ورمانعا ساياحات
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: «شىعارماشىلىق»، «قاتىناس»، «تانىم»، «الەۋمەتتىك ورتا»
ءبولىمى: بەينەلەۋ، ءتىل دامىتۋ، ماتەماتيكا، قورشاعان ورتامەن تانىستىرۋ.
تاقىرىبى: «ورمانعا ساياحات»
ماقساتى: بالالارعا قىس مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىگىن ءتۇسىندىرۋ
ورمانداعى اڭدارعا، قۇستارعا قامقورلىق جاساي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
بالالاردىڭ سوزدىك قورىن جانە ساۋساق ماتوريكاسىن دامىتۋ.
ساباققا، ويىنعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
كورنەكىلىك: ورمان كورىنىسى، ءۇنتاسپا، قۇستار، شانا، قار، قويان.
ءادىس – تاسىلدەر: سۇراق – جاۋاپ، اڭگىمەلەۋ.
ساباق بارىسى:
بالالار، كەلگەن قوناقتارمەن سالەمدەسىپ الايىق.
ءبىز قاندايمىز، قاندايمىز،
شۇعىلالى تاڭدايمىز،
كۇلىمدەگەن كۇندەيمىز،
رەنجۋدى بىلمەيمىز.
قۋانامىن مەندە،
قۋاناسىڭ سەندە،
قۋانايىق دوستارىم،
ارايلاپ اتقان كۇنگە!
بالالار مەن سەندەرگە ولەڭ جولدارىن وقيمىن. سەندەر قاي جىل مەزگىلى تۋرالى ايتىلعانىن ايتاسىڭدار.
اياز قىسىپ،
ورنەك سىزىپ،
تەرەزەنى تورلادى.
قار ومبىعىپ،
بەت دومبىعىپ،
بالدىرعاندار وينادى.
كەيدە ۇلىپ، كەيدە جۇلىپ،
ۇيىتقىپ بوران سوعادى.
ايتىڭدارشى بۇلدىرشىندەر،
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
- قىس مەزگىلى.
- قىس مەزگىلىندە نەشە اي بار؟
- ءۇش اي، جەلتوقسان، قاڭتار، اقپان.
- قىستا قانداي وزگەرىستەر بولادى؟
- قار جاۋادى، كۇن سۋىق بولادى، اياز بولادى.
- جارايسىڭدار.
بالالار، ءبىزدىڭ بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «ورمانعا ساياحات»
- ورماندا نەلەر تىرشىلىك ەتەدى؟
- قويان، تۇلكى، قاسقىر...
دۇرىس، ەندى ورماننىڭ سۋرەتىن سالماس بۇرىن ورمانعا ساياحاتقا بارىپ، قىس ەرەكشەلىگىن تاماشالاپ قايتايىق.
- ساياحاتقا شىعۋعا دايىنبىز با؟
- ءيا
ولاي بولسا شاناعا وتىرايىق.
- بالالار، قار ۇستىندە جۇرگەندە قانداي دىبىس ەستىلەدى؟
- قىرت – قىرت
- اۋا – رايى قانداي؟
- سۋىق، بوران، اياز
- بىزگە الىستان ءبىر دىبىستار ەستىلىپ تۇر، ول نەنىڭ دىبىسى؟
- قۇستاردىڭ
- مىنە، ورمانعا دا كەلدىك.
ورماننان قار حانشايىمى شىعادى دا:
- كىم ورمان تىنىشتىعىن بۇزعان؟
بالالار تاڭىرقاي قار حانشايىمىنا قارايدى.
تاربيەشى: سالەمەتسىز بە، قار حانشايىمى!
ءبىز ورماننىڭ تىنىس – تىرشىلىگىن تاماشالاۋعا كەلىپ ەدىك.
(بالالار امانداسادى)
قار حانشايىمى: سالەمەتسىزدەر مە، بالالار! مەنىڭ مەزگىلىمدە ورمانعا كەلىپ قالعان ەكەنسىڭدەر، قىس تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
نۇربەك: لەبى مۇزداي ىزعارلى،
الىپ كەلدى قىس قاردى.
قىسقا تۇندەر ۇزاردى،
ۇزاق تۇندەر قىسقاردى.
اياز ءسۇيىپ قارسى العان،
جەردىڭ اپپاق تۇلعاسى.
قىستىڭ ايى – قاڭتاردان
باستالادى جىل باسى.
فاريزا: اپپاق – اپپاق جاپالاقتاپ،
قار جاۋادى تىنباستان.
قالىڭ ورمان قار جامىلعان،
ماۋجىرايدى تۇنگى اسپان.
ميراس: ءبىر توپ بالا سىرعاناپ،
بارادى، انە جارىسىپ
قالدى ارتىندا قىر، الاپ،
ىزدەرىنەن قار ۇشىپ
قىراۋ قاتىپ جاعاعا،
اياز بەتتەن وبەدى.
ءبىرى ءمىنىپ شاناعا،
ءبىرى شاڭعى تەبەدى.
ساتتە قاراپ تۇرمايسىڭ،
كوڭىلدى ەدى قىس قانداي!
شاڭعىمەنەن زىرلايسىڭ،
قانات ءبىتىپ ۇشقانداي.
- اعاش باسىنا نازار اۋدارىڭدارشى، نەلەر وتىر؟
- قۇستار
- قانداي قۇستار قىستاپ قالادى؟
- قارعا، سۋىق تورعايلار، توقىلداق
- قۇستارعا بايلانىستى سەرگىتۋ ءساتىن بىلەمىز بە؟
سەرگىتۋ ءساتى:
ورماندا قاراڭعى،
ءبارى – ءبارى ۇيقىدا.
ۇكى عانا ۇيىقتاماپتى
ماڭعازدانىپ وتىر قاتتى
ءارى - بەرى وتىردى دا
قاراڭعىعا قانات قاقتى.
مىناۋ بۇتا تۇبىنە جاقىنداڭدارشى.
مۇندا بىزدەن جاسىرىنىپ قوياندار وتىر ەكەن
- ءجۇنى قانداي؟
- ۇلپىلدەگەن.
- قوياننىڭ ءتۇسى قانداي؟
- اق
- قوياننىڭ نەشە قۇلاعى بار؟
- ەكى
قويانعا بايلانىستى تاقپاق بىلەسىڭدەر مە؟
اق قويان - اۋ، اق قويان
ۇركەك قويان ساق قويان
قاشا بەرسەڭ قالىڭعا
«قورقاعىم» دەپ ات قويام.
سەرگىتۋ ءساتى:
ۇزىن قۇلاق سۇر قويان،
ەستىپ قالىپ سىبدىردى.
ويلى - قىرلى جەرلەرمەن،
ىتقىپ - ىتقىپ سەكىردى.
قاراپ ەدى ارتىنا،
قيىعىن ساپ كوزىنىڭ،
كەلە جاتقان تومپاڭداپ،
كوجەگى ەكەن ءوزىنىڭ.
تاربيەشى: قار حانشايىمى، ءبىراز سەرۋەندەدىك، ەندى وسى ورماننان العان اسەرىمىزدى بالاباقشاعا بارىپ بەينەلەيىك.
بالالار قوشتاسىپ، ورماننان بالاباقشاعا قايتىپ كەتەدى. بالالار ەندى ورنىمىزعا وتىرىپ، ويىن. ويناپ جىبەرەيىك.
ديداكتيكالىق ويىن: «قايدا باردىم، نە كوردىم؟»
قىستا بارىپ ورمانعا،
ىشىنە ءبىراز بوگەلدىك.
ايتىڭدارشى بالالار
ورماننان ءبىز نە كوردىك؟
بالالار: قار، قار حانشايىمى، قۇستار، قويان.
جارايسىڭدار بالالار، ەندەشە الدارىمىزداعى سۋرەتتى بويايمىز.
(بالالار سۋرەتتى ۇلگى بويىنشا سالادى)
قورىتىندى: بارلىعىڭىز ساباققا جاقسى قاتىستىڭىزدار. سەندەر وتە اقىلدىسىڭدار، سەندەرگە راحمەت!
ءبولىمى: بەينەلەۋ، ءتىل دامىتۋ، ماتەماتيكا، قورشاعان ورتامەن تانىستىرۋ.
تاقىرىبى: «ورمانعا ساياحات»
ماقساتى: بالالارعا قىس مەزگىلىنىڭ ەرەكشەلىگىن ءتۇسىندىرۋ
ورمانداعى اڭدارعا، قۇستارعا قامقورلىق جاساي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
بالالاردىڭ سوزدىك قورىن جانە ساۋساق ماتوريكاسىن دامىتۋ.
ساباققا، ويىنعا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
كورنەكىلىك: ورمان كورىنىسى، ءۇنتاسپا، قۇستار، شانا، قار، قويان.
ءادىس – تاسىلدەر: سۇراق – جاۋاپ، اڭگىمەلەۋ.
ساباق بارىسى:
بالالار، كەلگەن قوناقتارمەن سالەمدەسىپ الايىق.
ءبىز قاندايمىز، قاندايمىز،
شۇعىلالى تاڭدايمىز،
كۇلىمدەگەن كۇندەيمىز،
رەنجۋدى بىلمەيمىز.
قۋانامىن مەندە،
قۋاناسىڭ سەندە،
قۋانايىق دوستارىم،
ارايلاپ اتقان كۇنگە!
بالالار مەن سەندەرگە ولەڭ جولدارىن وقيمىن. سەندەر قاي جىل مەزگىلى تۋرالى ايتىلعانىن ايتاسىڭدار.
اياز قىسىپ،
ورنەك سىزىپ،
تەرەزەنى تورلادى.
قار ومبىعىپ،
بەت دومبىعىپ،
بالدىرعاندار وينادى.
كەيدە ۇلىپ، كەيدە جۇلىپ،
ۇيىتقىپ بوران سوعادى.
ايتىڭدارشى بۇلدىرشىندەر،
بۇل قاي كەزدە بولادى؟
- قىس مەزگىلى.
- قىس مەزگىلىندە نەشە اي بار؟
- ءۇش اي، جەلتوقسان، قاڭتار، اقپان.
- قىستا قانداي وزگەرىستەر بولادى؟
- قار جاۋادى، كۇن سۋىق بولادى، اياز بولادى.
- جارايسىڭدار.
بالالار، ءبىزدىڭ بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «ورمانعا ساياحات»
- ورماندا نەلەر تىرشىلىك ەتەدى؟
- قويان، تۇلكى، قاسقىر...
دۇرىس، ەندى ورماننىڭ سۋرەتىن سالماس بۇرىن ورمانعا ساياحاتقا بارىپ، قىس ەرەكشەلىگىن تاماشالاپ قايتايىق.
- ساياحاتقا شىعۋعا دايىنبىز با؟
- ءيا
ولاي بولسا شاناعا وتىرايىق.
- بالالار، قار ۇستىندە جۇرگەندە قانداي دىبىس ەستىلەدى؟
- قىرت – قىرت
- اۋا – رايى قانداي؟
- سۋىق، بوران، اياز
- بىزگە الىستان ءبىر دىبىستار ەستىلىپ تۇر، ول نەنىڭ دىبىسى؟
- قۇستاردىڭ
- مىنە، ورمانعا دا كەلدىك.
ورماننان قار حانشايىمى شىعادى دا:
- كىم ورمان تىنىشتىعىن بۇزعان؟
بالالار تاڭىرقاي قار حانشايىمىنا قارايدى.
تاربيەشى: سالەمەتسىز بە، قار حانشايىمى!
ءبىز ورماننىڭ تىنىس – تىرشىلىگىن تاماشالاۋعا كەلىپ ەدىك.
(بالالار امانداسادى)
قار حانشايىمى: سالەمەتسىزدەر مە، بالالار! مەنىڭ مەزگىلىمدە ورمانعا كەلىپ قالعان ەكەنسىڭدەر، قىس تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
نۇربەك: لەبى مۇزداي ىزعارلى،
الىپ كەلدى قىس قاردى.
قىسقا تۇندەر ۇزاردى،
ۇزاق تۇندەر قىسقاردى.
اياز ءسۇيىپ قارسى العان،
جەردىڭ اپپاق تۇلعاسى.
قىستىڭ ايى – قاڭتاردان
باستالادى جىل باسى.
فاريزا: اپپاق – اپپاق جاپالاقتاپ،
قار جاۋادى تىنباستان.
قالىڭ ورمان قار جامىلعان،
ماۋجىرايدى تۇنگى اسپان.
ميراس: ءبىر توپ بالا سىرعاناپ،
بارادى، انە جارىسىپ
قالدى ارتىندا قىر، الاپ،
ىزدەرىنەن قار ۇشىپ
قىراۋ قاتىپ جاعاعا،
اياز بەتتەن وبەدى.
ءبىرى ءمىنىپ شاناعا،
ءبىرى شاڭعى تەبەدى.
ساتتە قاراپ تۇرمايسىڭ،
كوڭىلدى ەدى قىس قانداي!
شاڭعىمەنەن زىرلايسىڭ،
قانات ءبىتىپ ۇشقانداي.
- اعاش باسىنا نازار اۋدارىڭدارشى، نەلەر وتىر؟
- قۇستار
- قانداي قۇستار قىستاپ قالادى؟
- قارعا، سۋىق تورعايلار، توقىلداق
- قۇستارعا بايلانىستى سەرگىتۋ ءساتىن بىلەمىز بە؟
سەرگىتۋ ءساتى:
ورماندا قاراڭعى،
ءبارى – ءبارى ۇيقىدا.
ۇكى عانا ۇيىقتاماپتى
ماڭعازدانىپ وتىر قاتتى
ءارى - بەرى وتىردى دا
قاراڭعىعا قانات قاقتى.
مىناۋ بۇتا تۇبىنە جاقىنداڭدارشى.
مۇندا بىزدەن جاسىرىنىپ قوياندار وتىر ەكەن
- ءجۇنى قانداي؟
- ۇلپىلدەگەن.
- قوياننىڭ ءتۇسى قانداي؟
- اق
- قوياننىڭ نەشە قۇلاعى بار؟
- ەكى
قويانعا بايلانىستى تاقپاق بىلەسىڭدەر مە؟
اق قويان - اۋ، اق قويان
ۇركەك قويان ساق قويان
قاشا بەرسەڭ قالىڭعا
«قورقاعىم» دەپ ات قويام.
سەرگىتۋ ءساتى:
ۇزىن قۇلاق سۇر قويان،
ەستىپ قالىپ سىبدىردى.
ويلى - قىرلى جەرلەرمەن،
ىتقىپ - ىتقىپ سەكىردى.
قاراپ ەدى ارتىنا،
قيىعىن ساپ كوزىنىڭ،
كەلە جاتقان تومپاڭداپ،
كوجەگى ەكەن ءوزىنىڭ.
تاربيەشى: قار حانشايىمى، ءبىراز سەرۋەندەدىك، ەندى وسى ورماننان العان اسەرىمىزدى بالاباقشاعا بارىپ بەينەلەيىك.
بالالار قوشتاسىپ، ورماننان بالاباقشاعا قايتىپ كەتەدى. بالالار ەندى ورنىمىزعا وتىرىپ، ويىن. ويناپ جىبەرەيىك.
ديداكتيكالىق ويىن: «قايدا باردىم، نە كوردىم؟»
قىستا بارىپ ورمانعا،
ىشىنە ءبىراز بوگەلدىك.
ايتىڭدارشى بالالار
ورماننان ءبىز نە كوردىك؟
بالالار: قار، قار حانشايىمى، قۇستار، قويان.
جارايسىڭدار بالالار، ەندەشە الدارىمىزداعى سۋرەتتى بويايمىز.
(بالالار سۋرەتتى ۇلگى بويىنشا سالادى)
قورىتىندى: بارلىعىڭىز ساباققا جاقسى قاتىستىڭىزدار. سەندەر وتە اقىلدىسىڭدار، سەندەرگە راحمەت!
You Might Also Like
