InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: ناتۋرال ساننىڭ بولگىشتەرى. ناتۋرال ساننىڭ ەسەلىكتەرى

ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ناتۋرال سانداردىڭ بولگىشتەرى، ەسەلىكتەرى تاقىرىبىنا ەسەپتەر شىعارىپ ءبىلۋ
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، ءاربىر وقۋشىنىڭ تالداۋ، سالىستىرۋ، جالپىلاۋ ينتەللەكتۋالدىق بىلىكتەرىن قالىپتاستىرۋ
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەي بىلۋگە، بەلسەندىلىككە، قارىم - قاتىناس مادەنيەتىنە، ۇجىمدىق جۇمىس ىستەي بىلۋگە ۇيرەتۋ
ساباقتىڭ ءتيپى: ماتەريالدى بەكىتۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: دەڭگەيلىك تاپسىرمالاردى قولدانۋ ارقىلى جەكە - توپتىق جۇمىس
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: باعالاۋ پاراعى، ءۇش دەڭگەيلى تاپسىرماسى بار پاراق،
جاۋاپ ۇلگىلەرى، جەتوندار

ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ
ءمۇعالىم وقۋشىلارعا بۇگىنگى ساباقتىڭ ماقسات - مىندەتتەرى تۋرالى ايتىپ،
تانىستىرادى.

2. ەسەپتەر شىعارۋ
ءاربىر وقۋشى ءۇش دەڭگەيدىڭ تاپسىرماسى جازىلعان پاراق الادى. سولاردىڭ بىرەۋىن تاڭداعان سوڭ وقۋشىلار 1 - تاپسىرمانى ورىنداۋعا كىرىسەدى. ونى ورىنداعان وقۋشى قول كوتەرەدى. ءمۇعالىم وعان دايىن جاۋاپ ۇلگىسىن كورسەتەدى. ءوز ەسەبىن دۇرىس ۇلگىمەن سالىستىرىپ، وقۋشى باعالاۋ پاراعىنا باعا قويادى دا، 2 - ەسەپتى شىعارۋعا كىرىسەدى. اياقتاعان سوڭ تاعى دا ءوزىن - ءوزى وسىلاي تەكسەرەدى. ودان كەيىن 3 - تاپسىرماسىن ورىنداپ، سونى باعالاۋعا كىرىسەدى. وقۋشى كەز - كەلگەن دەڭگەي تاپسىرماسىن 1 - ءشى ورىنداۋعا قۇقىلى. ءمۇعالىم تەك 6 ەسەپ دايىندايدى.(1 - ءشى جانە 2 - ءشى نۇسقالارعا ارناپ 3 دەڭگەيدەن 3 ەسەپتەن جەكە - جەكە پاراقتاردا) ولارعا جاۋاپ ۇلگىلەرى دايىندالادى. سودان كەيىن وسى ماتەريال سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ سانىنا قاراي كوبەيتىلەدى.
ەكراندا (تاقتادا) باعالاۋ ولشەۋىشتەرى تۇرادى:«5» باعاسى – ەسەپ قاتەسىز شىعارىلعان «4» باعاسى – 1 - 2 قاتە «3» باعاسى – 3 قاتە
ا دەڭگەي. تاقىرىپ بويىنشا العان اقپاراتتى قولدانىپ، بەرىپ بىلۋلەرى كەرەك.
1. 5، 9، 15، 21، 24، 50، 60 ساندارىنان 120 - سانىنىڭ بولگىشتەرىن تەرىپ جاز.
2. ءبىرى ەكىنشىسىنە بولگىش بولاتىن سانداردى تەرىپ جاز:
5 جانە 45؛ 8 جانە 34؛ 17 جانە 51؛ 12 جانە 60؛
9 جانە 71؛ 16 جانە 80؛ 4 جانە 63؛ 23 جانە 115
3. ا) 9 جانە 12 ساندارىنا
ءا) 15 جانە 21 ساندارىنا ەسەلىك بولاتىن ەڭ كىشى ناتۋرال ساندى جاز:
4. ءمانىن تاپ: ا ) 32+56 قوسىندىسىنىڭ 8 - گە ءبولىندىسىنىڭ
ءا) 125+75 قوسىندىسىنىڭ 25 - كە ءبولىندىسىنىڭ

5. ءبولىندىنىڭ ءمانىن تاپ: 32ح: 8 = ------- 60ۋ: 12 = -------- 140m: 35=
ۇلگى: 28ح: 4= (28: 4) x = 7 x
5. 2 - گە، 5 - كە، 10 - عا بولىنەتىن سانداردى بولەك جولدارعا تەرىپ جاز:
6. 144، 173، 184، 278، 391، 415، 520، 997، 990، 646، 825، 975
7. 3 - كە بولىنەتىن سانداردى تەرىپ جاز: 288، 333، 444، 9468، 507، 7839، 765، 781
8. 9 - عا بولىنەتىن سانداردى تەرىپ جاز: 81؛ 818؛ 8181؛ 81818

ۆ دەڭگەي. بەرىلگەن اقپاراتتى قولدانا جانە تالداي ءبىلۋى كەرەك.
1. ا) 45 - كە بولگىش جانە 5 - كە ەسەلىك
ءا) 120 - عا بولگىش جانە 30 - عا ەسەلىك ساندى جاز.
2. ا) 543+84 قوسىندىسى 5، 4، 3 ساندارىنىڭ
ءا) 72+132 قوسىندىسى 9، 8، 12 ساندارىنىڭ قايسىسىنا بولىنەدى؟
3. 0، 3، 4، 5 سيفرلارىن 1 رەت قانا پايدالانىپ،
ا) 2 - گە بولىنەتىن
ءا) 5 - كە بولىنەتىن
ب) 10 - عا بولىنەتىن
ۆ) 2 - گە بولىنبەيتىن ەكى تاڭبالى سانداردى جاز.
4. قوسىلعىشتاردىڭ جازىلۋلارى بويىنشا ا) 15+12+21 ءا) 21+42+81 قوسىندىسىنان 3 - كە بولىنەتىندەرىن تاڭداپ الىپ، 3 - كە ءبولىپ، ءبولىندىنى تاپ:

س دەڭگەي. 1. ا) ا سانىنىڭ بولگىشتەرى: 1، 2، 3، 5، 6، 10، 15، ا ------------ ا قانداي سان؟
ءا) ۆ سانىنىڭ بولگىشتەرى: 1، 3، 5، 15، 25، ۆ ----------- ۆ قانداي سان؟
2. دالەلدە: 455 سانى 35 - كە بولىنەدى، ال 35 سانى 7 - گە بولىنەدى، وندا 455 سانى 7 - گە بولىنەتىنىن.

ۇلگى: 585 سانى 45 - كە بولىنەدى، ال 45 سانى 9 - عا بولىنەدى، وندا 585 سانى 9 - عا بولىنەدى، سەبەبى 585 =45*13= (9*5)*13= 9*(5*13) =9*65
3. دالەلدە: (مىسالدارمەن) تىزبەكتەس ەكى تاق ساننىڭ قوسىندىسىنىڭ 2 - گە بولىنەتىندىگىن.
باعالاۋ پاراعى
№ وقۋشى اتى - ءجونى ا دەڭگەي ۆ دەڭگەي س دەڭگەي قورىتىندى باعا

3. ساباقتى قورىتىندىلاۋ
4. وقۋشىلاردى باعالاۋ