مەنىڭ وتباسىم
ورىس ءتىلدى مەكتەپالدى دايارلىق توبىنا ارنالعان اشىق وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ تەحنولوگيالىق كارتاسى
ءپان ءمۇعالىمى: يبراگيموۆا ە. ي.
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: قاتىناس
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ ءتۇرى: قازاق ءتىلى
توبى: مەكتەپالدى دايارلىق توبى
تاقىرىبى: مەنىڭ وتباسىم.
ماقساتى:
1. بالالاردىڭ «وتباسى» تاقىرىبى بويىنشا بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ، وتباسىندا كىمدەر تۇراتىنىن، وتباسى مۇشەلەرىنىڭ نە ىستەي الاتىنىن ايتا الۋعا ۇيرەتۋ.
2. سۋرەت بويىنشا سويلەمدەر قۇراپ ايتۋعا ماشىقتانۋ. سوزدەر مەن سويلەمدەردى ورىندى قولدانا بىلۋگە داعدىلاندىرۋ، ءتىل دامىتۋ.
3. ءوزارا سىيلاستىققا، كىشىپەيىلدىلىككە، وتباسى مۇشەلەرىن قۇرمەتتەپ، سىيلاۋعا تاربيەلەۋ.
قولدانىلاتىن كورنەكى قۇرالدار: بالالاردىڭ وتباسىمەن تۇسكەن فوتوسۋرەتتەرى، ۇلەستىرمەلى ماتەريالدار، تاقىرىپقا ساي سلايدتار، پيكتوگرامما سۋرەتتەر.
قاجەتتى قۇرال - جابدىقتار: ينتەراكتيۆتى تاقتا مەن قالامى، كورنەكى سۋرەتتەر، قازاق الىپپەسىنىڭ ماگنيتتى ارىپتەرى.
ءادىس - تاسىلدەر: منەموتەحنيكا، ينتەرۆيۋ (سۇحبات)، ويىن ادىستەرى.
بيلينگۆالدى كومپونەنت:
مەنىڭ وتباسىم – مويا سەميا
انا – مات، ماما
اكە – وتەس، پاپا
اتا – دەدۋشكا
اجە – بابۋشكا
اعا – ستارشيي برات
اپكە – ستارشايا سەسترا
ءىنى – ملادشيي برات
ءسىڭلى، قارىنداس – ملادشايا سەسترا
وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ كەزەڭدەرى پەداگوگتىڭ ءىس - ارەكەتى بالالاردىڭ
ءىس - ارەكەتى
موتيۆاسيا - لىق قوزعاۋشى
ۇيىمداستىرۋ - شىلىق - ىزدەنىستىك
رەفلەكسيالىق
– تۇزەتۋشىلىك 1. شاتتىق شەڭبەرىنە تۇرعىزۋ.
سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار!
سالەمەتسىزدەر مە، قوناقتار!
امانسىڭ با، التىن كۇن!
امانسىڭ با، كوك اسپان!
امانسىڭ با، دوستارىم!
سەندەردى كورىپ قۋانام!
ەندەشە، بالالار، ورىندارىڭا جايعاسىڭدار.
- قانە، بالالار، مەن سەندەرگە ءبىر جۇمباق جاسىرايىن، شەشۋىن تاۋىپ كورىڭدەر!
جۇمباق:
ماعان دا، ساعان دا،
جاقىن، تۋىس ادامدار.
ءبارى دە ءوز جۇرتىڭ،
ايتىڭدار، ولار، كىم؟
- وتباسى.
- دۇرىس ايتاسىڭدار، بالالار! بىزگە ەڭ جاقىن، ەڭ قىمبات جاندار وتباسىندا تۇرادى. اتا، اجە، اكە، انا، اعا، اپكە، ءسىڭلى، قارىنداس – وتباسى بولىپ ەسەپتەلەتىنىن سەندەر بىلەسىڭدەر. ولار ءبىر - ءبىرىن جاقسى كورەدى، سىيلايدى جانە قامقورلىق جاساپ جۇرەدى. وتباسى تاقىرىبىندا بىلىمدەرىڭدى كەڭەيتۋ ماقساتىندا بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتىمىزدىڭ تاقىرىبىن«مەنىڭ وتباسىم» دەپ اتاپ وتىرمىز.
«عاجايىپ ءسات».
- بالالار، بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتىمىزدىڭ قوناعى - «بالاپان» تەلەارناسىنىڭ كەيىپكەرى – ءبىلىمپاز اتا. ول بىزبەن تىكەلەي تەلەكوپىرگە شىققالى تۇر. كانە، ەكرانعا نازار اۋدارايىق!
ءبىلىمپاز اتا:
- سالەمەتسىڭدەر مە، بالاپاندار! مەنىڭ اتىم - ءبىلىمپاز اتا! مەن سەندەردىڭ وتباسىلارىڭ جايىندا بىلگىم كەلەدى جانە وتباسى تاقىرىبىندا بىلىمدەرىڭدى تەكسەرىپ كورمەكپىن. ول ءۇشىن سەندەرگە ءار ءتۇرلى تاپسىرمالار دايىنداپ اكەلدىم. سول تاپسىرمالاردى مۇدىرمەي ورىنداساڭدار، «ءبىلىمدى بالاپان» اتاعىنا يە بولاسىڭدار. ال، ەندەشە، ىسكە ءسات، بالاقايلار!
1. «كىمدى كورىپ تۇرسىڭ؟» ويىنى. بالالارعا ەكراننان وتباسى مۇشەلەرى فليپچارت - پروجەكتور ارقىلى ءبىر بىردەن كورسەتىلەدى. بالالار كىمدى كورىپ تۇرعاندارىن ايتادى.
مىسالى:
- بالالار، كوزدەرىڭدى جۇمىڭدار... ەندى كوزدەرىڭدى اشىڭدار، ەكراننان كىمدى كورىپ تۇرسىڭ؟
- مەن اتانى كورىپ تۇرمىن.
(ويىن وسىلاي جالعاسادى).
2. ءمۇعالىم: - بالالار، ەندى سەندەردى «بالامەن بەتپە - بەت» ستۋدياسىنا شاقىرامىن. بۇل ستۋديادا ءوز وتباسىلارىڭ تۋرالى قىسقاشا اڭگىمەلەيتىن بولاسىڭدار.
- بۇل فوتوسۋرەتتە كىمنىڭ وتباسى؟
- بۇل – مەنىڭ وتباسىم.
- مىناۋ كىم؟
- مىناۋ – مەنىڭ انام.
- اناڭنىڭ اتى كىم؟
- ونىڭ اتى – ەلەنا.
- سەن وتباسىڭمەن قايدا قىدىرىپ ءجۇرسىڭ؟
- مەن وتباسىممەن ساياباقتا قىدىرىپ ءجۇرمىن.
- قانداي كەرەمەت! راحمەت! - دەگەن سياقتى سۇراق - جاۋاپ بويىنشا ەكى بالا اراسىندا ينتەرۆيۋ ءادىسى جۇرەدى.
3. ءمۇعالىم: - بالالار، سەندەر ۇيدە اتا - انالارىڭا كومەكتەسەسىڭدەر مە؟ قالاي كومەكتەسەسىڭدەر؟ نە ىستەيسىڭدەر؟
كەلەسى تاپسىرما «كىم نە ىستەيدى؟» دەپ اتالادى. منەموتەحنيكا ءادىسى بويىنشا سۋرەتپەن جۇمىس. بالالارعا ۇلەستىرمەلى سۋرەتتەر تاراتىلادى. بالالار بەرىلگەن سۋرەتتەردى بايلانىستىرىپ سويلەم قۇرايدى:
انام تاماق پىسىرەدى.
اكەم كىتاپ وقيدى.
اتام تەلەديدار كورەدى.
اعام سۋرەت سالادى.
ءىنىم تەكشەمەن وينايدى.
اپكەم ساباق وقيدى.
4. ءمۇعالىم: - بالالار، كىم وتباسى تۋرالى ماقال - ماتەل بىلەدى؟
وتباسى تۋرالى ماقال - ماتەلدەر:
1. وتان - وتباسىنان باستالادى.
2. وتباسى – شاعىن مەملەكەت.
3. اتا – بايتەرەك.
4. بالالى ءۇي – بازار.
5. اعاسى باردىڭ – جاعاسى بار،
ءىنىسى باردىڭ – تىنىسى بار.
6. انا ءسۇتى بوي وسىرەدى،
اتا ءتىلى وي وسىرەدى.
7. اتا – اناڭدى قۇرمەتتە،
ۇلكەندەردى قۇرمەتتە!
8. انا – بۇلاق،
اكە – اسقار تاۋ،
بالا – جاپىراق.
سەرگىتۋ ءساتى.
ەكراننان بەينە سەرگىتۋ جاتتىعۋى جىبەرىلەدى.
5. ساۋساق جاتتىعۋى.
وتباسى تۋرالى ساناماقتى ايتايىق.
ءبىر ۇيدە ءبىز نەشەۋمىز؟
كەل، سانايىق، ەكەۋمىز.
باس بارماعىم – اكەم،
بالاڭ ۇيرەك - انام،
ورتان تەرەك – اعام،
شىلدىر شۇمەك – مەن،
كىشكەنە بوبەك – سەن.
ءبىر ۇيدە ءبىز نەشەۋمىز؟
ءبىر ۇيدە ءبىز بەسەۋمىز.
6. - بالالار، اكە، اجە دەگەن سوزدەر قاي ءارىپ پەن دىبىستان باستالادى؟
- ءا ءارپى مەن دىبىسىنان باستالادى.
- ءا ءارپى قانداي دىبىس؟
- داۋىستى دىبىس.
- ءا ارپىنەن كەلەتىن سوزدەردى ايتا قويىڭدار.
- اجە، اكە، اتكەنشەك، ءارىپ، اتەش، ءاسيا، اسەت، ت. ب.
- تاعى قانداي سوزدەردە ءا ءارپى بار ەكەنىن مىنا «سيقىرلى كىتاپتان» كورەيىك (ەكراننان ءا ءارپى تۋرالى مۋلتفيلم جۇرەدى).
7. دىبىستىق جاتتىعۋ.
«جوعالعان ارىپتەر». ارىپتەر ماگنيتتىك تاقتادا شاشىلىپ جاپسىرىلادى. بالاعا اجە، اكە سوزدەرى بەرىلەدى. بالا سول ءسوزدىڭ قۇرامىنداعى ارىپتەردى تەز تاۋىپ، ءسوز قۇراستىرۋى كەرەك. سودان سوڭ الاقانىمىزدى ءبىر - بىرىنە سوعىپ، شاپالاقتاپ سوزدەردى بۋىنعا بولەمىز: ءا - كە، ءا - جە.
8.«سۇلباسىن تاپ» ويىنى. ەكراننان اتا، اجە، اكە، انالاردىڭ سۋرەتتەرى سۇلباسىمەن بەرىلەدى. بالالار وتباسى مۇشەلەرىن سۇلباسىمەن دۇرىس سايكەستەندىرەدى جانە اتايدى.
9. ال، بالالار، سەندەر وتباسى تۋرالى تاقپاق بىلەسىڭدەر مە؟ بىلسەڭدەر، ايتا قويىڭدار.
اتام مەنىڭ اقىلدى،
اجەم مەنىڭ مەيىرىمدى.
اكەم مەنىڭ قايراتتى،
انام مەنىڭ ادەمى.
موي وتەس رودنوي – اكە،
ماما ميلايا – انا.
مويا بابۋشكا – اجە،
دوبرىي دەدۋشكا – اتا.
انام، انام، اق انام،
مەن وزىڭدەي اق بالاڭ.
ايتقان ءتىلدى الامىن،
جۇمساعاندا بارامىن.
ايالاعان اناشىم،
ماپەلەگەن اناشىم.
مەنىڭ ساعان تىلەگىم،
قارتايماشى اناشىم.
ماما، ماما، ماماتاي،
سەنى جاقسى كورەمىن.
مەيرامىڭمەن قۇتتىقتاپ،
ساعان گۇلدى بەرەمىن.
مەنىڭ اجەم، اق اجەم،
ۇل مەن قىزدىڭ باعى اجەم.
ەرتەگى ايتىپ بەر دەسەڭ،
ايتىپ بەرەر تاعى اجەم.
اتالار، اجەلەر،
اعالار، اپكەلەر، (ءبارى حورمەن)
انالار، بالالار،
ءار ۇيدە بار ولار.
10. «بۇل كىم؟» ونلاين موزايكا ويىنى. بالالارعا ونلاين موزايكا ويىنى ويناتىلادى. بولىنگەن پازل سۋرەت قۇراستىرىلۋى كەرەك. قۇراستىرىلعاننان كەيىن كىمنىڭ سۋرەتى شىققانىن ايتادى.
«مەن... جاقسى كورەمىن» ديداكتيكالىق ويىنى.
ەكراننان پيكتوگراممالار كورسەتىلەدى. بالالار پيكتوگرامما ارقىلى وتباسىن، وتباسى مۇشەلەرىن جاقسى كورەتىندىكتەرىن ايتادى.
مىسالى: مەن اتامدى (اجەمدى، انامدى، اكەمدى،...) جاقسى كورەمىن. ءبىز وتباسىمىزدى جاقسى كورەمىز.
ءبىلىمپاز اتا:
- جارايسىڭدار، بالاپاندار! مەن سەندەردىڭ بىلىمدەرىڭە ريزا بولىپ تۇرمىن. بارلىعىڭ دا «ءبىلىمدى بالاپان» اتاعىنا لايىقسىڭدار. مەن باسقا دا بۇلدىرشىندەرگە بارۋىم كەرەك. كەلەسى كەزدەسكەنشە، ساۋ بولىڭدار!
- سىزگە كوپ راحمەت، ءبىلىمپاز اتا، ساۋ بولىڭىز!
- بالالار، بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتىمىزدە كىمدەر تۋرالى ايتتىق؟
- نە ۇيرەندىك؟
- سەندەرگە وقۋ ءىس - ارەكەتىمىز ۇنادى ما؟
- ەندەشە، ورنىمىزدان تۇرىپ، توپقا بارامىز.
بالالار شاتتىق شەڭبەرىنە تۇرىپ، سالەمدەسەدى، تاقپاقتارىن ايتادى.
بالالار جۇمباق شەشەدى.
بالالار ءبىلىمپاز اتانى تىڭدايدى.
بالالار فليپچارت ەكران ارقىلى كىمدى كورىپ تۇرعانىن ايتىپ بەرەدى.
ءار بالا ءوز وتباسى جايلى فوتوسۋرەت بويىنشا اڭگىمەلەپ بەرەدى. ەكى بالا شىعىپ ءبىر - بىرىمەن سۇحباتتاسادى (ينتەرۆيۋ الادى).
بالالار سۋرەت بويىنشا وتباسىندا كىمنىڭ نە ىستەيتىنىن ايتىپ بەرەدى.
بالالار وتباسىنا بايلانىستى ماقال - ماتەلدەر ايتادى.
بالالار قيمىل - قوزعالىس ارقىلى ورىندايدى، مۋزىكاعا سايكەس بيلەيدى.
ولەڭ جولدارىن قايتالاپ، مازمۇنىنا سايكەس ساۋساقتارىن بۇگىپ، قيمىل جاسايدى.
بالالار ءا ءارپى بار سوزدەردى ەسكە ءتۇسىرىپ، سوزدەردى ايتادى، مۋلتفيلم تاماشالايدى.
بالالار ماگنيتتى تاقتاداعى شاشىلعان ارىپتەردەن ءسوز قۇراستىرادى.
بالالار وتباسى مۇشەلەرىن سۇلباسىمەن سايكەستەندىرەدى (ينتەراكتيۆتى قالام قولدانىلادى).
بالالار وتباسى تۋرالى تاقپاقتارىن مانەرلەپ ايتىپ بەرەدى.
بالالار 1 - 2 تاقپاقتى پيكتوگراممالار ارقىلى ايتادى.
بالالار ينتەراكتيۆتى قالامنىڭ كومەگىمەن موزايكانى قۇراستىرادى.
بالالار پيكتوگراممالار ارقىلى ايتىپ بەرەدى.
بالالار بەلسەندى لەكسيكانى حورمەن،
جەكە - جەكە قايتالايدى
كۇتىلەتىن ناتيجە:
بىلەدى: وتباسى مۇشەلەرىن قازاقشا اتاپ، ولاردىڭ نە ىستەيتىنىن ايتا بىلەدى؛
يگەرەدى: ۇلكەنگە قۇرمەت، كىشىگە ىزەت كورسەتۋ كەرەكتىگىن يگەرەدى؛
مەڭگەرەدى: سۋرەتتەردى سويلەتىپ، وتباسى مۇشەلەرىن – اجە، اتا، اكە، انا، اعا، اپكە، ءىنى،
ءسىڭلى، قارىنداستى اجىراتىپ، ولاردى ورىندى اتاي الادى.
ءپان ءمۇعالىمى: يبراگيموۆا ە. ي.
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: قاتىناس
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ ءتۇرى: قازاق ءتىلى
توبى: مەكتەپالدى دايارلىق توبى
تاقىرىبى: مەنىڭ وتباسىم.
ماقساتى:
1. بالالاردىڭ «وتباسى» تاقىرىبى بويىنشا بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ، وتباسىندا كىمدەر تۇراتىنىن، وتباسى مۇشەلەرىنىڭ نە ىستەي الاتىنىن ايتا الۋعا ۇيرەتۋ.
2. سۋرەت بويىنشا سويلەمدەر قۇراپ ايتۋعا ماشىقتانۋ. سوزدەر مەن سويلەمدەردى ورىندى قولدانا بىلۋگە داعدىلاندىرۋ، ءتىل دامىتۋ.
3. ءوزارا سىيلاستىققا، كىشىپەيىلدىلىككە، وتباسى مۇشەلەرىن قۇرمەتتەپ، سىيلاۋعا تاربيەلەۋ.
قولدانىلاتىن كورنەكى قۇرالدار: بالالاردىڭ وتباسىمەن تۇسكەن فوتوسۋرەتتەرى، ۇلەستىرمەلى ماتەريالدار، تاقىرىپقا ساي سلايدتار، پيكتوگرامما سۋرەتتەر.
قاجەتتى قۇرال - جابدىقتار: ينتەراكتيۆتى تاقتا مەن قالامى، كورنەكى سۋرەتتەر، قازاق الىپپەسىنىڭ ماگنيتتى ارىپتەرى.
ءادىس - تاسىلدەر: منەموتەحنيكا، ينتەرۆيۋ (سۇحبات)، ويىن ادىستەرى.
بيلينگۆالدى كومپونەنت:
مەنىڭ وتباسىم – مويا سەميا
انا – مات، ماما
اكە – وتەس، پاپا
اتا – دەدۋشكا
اجە – بابۋشكا
اعا – ستارشيي برات
اپكە – ستارشايا سەسترا
ءىنى – ملادشيي برات
ءسىڭلى، قارىنداس – ملادشايا سەسترا
وقۋ ءىس - ارەكەتىنىڭ كەزەڭدەرى پەداگوگتىڭ ءىس - ارەكەتى بالالاردىڭ
ءىس - ارەكەتى
موتيۆاسيا - لىق قوزعاۋشى
ۇيىمداستىرۋ - شىلىق - ىزدەنىستىك
رەفلەكسيالىق
– تۇزەتۋشىلىك 1. شاتتىق شەڭبەرىنە تۇرعىزۋ.
سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار!
سالەمەتسىزدەر مە، قوناقتار!
امانسىڭ با، التىن كۇن!
امانسىڭ با، كوك اسپان!
امانسىڭ با، دوستارىم!
سەندەردى كورىپ قۋانام!
ەندەشە، بالالار، ورىندارىڭا جايعاسىڭدار.
- قانە، بالالار، مەن سەندەرگە ءبىر جۇمباق جاسىرايىن، شەشۋىن تاۋىپ كورىڭدەر!
جۇمباق:
ماعان دا، ساعان دا،
جاقىن، تۋىس ادامدار.
ءبارى دە ءوز جۇرتىڭ،
ايتىڭدار، ولار، كىم؟
- وتباسى.
- دۇرىس ايتاسىڭدار، بالالار! بىزگە ەڭ جاقىن، ەڭ قىمبات جاندار وتباسىندا تۇرادى. اتا، اجە، اكە، انا، اعا، اپكە، ءسىڭلى، قارىنداس – وتباسى بولىپ ەسەپتەلەتىنىن سەندەر بىلەسىڭدەر. ولار ءبىر - ءبىرىن جاقسى كورەدى، سىيلايدى جانە قامقورلىق جاساپ جۇرەدى. وتباسى تاقىرىبىندا بىلىمدەرىڭدى كەڭەيتۋ ماقساتىندا بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتىمىزدىڭ تاقىرىبىن«مەنىڭ وتباسىم» دەپ اتاپ وتىرمىز.
«عاجايىپ ءسات».
- بالالار، بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتىمىزدىڭ قوناعى - «بالاپان» تەلەارناسىنىڭ كەيىپكەرى – ءبىلىمپاز اتا. ول بىزبەن تىكەلەي تەلەكوپىرگە شىققالى تۇر. كانە، ەكرانعا نازار اۋدارايىق!
ءبىلىمپاز اتا:
- سالەمەتسىڭدەر مە، بالاپاندار! مەنىڭ اتىم - ءبىلىمپاز اتا! مەن سەندەردىڭ وتباسىلارىڭ جايىندا بىلگىم كەلەدى جانە وتباسى تاقىرىبىندا بىلىمدەرىڭدى تەكسەرىپ كورمەكپىن. ول ءۇشىن سەندەرگە ءار ءتۇرلى تاپسىرمالار دايىنداپ اكەلدىم. سول تاپسىرمالاردى مۇدىرمەي ورىنداساڭدار، «ءبىلىمدى بالاپان» اتاعىنا يە بولاسىڭدار. ال، ەندەشە، ىسكە ءسات، بالاقايلار!
1. «كىمدى كورىپ تۇرسىڭ؟» ويىنى. بالالارعا ەكراننان وتباسى مۇشەلەرى فليپچارت - پروجەكتور ارقىلى ءبىر بىردەن كورسەتىلەدى. بالالار كىمدى كورىپ تۇرعاندارىن ايتادى.
مىسالى:
- بالالار، كوزدەرىڭدى جۇمىڭدار... ەندى كوزدەرىڭدى اشىڭدار، ەكراننان كىمدى كورىپ تۇرسىڭ؟
- مەن اتانى كورىپ تۇرمىن.
(ويىن وسىلاي جالعاسادى).
2. ءمۇعالىم: - بالالار، ەندى سەندەردى «بالامەن بەتپە - بەت» ستۋدياسىنا شاقىرامىن. بۇل ستۋديادا ءوز وتباسىلارىڭ تۋرالى قىسقاشا اڭگىمەلەيتىن بولاسىڭدار.
- بۇل فوتوسۋرەتتە كىمنىڭ وتباسى؟
- بۇل – مەنىڭ وتباسىم.
- مىناۋ كىم؟
- مىناۋ – مەنىڭ انام.
- اناڭنىڭ اتى كىم؟
- ونىڭ اتى – ەلەنا.
- سەن وتباسىڭمەن قايدا قىدىرىپ ءجۇرسىڭ؟
- مەن وتباسىممەن ساياباقتا قىدىرىپ ءجۇرمىن.
- قانداي كەرەمەت! راحمەت! - دەگەن سياقتى سۇراق - جاۋاپ بويىنشا ەكى بالا اراسىندا ينتەرۆيۋ ءادىسى جۇرەدى.
3. ءمۇعالىم: - بالالار، سەندەر ۇيدە اتا - انالارىڭا كومەكتەسەسىڭدەر مە؟ قالاي كومەكتەسەسىڭدەر؟ نە ىستەيسىڭدەر؟
كەلەسى تاپسىرما «كىم نە ىستەيدى؟» دەپ اتالادى. منەموتەحنيكا ءادىسى بويىنشا سۋرەتپەن جۇمىس. بالالارعا ۇلەستىرمەلى سۋرەتتەر تاراتىلادى. بالالار بەرىلگەن سۋرەتتەردى بايلانىستىرىپ سويلەم قۇرايدى:
انام تاماق پىسىرەدى.
اكەم كىتاپ وقيدى.
اتام تەلەديدار كورەدى.
اعام سۋرەت سالادى.
ءىنىم تەكشەمەن وينايدى.
اپكەم ساباق وقيدى.
4. ءمۇعالىم: - بالالار، كىم وتباسى تۋرالى ماقال - ماتەل بىلەدى؟
وتباسى تۋرالى ماقال - ماتەلدەر:
1. وتان - وتباسىنان باستالادى.
2. وتباسى – شاعىن مەملەكەت.
3. اتا – بايتەرەك.
4. بالالى ءۇي – بازار.
5. اعاسى باردىڭ – جاعاسى بار،
ءىنىسى باردىڭ – تىنىسى بار.
6. انا ءسۇتى بوي وسىرەدى،
اتا ءتىلى وي وسىرەدى.
7. اتا – اناڭدى قۇرمەتتە،
ۇلكەندەردى قۇرمەتتە!
8. انا – بۇلاق،
اكە – اسقار تاۋ،
بالا – جاپىراق.
سەرگىتۋ ءساتى.
ەكراننان بەينە سەرگىتۋ جاتتىعۋى جىبەرىلەدى.
5. ساۋساق جاتتىعۋى.
وتباسى تۋرالى ساناماقتى ايتايىق.
ءبىر ۇيدە ءبىز نەشەۋمىز؟
كەل، سانايىق، ەكەۋمىز.
باس بارماعىم – اكەم،
بالاڭ ۇيرەك - انام،
ورتان تەرەك – اعام،
شىلدىر شۇمەك – مەن،
كىشكەنە بوبەك – سەن.
ءبىر ۇيدە ءبىز نەشەۋمىز؟
ءبىر ۇيدە ءبىز بەسەۋمىز.
6. - بالالار، اكە، اجە دەگەن سوزدەر قاي ءارىپ پەن دىبىستان باستالادى؟
- ءا ءارپى مەن دىبىسىنان باستالادى.
- ءا ءارپى قانداي دىبىس؟
- داۋىستى دىبىس.
- ءا ارپىنەن كەلەتىن سوزدەردى ايتا قويىڭدار.
- اجە، اكە، اتكەنشەك، ءارىپ، اتەش، ءاسيا، اسەت، ت. ب.
- تاعى قانداي سوزدەردە ءا ءارپى بار ەكەنىن مىنا «سيقىرلى كىتاپتان» كورەيىك (ەكراننان ءا ءارپى تۋرالى مۋلتفيلم جۇرەدى).
7. دىبىستىق جاتتىعۋ.
«جوعالعان ارىپتەر». ارىپتەر ماگنيتتىك تاقتادا شاشىلىپ جاپسىرىلادى. بالاعا اجە، اكە سوزدەرى بەرىلەدى. بالا سول ءسوزدىڭ قۇرامىنداعى ارىپتەردى تەز تاۋىپ، ءسوز قۇراستىرۋى كەرەك. سودان سوڭ الاقانىمىزدى ءبىر - بىرىنە سوعىپ، شاپالاقتاپ سوزدەردى بۋىنعا بولەمىز: ءا - كە، ءا - جە.
8.«سۇلباسىن تاپ» ويىنى. ەكراننان اتا، اجە، اكە، انالاردىڭ سۋرەتتەرى سۇلباسىمەن بەرىلەدى. بالالار وتباسى مۇشەلەرىن سۇلباسىمەن دۇرىس سايكەستەندىرەدى جانە اتايدى.
9. ال، بالالار، سەندەر وتباسى تۋرالى تاقپاق بىلەسىڭدەر مە؟ بىلسەڭدەر، ايتا قويىڭدار.
اتام مەنىڭ اقىلدى،
اجەم مەنىڭ مەيىرىمدى.
اكەم مەنىڭ قايراتتى،
انام مەنىڭ ادەمى.
موي وتەس رودنوي – اكە،
ماما ميلايا – انا.
مويا بابۋشكا – اجە،
دوبرىي دەدۋشكا – اتا.
انام، انام، اق انام،
مەن وزىڭدەي اق بالاڭ.
ايتقان ءتىلدى الامىن،
جۇمساعاندا بارامىن.
ايالاعان اناشىم،
ماپەلەگەن اناشىم.
مەنىڭ ساعان تىلەگىم،
قارتايماشى اناشىم.
ماما، ماما، ماماتاي،
سەنى جاقسى كورەمىن.
مەيرامىڭمەن قۇتتىقتاپ،
ساعان گۇلدى بەرەمىن.
مەنىڭ اجەم، اق اجەم،
ۇل مەن قىزدىڭ باعى اجەم.
ەرتەگى ايتىپ بەر دەسەڭ،
ايتىپ بەرەر تاعى اجەم.
اتالار، اجەلەر،
اعالار، اپكەلەر، (ءبارى حورمەن)
انالار، بالالار،
ءار ۇيدە بار ولار.
10. «بۇل كىم؟» ونلاين موزايكا ويىنى. بالالارعا ونلاين موزايكا ويىنى ويناتىلادى. بولىنگەن پازل سۋرەت قۇراستىرىلۋى كەرەك. قۇراستىرىلعاننان كەيىن كىمنىڭ سۋرەتى شىققانىن ايتادى.
«مەن... جاقسى كورەمىن» ديداكتيكالىق ويىنى.
ەكراننان پيكتوگراممالار كورسەتىلەدى. بالالار پيكتوگرامما ارقىلى وتباسىن، وتباسى مۇشەلەرىن جاقسى كورەتىندىكتەرىن ايتادى.
مىسالى: مەن اتامدى (اجەمدى، انامدى، اكەمدى،...) جاقسى كورەمىن. ءبىز وتباسىمىزدى جاقسى كورەمىز.
ءبىلىمپاز اتا:
- جارايسىڭدار، بالاپاندار! مەن سەندەردىڭ بىلىمدەرىڭە ريزا بولىپ تۇرمىن. بارلىعىڭ دا «ءبىلىمدى بالاپان» اتاعىنا لايىقسىڭدار. مەن باسقا دا بۇلدىرشىندەرگە بارۋىم كەرەك. كەلەسى كەزدەسكەنشە، ساۋ بولىڭدار!
- سىزگە كوپ راحمەت، ءبىلىمپاز اتا، ساۋ بولىڭىز!
- بالالار، بۇگىنگى وقۋ ءىس - ارەكەتىمىزدە كىمدەر تۋرالى ايتتىق؟
- نە ۇيرەندىك؟
- سەندەرگە وقۋ ءىس - ارەكەتىمىز ۇنادى ما؟
- ەندەشە، ورنىمىزدان تۇرىپ، توپقا بارامىز.
بالالار شاتتىق شەڭبەرىنە تۇرىپ، سالەمدەسەدى، تاقپاقتارىن ايتادى.
بالالار جۇمباق شەشەدى.
بالالار ءبىلىمپاز اتانى تىڭدايدى.
بالالار فليپچارت ەكران ارقىلى كىمدى كورىپ تۇرعانىن ايتىپ بەرەدى.
ءار بالا ءوز وتباسى جايلى فوتوسۋرەت بويىنشا اڭگىمەلەپ بەرەدى. ەكى بالا شىعىپ ءبىر - بىرىمەن سۇحباتتاسادى (ينتەرۆيۋ الادى).
بالالار سۋرەت بويىنشا وتباسىندا كىمنىڭ نە ىستەيتىنىن ايتىپ بەرەدى.
بالالار وتباسىنا بايلانىستى ماقال - ماتەلدەر ايتادى.
بالالار قيمىل - قوزعالىس ارقىلى ورىندايدى، مۋزىكاعا سايكەس بيلەيدى.
ولەڭ جولدارىن قايتالاپ، مازمۇنىنا سايكەس ساۋساقتارىن بۇگىپ، قيمىل جاسايدى.
بالالار ءا ءارپى بار سوزدەردى ەسكە ءتۇسىرىپ، سوزدەردى ايتادى، مۋلتفيلم تاماشالايدى.
بالالار ماگنيتتى تاقتاداعى شاشىلعان ارىپتەردەن ءسوز قۇراستىرادى.
بالالار وتباسى مۇشەلەرىن سۇلباسىمەن سايكەستەندىرەدى (ينتەراكتيۆتى قالام قولدانىلادى).
بالالار وتباسى تۋرالى تاقپاقتارىن مانەرلەپ ايتىپ بەرەدى.
بالالار 1 - 2 تاقپاقتى پيكتوگراممالار ارقىلى ايتادى.
بالالار ينتەراكتيۆتى قالامنىڭ كومەگىمەن موزايكانى قۇراستىرادى.
بالالار پيكتوگراممالار ارقىلى ايتىپ بەرەدى.
بالالار بەلسەندى لەكسيكانى حورمەن،
جەكە - جەكە قايتالايدى
كۇتىلەتىن ناتيجە:
بىلەدى: وتباسى مۇشەلەرىن قازاقشا اتاپ، ولاردىڭ نە ىستەيتىنىن ايتا بىلەدى؛
يگەرەدى: ۇلكەنگە قۇرمەت، كىشىگە ىزەت كورسەتۋ كەرەكتىگىن يگەرەدى؛
مەڭگەرەدى: سۋرەتتەردى سويلەتىپ، وتباسى مۇشەلەرىن – اجە، اتا، اكە، انا، اعا، اپكە، ءىنى،
ءسىڭلى، قارىنداستى اجىراتىپ، ولاردى ورىندى اتاي الادى.
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: «ونەرلىنىڭ قولى التىن، ولەڭشىنىڭ ءسوزى التىن»
