مەن جانە ستۋدەنت حالەل
«بۇگىنگى كۇن بولاشاقتىڭ سۇلباسى» ۋيليام گيبسون .بولاشاعىن ويلامايتىن ادام جوق. ەشكىم ەرتەڭگى كۇنى قالاي بولاتىنىن بىلمەيدى. وتكەنىمىزگە قاراپ بولاشاعىمىز تانىلادى. ال، بولاشاق بۇگىننەن باستالادى. ەرتەڭىمىز جارقىن بولسىن دەسەك، بۇگىنىمىزدى بوس جۇرىسپەن وتكىزبەۋىمىز قاجەت. سەبەبى، بۇگىنگى كۇن — ەرتەڭنىڭ كولەڭكەسى سەكىلدى. كەلەشەگىمىز كەمەلدى بولعانىن قالاساق، بۇگىن ارەكەت جاسايىق. باستىسى-ەرتەڭگە دەگەن سەنىمىمىز جوعالماسىن.
مىنە، بۇگىندە بولاشاققا دەگەن ءبىر ساتىنى ادىمدادىم. ونىڭ ءبىر دالەلى قازىرگى تاڭدا حالەل دوسمۇحامەدوۆ اتىنداعى ۋنيۆەرسيتەتتە ءبىلىم الىپ جاتىرمىن. ح.دوسمۇحامەدوۆ اتىنداعى مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتتە وقۋ مەن ءۇشىن زور ماقتانىش. ويتكەنى، بىرەۋدىن قولى جەتسە، كەيبىرىنىڭ كوز الدىندا بۇلبۇلداي ۇشقان مەرەيلى مەكەنىم اتىراۋداعا بەدەلدى وقۋ ورنى.
حالەل دوسمۇحامەدوۆ اتىنداعى اتىراۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە وزىندىك تاريحى مەن تاجىريبەسى بار حالىقارالىق دەڭگەيدەگى باسەكەگە قابىلەتتى ماماندار دايارلايتىن جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ ءبىرى.
نەگىزىندە بۇل ،عالىم تۋرالى توقتالسام- حالەل دوسمۇحامەدوۆ (24.04.1883-1939) — الاش قوزعالىسىنىڭ قايراتكەرى، دارىگەر، ۇستاز، عالىم. ماماندىعى دارىگەر بولا تۇرسا دا، قوعام ءومىرىنىڭ سان سالالى ماسەلەلەرىنە ارالاسقان كوپ قىرلى دارىن: ساياسي جانە قوعام قايراتكەرى، تاريحشى، تابيعاتتانۋشى، ءتىلتانۋشى، ادەبيەتشى، اۋىز ادەبيەتىنىڭ سيرەك ۇلگىلەرىن جيناپ، ناسيحاتتاۋشى، شەبەر اۋدارماشى. بۇل كىسى تۋرالى قانشا ماداقتاپ ماقتاۋ ايتۋ ارتىق ەتپەيدى. اسىرەسە، قيىن قىستاۋىمەن وتكەن سۋتدەنتتىك شاعىن ايتپاي كەتۋ ۇلكەن ابەستىك بولدى. ماڭدايىنان تەر توگىلگەنشە ەلى مەن جەرى ءۇشىن شىرىلداعان حالەلدى كەز-كەلگەن ستۋدەنت ءبىلىپ، ونى ۇلگى تۇتۋى ءتيىس. «مەندە ەلىمىنىڭ وركەندەۋىنە كومەك قولىمدى سوزامىن» دەگەن ۇرانمەن العا قاراي جىلجىي بەرۋى قاجەت. مۇنى تەك ستۋدەنت حالەلدىڭ سول كەزدەگى ومىرىمەن تانىسقان ادام عانا ۇعىنىپ، تۇسىنە الادى.
جۋبانگالييەۆا گۇلدەن ۇستازدىڭ باستاۋمەن ۋنيۆەرسيتەتىمىزدە حالەلتانۋ اتتى ساباقتا وتەدى. بۇندا ح.دوسمۇحامەتوۆتىڭ ءومىرى مەن تىنىس تىرشىلىگى، ءار سالاعا قوسقان ۇلەسىمەن ەرەن ەڭبەگىمەن شىعارماشىلىعىمەن ستۋدەنتتىك ومىرىمەن تانىسامىز. سونىمەن قاتار ءبىلىم الىپ جاتىرعان قارا شاڭىعىراعىمىزدىڭ تاريحىنان تەرەڭ سۋسىنداپ ءبىلىپ جاتىرمىز.
وسىنىڭ ءوزى ۋنيۆەرسيتەتكە دەگەن سۇيىسپەننشىلىك ، ياعني وقۋ ورنىنا دەگەن قۇرمەتتىڭ بەلگىسى دەپ بىلەمىن.
بۇل جەردە ستۋدەنتەرگە كوپ مۇمكىندىتەر بەرىلگەن.
1 كۋرستا وقىپ جۇرگەندە ۋنيۆەرسيتەتىممەن تانىسۋ ءۇردىسىم ينەنىڭ جاسۋىنداي سوزدەردەن باستالعان-دى… اسا كوپ ۋاقىت وتپەي مەن دە وقۋ ورنىما توننىڭ ىشكى باۋىنداي بولىپ كەتتىم. جابايى تۇلپار ءۇيىرىن تاپقانداي سەزىمدى سەرىك ەتە جۇرگەنىم دە راس.
كوپ نارسەنى كورىپ ءبىلىپ، پايىمداپ پارقىنا جەتىپ كەلەمىن.
بالكىم بىرەۋلەرگە ءسوزىم ۋنيۆەرسيتەتىمدى اسىرا ماقتاعاندىق بولار… ءبارىبىر، مەن تەك ءوز ويىمدى شامام كەلگەنشە جەتكىزە العانىما شاتتى بولىپ جۇرەمىن. ءبىزدىڭ ۋنيۆەرسيتەتىمىز «ەل بولام دەسەڭ بەسىگىڭدى تۇزە» دەگەن م.اۋەزوۆ اتامىزدىڭ وسيەتىن جەرگە تاستاماي، «ارىستانداي ايباتتى، جولبارىستاي قايراتتى، مەن جاستارعا سەنەمىن!»، – دەگەن ماعجان اعامىزدىڭ ءسوزىن جەلگە ۇشىرماي سەنىمىن اقتاپ جۇرگەن وقۋ ورنى ەكەنىنە كامىل سەنەمىن.
شاتتىعىما شاڭ جۇقتىرماي، كوكىرەگىمدى وياتىپ جۇرگەن ح.دوسمۇحامەدوۆ وقىتۋشىلارىنا ءدان ريزامىن. كەزىندەگى ستۋدەنت حالەل سەكىلدى ەرەن ەڭبەك كورسەتپەسەدە، بولماساڭدا ۇقسپا ب ا ق دەگەندەي ايتەۋىر تىرىسىپ جاتادى. وسى ۋنيۆەرسيتەتتە العان ءبىلىمىم كەيىنگى بولاشاقتاعى ورنىمدى ءسۇت بەتىندەگى قايماقتاي ىرىكتەپ، شىڭىراۋ كوككە تارتاتىنى ايتپاسا ۇعىنىقتى. تاس شايناپ قۇم تۇكىرەر، تەپسە تەمىر ۇزەر جاستار دا وسى وقۋ ورداسىنان… «وزەگى ءورت ولەڭگە تولى اقىن» جاندار دا سەزىم تامشىلارىن ءبىلىم بايتەرەگىنىڭ جاپىراعىنان تامىزۋدا.
سامعات نارگيز
اتىراۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتى. جۋرناليستيكا 2-كۋرس
You Might Also Like
-
بۇگىندە وقۋ ىزدەگەن جانعا ساپالى ءبىلىم الىپ، مىقتى مامان بولۋى ءۇشىن ەلىمىزدە بارلىق جاعداي جاسالعaن. ءتىپتى مۇحيت اسىپ تاجىريبە جيناقتايمىن دەگەن جاستارعا دا ەشقانداي بوگەت جوق. قازىرگى كۇننىڭ ءوزىند...
