InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: ساكەن سەيفۋللين «تۇلپارىم»
ساباقتىڭ ماقساتى: س. سەيفۋلليننىڭ ومىرىمەن، ەڭبەكتەرىمەن تانىستىرۋ. «تۇلپارىم» ولەڭىنىڭ مازمۇنىن ۇعىندىرۋ.
مىندەتتەرى:
بىلىمدىلىك: «تۇلپارىم» ولەڭىنىڭ مازمۇنىن اشۋ، اقىننىڭ نەگىزگى ويىن جەتكىزۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ مانەرلەپ وقۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ.
تاربيەلىك: ولەڭدى وقىتا وتىرىپ، ەلىن، جەرىن سۇيۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
كورنەكىلىك قۇرالدار: پورترەت، حرونولوگيالىق كەستە، بيوپوەما، ت - كەستەسى، توپتاستىرۋ سىزباسى.
ساباقتىڭ ءادىس – تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق – جاۋاپ، كەستەمەن جۇمىس.
ءپان ارالىق بايلانىس: گەوگرافيا، تاريح، قازاق ءتىلى

ساباقتىڭ بارىسى
I. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
- وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ
- وقۋشىلاردى تۇگەلدەۋ
- ساباققا نازار اۋدارتۋ
II. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
- ءۇي تاپسىرماسىنىڭ ورىندالۋىن تەكسەرۋ

I. ەندەشە ءبىز ج. جابايەۆتىڭ كىم ەكەنىن تەست سۇراقتارى ارقىلى بىلەمىز.

1. جامبىل قاي جىلى دۇنيەگە كەلگەن؟
ا) 1845 جىلى
*ءا) 1846 جىلى
ب) 1847 جىلى

2. جامبىلدىڭ اكەسىنىڭ اتى كىم؟
ا) جانباي
ءا) جاناي
*ب) جاپپا

3. جامبىلدىڭ ۇلىنىڭ ەسىمى كىم؟
ا) ايبار
*ءا) العاداي
ب) ارشىن

4. جامبىلدىڭ 1941 – 1945جىلعى سوعىستا سولداتتاردى جىگەرلەندىرگەن ولەڭى.
ا) «سۇم سوعىس»
*ءا) «لەنينگرادتىق ورەنىم»
ب) «العا، العا...»

5. جامبىل قاي جىلى نەشە جاسىندا قايتىس بولدى؟
*ا) 1945 جىلى 99 جاسىندا
ءا) 1946 جىلى 100 جاسىندا
ب) 1947 جىلى 101 جاسىندا

II. ءبىز جامبىلدىڭ كىم ەكەنىن بىلدىك، ەندەشە «ت» كەستەسى بويىنشا ءۇي جۇمىسىن تەكسەرەمىز.

III. ءۇي تاپسىرماسىن بەكىتۋ.
"يا"-"جوق" – كەستەسى بويىنشا جۇمىس جاساتام.
1 جامبىل اتاقتى اقىن قۇلمامبەتتى جەڭدى.
2 جامبىل باي تۇقىمىنان شىققان.
3 جامبىلدىڭ ۇستازى دوسماعامبەت.
4 ءۇي – ءۇيدى ارالاپ جامبىل جاراپازان
ايتادى.
5 «العاداي تۋرالى ءاربىر وي» ولەڭىن نەمەرەسىنە ارناعان.
6 جامبىلدىڭ اكەسىنىڭ اتى ءسۇيىنباي.
7 اقىن 1846 ج دۇنيەگە كەلگەن.
8 «اتانىڭ ءالديى» نەمەرەسىنە ارناعان ولەڭ.
9 العاداي – ۇلى وتان سوعىستا قازا تاپقان اقىننىڭ ۇلى.
10 جامبىل ماڭعىستاۋ وڭىرىندە تۋعان.
"يا"-"جوق" – كەستەسىن ءار وقۋشىلارعا تاراتام.

IV. جاڭا ساباق.
بۇگىنگى ءبىزدىڭ جاڭا ساباعىمىز س. سەيفۋللين «تۇلپارىم» ولەڭى.
اقىن س. سەيفۋلليننىڭ ءومىر جولىنا توقتالايىق.
XX - عاسىرداعى قازاق ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن سالۋشىلاردىڭ ءبىرى س. سەيفۋللين.
س. سەيفۋللين 1894 جىلى اقمولا وبلىسى، اقمولا ۋەزى، ءنىلدى بولىسىنىڭ ءبىرىنشى اۋىلىندا تۋىلعان. ساكەننىڭ اكەسى سەيفوللا، ال اناسى جامال. ساكەننىڭ شىن ەسىمى سادۋاقاس. ونى ەركەلەتىپ ساكەن دەپ اتاپ كەتكەن. ساكەننىڭ «وتكەن كۇندەر»اتتى تۇڭعىش ولەڭدەر جيناعى 1914جىلى قازان قالاسىندا
باستىرىپ شىعارادى.
حرونولوگيالىق كەستە

مەرزىمى بولعان وقيعالار
1894 ج اقمولا وبلىسىنا قاراستى اقمولا ۋەزىندەگى ءنىلدى بولىسىنىڭ 1 - اۋىلىندا تۋعان.
1906 ج ورىس قازاق مەكتەبىنە ءتۇسىپ ەكى جىل وقيدى.
1908 ج اقمولاداعى پريحودسكايا شكولادا وقيدى.
1913 ج ءۇش سىنىپتىق ۋچيليششەنى بىتىرەدى.
1914 ج قازان قالاسىندا «وتكەن كۇندەر» اتتى العاشقى ولەڭدەر جيناعى باسىلادى.
1917 ج اقمولا ۋەزىندەگى سىلەتى - بۇعىلى اۋىلىندا ءمۇعالىم قىزمەتىندە.
1920 ج اقمولا ۋەزدىك اتقارۋ كوميتەتى تورەاعاسىنىڭ ورىنباسارى.
ولەڭدەرىنىڭ ءبىرى بۇگىنگى ءبىزدىڭ ساباعىمىزدىڭ باستى تاقىرىبى س. سەيفۋلليننىڭ «تۇلپارىم» اتتى ولەڭى.
ولەڭ مانەرلەپ وقىلادى. تۇسىنىك بەرىلەدى. سۇراقتار ارقىلى «تۇلپارىم» ولەڭى پىسىقتالادى.
1. ولەڭدە تۇتقىن كىم؟ ونىڭ باستى قاسيەتتەرىن سارالاڭدار.
2. ساكەننىڭ ءومىر جولىنان، ءوز باسىنان قانداي ۇلگى الدىڭدار؟

كەستەمەن جۇمىس
شۋماقتا نە تۋرالى ايتىلعان؟ كوركەم ءسوز ايشىقتارىن تاپ نەشە بۋناق؟ نەشە بۋىن؟ قانداي ۇيقاس؟
تەمىر تورلى تاس ۇيدە
كوكىرەگىم تولدى شەرمەنەن.
قاناتتى، تاعى تۇلپارىم،
ارقىراپ كەلشى كەرمەدەن.

تۇمارلاپ باپتاپ ايدارىن،
قۇيرىعىن ءسۇزىپ ەرلەگەن،
قۇتقارشى مەنى قاماۋدان.
شىنجىرلاپ ەرىك بەرمەگەن.

شىعارماشىلىق جۇمىس.
س. سەيفۋللينگە بايلانىستى ءتورت جول ولەڭ شۋماعىن جازىپ كورەيىك.
كوپ زاماندار... (جوعالىپ)
ورتامىزعا... (كەلىپسىز)
تاريح شەجىرە جىر... (جازىپ)
ۇرپاققا مۇرا... (بەرىپسىز)

V. قورىتىندىلاۋ.
س. سەيفۋللين ءۇش بايتەرەكتىڭ ءبىرى. ءۇش بايتەرەك دەپ س. سەيفۋللين، ءى. جانسۇگىروۆ، ب. ءمايليندى ايتامىز. سەبەبى ۇشەۋى دە ءبىر جىلدا تۋىپ، ءبىر جىلدا دۇنيەدەن وزعان.

VI. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ.
«بيوپوەما»
1. اتى
2. قانداي؟
3. نە ىستەدى؟
4. قاشان؟
VII. باعالاۋ
VIII. ۇيگە تاپسىرما