ءتورت تۇلىك. مال اتاسى. داۋىسسىز دىبىس
تاقىرىبى: ءتورت تۇلىك. مال اتاسى. داۋىسسىز دىبىس.
ماقساتى:
سويلەم ىشىنەن جۋان، جىڭىشكە داۋىستىلاردى تابا بىلۋگە ۇيرەتۋ. ءتورت تۇلىك تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ ارقىلى، مالداردىڭ ادام ومىرىنە پايداسىن ۇعىندىرۋ. ءتورت تۇلىك تولدەرىن، پىرلەرىن، دىبىستالۋىن اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
وقۋشىلاردىڭ ەركىن سويلەۋىن، مانەرلەپ وقۋىن، كوركەم جازۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ. ءوز ويىن انىق جەتكىزۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتىن دامىتۋ، سوزدىك قورىن مولايتۋ.
مىندەتى: ءتورت تۇلىك تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ ارقىلى، مالداردىڭ ادام ومىرىنە پايداسىن ۇعىندىرۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە
1. وقۋشىلار ءتورت تۇلىك تۋرالى ماعلۇمات الادى، مالداردىڭ ادام ومىرىنە پايداسىن بىلەدى.
2. توپپەن بىرگە جۇمىس جاساۋدى ۇيرەنەدى.
3. ءتورت تۇلىك تولدەرىن، پىرلەرىن، دىبىستالۋىن اجىراتا بىلەدى.
4. توپپەن جۇمىس ىستەي وتىرىپ، كەرى بايلانىس جاساۋدى ۇيرەنىپ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعى، بەلسەندىلىگى ارتادى.
5. پوستەرمەن جۇمىس جاساۋ ارقىلى وي - ءورىسى دامىپ، ءتىل بايلىعى، سويلەۋ مادەنيەتى ارتىپ، ءوز ويىن ەركىن ايتىپ، الدىنا ماقسات قويا ءبىلۋدى ۇيرەنەدى.
ءتۇيىندى تۇسىنىك «ءتولدى قالاي شاقىرادى» ولەڭى
ساباقتىڭ ءوتۋ بارىسى
ساباق كەزەڭدەرى، مودۋلدەر
ءمۇعالىم ارەكەتى تاپسىرما مازمۇنى وقۋشى ارەكەتى باعالاۋ رەسۋرستار
سەرگىتۋ ءساتى سەرگىتۋ ءساتىن ءتيىمدى ۇيىمداستىرۋ
وي سەرگەك «باعدارشام»ترەنينگىن وتكىزۋ
جاسىل ءتۇستى قول ( قولمەن امانداسادى)
سارى ءتۇستى قول (يىقتارىنان قاعادى)
قىزىل ءتۇستى قول (قۇشاقتاسادى).
كوزبەن كورۋ ارقىلى ەستە ساقتاۋ قابىلەتىنە ءار وقۋشى ءوزى باعا بەرەدى. وقۋلىق
ءى. باقىلاۋ (وقۋ باعدارلاماسىن انىقتاۋ: بالالار نەنى وقىپ ۇيرەنەدى جانە ساباقتا جوسپارلانعان جۇمىس فورمالارىنىڭ ناتيجەسىندە قانداي ارەكەتتەردى يگەرەدى) توپقا ءبولىپ وي قوزعايدى وقۋشىلاردى ءتورت - تۇلىك سۋرەتتەرىمەن توپقا ءبولۋ.
ديالوگ ارقىلى وتكەن ساباقتا وتىلگەن تاقىرىپتاردان سۇراقتار قويىلادى.
وقۋشىلار وزدەرى تاڭداعان سۋرەت بويىنشا توپقا بولىنەدى.
1. جىلقى.
2. تۇيە.
3. سيىر.
4. قوي.
ءفورماتيۆتى باعالاۋ، ءۋاج، ىنتالاندىرۋ سۋرەتتەر
ءىى. وتكەن تاپسىرمالاردى پىسىقتاۋ (ساباق باستالماس بۇرىن وقۋشىلار نەنى بىلەتىندىكتەرىن انىقتاۋ) تاقىرىپقا قىزىقتىرىپ باعىتتايدى وقۋشىلاردى ساباقتىڭ تاقىرىبىمەن، ماقساتىمەن تانىستىرۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
«دوپتى قاعىپ ال» ويىنىن ويناۋ ارقىلى وتكەن ساباقتى ەسكە تۇسىرەمىز.
- قازاق تىلىندە نەشە دىبىس بار؟
- نەشە ءارىپ بار؟
- دىبىستار دىبىستالۋىنا قاراي نەشەگە بولىنەدى؟
- دىبىستاردى نە ىستەيمىز؟
- ارىپتەردى نە ىستەيمىز؟
- داۋىستى دىبىستاردىڭ ەرەكشەلىگىن ايت.
قويان ءماتىنىن سۇراۋ.
- قويان قانداي جانۋار؟ قويان جايىندا نە بىلەسىڭدەر؟ الدىن الا ۇيگە بەرىلگەن زەرتتەۋشىلىك تاپسىرمالارمەن جۇمىس جاسايدى.
وقۋشىلار دوپتى قاعىپ الىپ، قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىپ، كەرى قاراي لاقتىرادى.
تاپسىرمالار ورىندايدى.
ديسكريپتور، رۋبريكاتور قولدانىلادى
ءىىى. نەگىزگى ءبولىم (وقۋشىلاردىڭ تاراۋ بويىنشا وقىپ - ۇيرەنگەن بىلىمدەرىن قورىتۋ)
تاقىرىپتاعى ەڭ قۇندى نارسەنى انىقتاۋدى ۇسىنادى. ءوز ويلارىن ايتۋدى ۇسىنادى.
جاڭا ساباق:
داۋىسسىز دىبىس ارىپتەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
- داۋىسسىز دىبىستار قانشا؟
- داۋىسسىز دىبىستار نەشەگە بولىنەدى؟
جۇمباق جاسىرۋ.
كىشكەنە عانا بويى بار،
اينالدىرا كيگەن تونى بار.(قوي)
قامىس قۇلاق، توستاعان تۇياق،
مىنسەڭ - قانات، ءسۇتى ءدارى، ەتى - تاماق. (جىلقى)
ۇستىندە تاۋى بار،
ءوزى قىزىق جانۋار.(تۇيە)
ەكى ايناسى بار،
ەكى نايزاسى بار،
سىرتىلداعان تۇياعى بار،
ءبىر جەلپۋىش سياعى بار. (سيىر)
باسىندا تاياعى بار،
ءتور اياعى بار، يەگىندە ساقالى بار.(ەشكى)
- جاقسى بالالار، وسى ءتورت تۇلىككە تۇيە، سيىر، جىلقى، قوي، ەشكى جاتادى ەكەن. قازاق حالقى ەجەلدەن مال باققان ەل. مال مىنسە كولىگى، ىشسە - سۋسىنى، جەسە - تاماعى، كيسە - كيىمى، تۇتىنسا - بۇيىمى، بايلىعى مەن سالتاناتى وسى مال بولعان. قازاق ەلىن مالسىز ەلەستەتۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان ءبىز كەيىنگى ۇرپاق اتا ءداستۇرىن ساقتاپ، قاسيەتتى ءتورت تۇلىكتى، ۇلتىمىزدىڭ باي تاجىريبەسىن قادىرلەۋىمىز كەرەك.
- بالالار، انالارىمىز ءبىزدى قالاي ەركەلەتەدى؟
- بالالار، ءبارىمىز ورنىمىزدان تۇرىپ «جۇرەكتەن جۇرەككە» جىلۋ بەرەيىك، ياعني ءبىر - ءبىرىمىزدى ەركەلەتەيىكشى.
1. توپتىق تاپسىرما:
ءى - توپ قامباراتا
ءىى - توپ زەڭگىبابا
ءىىى - توپ ويسىلقارا
ءىV - توپ شوپاناتا
سوزدەرىن جازىپ، داۋىسسىز دىبىستاردىڭ استىن سىزدىرۋ.
داپتەرمەن جۇمىس:
داپتەرىمىزدى اشايىق،
سالاقتىقتان قاشايىق.
قولعا قالام الايىق،
ادەمى ەتىپ جازايىق.
18 - جاتتىعۋدى داپتەرگە ورىنداتۋ.
«ءتولدى قالاي شاقىرادى؟»ولەڭىن مانەرلەپ وقۋ.
شىعارماشىلىق تاپسىرما.
ءى - توپ ءتورت تۇلىككە بايلانىستى تىيىم سوزدەر ايتۋ.
ءىى - توپ ءتورت تۇلىكتىڭ پايداسىن جازۋ.
ءىىى - توپ ءتورت تۇلىكتىڭ سۋرەتىن سالۋ.
ءىV - توپ ءتورت تۇلىك تۋرالى ماقال - ماتەلدەر ايتۋ.
وقۋشىلار بىلەتىندەرىن ايتادى.
سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
وقۋشىلار بىرلەسە وتىرىپ جۇمباقتىڭ جاۋابىن تابادى.
وقۋشىلار ءبىر - بىرىنە جاقسى سوزدەر ايتادى.
وقۋشىلار وزدەرىنە بەرىلگەن تاپسىرمانى ورىندايدى.
توپتىق قورعاۋ. توپ مۇشەلەرىنەن بىرەۋى جانە قالعاندارى تولىقتىرادى
وقۋشىلاردىڭ ءوز - ءوزىن باعالاۋ ارقىلى باعالاۋ
ءىۇ. ساباقتى قورىتىندىلاۋ (وقۋشىلاردىڭ وقىپ ۇيرەنگەندەرىنىڭ ناتيجەسىن باعالاۋ) ءوز ويلارىن قورىتۋعا باعىتتايدى. رەفلەكسيا جازعىزادى - ءتورت تۇلىككە نەلەر جاتادى؟
- ءتورت تۇلىكتىڭ تولدەرىن اتاڭدار.
- ءتورت تۇلىكتىڭ پىرلەرىن اتاڭدار.
- حالىق مالدى نەلىكتەن ەرەكشە قۇرمەتتەگەن؟
ءوز تۇجىرىمداماسىن جاسايدى. ساباقتان العان اسەرىن ايتادى. ۇيگە تاپسىرما: ءتورت تۇلىك. مال اتاسى.
باعالاۋ
رەفلەكسيا
كوڭىل – كۇي كۇندەلىگى
كەرى بايلانىس
ماقساتى:
سويلەم ىشىنەن جۋان، جىڭىشكە داۋىستىلاردى تابا بىلۋگە ۇيرەتۋ. ءتورت تۇلىك تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ ارقىلى، مالداردىڭ ادام ومىرىنە پايداسىن ۇعىندىرۋ. ءتورت تۇلىك تولدەرىن، پىرلەرىن، دىبىستالۋىن اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
وقۋشىلاردىڭ ەركىن سويلەۋىن، مانەرلەپ وقۋىن، كوركەم جازۋ داعدىسىن قالىپتاستىرۋ. ءوز ويىن انىق جەتكىزۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتىن دامىتۋ، سوزدىك قورىن مولايتۋ.
مىندەتى: ءتورت تۇلىك تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ ارقىلى، مالداردىڭ ادام ومىرىنە پايداسىن ۇعىندىرۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە
1. وقۋشىلار ءتورت تۇلىك تۋرالى ماعلۇمات الادى، مالداردىڭ ادام ومىرىنە پايداسىن بىلەدى.
2. توپپەن بىرگە جۇمىس جاساۋدى ۇيرەنەدى.
3. ءتورت تۇلىك تولدەرىن، پىرلەرىن، دىبىستالۋىن اجىراتا بىلەدى.
4. توپپەن جۇمىس ىستەي وتىرىپ، كەرى بايلانىس جاساۋدى ۇيرەنىپ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعى، بەلسەندىلىگى ارتادى.
5. پوستەرمەن جۇمىس جاساۋ ارقىلى وي - ءورىسى دامىپ، ءتىل بايلىعى، سويلەۋ مادەنيەتى ارتىپ، ءوز ويىن ەركىن ايتىپ، الدىنا ماقسات قويا ءبىلۋدى ۇيرەنەدى.
ءتۇيىندى تۇسىنىك «ءتولدى قالاي شاقىرادى» ولەڭى
ساباقتىڭ ءوتۋ بارىسى
ساباق كەزەڭدەرى، مودۋلدەر
ءمۇعالىم ارەكەتى تاپسىرما مازمۇنى وقۋشى ارەكەتى باعالاۋ رەسۋرستار
سەرگىتۋ ءساتى سەرگىتۋ ءساتىن ءتيىمدى ۇيىمداستىرۋ
وي سەرگەك «باعدارشام»ترەنينگىن وتكىزۋ
جاسىل ءتۇستى قول ( قولمەن امانداسادى)
سارى ءتۇستى قول (يىقتارىنان قاعادى)
قىزىل ءتۇستى قول (قۇشاقتاسادى).
كوزبەن كورۋ ارقىلى ەستە ساقتاۋ قابىلەتىنە ءار وقۋشى ءوزى باعا بەرەدى. وقۋلىق
ءى. باقىلاۋ (وقۋ باعدارلاماسىن انىقتاۋ: بالالار نەنى وقىپ ۇيرەنەدى جانە ساباقتا جوسپارلانعان جۇمىس فورمالارىنىڭ ناتيجەسىندە قانداي ارەكەتتەردى يگەرەدى) توپقا ءبولىپ وي قوزعايدى وقۋشىلاردى ءتورت - تۇلىك سۋرەتتەرىمەن توپقا ءبولۋ.
ديالوگ ارقىلى وتكەن ساباقتا وتىلگەن تاقىرىپتاردان سۇراقتار قويىلادى.
وقۋشىلار وزدەرى تاڭداعان سۋرەت بويىنشا توپقا بولىنەدى.
1. جىلقى.
2. تۇيە.
3. سيىر.
4. قوي.
ءفورماتيۆتى باعالاۋ، ءۋاج، ىنتالاندىرۋ سۋرەتتەر
ءىى. وتكەن تاپسىرمالاردى پىسىقتاۋ (ساباق باستالماس بۇرىن وقۋشىلار نەنى بىلەتىندىكتەرىن انىقتاۋ) تاقىرىپقا قىزىقتىرىپ باعىتتايدى وقۋشىلاردى ساباقتىڭ تاقىرىبىمەن، ماقساتىمەن تانىستىرۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
«دوپتى قاعىپ ال» ويىنىن ويناۋ ارقىلى وتكەن ساباقتى ەسكە تۇسىرەمىز.
- قازاق تىلىندە نەشە دىبىس بار؟
- نەشە ءارىپ بار؟
- دىبىستار دىبىستالۋىنا قاراي نەشەگە بولىنەدى؟
- دىبىستاردى نە ىستەيمىز؟
- ارىپتەردى نە ىستەيمىز؟
- داۋىستى دىبىستاردىڭ ەرەكشەلىگىن ايت.
قويان ءماتىنىن سۇراۋ.
- قويان قانداي جانۋار؟ قويان جايىندا نە بىلەسىڭدەر؟ الدىن الا ۇيگە بەرىلگەن زەرتتەۋشىلىك تاپسىرمالارمەن جۇمىس جاسايدى.
وقۋشىلار دوپتى قاعىپ الىپ، قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىپ، كەرى قاراي لاقتىرادى.
تاپسىرمالار ورىندايدى.
ديسكريپتور، رۋبريكاتور قولدانىلادى
ءىىى. نەگىزگى ءبولىم (وقۋشىلاردىڭ تاراۋ بويىنشا وقىپ - ۇيرەنگەن بىلىمدەرىن قورىتۋ)
تاقىرىپتاعى ەڭ قۇندى نارسەنى انىقتاۋدى ۇسىنادى. ءوز ويلارىن ايتۋدى ۇسىنادى.
جاڭا ساباق:
داۋىسسىز دىبىس ارىپتەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
- داۋىسسىز دىبىستار قانشا؟
- داۋىسسىز دىبىستار نەشەگە بولىنەدى؟
جۇمباق جاسىرۋ.
كىشكەنە عانا بويى بار،
اينالدىرا كيگەن تونى بار.(قوي)
قامىس قۇلاق، توستاعان تۇياق،
مىنسەڭ - قانات، ءسۇتى ءدارى، ەتى - تاماق. (جىلقى)
ۇستىندە تاۋى بار،
ءوزى قىزىق جانۋار.(تۇيە)
ەكى ايناسى بار،
ەكى نايزاسى بار،
سىرتىلداعان تۇياعى بار،
ءبىر جەلپۋىش سياعى بار. (سيىر)
باسىندا تاياعى بار،
ءتور اياعى بار، يەگىندە ساقالى بار.(ەشكى)
- جاقسى بالالار، وسى ءتورت تۇلىككە تۇيە، سيىر، جىلقى، قوي، ەشكى جاتادى ەكەن. قازاق حالقى ەجەلدەن مال باققان ەل. مال مىنسە كولىگى، ىشسە - سۋسىنى، جەسە - تاماعى، كيسە - كيىمى، تۇتىنسا - بۇيىمى، بايلىعى مەن سالتاناتى وسى مال بولعان. قازاق ەلىن مالسىز ەلەستەتۋ مۇمكىن ەمەس. سوندىقتان ءبىز كەيىنگى ۇرپاق اتا ءداستۇرىن ساقتاپ، قاسيەتتى ءتورت تۇلىكتى، ۇلتىمىزدىڭ باي تاجىريبەسىن قادىرلەۋىمىز كەرەك.
- بالالار، انالارىمىز ءبىزدى قالاي ەركەلەتەدى؟
- بالالار، ءبارىمىز ورنىمىزدان تۇرىپ «جۇرەكتەن جۇرەككە» جىلۋ بەرەيىك، ياعني ءبىر - ءبىرىمىزدى ەركەلەتەيىكشى.
1. توپتىق تاپسىرما:
ءى - توپ قامباراتا
ءىى - توپ زەڭگىبابا
ءىىى - توپ ويسىلقارا
ءىV - توپ شوپاناتا
سوزدەرىن جازىپ، داۋىسسىز دىبىستاردىڭ استىن سىزدىرۋ.
داپتەرمەن جۇمىس:
داپتەرىمىزدى اشايىق،
سالاقتىقتان قاشايىق.
قولعا قالام الايىق،
ادەمى ەتىپ جازايىق.
18 - جاتتىعۋدى داپتەرگە ورىنداتۋ.
«ءتولدى قالاي شاقىرادى؟»ولەڭىن مانەرلەپ وقۋ.
شىعارماشىلىق تاپسىرما.
ءى - توپ ءتورت تۇلىككە بايلانىستى تىيىم سوزدەر ايتۋ.
ءىى - توپ ءتورت تۇلىكتىڭ پايداسىن جازۋ.
ءىىى - توپ ءتورت تۇلىكتىڭ سۋرەتىن سالۋ.
ءىV - توپ ءتورت تۇلىك تۋرالى ماقال - ماتەلدەر ايتۋ.
وقۋشىلار بىلەتىندەرىن ايتادى.
سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
وقۋشىلار بىرلەسە وتىرىپ جۇمباقتىڭ جاۋابىن تابادى.
وقۋشىلار ءبىر - بىرىنە جاقسى سوزدەر ايتادى.
وقۋشىلار وزدەرىنە بەرىلگەن تاپسىرمانى ورىندايدى.
توپتىق قورعاۋ. توپ مۇشەلەرىنەن بىرەۋى جانە قالعاندارى تولىقتىرادى
وقۋشىلاردىڭ ءوز - ءوزىن باعالاۋ ارقىلى باعالاۋ
ءىۇ. ساباقتى قورىتىندىلاۋ (وقۋشىلاردىڭ وقىپ ۇيرەنگەندەرىنىڭ ناتيجەسىن باعالاۋ) ءوز ويلارىن قورىتۋعا باعىتتايدى. رەفلەكسيا جازعىزادى - ءتورت تۇلىككە نەلەر جاتادى؟
- ءتورت تۇلىكتىڭ تولدەرىن اتاڭدار.
- ءتورت تۇلىكتىڭ پىرلەرىن اتاڭدار.
- حالىق مالدى نەلىكتەن ەرەكشە قۇرمەتتەگەن؟
ءوز تۇجىرىمداماسىن جاسايدى. ساباقتان العان اسەرىن ايتادى. ۇيگە تاپسىرما: ءتورت تۇلىك. مال اتاسى.
باعالاۋ
رەفلەكسيا
كوڭىل – كۇي كۇندەلىگى
كەرى بايلانىس
You Might Also Like
