سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 5 كۇن بۇرىن)
ءومىردى ساقتاپ قالۋى مۇمكىن بەيمالىم 13 ايعاق

ەگەر ادامدار ءقاۋىپتى جاعدايدا دۇرىس ارەكەت جاساي السا، كوپتەگەن جاراقاتتان نەمەسە ءتىپتى ولىمنەن دە امان قالۋعا بولار ەدى. كەي كەزدەرى جاي عانا ءبىر ايعاقتى ءبىلۋ امان قالۋ نەمەسە بىرەۋدى قۇتقارىپ قالۋ مۇمكىندىگىن ارتتىرادى. Reddit سايتىن پايدالانۋشىلارىنىڭ ءبىرى «ءبارى بىلە بەرمەيتىن قانداي ايعاق ادامدى امان الىپ قالۋى مۇمكىن؟» دەگەن سۇراق قويىپ، وعان ءبىراز جاۋاپ العان. سول جاۋاپتاردىڭ ىشىنەن ادامنىڭ امان قالۋ-قالماۋى ونىڭ ءجۇرىس-تۇرىسىنا بايلانىستى بولعان جاعدايلار سارالانىپ، كەيىن سونداي جاعدايعا تاپ بولعاندا پايداسى تيەتىن قام-قارەكەت رەتى ۇسىنىلىپ وتىر.  

1. وزبىر ايۋمەن كەزدەسۋ

ەڭ ابزالى، ارينە، جابايى تابيعات اياسىندا ايۋلاردان اۋلاق ءجۇرۋ، ءبىراق ونداي كەزدەسۋ بولىپ قالسا، بۇل حايۋاننىڭ ەڭ وسال تۇسى مانيەۆر ەكەنىن ءبىلىپ ءجۇرىڭىز. ايۋلار جىلدام جىلدام شاۋىپ-جەلەدى، اعاشقا وتە جاقسى ورمەلەيدى — ولارمەن بۇدان جارىسۋدىڭ ەش ءمانى جوق، ءبىراق ءبىر نارسەنى، مىسالى، ماشينانى نەمەسە اعاشتى اينالا قوزعالۋ ولارعا الدەقايدا قيىن. بۇل ايلاكەر «تاعامعا» جۇمسالعان كۇشكتىڭ تاتىمايتىنىن تۇسىنگەن ايۋ ايتەۋىر ءبىر ۋاقىتتا ءسىزدى ۇستاۋعا تالپىنۋىن دوعارادى.

الايدا ايۋ اگرەسسياسىن شىعارماي تۇرىپ ساسقالاقتاپ ابىرجۋدىڭ قاجەتى جوق. ەگەر ول سىزگە ءبىراز قاراپ تۇرىپ قالسا، قوزعالماي تۇرىڭىز. بۇل ايۋ ءسىزدىڭ كىم ەكەنىڭىزدى، نە ىستەگەلى تۇرعانىڭىزدى ۇعا الماي تۇرعانىن بىلدىرەدى. ەگەر سىزگە قاراي اياڭداپ جۇرە باستاسا، اقىرىن ءجۇرىپ، كەتە بەرىڭىز. ايۋلاردىڭ ادامعا شاباتىن كەزى سيرەك، سوندىقتان، ول ءسىزدىڭ ادام ەكەنىڭىزدى ۇققان كەزدە ءوزى كەتىپ قالادى.  

2. ۇيدە ەش سەبەپسىز پايدا بولعان بالىقتىڭ نەمەسە نەسەپتىڭ ءيىسى

ەگەر ءيىستىڭ قايدان، نەدەن شىعىپ تۇرعانىن انىقتاۋ مۇمكىن بولماسا، وندا بۇل بالقىپ جاتقان سىمداردىڭ ءيىسى بولۋى ىقتيمال. بۇنداي جاعداي وت شىعۋىنا نەمەسە جارىلىس بولۋىنا اپارىپ سوعۋى مۇمكىن. ەڭ دۇرىسى، ءيىس سەبەبى انىقتالعانشا ەلەكتر قۋاتىن اجىراتىپ تاستاۋ.   

3. ءسىزدى تەڭىزگە قاراي الىپ كەتەتىن اعىس

كەرى اعىنعا كەزدەيسوق تاپ بولعاندا جاعاعا قاراي جۇزۋدەن ەش پايدا جوق — ءسىز كۇشىڭىزدى بوسقا شىعىندايسىز. كەرى اعىننان شىققانشا جاعانى بويلاي (پاراللەل) جۇزۋگە تىرىسىڭىز، سودان سوڭ جاعاعا قاراي ءجۇزىڭىز.  

4. جۇرەك ۇستاماسى كەزىندە اسپيرين بەرۋ  

ءبىر تابلەتكانىڭ ءوزى ادامنىڭ احۋالىن اناعۇرلىم جاقسارتا الادى. اۋىرىپ قالعان ادامدى باسىنا بىرنارسەنى جاستاپ، دەرەۋ جاتقىزۋ نەمەسە وتىرعىزۋ كەرەك. سوسىن ءدارى بەرۋ كەرەك. ءدارى تەزىرەك اسەر ەتۋى ءۇشىن ونى شايناۋ قاجەت.  

5. ىستىق وتكەنىن انىقتاۋ

ىستىق ءوتۋدىڭ ەڭ ايقىن بەلگىلەرى باس اينالۋى مەن جۇرەك اينۋى، ءبىراق ول بەلگىلەر باسقا سەبەپتەردەن دە پايدا بولۋى مۇمكىن. ابدەن كوز جەتكىزۋ ءۇشىن ءتاتتى، مىسالى كامپيت، جەۋ كەرەك. ەگەر ونىڭ ءدامى جاعىمسىز بولسا، وندا ىستىق وتكەنى. جۇرەك-قان تامىرى جۇيەسى بۇزىلعان ادامدار ءۇشىن سيمپتومدار سەبەبىن مەيلىنشە ەرتەرەك انىقتاپ، بىلىكتى كومەك كورسەتۋدىڭ ماڭىزى زور.  

6. ادامنىڭ ەسىن جيعىزاتىن قاراپايىم امال

ەگەر ەستەن تانىپ قالعان ادامدى شۇعىل ەسىن جيدىرۋ كەرەك بولسا، ونى جايلاپ شالقاسىنان جاتقىزىپ، بۇگىلگەن ەكى تىزەسىن كەۋدەسىنە تارتۋ كەرەك. بۇلاي ەتكەندە مىيعا قان كوبىرەك بارىپ، تانعان ادام ەسىن جيىپ الادى. ءبىراق، اۋەلى ونىڭ اياعىندا جانە دەنەسىندە جاراقات جوق ەكەنىنە كوز جەتكىزگەن ابزال، ايتپەسە بۇنداي جاردەم جاعدايدى ودان ارى قيىنداتىپ جىبەرۋى مۇمكىن.  

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

ەستەن تانۋ

7. ۋلى جىلان شاعىپ العان كەزدەگى جاردەم

جۇرت ىشىندە قاتە ايتىلىپ جۇرگەن ويلارعا قاراماي، جىلان شاققاندا ونىڭ ۋىن سورىپ الۋعا، سۋىق زات باسۋعا، بۇراۋ سالۋعا، كومپرەسس باسۋعا نەمەسە جارانى ىستىق نارسەمەن قارىپ، كۇيدىرۋگە بولمايدى. زارداپ شەگۋشىگە ماماندار كەلىپ جەتكەنشە وعان كوپ سۋ ءىشىپ، انتيگيستاميندىك (اللەرگياعا قارسى) ءدارى ءىشۋ قاجەت. جىلان شاققان جەرگە تيىسپەگەن ءجون، ايتپەسە جىلان ۋى بۇكىل دەنەگە تەزىرەك تاراپ كەتەدى.

8. سۋعا باتقان ادامدى امان الىپ قالعان سوڭ

ەگەر سۋدى كوپ جۇتىپ قويعان ادامدى امان الىپ قالسا، بۇل ونىڭ ومىرىنە ەندى ەش ءقاۋىپ جوق دەگەن ءسوز ەمەس. دەرەۋ اۋرۋحاناعا جونەلتكەن دۇرىس — ويتپەگەن جاعدايدا، ەگەر ونىڭ وكپەسىندە سۋ قالىپ قالسا، ول بىرنەشە تاۋلىك ىشىندە قايتىس بولىپ كەتۋى مۇمكىن.  

9. اپاتقا ۇشىراعان كولىكتىڭ اينەگىن قالاي شاعۋعا بولادى

كولىكتەن ەسىگى ارقىلى ەمەس، تەك تەرەزەسى ارقىلى شىعۋعا بولاتىن جاعدايعا تاپ بولساڭىز، اينەكتى ورتا تۇسىنان ەمەس، شەت جاعىنان ۇرىپ سىندىرۋ وڭايىراق ەكەنى ەسىڭىزدە ءجۇرسىن. ايتپاقشى، بۇل ءىستى ورىندىقتىڭ باسسۇيەرى جاقسى اتقارادى، ارينە ەگەر ونى ورىندىقتان شىعارا الساڭىز. ءار كولىكتە ولار ورىندىققا ءار قالاي بەكىتىلەدى، ول جاعىن الدىن الا ءبىلىپ العان دۇرىس.   

10. شولمەكتەگى سۋدان شىعاتىن ءورت

مۇمكىن ەمەستەي كورىنۋى مۇمكىن، دەگەنمەن وعان كۇننىڭ ساۋلەسى تۋرا ءتۇسىپ تۇرسا، ءورتتىڭ سەبەبى بولىپ كەتۋى ابدەن مۇمكىن. گاپ مۇنداي جاعدايدا شولمەك لينزا سەكىلدى كۇن جىلۋىن ءبىر نۇكتەگە توعىستىرا الۋى مۇمكىن ەكەندىگىندە. بۇنداي ىدىستاردى تەرەزەدەن الىسىراق جەرگە قويىپ، ماشينادا ەشقاشان قالدىرماعان ابزال.  

11. انتيگيستاميندىك دارى-دارمەك ءاردايىم جانىڭىزدا بولسىن

ءسىز بۇرىن كورمەگەن، ۇستاماعان نارسەگە اللەرگياڭىز بار بولىپ شىعۋى مۇمكىن. ونىڭ ۇستىنە اللەرگيانىڭ كۇشتىلىگى سونداي، ءتيىستى كومەك بەرىلمەسە، و دۇنيەگە اتتانىپ كەتۋىڭىز عاجاپ ەمەس. بۇل، اسىرەسە، ادامدار جاڭا تاعام تۇرلەرىن جەپ كورىپ، جاڭا وسىمدىكتەر بار جەرگە، ت.ب. تاپ بولاتىن ساياحاتتاۋ كەزىندە ماڭىزدى.   

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

انافيلاكتيكالىق شوك

بالالارداعى اللەرگيا

تاعام اللەرگياسى

اللەرگيادان دارى-دارمەكسىز قۇتىلۋعا بولا ما؟

اتوپيالىق دەرماتيت

12. جاعاجايداعى سۋ كۇندەلىكتى ورنىنان تىم الىستا

سۋى اسا كوپ تارتىلىپ كەتكەن مۇحيت جاعالاۋى — كەلە جاتقان ءسۋناميدىڭ نىشانى. بۇنداي تابيعي اپات بولۋ مۇمكىندىگىن بايقاپ قالساڭىز، دەرەۋ اينالاداعى ادامداردىڭ بارىنە ەسكەرتىپ، ول جەردەن كەتىپ قالۋ كەرەك.  

2004 جىلى ءۇندى مۇحيتىندا بولعان ءسۋناميدىڭ قارساڭىندا، وكىنىشكە وراي، جاعالاۋداعىلار بۇعان اسا ءمان بەرىپ جاتپادى. بۇكىل جاعالاۋ بويىندا ادامدار ۇلۋ قابىرشاقتار مەن بالىقتاردى جيناپ الۋ ءۇشىن جاعاعا باردى. بۇل قۇبىلىس اسىرەسە بالالارعا قىزىق بولدى. الايدا، ەكى جاعاجايدا بۇل نەنىڭ نىشانى ەكەنىن بىلەتىن ادامدار بار بولىپ شىقتى: 10 جاسار اعىلشىن قىز تيللي سميت جانە بيولوگيا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى دجون چروستون. سول كۇنى بۇل ەكەۋى تالاي ادامدى اجالدان الىپ قالدى.  

13. ءۇش قاعيداسى

قيىندىققا تاپ بولعان كەزدە ستاتيستيكالىق ورتاشا ادامنىڭ امان قالۋعا قاۋقار-قابىلەتتىگىن سيپاتتاۋعا بولاتىن شامالاردى ەستە ساقتاۋ قاجەت:   

اۋاسىز 3 مينۋت؛  

ەكسترەمالدى تەمپەراتۋرادا 3 ساعات؛  

سۋسىز 3 كۇن؛   

تاماقسىز 3 اپتا. 

وسىنداي جاعدايعا تاپ بولعان كەزىڭىز بولدى ما؟ سول كەزدە دۇرىس ارەكەت ەتە الدىڭىز با؟ ويىڭىزبەن ءبولىسىڭىز. 

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

جانىڭىزدا ەشكىم جوق كەزدە قاقالىپ قالساڭىز نە ىستەۋ كەرەك


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما