سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
مەن - قازاقستاندىقپىن

اتىراۋ وبلىسى

يساتاي اۋدانى

يساتاي سەلوسى

يساتاي ورتا مەكتەبىنىڭ

10 سىنىپ وقۋشىسى: قايىرجانوۆا اسىلاي بەكزات قىزى

ۇستازى:  عۇماروۆا اعزيا زۇلحارناي قىزى

 

         ۇلى دالا توسىندە ەركىن كوشىپ، ەن جايلاعان بايراقتى بابالارىمىز توقىمىنا باسار جالعىز اتىن ەل شەتىنە جاۋ تيسە، ەر باسىنا كۇن تۋسا دەپ ساقتايدى ەكەن. و شەتىنەن، بۇ شەتىنە دەيىن قىران قاناتى تالاتىن، سىزىپ قويعان شەكاراسى بولماسا دا «اتاجۇرت»، «اتاكۇلدىك»، «كىندىك قانى تامعان جەر» دەگەن ولشەممەن كەسىپ- پەشىپ، قىزعىشتاي قورىدى. «قۋ تولاعاي باستانىپ، تەمىر قازىق جاستانىپ ءجۇرىپ»، «ءبىز – قازاق دەگەن ەلمىز» دەپ كەۋدەسىن كەرىپ، جاۋىنىڭ پىسىن باستى.

                   قايسارلىعى قارا تاستى ۇگىتكەن،

                   قاھارىنان قاس دۇشپانى ۇرىككەن.

                   قايىرىمدىلىعى تاس جۇرەكتى جىبىتكەن،

                   ارعى تەگى الاشتان تاراعان،

                   كەرەگەسىن اعاشتان قۇراعان

                   تاعدىردىڭ تەزىنە، قولدان جاساعان توزاقتىڭ وزىنە شىداعان ەلمىز،- دەپ جاۋىنا الماستاي ءتىلىن بەزەپ، ءبىر قارىس جەرىن دە بەرمەدى.

         سول ءبىر زامانداردىڭ اۋمالى- توكپەلى وقيعاسىن جۇبان اتامىز «مەن- قازاقپىن، مىڭ ءولىپ، مىڭ تىرىلگەن» دەگەن ءبىر-اق اۋىز سوزگە سىيعىزىپ جىبەرگەنىن قاراشى.

         ءيا، كۇندىز تىرشىلىكتىڭ قامىمەن سايىن دالاسىندا قوي باققان بابالارىمىز تۇندە كوككە قاراپ وي باقتى. كورگەنى مەن سەزگەنىن، بىلگەنى مەن تۇيگەنىن ءتىلىنىڭ ۇشىنا قوندىرىپ، جىلدار كوشىمەن كەيىنگى ۇرپاعىنا جەتكىزدى.

         زامانا داۋىلىنا توتەپ بەرىپ، ادامزات  بالاسى تۋدىرعان شەكسىز مۇمكىندىكتەر مەن دامۋ زامانىنا كوشتەن قالماي، جۇگى جولدا اۋماي ءححى عاسىردىڭ تابالدىرىعىن اتتادى.

         قازاقستان -  بۇل كۇندەرى كوك بايراعىن بايلار شاڭىراعى شالقىعان، كەرەگەسىن كەڭ جايىپ تالاي جۇرتتىڭ بالاسىن باۋرىنا تارتىپ، تىنىشتىق پەن بەرەكەنىڭ، تاتۋلىق پەن مەرەكەنىڭ وتانى بولعان، ءوز ءۇنى، ءوز كەبەتى، ءوز ساۋلەتى، ەن داۋلەتى بار ىرگەلى ەل. تورتكۇل دۇنيە باس قوسقان بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ تورىنەن ساڭقىلداپ انا ءتىلىمىزدىڭ ەستىلۋى: «ەندى ەشكىم وزگەرتە المايتىن ءبىر اقيقات بار! انا ءتىلىمىز ماڭگىلىك ەلىمىزدىڭ ماڭگىلىك ءتىلى بولادى. قازاق ءتىلىن داۋدىڭ تاقىرىبى ەمەس، ۇلتتىڭ ۇيىتقىسى ەتە بىلگەن ءجون» دەگەن ەلباسىنىڭ ءسوزىنىڭ اقيقاتقا اينالعانى ەمەس پە؟!

         ەلباسى بەلگىلەپ بەرگەن «قازاقستان-2050» ستراتەگياسى- ۇلتتىڭ ۇلى باعدارى، قازاقستاندى مەكەندەگەن بارشا ۇلتتىڭ ارمانى بولدى.

         قازاقستان-كوپ ۇلتتى مەملەكەت. ەلباسى ايتقانداي، كوپ ۇلتتى بولۋىمىز - ءبىزدىڭ بايلىعىمىز، ماقتانىشىمىز.

                   1937 جىل ەدى.

                   پوەزد جۇيىتكىپ كەلەدى.

                   تەرەزەدەن تۇرمىن قاراپ تاڭدانا:

                   دالا، دالا، كەڭ دالا.

                   سودان كەيىن ازاپتان تورىققانىم ەسىمدە،

                   سودان كەيىن قازاقتارعا جولىققانىم ەسىمدە.

                   قۇشاق جايىپ قارسى العانى ەسىمدە،

                   قۇرمەت قىلىپ ءان سالعانى ەسىمدە.

                   جوق، ۇمىتپان،

                   ۇمىتا المان جانداردى ول،

                   دوستىقتىڭ وتىمەن جۇرەگىمدى جىلىتقان.

                   قازاقستان! گۇلستان! عاجاپستان! كۇنىستان!

                                                                        ەن سەن نەن

         ءيا، سان ۇلتتىڭ باسىن وسىنداي عاجاپ ولكەگە زاماننىڭ جەلى، تاعدىردىڭ تەزى، تاريحتىڭ تولقىنى، ساياساتتىڭ سالقىنى قوستى.

         «ءتىلى باسقا،- تىلەگى ءبىر، ءجۇزى باسقا،- جۇرەگى ءبىر» سان ۇلتتىڭ بالاسى «ءبىز قازاقستاندىقپىز!» دەپ ماقتانىشپەن ايتادى.

          مەن-قازاقستاندىقپىن! انالارىمىزدىڭ كوز جاسى، ارۋلارىمىزدىڭ ارى، ەرجۇرەك اتالارىمىزدىڭ قانى توگىلگەن كەڭ بايتاق ۇلى دالانىڭ يەسىمىن. سوندىقتان مەنىڭ يىعىما ارتىلعان مىندەت جۇگى اۋىر، پارىز جۇگى ايقىن. مەن ونى جۇرەگىممەن سەزىنەمىن.

         «جاراتقاننىڭ مەيىرىمى شەكسىز، الدى كەڭ» دەپ وتىرۋشى ەدى اتام. وسىنداي ەن بايلىقتى، مەيىرىمدى دە جومارت حالىقتى يەسىز قالدىرمادى. ەلى قالاپ، جۇرتى قولداپ ەلباسىن سايلادى. ەلباسىنىڭ كورەگەندىگى مەن سارابدال ساياساتى ارقاسىندا ەلىمىز ەۋرازيا كىندىگىنە اينالدى.

         سارىارقانىڭ تورىنەن بوي كوتەرگەن جاس قالا بۇل كۇندەرى باس قالا اتانىپ، اي سايىن ەمەس كۇن سايىن كەلبەتىنە كورىك قوسىپ كەلەدى.

         «باقىت، قايدا باراسىڭ؟» دەپ سۇراعان ەكەن دەگەن ءتامسىل بار حالقىمىزدا. سوندا: «ىنتىماعى جاراسقان، قۋانىش پەن قايعىدا دا قول ۇستاسىپ بىرگە بەل اسقان، قايىرىمدى دا مەيىرىمدى، بەرەكەلى جەرگە بارامىن!» دەگەن ەكەن دەيدى.

         مەن-باقىتتى ۇرپاقپىن. كورەگەن دە دانا، اۋزى دۋالى شەشەن، تۇرتكۇل دۇنيەنىڭ تىنىشتىعىن ويلاعان كوسەم ەلباسىمىز جاستارعا ۇلكەن مىندەت جۇكتەپ، ءۇمىت ارتىپ وتىر.

         «ەلدىك پەن تاۋەلسىزدىكتىڭ كيەلى كوك تۋىن ءححى عاسىردا اسقاقتاتا جەلبىرەتەتىندەر-جاستار، سەندەر بولاسىڭدار!» دەگەن ەلباسىنىڭ  سەنىمىن اقتاۋعا وسى كۇننەن تىرىسىپ كەلەمىن.

         كۇنى كەشە استانا قالاسى، پرەزيدەنت ورتالىعىندا وتكەن «الەمدى وزگەرتەتىن يدەيالار» سەمينار-ترەنينگىنە قاتىسۋىم ماعان وزىمە دەگەن سەنىمدىلىك پەن اسقاق ارمان سىيلادى. ەلباسىنىڭ تىكەلەي ەفيردە جاستارمەن سۇحباتتاسۋى، عارىش سالاسىندا دامىعان ەلدەردىڭ قاتارىنا قوسىلۋعا تىكەلەي سەبەپ بولعان ايدىن ايىمبەتوۆ اعامىزبەن كەزدەسۋ، ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمدارىنان ءدارىس الۋ، تاريح عىلىمدارىنىڭ پروفەسسورى بولات كومەكوۆتىڭ قولىنان سەرتيفيكات الۋىم قيالىمنىڭ شىندىققا اينالعانداي اسەر قالدىردى. جاستىق جىگەرىم مەن كۇشىمدى ءبىلىم الۋعا، ىزدەنۋگە، الەمدى تاني وتىرىپ، ءوز وتانىم- تاۋەلسىز قازاقستاندى دامىتۋعا جۇمسايمىن دەگەن كۇلشىنىس كىشكەنە جۇرەگىمە قۋانىش سىيلادى. مەن ەلىمە، پرەزيدەنتىمە سەنەمىن! مەن وزىمە، بولاشاعىما سەنەمىن! سەبەبى زاماناۋي قوعام – بىلەككە ەمەس، بىلىمگە سەنەتىن كەزەڭ.

         مەن-قازاقستاندىقپىن! بۇل مەن ءۇشىن ءبىلىم الۋ قۇقىنا يە بولۋ دەگەن ءسوز  عانا ەمەس، العان بىلىم-ونەگەمدى وزىمە، وتباسىما جانە وتانىم تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ گۇلدەنۋى مەن وركەندەۋىنە جۇمسايمىن دەگەن ۇلى جاۋاپكەرشىلىكتى جۇكتەيدى.

                   مەن - قازاقپىن، ورەنىمىن ەلىمنىڭ،

                   جاماندىقتان، ناداندىقتان جەرىدىم.

                   ۇرپاعىمىن قاسيەتتى قازاقتىڭ،

                   ۇلىلاردىڭ ارقالاعان سەنىمىن.

        

مەن - قازاقپىن، يەسى وسى دالانىڭ،

                   توپىراققا تامىر جايعان تابانىم.

                   ءتىل-دىنىمنىڭ بيىكتەتىپ بەدەلىن،

                   قاي كەزدە دە قازاق بولىپ قالامىن.


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما