InfoHub Logo

كۋرستىڭ ءبىرىنشى بەتپە-بەت كەزەڭىندە وقۋ مەن وقىتۋداعى وزگەرىستەر جايىندا، سونىمەن بىرگە وقىتۋداعى جاڭا ادىس-تاسىلدەردى مەڭگەرىپ، تەوريالىق ءبىلىمىمدى ارتتىردىم.ۇيرەنگەن ادىستەرىمدى ناقتى ناتيجەگە جەتۋ ءۇشىن مەكتەپتەگى ىس-تاجىريبەدەن ءوتۋ بارىسىندا قولدانۋدى ءجون كوردىم.

ورتا مەرزىمدى جوسپارلاۋ ءۇشىن قىركۇيەكتىڭ باسىندا مەملەكەتتىك ستاندارتقا ساي ەتىپ جاسالعان جوسپاردان تىزبەكتەلگەن ءتورت ساباعىمنىڭ تاقىرىبى ( 4-سىنىپتىڭ انا ءتىلى پانىندەگى «حالىق اۋىز ادەبيەتى» تاراۋىنان)  «اققۋ، شورتان ءھام شايان»، «ارا مەن شىبىن»، «ارىستان مەن تىشقان» جانە «اراشا» مىسالدارىن الدىم. تاقىرىپقا بايلانىستى جازىلعان ساباق جوسپارىما «7 ءمودۋلدى قالاي كىرىكتىرىپ وتۋگە  بولادى؟» دەپ جان-جاقتى  ىزدەندىم. ورتا مەرزىمدى جوسپارلاۋ ءۇشىن كۇندەلىكتى ساباقتا ىنتىماقتاستىق اتموسفەراسىن قۇرىپ، توپقا ءبولىپ، بالالاردىڭ قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ ماقساتىندا  مەن 7 مودۋل ىشىندەگى «وقىتۋ مەن وقۋداعى جاڭا تاسىلدەردى» ساباقتارىمدا كوبىرەك قولدانۋدى ءجون كوردىم. تىزبەكتەلگەن  ساباقتارىمنىڭ توپتاماسىندا سىنىپتاعى ديالوگتىڭ ماڭىزدىلىعىنا ءمان بەرىپ، ديالوگتىك تاپسىرمالاردى كوبىرەك پايدالانۋدى جوسپارلادىم. ا. بايتۇرسىنوۆتىڭ «اققۋ، شورتان ءھام شايان»، وسپانحان اۋباكىروۆتىڭ «ارا مەن شىبىن» جانە قاستەك بايانبايەۆتىڭ «اراشا» مىسالدارىندا وقىتۋدا وقۋشىلاردىڭ شىعارما كەيىپكەرلەرىنىڭ وبرازىن اشۋ ماقساتىندا رولدىك ويىن تاپسىرماسىن ورىنداتامىن.

ويلاۋ تۋرالى ويلانا وتىرىپ، ماڭىزدى ماسەلەلەردى وقۋشىلار ءوز اراسىندا تالقىلاۋ مەن تاجىريبە جۇرگىزۋ ارقىلى وي ەلەگىنەن وتكىزۋدى قامتيدى.

سوندىقتان سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ ستاتەگيالارىنان: «وي قوزعاۋ»،  «توپتاۋ»، «ينسەرت»، «ويلانۋ، جۇپتا تالقىلاۋ»، «الەمدى شارلاۋ»، تولعانۋدى ءتيىمدى ەتۋگە لايىقتالعان «بەس جولدى ولەڭ»، «ۆەنن دياگرامماسى»، «ەركىن جازۋ»، «دجيكسو-ۇجىمدىق وقىتۋ ءادىسى» سياقتى ستراتەگيالارىن ءار ساباقتىڭ ەرەكشەلىگىنە، اۋىر-جەڭىلدىگىنە قاراي لايىقتاپ  قولدانۋدى جوسپارلادىم. ولار وقۋشىلاردىڭ بىر-بىرىمەن وي الماستىرۋى، وي ءتۇيىستىرۋىن قامتاماسىز ەتەدى. ءار وقۋشى ءوز شىعارماشىلىعىن كورسەتە الادى.   ساباقتارىمدا ءفورماتيۆتى جانە جيىنتىق باعالاۋدى قاتار  قولدانۋىمنىڭ ماقساتى وقۋشىنىڭ ءبىلىمىن ءارى قاراي ىنتالاندىرىپ، نەگە قابىلەتتى ەكەندىگىمەن باعا ارقىلى ءوزىنىڭ دەربەس ويلاۋىن، وقىتۋ قورىتىندىسىن شىعارۋ جانە ولاردىڭ وقۋىنا ىقپال ەتۋگە ارنالعان سەنىمدىلىگىن ارتتىرۋ بولىپ تابىلادى. ساباق بارىسىندا اقپاراتتىق كوممۋنيكاسيالىق تەحنولوگيالاردى ءتيىمدى پايدالانۋ ءمۇعالىمنىڭ جۇمىسىن ەداۋىر جاقسارتادى دەپ ويلايمىن. اكت-نى وقۋشىلاردىڭ جاس ەرەكشەلىگىنە ساي قولدانۋ ارقىلى ساباققا ىنتىسىمەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋعا بولادى. وقۋشىلاردىڭ تالانتى مەن قابىلەتىن اشىپ، ولاردى وقىتۋ بارىسىندا دامىتۋ وتە ماڭىزدى. ءوز بەتىنشە جۇمىس جاساي بىلەتىن، توپ ىشىندە بەلسەندىلىگىن تانىتىپ ، كوشباسشىلىعىن كورسەتە بىلەتىن بالالاردىڭ بويىنان دارىندىلىق قابىلەتتەرىن  بايقاۋعا بولادى. ونىڭ وسى دارىندىلىعىن قابىلەتىن شىڭداۋ ماقساتىندا جەكە جۇمىستار جۇرگىزىپ، قوسىمشا كۇردەلىلەك ويلانۋدى قاجەت ەتەتىن تاپسىرمالار بەرىپ وتىرامىن.  باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى بولعاندىقتان نەگىزگى پاندەردەن ءوزىم بەرەمىن، سوندىقتان كۇنىگە 3-4 ساعات بالالار كوز الدىمدا بولعاندىقتان ۇنەمى اڭگىمەلەسۋ، سۇراق-جاۋاپ، باقىلاۋ ارقىلى وقۋشىلارىمنىڭ تالانتى مەن دارىنىن  بايقاپ جۇرەمىن. سىنىبىمداعى وقۋشىلار 9-10 جاستاعى بالالار بولعاندىقتان تاپسىرمالاردى ولاردىڭ جاس ەرەكشەلىگىن ەسكەرىپ جوسپارلادىم. بۇل مودۋل باسقا مودۋلدەرمەن  تىعىز بايلانىستى. سەبەبى بالانىڭ جاس ەرەكشەلىگى ءارتۇرلى جاس شاماسىندا وزىندىك باعالاۋداعى زەردەلىلىكتى تالاپ ەتەدى. وقىتۋداعى  باسقارۋ مەن كوشباسشىلىق قاسيەت ءمۇعالىم بويىنان جۇمىس ىستەۋ ءۇشىن بالانى  جان-تانىمەن ءسۇيۋ، پەداگوگ بويىندا پەداگوگيكالىق  بايقاعىشتىق پەداگوگتىك  ادەپتىلىك، ۇيىمداستىرۋشىلىق قابىلەت، وقۋشىلارمەن قارىم-قاتىناس جاساي وتىرىپ، دۇرىس تالاپ قويا ءبىلۋ كەرەك دەپ تۇسىنەمىن.

كەلەشەكتە  سىندارلى وقىتۋدى ءوز ساباقتارىما قولدانا وتىرىپ، تياناقتى جۇمىس جۇرگىزگىم كەلەدى. جەتى مودۋل ارقىلى  بارلىق وقۋشىنى ساباققا ىنتالاندىرۋدا، ءوز ويلارىن   اشىق ايتا وتىرىپ بەلسەندىلىكتەرىن ارتتىرۋدا پايداسى  كوپ ەكەندىگىنە   كوز جەتكىزدىم.

 

پايدالانىلعان ادەبيەتتەر 

1.مۇعالىمگە ارنالعان نۇسقاۋلىق . (2012). نزم

2.1-بەتپە-بەت كەزەڭىندەگى ءدارىس ماتەريالدارى.

---