نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىنىڭ ءبىلىم ساتىسى وقۋى
قازاقستان رەسپۋبليكاسى الەمدەگى باسەكەگە قابىلەتتى 50 ەلدىڭ قاتارىنا ەنۋ جولىندا. ءححى عاسىر – ءبىلىم مەن عىلىمنىڭ عاسىرى. وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم ساپاسىن كوتەرۋ – قازىرگى وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى. سوندىقتان دا وسى سالادا باتىل قادامدار جاسالىپ، وزگەرىستەر ەنگىزىلۋدە. وسىنداي يگى ىستەردىڭ ءبىرى - قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پەداگوگ قىزمەتكەرلەرىنىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ كۋرستارىنىڭ ءۇشىنشى (نەگىزگى) دەڭگەي باعدارلاماسىن (بۇدان ءارى – باعدارلاما) زەردەلەۋ. بۇل باعدارلامادا وقۋشىلاردىڭ پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرادى، وقۋعا قابىلەتىن جاقسارتادى. ءبىلىم بەرۋ نەگىزىن ءتۇسىنۋ، ويلانۋعا جۇيەلى ءبىلىم بەرۋ، ءوزىنىڭ شىعارماشىلىق جۇمىسىن جەتىلدىرىپ وتىرۋ، كەڭىستىكتىك ويلاۋ قابىلەتىنىڭ بولۋى، اقپاراتتىق – كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيانى دۇرىس مەڭگەرۋ قاجەت. ورتا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە الەمدىك جوعارى دەڭگەيگە قول جەتكىزگەن اناعۇرلىم تانىمال وقىتۋ ادىستەمەلەرى اراسىندا سىندارلى (كونسترۋكتيۆتى) تەوريالىق وقىتۋعا نەگىزدەلگەن ءتاسىل. سوندىقتان وقىتۋ مەن وقۋدىڭ قازىرگى زامانعى ادىستەرى مەن ءمۇعالىمنىڭ كۇندەلىكتى تاجىريبەسى جانە كاسىبي ءمان – ماتىنمەن ءوزارا بايلانىستا قاراستىرىلادى.
ەگەمەن، تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ بولاشاعى جاستاردىڭ قولىندا. ايتسە دە وعان دۇرىس باعىت باعدار بەرۋشىنىڭ ءبىرى اتا – انا بولسا، تاعى ءبىرى ول – ءبىز، ياعني ءمۇعالىم. وسى وركەنيەتكە باستار جولدىڭ باستاۋى – مەكتەپ دەسەك، مەكتەپتىڭ باستى تۇلعاسى، جۇرەگى - ءمۇعالىم. مەكتەپ جۇمىس پەن وقۋشى جەتىستىكتەرىن ورىستەۋىندەگى نەگىزگى تۇلعا – ۇستاز بولعاندىقتان، ال سول ۇستاز زامان تالابىنا ساي بولۋ ءۇشىن ءارقاشان ىزدەنۋدى، بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋدى، جان - جاقتى بىلىكتى بولۋدى تالاپ ەتەدى.
باعدارلامانىڭ جەتەكشى ماقساتى ءاربىر ەل ءۇشىن ماڭىزدى بولىپ تابىلاتىن رۋحاني، مادەني جانە ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتارىنىڭ نەگىزىندە جاستاردى ءوز ەلىنىڭ مادەنيەتىن قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ؛ ەكىنشىدەن – جاستاردى جىلدام وزگەرىپ جاتقان الەمدە وزىنە سەنىمدى جانە تابىستى بولۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن داعدىلارى مەن تۇسىنىكتەرىن دامىتۋعا، ومىرلىك جاعدايلاردا ءوز بىلىمدەرىن قولدانۋعا ىقپال تيگىزەتىن سىني تۇرعىدان ويلاۋعا ۇيرەتۋدى قامتيدى. اتالعان باعدارلاما يدەياسى ساباقتاردا قاراستىرىلاتىن جەتى مودۋلگە سارالانعان.
1 - مودۋل. وقىتۋ مەن وقۋداعى جاڭا ءادىس – تاسىلدەرى وقۋ باعدارلاماسىنىڭ باستى ماقساتى دەپ بىلەمىن. سىنىپتى توپقا ءبولىپ وقىتۋ، ەرەجەگە، ۋاقىتقا باعىنۋ، پوستەر قورعاتۋ. ءبىز جاڭا ادىستەر رەتىندە «ديالوگ ارقىلى وقىتۋ» مەن «قالاي وقۋ كەرەكتىگىن ۇيرەنۋدى» عانا قاراستىرامىز، سەبەبى ولار الەۋمەتتىك – سىندارلىلىق كوزقاراسىمەن تىعىز بايلانىستى. ديالوگ نەگىزىندە وقىتۋ مەن وقۋ وقۋشىلاردىڭ ءوزارا سۇحباتتاسۋى جانە ءمۇعالىم مەن وقۋشى اراسىنداعى ديالوگتىڭ شاكىرتتەردىڭ وزىندىك وي – پىكىرىن جۇيەلەۋى مەن دامىتۋىنا كومەكتەسەتىن امال ەكەنىن مەڭزەيدى.
ەگەمەن، تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ بولاشاعى جاستاردىڭ قولىندا. ايتسە دە وعان دۇرىس باعىت باعدار بەرۋشىنىڭ ءبىرى اتا – انا بولسا، تاعى ءبىرى ول – ءبىز، ياعني ءمۇعالىم. وسى وركەنيەتكە باستار جولدىڭ باستاۋى – مەكتەپ دەسەك، مەكتەپتىڭ باستى تۇلعاسى، جۇرەگى - ءمۇعالىم. مەكتەپ جۇمىس پەن وقۋشى جەتىستىكتەرىن ورىستەۋىندەگى نەگىزگى تۇلعا – ۇستاز بولعاندىقتان، ال سول ۇستاز زامان تالابىنا ساي بولۋ ءۇشىن ءارقاشان ىزدەنۋدى، بىلىمدەرىن جەتىلدىرۋدى، جان - جاقتى بىلىكتى بولۋدى تالاپ ەتەدى.
باعدارلامانىڭ جەتەكشى ماقساتى ءاربىر ەل ءۇشىن ماڭىزدى بولىپ تابىلاتىن رۋحاني، مادەني جانە ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتارىنىڭ نەگىزىندە جاستاردى ءوز ەلىنىڭ مادەنيەتىن قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ؛ ەكىنشىدەن – جاستاردى جىلدام وزگەرىپ جاتقان الەمدە وزىنە سەنىمدى جانە تابىستى بولۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن داعدىلارى مەن تۇسىنىكتەرىن دامىتۋعا، ومىرلىك جاعدايلاردا ءوز بىلىمدەرىن قولدانۋعا ىقپال تيگىزەتىن سىني تۇرعىدان ويلاۋعا ۇيرەتۋدى قامتيدى. اتالعان باعدارلاما يدەياسى ساباقتاردا قاراستىرىلاتىن جەتى مودۋلگە سارالانعان.
1 - مودۋل. وقىتۋ مەن وقۋداعى جاڭا ءادىس – تاسىلدەرى وقۋ باعدارلاماسىنىڭ باستى ماقساتى دەپ بىلەمىن. سىنىپتى توپقا ءبولىپ وقىتۋ، ەرەجەگە، ۋاقىتقا باعىنۋ، پوستەر قورعاتۋ. ءبىز جاڭا ادىستەر رەتىندە «ديالوگ ارقىلى وقىتۋ» مەن «قالاي وقۋ كەرەكتىگىن ۇيرەنۋدى» عانا قاراستىرامىز، سەبەبى ولار الەۋمەتتىك – سىندارلىلىق كوزقاراسىمەن تىعىز بايلانىستى. ديالوگ نەگىزىندە وقىتۋ مەن وقۋ وقۋشىلاردىڭ ءوزارا سۇحباتتاسۋى جانە ءمۇعالىم مەن وقۋشى اراسىنداعى ديالوگتىڭ شاكىرتتەردىڭ وزىندىك وي – پىكىرىن جۇيەلەۋى مەن دامىتۋىنا كومەكتەسەتىن امال ەكەنىن مەڭزەيدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
بىلىمدىلىك ماقساتى: وقۋشىلارعا ەتىستىكتەن العان بىلىمدەرىن پىسىقتاي وتىرىپ، ۇستەۋ تۋرالى جاڭا تەوريالىق ءبىلىم بەرۋ.
