وسىمدىكتەردىڭ كوبەيۋى
استانا قالاسى
№ 64 مەكتەپ - ليسەيى
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
ارىستانوۆا قارلىعاش اقىلبەك قىزى
1 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: وسىمدىكتەردىڭ كوبەيۋى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا وسىمدىكتەر دۇنيەسىنىڭ قۇپياسى مەن قىزىعى مول ەكەنىن جەتكىزە وتىرىپ، سايىس تۇرىندە كوبەيۋ جولدارىمەن تانىستىرۋ؛
• وسىمدىكتەر تىرشىلىگىنىڭ وزگەرىسىمەن تانىستىرۋ؛
• وسىمدىكتەردىڭ ءتىرى تابيعات ەكەنىن دالەلدەۋ،
دامىتۋشىلىق: اعاشتار، بۇتالار جانە شوپتەردىڭ ايىرماشىلىقتارى تۋرالى بىلىمدەرىن تياناقتاۋ؛
تاربيەلىك: وسىمدىكتەردى قورعاۋعا، باپتاۋعا ۇيرەتە وتىرىپ، ەكولوگيالىق تاربيە بەرۋ
• وزدىگىنەن ىزدەنۋگە، ۇيىمشىلدىققا، مەيىرىمدىلىككە، قامقورلىققا تاربيەلەۋ،
• ساباقتىڭ جابدىعى: سۋرەتتەر، توپتىق تاپسىرمالار، كارتا.
ءتيپى: ارالاس ساباق
ءتۇرى: جاڭا ساباق
ءادىس - تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، وقۋلىق، باقىلاۋ كۇندەلىگىمەن جۇمىس، اسسوسياسيا ءادىسى.
ءپانارالىق بايلانىس: انا ءتىلى
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ:
- بالالار، ءبىزدىڭ ەلىمىز ءوز تاۋەلسىزدىگىن العانىنا 20 جىل تولىپ وتىر، وسىعان وراي كوپتەگەن جۇمىستار جاسالىپ، ەلىمىز قول جەتكىزگەن جەتىستىكتەرىن ماقتانىش ەتىپ وتىر، ەندى وسى ىسكە ءبىز دە ءوز ۇلەسىمىزدى قوسۋىمىز كەرەك. ال، ونى قالاي جاسايمىز؟
- بىلىمىمىزبەن قوسامىز!
- ارينە، سوندىقتان دا ءبىز توپتارعا ءبولىنىپ تاپسىرمالار ورىنداۋعا دايارلانىپ وتىرمىز!
- سىنىپتا بەس توپ ۇيىمداستىرىلدى. ولار: قىزىلدار، سارىلار، جاسىلدار، كوكتەر، كۇلگىندەر دەپ اتالادى.
ولاردىڭ الدارىندا توپ اتىنا سايكەس گۇلدەر بار، ال، تاقتادا دۇرىس جاۋاپ بەرگەن ساتتە، ءوز گۇلىن الىپ، قازاقستاننىڭ جەرىن گۇلدەندىرۋگە رۇقسات الادى. ساباقتىڭ سوڭىندا وسى ىسكە كىم ءوز ۇلەسىن كوپ قوسقاندىعى انىقتالىپ، جەڭىمپازدار اتانادى.
- بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى: « وسىمدىكتەردىڭ كوبەيۋى» دەپ اتالادى. وسى تاقىرىپقا كوشپەس بۇرىن الدىمەن، اۋا رايى، جىل مەزگىلى جايلى اڭگىمەلەسىپ الايىق!
بۇلتتار ءتونىپ،
جەرگە شوگىپ،
دىمقىل تۇمان باسادى.
ءشوپ سارعايىپ، ءوڭى تايىپ،
دالا سۇرى قاشادى.
بوي جازا الماي،
ويناي الماي. دەنەڭ مۇزداپ توڭادى.
جەردە سىز،
وزەنگە قاتتى مۇز
قاي جىل مەزگىلى، ءقازىر؟
كۇز!!!
- كۇزدىڭ قاي ايى؟
- قاراشا ايى.
- كۇز ايلارىن اتاڭدارشى؟
- قىركۇيەك، قازان، قاراشا.
- بۇگىن اۋا - رايى قانداي؟
- مىنا شارتتى بەلگىلەردى تانيمىز با؟
- ەندى وتكەن تاقىرىپتى ەسكە تۇسىرەيىك!
بالالارعا توپتىق تاپسىرمالار بەرىلەدى.
قىزىلدار توبى: ءتىرى جانە ءولى تابيعات زاتتارىن اجىراتىپ جاپسىرىپ بەرۋ.
جاسىلدار توبى: وسىمدىك توپتارىن اجىراتىپ جاپسىرىپ بەرۋ.
سارىلار توبى: وسىمدىك مۇشەلەرىنىڭ اتاۋلارىن ءوز ورنىنا جاپسىرىپ بەرۋ.
كوكتەر توبى: باقشانىڭ دوستارى مەن زيانكەستەرىن اجىراتىپ بەرۋ.
كۇلگىندەر توبى: جەمىس، جيدەك، كوكونىستەردى اجىراتىپ جاپسىرىپ بەرۋ.
وقۋشىلار جۇمىس بارىسىندا مۋزىكا تىڭداپ وتىرىپ ورىندايدى. سوڭىندا ءوز جۇمىستارىن قورعاپ ايتىپ بەرەدى. ولار قازاقستاننىڭ جەرىن گۇلدەندىرەدى.
سەرگىتۋ ءساتى:
اپپاق بولىپ تاڭ اتىپ،
ءتۇتىن تىكە شىعادى،
قارلىعاشتار قاناتىن،
سامعاپ بيىك ۇشادى.
قويۋلانىپ قارا بۇلت.
جاڭبىر جاۋدى سەبەلەپ.
جاپىراقتىڭ استىنا،
تىعىلىپ قالدى كوبەلەك.
- بالالار، وسى جاتتىعۋ كەزىندە ءبىز قانداي تابيعات قۇبىلىستارىمەن كەزدەستىك؟
- جەل سوقتى، كۇن شىقتى، جاڭبىر جاۋدى.
- ال، ەندەشە بۇگىنگى تاقىرىپقا كوشەيىك! وسىدان بىرنەشە كۇن بۇرىن، ءبىزدىڭ سىنىپتىڭ وقۋشىلارىنا زەرتتەۋ جۇمىستارى تاپسىرىلعان بولاتىن. سول جۇمىستاردىڭ ناتيجەسىن تىڭدايىق!
1)
2)
3)
وسىدان قانداي قورتىندى شىعارامىز! وسىمدىكتەردىڭ ءبارى وسكىننەن، تامىردان وسەدى.
- بالالار، ءبىزدىڭ مەكتەپتىڭ ىشىندە گۇل كوپپە؟ سول گۇلدەردى كىم ءوسىرىپ باپتايدى؟ كىم كۇندە ەڭبەكتەنەدى؟ ارينە ءبيبىسارا اپاي! بۇگىن ءبيبىسارا اپاي بىزدە قوناقتا! اپاي وسىمدىكتەردى قالاي كوبەيتەدى؟ سونى تىڭداپ كورەيىك!
وسىمدىكتىڭ تاعى ءبىر كوبەيۋ جولىمەن تانىسايىق!
ەرتەگى:
دالادا گۇل ءوسىپ تۇر ەدى. ول جازداي ادەمى بولىپ، جايقالىپ ءوستى. كۇز كەلدى. وسىمدىكتەر سارعايىپ، قۋرادى. قاتتى جەل تۇردى. گۇلدىڭ قۋراعان باسى جەرگە سالبىرادى. سول كەزدە ودان بىرنەشە تۇقىم جەرگە شاشىلدى. تۇقىمدار توپىراقپەن ارالاسىپ، جاتتى. قىستا ونى قار باستى. كوكتەمدە قار ەرىپ. جەر جىلىنعانشا تۇقىم ءونىپ ودان وسكىن شىقتى. قايتادان جاڭا گۇل ءوستى.
وقۋلىقپەن جۇمىس:
ەندى وقۋلىققا قاراپ كورەيىك! ماتىنمەن تانىستىرۋ
جۇمىس داپتەرىمەن جۇمىس:
ەندى داپتەرمەن جۇمىس. سۋرەتتەردى سايكەستەندىرۋ.
ساباقتى قورىتۋ:
- ياعني، وسىمدىك تۇقىمنان، تامىردان، قالەمشەدەن كوبەيەدى ەكەن.
ەندى قازاقستاننىڭ كارتاسىنا نازار اۋدارايىقشى. ول قانداي بولدى؟ ادەمى، گۇلدى، اسەم!!! ال قاي توپ ءوز ۇلەسىن كوبىرەك قوستى ەكەن! گۇلدەردى سانايىقشى!
- بۇگىن قانداي تاپسىرمالار ورىندادىق؟
- قاي تاپسىرما قىزىقتى بولدى؟
ءۇي تاپسىرما: 54 - 55 بەت. وقۋ. مازمۇنداۋ.
باعالاۋ:
ساباقتىڭ سوڭىندا جەڭىمپاز توپ انىقتالادى.
№ 64 مەكتەپ - ليسەيى
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
ارىستانوۆا قارلىعاش اقىلبەك قىزى
1 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: وسىمدىكتەردىڭ كوبەيۋى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا وسىمدىكتەر دۇنيەسىنىڭ قۇپياسى مەن قىزىعى مول ەكەنىن جەتكىزە وتىرىپ، سايىس تۇرىندە كوبەيۋ جولدارىمەن تانىستىرۋ؛
• وسىمدىكتەر تىرشىلىگىنىڭ وزگەرىسىمەن تانىستىرۋ؛
• وسىمدىكتەردىڭ ءتىرى تابيعات ەكەنىن دالەلدەۋ،
دامىتۋشىلىق: اعاشتار، بۇتالار جانە شوپتەردىڭ ايىرماشىلىقتارى تۋرالى بىلىمدەرىن تياناقتاۋ؛
تاربيەلىك: وسىمدىكتەردى قورعاۋعا، باپتاۋعا ۇيرەتە وتىرىپ، ەكولوگيالىق تاربيە بەرۋ
• وزدىگىنەن ىزدەنۋگە، ۇيىمشىلدىققا، مەيىرىمدىلىككە، قامقورلىققا تاربيەلەۋ،
• ساباقتىڭ جابدىعى: سۋرەتتەر، توپتىق تاپسىرمالار، كارتا.
ءتيپى: ارالاس ساباق
ءتۇرى: جاڭا ساباق
ءادىس - تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، وقۋلىق، باقىلاۋ كۇندەلىگىمەن جۇمىس، اسسوسياسيا ءادىسى.
ءپانارالىق بايلانىس: انا ءتىلى
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ:
- بالالار، ءبىزدىڭ ەلىمىز ءوز تاۋەلسىزدىگىن العانىنا 20 جىل تولىپ وتىر، وسىعان وراي كوپتەگەن جۇمىستار جاسالىپ، ەلىمىز قول جەتكىزگەن جەتىستىكتەرىن ماقتانىش ەتىپ وتىر، ەندى وسى ىسكە ءبىز دە ءوز ۇلەسىمىزدى قوسۋىمىز كەرەك. ال، ونى قالاي جاسايمىز؟
- بىلىمىمىزبەن قوسامىز!
- ارينە، سوندىقتان دا ءبىز توپتارعا ءبولىنىپ تاپسىرمالار ورىنداۋعا دايارلانىپ وتىرمىز!
- سىنىپتا بەس توپ ۇيىمداستىرىلدى. ولار: قىزىلدار، سارىلار، جاسىلدار، كوكتەر، كۇلگىندەر دەپ اتالادى.
ولاردىڭ الدارىندا توپ اتىنا سايكەس گۇلدەر بار، ال، تاقتادا دۇرىس جاۋاپ بەرگەن ساتتە، ءوز گۇلىن الىپ، قازاقستاننىڭ جەرىن گۇلدەندىرۋگە رۇقسات الادى. ساباقتىڭ سوڭىندا وسى ىسكە كىم ءوز ۇلەسىن كوپ قوسقاندىعى انىقتالىپ، جەڭىمپازدار اتانادى.
- بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى: « وسىمدىكتەردىڭ كوبەيۋى» دەپ اتالادى. وسى تاقىرىپقا كوشپەس بۇرىن الدىمەن، اۋا رايى، جىل مەزگىلى جايلى اڭگىمەلەسىپ الايىق!
بۇلتتار ءتونىپ،
جەرگە شوگىپ،
دىمقىل تۇمان باسادى.
ءشوپ سارعايىپ، ءوڭى تايىپ،
دالا سۇرى قاشادى.
بوي جازا الماي،
ويناي الماي. دەنەڭ مۇزداپ توڭادى.
جەردە سىز،
وزەنگە قاتتى مۇز
قاي جىل مەزگىلى، ءقازىر؟
كۇز!!!
- كۇزدىڭ قاي ايى؟
- قاراشا ايى.
- كۇز ايلارىن اتاڭدارشى؟
- قىركۇيەك، قازان، قاراشا.
- بۇگىن اۋا - رايى قانداي؟
- مىنا شارتتى بەلگىلەردى تانيمىز با؟
- ەندى وتكەن تاقىرىپتى ەسكە تۇسىرەيىك!
بالالارعا توپتىق تاپسىرمالار بەرىلەدى.
قىزىلدار توبى: ءتىرى جانە ءولى تابيعات زاتتارىن اجىراتىپ جاپسىرىپ بەرۋ.
جاسىلدار توبى: وسىمدىك توپتارىن اجىراتىپ جاپسىرىپ بەرۋ.
سارىلار توبى: وسىمدىك مۇشەلەرىنىڭ اتاۋلارىن ءوز ورنىنا جاپسىرىپ بەرۋ.
كوكتەر توبى: باقشانىڭ دوستارى مەن زيانكەستەرىن اجىراتىپ بەرۋ.
كۇلگىندەر توبى: جەمىس، جيدەك، كوكونىستەردى اجىراتىپ جاپسىرىپ بەرۋ.
وقۋشىلار جۇمىس بارىسىندا مۋزىكا تىڭداپ وتىرىپ ورىندايدى. سوڭىندا ءوز جۇمىستارىن قورعاپ ايتىپ بەرەدى. ولار قازاقستاننىڭ جەرىن گۇلدەندىرەدى.
سەرگىتۋ ءساتى:
اپپاق بولىپ تاڭ اتىپ،
ءتۇتىن تىكە شىعادى،
قارلىعاشتار قاناتىن،
سامعاپ بيىك ۇشادى.
قويۋلانىپ قارا بۇلت.
جاڭبىر جاۋدى سەبەلەپ.
جاپىراقتىڭ استىنا،
تىعىلىپ قالدى كوبەلەك.
- بالالار، وسى جاتتىعۋ كەزىندە ءبىز قانداي تابيعات قۇبىلىستارىمەن كەزدەستىك؟
- جەل سوقتى، كۇن شىقتى، جاڭبىر جاۋدى.
- ال، ەندەشە بۇگىنگى تاقىرىپقا كوشەيىك! وسىدان بىرنەشە كۇن بۇرىن، ءبىزدىڭ سىنىپتىڭ وقۋشىلارىنا زەرتتەۋ جۇمىستارى تاپسىرىلعان بولاتىن. سول جۇمىستاردىڭ ناتيجەسىن تىڭدايىق!
1)
2)
3)
وسىدان قانداي قورتىندى شىعارامىز! وسىمدىكتەردىڭ ءبارى وسكىننەن، تامىردان وسەدى.
- بالالار، ءبىزدىڭ مەكتەپتىڭ ىشىندە گۇل كوپپە؟ سول گۇلدەردى كىم ءوسىرىپ باپتايدى؟ كىم كۇندە ەڭبەكتەنەدى؟ ارينە ءبيبىسارا اپاي! بۇگىن ءبيبىسارا اپاي بىزدە قوناقتا! اپاي وسىمدىكتەردى قالاي كوبەيتەدى؟ سونى تىڭداپ كورەيىك!
وسىمدىكتىڭ تاعى ءبىر كوبەيۋ جولىمەن تانىسايىق!
ەرتەگى:
دالادا گۇل ءوسىپ تۇر ەدى. ول جازداي ادەمى بولىپ، جايقالىپ ءوستى. كۇز كەلدى. وسىمدىكتەر سارعايىپ، قۋرادى. قاتتى جەل تۇردى. گۇلدىڭ قۋراعان باسى جەرگە سالبىرادى. سول كەزدە ودان بىرنەشە تۇقىم جەرگە شاشىلدى. تۇقىمدار توپىراقپەن ارالاسىپ، جاتتى. قىستا ونى قار باستى. كوكتەمدە قار ەرىپ. جەر جىلىنعانشا تۇقىم ءونىپ ودان وسكىن شىقتى. قايتادان جاڭا گۇل ءوستى.
وقۋلىقپەن جۇمىس:
ەندى وقۋلىققا قاراپ كورەيىك! ماتىنمەن تانىستىرۋ
جۇمىس داپتەرىمەن جۇمىس:
ەندى داپتەرمەن جۇمىس. سۋرەتتەردى سايكەستەندىرۋ.
ساباقتى قورىتۋ:
- ياعني، وسىمدىك تۇقىمنان، تامىردان، قالەمشەدەن كوبەيەدى ەكەن.
ەندى قازاقستاننىڭ كارتاسىنا نازار اۋدارايىقشى. ول قانداي بولدى؟ ادەمى، گۇلدى، اسەم!!! ال قاي توپ ءوز ۇلەسىن كوبىرەك قوستى ەكەن! گۇلدەردى سانايىقشى!
- بۇگىن قانداي تاپسىرمالار ورىندادىق؟
- قاي تاپسىرما قىزىقتى بولدى؟
ءۇي تاپسىرما: 54 - 55 بەت. وقۋ. مازمۇنداۋ.
باعالاۋ:
ساباقتىڭ سوڭىندا جەڭىمپاز توپ انىقتالادى.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سان ەسىم. دارا جانە كۇردەلى سان ەسىمدەر.
