InfoHub Logo

ءومىرباي تىلەۋلى ۇلى 1850 جىلى بۇرىنعى سەمەي ۋەزى، بۇعىلى بولىسى، وتەي اۋلىندا تۋعان. جاس كەزىندە شەشەن ىندەتىنەن ەكى كوزى بىردەي سوقىر بولىپ قالعان اقىن ءبىر جىلى «ابايعا سالەمدەسەمىن» دەپ نازاربەك ارزانباي ۇلى دەگەن كىسىگە ەرىپ بارىپتى. اباي اۋىلى جيدەباي قورىعىندا وتىرسا كەرەك. نازاربەك جاسىنان — ابايدان تالىم-تاربيە العان شاكىرتىنىڭ ءبىرى بولعان ادام. ءومىرباي اقىننىڭ بۇل ابايمەن ءبىرىنشى تىلدەسۋى ەدى. امان-ەسەندىك بىلىسكەن سوڭ، اباي ءومىربايعا:

— سەنى سىرتتان ەستۋشى ەدىم، ىزدەپ كەلىپ سالەم بەرگەنىڭە كوپ راحمەت. ەندى ءوز جاعدايىڭدى ايتا وتىر، — دەپ دومبىراسىن ۇسىنىپتى. ءومىرباي دومبىرانى الا-سالا:

— شەشەكتەن جەتى جاستا كوزىم كەتتى،
كورسەتپەي جارىق دۇنيە بەزىلدەتتى.
شىرىلداپ كوز كور بولىپ شىدامادىم،
سوزبەنەن جەڭەيىن دەپ وسى دەرتتى.

بار ءمىنىم — كوزىم سوقىر باسىمداعى
نازاربەك باستاپ كەلدى قاسىمداعى.
سىزگە اكەپ مەن ءعارىپتى تانىستىردى،
ەڭ قىمبات اعامىز دەپ وسىنداعى، —

دەپ ولەڭدەتىپ قويا بەرەدى. اباي ءومىرباي اقىنعا ريزالىق بىلدىرەدى. سونان سوڭ نازاربەككە:

— سەنىڭ بۋرىل اتىڭ جىلقىنىڭ ءدۇلد ۇلى دەيدى عوي. ءوزى ارىستان كەۋدەلى، جولبارىس جوندى، ءتورت اياعى سومدالىپ بىتكەن تىپ-تىك، جال-قۇيرىعى توگىلگەن جويقىن كۇشتى ەكەنى كوزگە ەرەكشە كورىنىپ تۇر، — دەپتى.

ءومىرباي اقىن دومبىراسىن الا-سالا:

— ارىستانداي كەڭ كەۋدە، جالبىر جالدى،
جولبارىس جون، بۇلشىق ەت، سەركە ساندى.
قالىڭ بىتكەن توگىلگەن ۇزىن قۇيرىق
قۇتقارمايدى ۇشقان قۇس، جەردەگى اڭدى.
ۇزاق جولعا جۇرسە دە قينالمايدى،
ءتاڭىرى ءدۇلدۇل جاراتقان جانۋاردى، —

دەپ جىرلاعاندا، اباي ريزا بولىپ:

— ءومىرباي، سەن اتتى سوزىڭمەن كورگەندەي سيپاتتادىڭ-اۋ، — دەيدى.

سوندا ءومىرباي:

— جاڭا ءوزىڭىز ۇيرەتكەندى قايتالادىم، — دەيدى كىشىلىك كورسەتىپ.

اباي نازاربەككە بەت بۇرىپ:

— جاقىندا اقىلبايدىڭ قايىنى قيسىقتىڭ جۇماقانى ەكى دۋان ەلدى شاقىرىپ ۇلكەن توي جاسايمىن دەپ حابارلاعان ەكەن. سول تويعا بايگەگە قوسايىن، اتىڭدى بەرسەڭ قالاي بولادى؟ — دەپ سۇراعاندا نازاربەك:

— اباي اعا، بۋرىلدى باسى ءبۇتىن بەردىم، ورنىنا ءمىنىپ قايتاتىن ءبىر تۇعىر بولسا جارايدى، — دەپتى.

اباي اقىلبايدى شاقىرتىپ الىپ:

— مىن نازاربەككە مەنىڭ كەرتوبەلىمدى ەرتەتىپ بەر. بۋرىل اتتى قالدىراتىن بولدى، تويعا دايىندا جانە مىنا ءومىرباي اعاڭا ءبىر ات، شاپان كيگىزىپ، ون ساۋلىق قوسىپ بەر، جانىنا ايداسىپ اۋلىنا اپارىپ سالاتىن كىسى قوس، — دەپتى.

اباي بۋرىل اتتى ەكى دۋان ەلدىڭ بايگەسىنە دايىنداپ قوسقاندا، جالعىز قارا بولىپ جارتى شاقىرىمداي الدا كەلەدى. تويعا جينالعان حالىق:

— مىناۋ ات نازاربەكتىڭ ايگىلى بۋرىلى عوي، — دەپ شۋىلداسقان ەكەن. اباي قالىڭ ەلدىڭ دابىلىن ەستىپ:

— «ەردىڭ اتىن حالىققا اتى نەمەسە قاتىنى شىعارادى» دەگەن وسى-اۋ. ەندەشە نازاربەككە وبال بولار، — دەپ اقىلبايدىڭ ءوزىن جۇمساپ، بۋرىل اتتى قايتارىپتى جانە «كەرتوبەل اتتى نازاربەككە سىيلاپ كەت!» دەپتى.

ال اۋزىنان ولەڭ توككەن ءومىرباي اقىن 1930 جىلى دۇنيە سالادى.

---