىرۋ. مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمە مەن مەكتەپ اراسىنداعى بايلانىس فورمالارىنىڭ ساباقتاستىعىن ەكى ءوزارا بايلانىستى كورىنىسكە بولۋگە بولادى: اقپاراتتىق – اعارتۋشىلىق جانە پراكتيكالىق.
ءبىرىنشى كورىنىسى، مۇعالىمدەر مەن تاربيەشىلەردىڭ وقۋ - تاربيە جۇمىسىنىڭ مىندەتتەرىمەن ءوزارا تانىسۋىن، مەكتەپالدى توپتارى مەن مەكتەپتىڭ ءبىرىنشى سىنىبى باعدارلامالار مازمۇنىن زەرتتەۋدى بولجايدى. وسى ماقساتقا بايلانىستى مىناداي فورمالارى مۇعالىمدەر مەن تاربيەشىلەردىڭ بىرىككەن پەداگوگيكالىق كەڭەستەرىندە بالالاردىڭ مەكتەپكە دايىندىعى ماسەلەسى بويىنشا قاتىسۋى، دارىستەرمەن ءوزارا الماسۋى جانە ت. ب. جۇمىستاردى جۇزەگە اسىرۋى جاتادى.
ەكىنشى، تاجىريبەلىك كورىنىس – ءبىر جاعىنان مۇعالىمدەردىڭ مەكتەپالدى دايارلىق توپ ياعني، وزدەرىنىڭ بولاشاق وقۋشىلارىمەن الدىن الا تانىسۋى، ەكىنشى جاعىنان، تاربيەشىلەردىڭ بۇرىنعى تاربيەلەنۋشىلەردى باقىلاپ وتىرۋىمەن بەينەلەنەدى. بەرىلگەن مازمۇندى جۇزەگە اسىرۋ فورمالارى: مۇعالىمدەردىڭ بولاشاق وقۋشىلارمەن تانىسۋ ءۇشىن مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەلەردەگى دايىندىق توپتارعا جۇيەلى قاتىسۋى، ولاردىڭ ءىس - ارەكەتىن باقىلاۋ، بالالاردىڭ ءبىلىم دەڭگەي ناتيجەلەرىمەن جانە مىنەزدەمەلەرىمەن تانىسۋى بولىپ تابىلادى.
مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەنىڭ ماقساتى
بالا دەنساۋلىعىن ساقتاۋ، نىعايتۋ؛
پسيحولوگيالىق دامۋىنا جاعداي جاساۋ (ەستە ساقتاۋ، ويلاۋ، قابىلداۋ)
مەكتەپتە وقۋعا دايىنداۋ (مەكتەپ، مەكتەپ ەرەجەسى، قوڭىراۋ، ءۇزىلىس، اسحانا)
مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەنىڭ مىندەتتەرى:
- سالاۋاتتى ءومىر ءسۇرۋ سالتىنىڭ قۇندىلىعىنا بالالاردى قاتىستىرۋ؛
ەموسيونالدىق امان - ساۋلىعىن قامتاماسىز ەتۋ، ءار ءتۇرلى كوركەمدىك ءىس - ارەكەت تۇرىنە جاعداي جاساۋ؛
- تالابىن، بىلۋگە قۇمارلىعىن، ەركىندىگىن دامىتۋ؛
- اينالاداعى الەم جايىندا ءبىلىمىن قالىپتاستىرۋ؛
مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمە مەن باستاۋىش سىنىپتىڭ ساباقتاستىق بويىنشا جۇمىسىن ۇيىمداستىرۋ:
مەكتەپتە وقىپ ۇيرەنۋىنە جاعداي جاساۋ؛
مەكتەپتە وقۋعا پسيحولوگيالىق دايىندىعىن قالىپتاستىرۋ؛
بالا دامۋىنىڭ ۇدىكسىز ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن قۇرۋ.
ەكى ۇيىم اراسىنداعى ارەكەت:
مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمە — تانىمدىق ارەكەت — ماعلۇمات الادى، تالدايدى، وينايدى، ءبىلىم الىپ، تاجىريبە جاسايدى. باستاۋىش سىنىپ — وقۋ ارەكەتى — وقي الۋعا ۇيرەنەدى، وقىعىسى كەلەدى، جاڭا مازمۇندى مەڭگەرەدى، جاڭا تۇسىنىكتەر قالىپتاسادى. مەكتەپالدى دايىندىق توبىنىڭ بالالاردىڭ نەگىزگى قىزمەتى ويىن ەكەنى ەستەن شىعارىلماۋ كەرەك. تەك تانىمدىق، دامىتۋشىلىق ويىنداردىڭ كومەگىمەن ءبىلىم نەگىزى قالىپتاسا باستايدى
مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمە، باستاۋىش بۋىن مەن اتا - انا اراسىنداعى ساباقتاستىق ساقتالعاندا بالانىڭ مەكتەپكە جالپى، ارنايى جانە پسيحولوگيالىق جاعىنان قامتاماسىز ەتىلەدى.
مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالالاردى مەكتەپكە دايىنداۋ اۋقىمدى ماسەلە. كوپتەگەن جۇمىستى تالاپ ەتەدى. مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمە مەن مەكتەپ اراسىندا ءوزارا بايلانىستى ورناتۋ. كوپتەگەن اتا - انالار بالانىڭ مەكتەپكە بارۋى ءۇشىن تەك ارىپتەردى تانىپ، ساناي السا بولعانى دەپ تۇجىرىمدايدى. ارينە، بۇل دا ماڭىزدى فاكتور الايدا، بالانىڭ مەكتەپكە پسيحولوگيالىق جاعىنان دايىندىعىنا نازار اۋدارمايدى. بۇل كەزەڭ بالالار ءۇشىن وتە اۋىر. ارينە، مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەدە وزىندىك ءادىس - تاسىلدەرىن قولدانادى، پسيحولوگ – پەداگوگ تا بالالارمەن جۇمىس جۇرگىزىپ مەكتەپكە دايىندىعىن تەكسەرەدى. بالانىڭ مەكتەپكە پسيحولوگيالىق جاعىنان دايىندىعى دەگەن نە؟ بۇل بالانىڭ مەكتەپ باعدارلامالارىن قابىلداۋىندا پسيحيكالىق جاعىنان دايىن بولۋى.
- ەرىك - جىگەرىنىڭ دايىن بولۋى
- موتيۆاسيالىق دايىندىق
- ينتەللەكتۋالدىق دايىندىق
- فيزيكالىق دايىندىق
- كوممۋنيكاتيۆتىك دايىندىق
- ۇساق ساۋساق بۇلشىق ەت موتوريكالارىنىڭ جەتىلۋى.
ينتەللەكتۋالدى تولىسۋ – بۇل نازاردى توپتاستىرا الۋ، قۇبىلىستار مەن جاڭالىقتار اراسىندا بايلانىستار ورناتا ءبىلۋ، لوگيكالىق ەستە ساقتاۋدىڭ دارەجەسىن كوتەرە ءبىلۋ، ۇلگىلەر، مىسالدار كەلتىرۋ، اقىل - ويدى دامىتا ءبىلۋ قابىلەتى 6 - 7 جاسقا بالا ءبىلۋى كەرەك: ءوزىنىڭ مەكەن - جايىن، تۇراتىن جەرىنىڭ اتاۋىن قالا، اۋىل. مەملەكەتىنىڭ اتاۋىن، باس قالاسىن. ءوزىنىڭ اتا - اناسىنىڭ اتى – جوندەرىن، قايدا، كىم بولىپ جۇمىس جاسايتىنىن. جىل مەزگىلدەردىڭ اۋىسۋىن.
اي، اپتا اتاۋلارىن. اعاشتار مەن گۇلدەر اتاۋلارىن. ءۇي جانە جابايى جانۋارلاردى اجىراتا ءبىلۋ.
موتيۆاسيالىق تولىسۋ - (بالانىڭ وقۋعا دەگەن ىنتاسىنىڭ بولۋى) ياعني بالانىڭ – وقۋشى اتانۋى جايىندا تىلەگەنىڭ بولۋى. مەكتەپتىڭ بالا ءۇشىن ءبىلىم ورداسى ەكەنىن ءتۇسىنۋى. مەكتەپ جايىندا بالاعا تەك جاعىمدى حابار بەرۋ.
ەرىك جىگەرىنىڭ تولىسۋى - بالانىڭ الدىنا ماقسات قويا ءبىلۋى. ءوزىنىڭ ارەكەتىنىڭ ناتيجەسىن باعالاي الۋى. ۇلكەندەر تالاپ ەتكەن تالاپتى ورىنداي الۋى. بالانىڭ ەرىك جىگەرىنىڭ قالىپتاسۋىنا بەينەلەۋ ونەرى سۋرەت سالۋ، مۇسىندەۋ، جاپسىرۋ جانە قۇراستىرۋ اسەر ەتەدى.
بالانىڭ ومىردە بولاتىن ءاربىر جاعدايدى قابىلداۋىندا، وعان دەگەن اسەرىن بىلدىرە الۋىندا كورىنىس تابادى. زەرىكتىرەتىن وتە ۇزاق جۇمىستى اتقارۋدا، كۇيزەلىس جاعدايلارىنا توتەپ بەرۋدە ماڭىزى زور.
قارىم - قاتىناس دايىندىعى (كوممۋنيكاتيۆتىك دايىندىق)- بالانىڭ ءوزىن - ءوزى باسقارا الۋى ياعني ۇجىمدىق قارىم - قاتىناسقا تۇسە الۋى. ياعني بالالارمەن بىرلەسىپ جۇمىس جاساي بىلۋگە، كەرەك كەزدە ءوزىنىڭ كوزقاراسىنىڭ دۇرىستىعىن قورعاي ءبىلۋى نەمەسە قاتەلىگىن مويىنداۋى. قاتارلاستارىمەن بولاتىن قارىم - قاتىناستىڭ قاجەتتىلىگىن، بالالار توبىنا ءسىڭىسىپ كەتۋدى، مۇعالىمدەر مەن وقۋلىقتارداعى تاپسىرمالاردى ءتۇسىنۋىن تۇسپالدايدى.
فيزيكالىق دامۋ جاعىنان دايىندىق - دەنساۋلىعىنىڭ جارامدى بولۋى. شىدامدىلىق، شىنىققان ءبىر ورىنىندا 35 - 40 مينۋت وتىرا الۋى. جۇيەلى ءبىلىم الۋدا بالانىڭ جۇمىس جاساي الۋ قابىلەتى ونىڭ جاس ەرەكشەلىگىنىڭ قاجەتتىلىگىنە ساي فيزيكالىق دامۋىنىڭ دەڭگەيى.
ۇساق ساۋساق بۇلشىق ەت موتوريكاسىنىڭ جەتىلۋى - 6 - 7 جاسقا قاراي بالا قارىنداش پەن قىلقالاممەن ءارتۇرلى ءادىس - ءتاسىلدى قولدانا ەركىن سۋرەت سالا ءبىلۋى. سۋرەتتە بىرنەشە زاتتاردى بەينەلەي الىپ، تۇتاس ءبىر مازمۇندا سۋرەت سالا ءبىلۋ. شتريحتاۋ، سۋرەتتەردى كونتۋر شەتىنە شىعارماي بوياۋ. تور كوز، قيسىق جول، ۇزىن جول داپتەرلەرىندە باعدارلاپ جۇمىس جاساي ءبىلۋ.
جوعارىدا ايتىلعان فاكتورلار (ىقپالدار) ەسكەرىلسە مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەمەن، باستاۋىش بۋىن مەن اتا - انا اراسىنداعى ساباقتاستىق ساقتالعاندا بالانىڭ مەكتەپكە جالپى، ارنايى جانە پسيحولوگيالىق جاعىنان دايىندىعى دۇرىس قامتاماسىز ەتىلەدى.
You Might Also Like
