ورالحان بوكەي «تورتاي مىنەر اق بوز ات» اڭگىمەسى
اقتاۋ قالاسى، №20 م.اۋەزوۆ اتىنداعى جالپى ءبىلىم بەرۋ مەكتەبىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى اتشىبايەۆا اقكەنجە
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ورالحان بوكەي «تورتاي مىنەر اق بوز ات» اڭگىمەسى (2 - ساعاتى)
جالپى ماقساتى: ءبىلىم بەرۋ مەن ءبىلىم الۋداعى جاڭا تاسىلدەردى قولدانا وتىرىپ، اڭگىمە مازمۇنىن مەڭگەرەدى.
كۇتىلەتىن ناتيجەلەر: سوزدىك قورلارى كەڭەيەدى، اۋىزشا جانە جازباشا ساۋاتتىلىقتارى ارتادى، تالداي بىلەدى، توپتىق جۇمىستىڭ تيىمدىلىگىنە كوز جەتكىزەدى. ىنتىماقتاستىقتارى ارتادى. ادامي ىزگى قاسيەتتەر قالىپتاسا باستاۋعا اسەر ەتەدى.
قولدانىلاتىن ادىستەر: ميعا شابۋىل، قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ، توپتىق جۇمىس، ديالوگتىق وقىتۋ، رافت ءادىسى، سۇحبات، ەسسە جازۋ، زىمىران سۇراقتار، باعالاۋ، كەرى بايلانىس.
كەرەكتى جابدىقتار: ا4، ا3 قاعازدارى، ماركەرلەر، ينتەرتاقتا، توپ ەرەجەلەر، كەسپە قاعازدار.
وقۋشىلار وقىلعان شىعارمالارداعى اۋىل اتتارى بويىنشا توپقا بولىنەدى: (ق. ىسقاق «قوڭىر كۇز ەدى»، س. مۇراتبەكوۆ «جۋسان ءيىسى»، و. بوكەي «تورتاي مىنەر اق بوز ات») توپقايىڭ، ەشكىولمەس، سالىقسالعان اۋىلدارىنا كەيىپكەرلەر اتتارى(ايان، سادىق، جارىقجۇلدىز، ەسىكباي، تورتاي، وراش، التىن، قاسىم، ت. ب.) جازىلعان كەسپەقاعازدار بويىنشا بولىنەدى.
‒ وقۋشىلار، بۇل شىعارمالاردا قاي كەز سۋرەتتەلەدى؟ (سوعىس كەزى، سوعىستان كەيىنگى كەز) ‒ ولاي بولسا، سول كەزدەگى بالالاردى كوزىمىزگە ەلەستەتە وتىرىپ، ت. بازاربايەۆ پەن ت. مولداعالييەۆتىڭ «قازدار قايتقاندا» ءانىن تىڭدايىق.
ينتەراكتيۆتى تاقتادا: «سوعىستىڭ سوڭعى جىلدارى... جۇدەۋ تىرلىك، مۇڭلى بالا، زارلى ءانى، ارىق وگىز، سىنىق سوقا‒تۇرمانى.... ايتسە داعى سول بالالار، سولار ەدى... قاس باتىرلار تىلداعى.»دەگەن ولەڭ جولدارى جازۋلى. ينتەراكتيۆتى تاقتادان سلايدتار كورسەتىلەدى. وندا اق بوز ات بەينەسى جانە تاپسىرمالار كەزەگى كورسەتىلەدى.. ءان تىڭدايدى. ۇلى جەڭىستىڭ 70جىلدىعى، سول كەزدەگى بالالاردىڭ قازىردە 80 - 85 - تەگى قارتتار ەكەندىگىن، ولاردىڭ ازايعاندىعىن، ت. ب. ايتا كەلىپ، و. بوكەيدىڭ «تورتاي مىنەر اق بوز ات» اڭگىمەسىن وتكەن ساباقتا سىنىپتا «مۇراجايعا ساياحات» ادىسىمەن تالداعاندارىن، مىنەزدەمە جازعاندارىن، ۆەنن دياگرامماسىن (وراش - تورتاي، تورتاي - ايان) جاساعاندارىن، بۇگىن ماتىنمەن جۇمىسقا قانداي دايىندىقپەن كەلگەندەرىن ايتادى.
1 - تاپسىرما: زىمىران سۇراقتار.
2 - تاپسىرما: «سالىقسالعان» اۋلىنا – سۇحبات وتكىزۋ.«تورتايمەن سىرلاسۋ»
«ەشكىولمەس» اۋلىنا - رافت ءادىسى.
ر - وراش. ا - تورتايعا. ف - حات. ت - «سەن مىنبەگەن اق بوز ات»
«توپقايىڭ» اۋلىنا - ەسسە جازۋ. «قاس باتىرلار تىلداعى»
ءار توپ ءوزارا تالداپ، دايىندالادى، جاۋاپ بەرەدى، جازبا جۇمىستارىن وقيدى. توپتا ءبىرىن - ءبىرى باعالايدى. كەرى بايلانىس بەرەدى.
كەرەكتى سوزدەر: رافت
.... تورتاي دوستىم،...
... جۇرەگىم سىزدايدى... مەن كەزدەستىرىپ كورگەن جوقپىن
... اقىلىڭ مەن وقىعانىڭ كوپ ەدى...
مەنىڭ ويىمشا،....... بىزدەر..... اكە - شەشەنىڭ ءقادىرىن.....
ۇزاق جىلدار......
....... بولارىڭ ءسوزسىز ەدى... سەن مىنەر اق بوز ات.... تاقىم......
... وكىنىش... كەلەسى كەلگەنىمدە.....
كەرەكتى سوزدەر: سۇحبات....... سول كەزدەر نەسىمەن قيىن بولدى....
ءسىزدىڭ ويىڭىزشا،........................... قالاي ويلايسىز،....... وكپە - رەنىشىڭىز..... نەگە وكىنەسىز؟.............. ەرتەگىلەرىڭىز ىلعي.... ارمانداعان اقبوز اتىڭىزعا...... ءبىزدىڭ زامانىمىزدا ءتىرى جەتىم تورتايلار............................... تاعدىرلارىنا كىمدەر كىنالى دەپ ايتار............. بۇگىنگى قانداي كەڭەس بەرەر ەدىڭىز؟..........
كەرەكتى سوزدەر: ەسسە جازۋ. بالا باتىرلار.......
ءبىز وقىعانداي،..... ەر – ازاماتتار...... ەلدىڭ.... جۇگى......... قاتپاعان نازىك يىعى..... وگىزگە....... جەڭىسكە ۇلەس قوسىپ....... كەيبىر قاتىگەز ادامدار......... پايدالانىپ،..... ۇرلانعان بالالىق........ ەرتە ەسەيگەن......... مەنىڭ ويىمشا،....... ازايىپ......... سولاردىڭ الدىندا....... جەڭىستىڭ 70......
ۇيگە تاپسىرما: و. بوكەي «تورتاي مىنەر اق بوز ات» اڭگىمەسى بويىنشا ءسوز قيسىنى مەن ءسوز ارلەۋىنە تالداۋ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى اتشىبايەۆا اقكەنجە
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ورالحان بوكەي «تورتاي مىنەر اق بوز ات» اڭگىمەسى (2 - ساعاتى)
جالپى ماقساتى: ءبىلىم بەرۋ مەن ءبىلىم الۋداعى جاڭا تاسىلدەردى قولدانا وتىرىپ، اڭگىمە مازمۇنىن مەڭگەرەدى.
كۇتىلەتىن ناتيجەلەر: سوزدىك قورلارى كەڭەيەدى، اۋىزشا جانە جازباشا ساۋاتتىلىقتارى ارتادى، تالداي بىلەدى، توپتىق جۇمىستىڭ تيىمدىلىگىنە كوز جەتكىزەدى. ىنتىماقتاستىقتارى ارتادى. ادامي ىزگى قاسيەتتەر قالىپتاسا باستاۋعا اسەر ەتەدى.
قولدانىلاتىن ادىستەر: ميعا شابۋىل، قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ، توپتىق جۇمىس، ديالوگتىق وقىتۋ، رافت ءادىسى، سۇحبات، ەسسە جازۋ، زىمىران سۇراقتار، باعالاۋ، كەرى بايلانىس.
كەرەكتى جابدىقتار: ا4، ا3 قاعازدارى، ماركەرلەر، ينتەرتاقتا، توپ ەرەجەلەر، كەسپە قاعازدار.
وقۋشىلار وقىلعان شىعارمالارداعى اۋىل اتتارى بويىنشا توپقا بولىنەدى: (ق. ىسقاق «قوڭىر كۇز ەدى»، س. مۇراتبەكوۆ «جۋسان ءيىسى»، و. بوكەي «تورتاي مىنەر اق بوز ات») توپقايىڭ، ەشكىولمەس، سالىقسالعان اۋىلدارىنا كەيىپكەرلەر اتتارى(ايان، سادىق، جارىقجۇلدىز، ەسىكباي، تورتاي، وراش، التىن، قاسىم، ت. ب.) جازىلعان كەسپەقاعازدار بويىنشا بولىنەدى.
‒ وقۋشىلار، بۇل شىعارمالاردا قاي كەز سۋرەتتەلەدى؟ (سوعىس كەزى، سوعىستان كەيىنگى كەز) ‒ ولاي بولسا، سول كەزدەگى بالالاردى كوزىمىزگە ەلەستەتە وتىرىپ، ت. بازاربايەۆ پەن ت. مولداعالييەۆتىڭ «قازدار قايتقاندا» ءانىن تىڭدايىق.
ينتەراكتيۆتى تاقتادا: «سوعىستىڭ سوڭعى جىلدارى... جۇدەۋ تىرلىك، مۇڭلى بالا، زارلى ءانى، ارىق وگىز، سىنىق سوقا‒تۇرمانى.... ايتسە داعى سول بالالار، سولار ەدى... قاس باتىرلار تىلداعى.»دەگەن ولەڭ جولدارى جازۋلى. ينتەراكتيۆتى تاقتادان سلايدتار كورسەتىلەدى. وندا اق بوز ات بەينەسى جانە تاپسىرمالار كەزەگى كورسەتىلەدى.. ءان تىڭدايدى. ۇلى جەڭىستىڭ 70جىلدىعى، سول كەزدەگى بالالاردىڭ قازىردە 80 - 85 - تەگى قارتتار ەكەندىگىن، ولاردىڭ ازايعاندىعىن، ت. ب. ايتا كەلىپ، و. بوكەيدىڭ «تورتاي مىنەر اق بوز ات» اڭگىمەسىن وتكەن ساباقتا سىنىپتا «مۇراجايعا ساياحات» ادىسىمەن تالداعاندارىن، مىنەزدەمە جازعاندارىن، ۆەنن دياگرامماسىن (وراش - تورتاي، تورتاي - ايان) جاساعاندارىن، بۇگىن ماتىنمەن جۇمىسقا قانداي دايىندىقپەن كەلگەندەرىن ايتادى.
1 - تاپسىرما: زىمىران سۇراقتار.
2 - تاپسىرما: «سالىقسالعان» اۋلىنا – سۇحبات وتكىزۋ.«تورتايمەن سىرلاسۋ»
«ەشكىولمەس» اۋلىنا - رافت ءادىسى.
ر - وراش. ا - تورتايعا. ف - حات. ت - «سەن مىنبەگەن اق بوز ات»
«توپقايىڭ» اۋلىنا - ەسسە جازۋ. «قاس باتىرلار تىلداعى»
ءار توپ ءوزارا تالداپ، دايىندالادى، جاۋاپ بەرەدى، جازبا جۇمىستارىن وقيدى. توپتا ءبىرىن - ءبىرى باعالايدى. كەرى بايلانىس بەرەدى.
كەرەكتى سوزدەر: رافت
.... تورتاي دوستىم،...
... جۇرەگىم سىزدايدى... مەن كەزدەستىرىپ كورگەن جوقپىن
... اقىلىڭ مەن وقىعانىڭ كوپ ەدى...
مەنىڭ ويىمشا،....... بىزدەر..... اكە - شەشەنىڭ ءقادىرىن.....
ۇزاق جىلدار......
....... بولارىڭ ءسوزسىز ەدى... سەن مىنەر اق بوز ات.... تاقىم......
... وكىنىش... كەلەسى كەلگەنىمدە.....
كەرەكتى سوزدەر: سۇحبات....... سول كەزدەر نەسىمەن قيىن بولدى....
ءسىزدىڭ ويىڭىزشا،........................... قالاي ويلايسىز،....... وكپە - رەنىشىڭىز..... نەگە وكىنەسىز؟.............. ەرتەگىلەرىڭىز ىلعي.... ارمانداعان اقبوز اتىڭىزعا...... ءبىزدىڭ زامانىمىزدا ءتىرى جەتىم تورتايلار............................... تاعدىرلارىنا كىمدەر كىنالى دەپ ايتار............. بۇگىنگى قانداي كەڭەس بەرەر ەدىڭىز؟..........
كەرەكتى سوزدەر: ەسسە جازۋ. بالا باتىرلار.......
ءبىز وقىعانداي،..... ەر – ازاماتتار...... ەلدىڭ.... جۇگى......... قاتپاعان نازىك يىعى..... وگىزگە....... جەڭىسكە ۇلەس قوسىپ....... كەيبىر قاتىگەز ادامدار......... پايدالانىپ،..... ۇرلانعان بالالىق........ ەرتە ەسەيگەن......... مەنىڭ ويىمشا،....... ازايىپ......... سولاردىڭ الدىندا....... جەڭىستىڭ 70......
ۇيگە تاپسىرما: و. بوكەي «تورتاي مىنەر اق بوز ات» اڭگىمەسى بويىنشا ءسوز قيسىنى مەن ءسوز ارلەۋىنە تالداۋ
You Might Also Like
