InfoHub Logo

مەكتەپتى وزگەرتۋ ءۇشىن، ماعان نە ىستەۋ كەرەك؟
رەفلەكسيۆتىك ەسەپ.
«دۇرىس ارەكەت - ماقساتقا جەتكىزەر جولدى دۇرىس تاڭداۋدان باستالادى»- دەگەن ەكەن، عۇلاما عالىم ءابۋ ناسىر ءال - فارابي. مەكتەپكە وزگەرىستى نەدەن باستاۋ كەرەك؟- دەگەندە ەڭ الدىمەن عالىمنىڭ وسى ءسوزى ەسىمە ءتۇستى. ەندەشە، وزگەرتۋ ءۇشىن، ەڭ الدىمەن، ءتيىستى ءىس - شارالار جوسپارىنىڭ نوبايى قۇرىلۋى كەرەك - دەپ ويلايمىن.

مەنىڭ بىلۋىمشە، جوسپاردى جاساماس بۇرىن،«جاڭا سيكل تۋرالى» اقپارات جيناقتاۋ قاجەت. ياعني، ۇدەرىس باستالماس بۇرىن بۇل جۇمىسقا مەكتەپ ىشىندە جانە مەكتەپتە ىستەمەيتىن ادامداردان كىمدەردى تارتۋ جانە ولاردى قالاي تارتۋدى، ويلاستىرۋ، مەكتەپتىڭ قۇندىلىقتارىن، ماقساتتارىن، دامۋ تۇجىرىمداماسىن قايتا قاراپ، ۇجىم قانداي جەتىستىكتەرگە جەتكىسى كەلەتىنىن شەشىپ الۋ كەرەك. بۇعان كومەكتەسەتىندەر تەك قانا مەكتەپ اكىمشىلىگى ەمەس، وسى مەكتەپتە وقيتىن اتا - انالاردىڭ بالالارى، اۋىل اكىمى، جەرگىلىكتى تۇرعىندار، كاسىپوداق، پسيحولوگ، مەد. بيكەلەر، دەمەۋشى ۇيىمنىڭ وكىلدەرى، مەكتەپ ۇستازدارى جانە بىرلەستىك جەتەكشىلەرى بولا الادى. وسىلاي بىرلەسە جۇمىس جاساعاندا، ناتيجەسى بولادى.

بۇل جاعداي ۇلىبريتانيادا جاسالعان زەرتتەۋلەر نەگىزىندە دالەلدەنىپتى. ىزدەنىس كەزىندە وقىپ تانىستىم. سوندىقتان مەكتەپتىڭ دامۋ جوسپارى مەن باسىمدىقتار ديرەكتوردىڭ كابينەتىندە شاڭ باسىپ جاتپاي، جىل سايىن قايتا قارالىپ وتىرۋى قاجەت. «باسىمدىقتاردى بەلگىلەۋ» كەزەڭىندە مەكتەپ باسشىسى مەن باسقارۋشى ورگاندار كەلەسى وقۋ جىلىنىڭ باسىمدىقتارىن انىقتايدى، ءىس – شارالارىن جوسپارلايدى. باسىمدىقتار سانى ولاردىڭ باسقارۋىنا بولاتىنداي مولشەردە بولۋى، ياعني، مەكتەپتى جەتىلدىرۋدە، باسشىلىققا الاتىن نەگىز بولۋى ءتيىس. جوسپارداعى شىعىندار شىنايى، ال اتقارىلاتىن ءىس - ارەكەتتەر وڭتايلى بولۋى كەرەك.«ىسكە اسىرۋ جانە مونيتورينگى» كەزەڭىندە جوسپارلانعان ءىس - شارالاردى جۇزەگە اسىرۋ قاجەت. بۇل، ارينە، مەكتەپ تاجىريبەسىن جاقسارتۋعا ىقپال ەتەتىندىگىمەن ماڭىزدى. مونيتورينگ كەزىندە جۇمىس جوسپارىنا سايكەس، تاپسىرمالاردىڭ ورىندالۋىن تەكسەرۋ، تابىس كريتەرييلەرىن ەسەپكە الا وتىرىپ، باستامانىڭ ىقپالى تۋرالى مالىمەتتەر جيناۋ، تالداۋدى ەسەپكە الا وتىرىپ، ءىس - شارالار جوسپارى مەن ۇدەرىستەردى پىسىقتاۋ قاجەت. بۇعان باعالاۋ كەزەڭىندە مونيتورينگ جۇرگىزۋ بارىسىندا الىنعان دەرەكتەردى تالداۋ جانە جۇمىس ناتيجەلەرى تۋرالى قورىتىندى شىعارۋ كىرەدى. ماقساتقا قانشالىقتى قول جەتكىزگەنىن بايقاۋ ءۇشىن تابىس كريتەرييلەرى ەسەپكە الىنادى. ءبىز وسىلايشا، مەكتەبىمىزدىڭ قۇندىلىقتارىن، ماقساتى مەن دامۋ تۇجىرىمداماسىن قايتا قاراستىرا وتىرىپ، جوسپاردى جاڭعىرتىپ، كەيىنگى شارالاردى جۇزەگە اسىرۋدا جۇمىستار جاساۋىمىز قاجەت.

سونىمەن، كوشباسشى ءمۇعالىم رەتىندە مەكتەپكە وزگەرىس ەنگىزۋ ءۇشىن مەن مەكتەپتىڭ ساندىق جانە ساپالىق دەرەك كوزدەرىن قولداندىم.
ارىپتەستەرمەن بىرگە توپتىق جۇمىستاردى ورىنداۋ كەزىندە ءىس - ارەكەتتەردىڭ ءارتۇرلى فورمالارى مەن جۇيەلەرىن ىسكە اسىرا وتىرىپ، كوپتەگەن جۇمىس تۇرلەرىمەن تانىستىق، ونى كۇندەلىكتى ءىس - تاجىريبەدە پايدالانۋدا بەلگىلى ءبىر ناتيجە الۋعا بولاتىنىن ۇعىندىم.
قازىرگى تاڭدا ءوتىپ جاتقان الەۋمەتتىك - ەكونوميكالىق وزگەرىستەر جاعدايىندا قازاقستاننىڭ الەمدىك ءبىلىم بەرۋ كەڭىستىگىنە ەنۋى كەزىندە ءمۇعالىمنىڭ جەكە تۇلعا رەتىندەگى، ونىڭ كاسىبي بىلىكتىلىگى ايرىقشا مانگە يە بولۋدا، ويتكەنى ول مەكتەپتەگى ءداستۇردىڭ جالعاستىرۋشىسى مەن جاڭارۋىنىڭ كەپىلى بولىپ وتىر. قاي كەزدە دە ءبىلىم باستاۋى مەكتەپتەن باستالادى. سوندىقتان مەكتەپ مادەنيەتى، مۇعالىمدەرىنىڭ شىعارماشىل بولۋى، بۇل بارلىق ۋاقىتتا دا باعالى.