وتباسى - التىن دىڭگەك!
تاقىرىبى: وتباسى - التىن دىڭگەك!
تاربيە ساعاتىنىڭ ماقساتى:
ا) بالا بويىنا وسى تاربيە ساعاتى ارقىلى سۇيىسپەنشىلىكتى، جىلىلىقتى ۇيالاتۋ. اتا - اناسىن قۇرمەت تۇتىپ، ادال دا پاراساتتى ۇل مەن قىزى بولۋعا تاربيەلەۋ.
ءا) اتا - اناسىنىڭ بەرگەن جاقسى تاربيەلەرىن ناتيجەلى ەتۋگە ۇيرەتۋ، قوعامعا جات قىلىقتاردان ساقتاندىرۋ.
كورنەكىلىگى: اتا - انا جايلى ۇلاعاتتى سوزدەر، شار، سلايدتار
ءادىسى: وي ءبولىسۋ، توپتىق جۇمىس، پىكىر الماسۋ
تاربيە ساعاتىنىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) قوناقتارمەن سالەمدەسۋ
ءا) وقۋشىلاردىڭ ورنالاسۋىن قاداعالاۋ
2. كورنەكىلىك ارقىلى تۇسىنىكتەمە بەرۋ جانە تاقىرىپقا ساي كىرىسپە ءسوز سويلەۋ
ءمۇعالىم: "انا - سايا بولار باعىڭ بولسا،
اكە - اسقار تاۋىڭ" دەيدى قازاقتا.
ءبىر كۇن بار جىلاتار كۇن، جۇباتار كۇن،
ءبىر كۇن بار مۇڭايتار كۇن، قۋانتار كۇن.
مەيلى ول شاڭىراق ءساتتى بولسىن، ءساتسىز بولسىن،
"اكە" دەگەن سەزىمدى ۇمىتار كىم؟!
انا - جارىق سىيلاعان جان ەكەنسىڭ،
انا - شۋاق شاشاتىن تاڭ ەكەنسىڭ.
"انا - ءومىر، انا - باقىت، انا - جۇرەك"
دەپ سوققان جۇرەگىمنىڭ ءانى ەكەنسىڭ.
اكە مەن انانىڭ ورنى ادام ومىرىندە ەرەكشە ەمەس پە؟!
بۇگىن «جانۇيادان ارتىق نە بار؟» تاقىرىبىندا وتباسى مەرەكەسىنە ارنالعان اكسيا شەڭبەرىندە! وتباسى - التىن دىڭگەك!
اتتى شاعىن شارامىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
ەندەشە "ۇلىلاردان قالعان ۇلى سوزدەرگە" قۇلاق تۇرەيىك.
1 وقۋشى: مۇحاممەد پايعامبار: "اۋەلى اناڭدى سىيلا، سوسىن اناڭدى سىيلا جانە تاعى دا اناڭدى سىيلا!"
2 وقۋشى: كeمال كەنىش: "ءۇيىمىزدىڭ شۋاقتى نۇرى اياۋلى انا بولسا، اسكار تاۋى، اقىلشى تىرەگى - اكە ءوزىڭسىڭ".
3 وقۋشى: دۋلات باباتاي ۇلى: "اتا - انا اقىلى¬ قازىلعان قارا كەنمەن تەڭ".
4 وقۋشى: ماحمۇد قاشقاري: "اتاسىنان اقىل السا - تەنتەك ۇل دا جوندەلەر"
5 وقۋشى: ۆيكتور گيۋگو: "نازىكتىك اتاۋلىنىڭ جيىنتىعى - انانىڭ الاقانى، سوندىقتان دا ول ءسابي ءۇشىن جىلى ۇيا".
6 وقۋشى: قادىر مىرزا ءالي: "قازاق ايەلى - بار مۇراتىن وتباسىنىڭ يگىلىگىنە ارناعان الەمدەگى ەڭ ىزگى جان يەسى".
7 وقۋشى: عابيت مۋسىرەپوۆ: "انا - بار تىلەگىن پەرزەنتىنىڭ جولىنا، باقىتىنا ارناعان الەمدەگى ەڭ مەيىربان جان".
8 وقۋشى: عابيدەن مۇستافين: "بالاعا سىڭىرگەن اتا - انانشش ەڭبەگىن بالا ءومىر بويى اقتاپ بولا المايدى. ول - ولە - ولگەنشە سۋىنبايتىن، سارقىلمايتىن ماحاببات".
حور « انا تۋرالى جىر»( سىنىپ وقۋشىلارى)
9 وقۋشى: - ۇل - قىز اتا - اناسىن، ۇلكەندەردى قۋانىشقا بولەپ، باقىتقا كەنەلەم دەسە، الدىمەن ادەپتى بولۋلارى كەرەك. ءوز جۇمىستارىن ادال دا تىڭعىلىقتى اتقارسا، اتا - انانىڭ ۇل - قىزى بولىپ وسەدى.
10 وقۋشى: - اتا - انانى سىيلاۋ - ءسابي شاعىندا ولار ءوزىڭدى قالاي باعىپ - قاقسا، قارتايعاندا ولاردى دا سولاي الاقانعا سالىپ ايالاۋ كەرەك.
11 وقۋشى: - اتا - انانىڭ كوڭىلىن ەش رەنجىتۋشى بولما، ولاردىڭ جۇرەگىنە قايعى ءتۇسىرۋشى بولما.
12وقۋشى: - اتا - اناسىن ۇمىتقان بالا - وپاسىزدىڭ وپاسىزى، راقىمسىزدىڭ راقىمسىزى.
13 وقۋشى: - اتا - انانىڭ ءقادىرىن بىلمەگەن - حالىق ءقادىرىن بىلمەيدى.
14وقۋشى: - ءتۇن ۇيقىسىن ءتورت بولگەن، تۇندە بەسىك تايانىپ، شوشىپ ويانعان انانىڭ اق مەيىرىمىن ەرەكشە باعالاماساڭىزدار، ول - قورلىق.
15 وقۋشى - كەيبىر تاربيەسىز، ارسىز بالالار اتا - اناسىنا قارسى سويلەپ، تىڭداماي جاتادى. ونداي قىلىقتاردان اۋلاق بولىپ، انا، اكە، اپا، قارىنداس - تۋىستارىڭدى سىيلاپ جۇرىڭدەر. اكە - تىرەگىڭ، قامقورشىڭ، اسقار تاۋىڭ. انا - جارىق دۇنيەگە اكەلۋشىڭ.
2. توپتارعا تاپسىرمالار:
اتا - انالارعا: ماقالدى اياقتاۋ كەرەك
ادەپتى بالا اتا - اناسىن ماقتاتار… (ادەپسىز بالا اتا - اناسىن قاقساتار).
اكەسى تۇرىپ ۇل سويلەگەننەن بەز…(شەشەسى تۇرىپ قىز سويلەگەننەن بەز).
قاراعايعا قاراپ تال وسەر… (قاتارىنا قاراپ بالا وسەر).
ۇيىندە ۇلى - قىزى باردىڭ…(كوگىندە سونبەس جۇلدىزى بار).
انا ءسۇتىن اقتاماعاندى …(ەشكىم جاقتامايدى).
"بالا تەگىنە تارتادى" دەيدى قازاق حالقى. ءسىز مۇنى قالاي تۇسىنەسىز؟
بالالارعا:
جىعىلىپ جاتىپ…(سۇرىنگەنگە كۇلمە).
كۇلمە دوسىڭا…(كەلەر باسىڭا).
ادەپتى بالا ارلى بالا…(ادەپسىز بالا سورلى بالا).
اۋرۋ قالسا دا… (ادەت قالمايدى).
ۇيادا نەنى كورسەڭ … (ۇشقاندا سونى ىلەسىڭ).
بالالارعا:
1. اكەنىڭ تۋعان كۇنى، ايى، جىلى
2. اكەڭىزدىڭ ءسىزدى قاتتى قۋانتقانى، الدە رەنجىتكەنى ەسىڭىزدە مە؟
3. اكەنىڭ ىزگى قاسيەتتەرى
4. اكەنىڭ پىكىرى سەن ءۇشىن؟
5. اكەڭ ساعان ايتاتىن ۇيدەگى تۇراقتى مىندەتتەرىن؟
3. ورالحان مەن ۇلپان جۇرەكجاردى ولەڭ جولدارىمەن
4. ويىن « مەنىڭ بالام(قىزىم) بالداي!» (كوزدى بايلاپ ءوز بالاسىن كوپتىڭ ىشىنەن تابۋ)
5.« مەن اتا - اناممەن ماقتانامىن!» اتتى سلايدتار مەن فوتوسۋرەتتەر
6. اتا - انالار مەن بالالار بىرىگىپ « 8ا» دەپ اتالاتىن ەرتەگىمەن تىلەك ءبىلدىرىپ اياقتايدى.
ءمۇعالىم:
1 - جۇرگىزۋشى: كەلە عوي بوتاقانىم وزىمە دەپ،
انام كەپ سيپاعاندا شاشىمدى ءجاي.
كۇيىمدى كەشسەڭدەر - اۋ سول كەزدەگى
اكەمنىڭ ماڭدايىمنان وپكەن كەزى - اي.
2 - جۇرگىزۋشى: تۇرعانداي انا ءسوزى تەربەپ مەنى،
ءومىرىم ونەرىممەن ورنەكتەلدى.
تىلەيدى ءار ىزىمە اق جول مەنىڭ،
ءارقاشان اكە ءۇنى جەبەپ مەنى.
قۇرمەتتى اتا - انالار، وقۋشىلار!
سىزدەردىڭ وتباسىلارىڭىزعا سىنىبىمنىڭ اتىنان تەك جاقسىلىق تىلەيمىن!
قىزدارىڭىز قىزعالداقتاي قۇلپىرا بەرسىن، ۇلدارىڭىز ىزگى ارماندارىڭىزدى ورىنداي بەرسىن دەگەن تىلەكپەن بۇگىنگى تاربيە ساعاتىن ءتامامدايمىن. كەلگەن قادامدارىڭىزعا گۇل ءبىتسىن! كەلەسى كەزدەسكەنشە حوش ساۋ بولىڭىزدار!
تاربيە ساعاتىنىڭ ماقساتى:
ا) بالا بويىنا وسى تاربيە ساعاتى ارقىلى سۇيىسپەنشىلىكتى، جىلىلىقتى ۇيالاتۋ. اتا - اناسىن قۇرمەت تۇتىپ، ادال دا پاراساتتى ۇل مەن قىزى بولۋعا تاربيەلەۋ.
ءا) اتا - اناسىنىڭ بەرگەن جاقسى تاربيەلەرىن ناتيجەلى ەتۋگە ۇيرەتۋ، قوعامعا جات قىلىقتاردان ساقتاندىرۋ.
كورنەكىلىگى: اتا - انا جايلى ۇلاعاتتى سوزدەر، شار، سلايدتار
ءادىسى: وي ءبولىسۋ، توپتىق جۇمىس، پىكىر الماسۋ
تاربيە ساعاتىنىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ا) قوناقتارمەن سالەمدەسۋ
ءا) وقۋشىلاردىڭ ورنالاسۋىن قاداعالاۋ
2. كورنەكىلىك ارقىلى تۇسىنىكتەمە بەرۋ جانە تاقىرىپقا ساي كىرىسپە ءسوز سويلەۋ
ءمۇعالىم: "انا - سايا بولار باعىڭ بولسا،
اكە - اسقار تاۋىڭ" دەيدى قازاقتا.
ءبىر كۇن بار جىلاتار كۇن، جۇباتار كۇن،
ءبىر كۇن بار مۇڭايتار كۇن، قۋانتار كۇن.
مەيلى ول شاڭىراق ءساتتى بولسىن، ءساتسىز بولسىن،
"اكە" دەگەن سەزىمدى ۇمىتار كىم؟!
انا - جارىق سىيلاعان جان ەكەنسىڭ،
انا - شۋاق شاشاتىن تاڭ ەكەنسىڭ.
"انا - ءومىر، انا - باقىت، انا - جۇرەك"
دەپ سوققان جۇرەگىمنىڭ ءانى ەكەنسىڭ.
اكە مەن انانىڭ ورنى ادام ومىرىندە ەرەكشە ەمەس پە؟!
بۇگىن «جانۇيادان ارتىق نە بار؟» تاقىرىبىندا وتباسى مەرەكەسىنە ارنالعان اكسيا شەڭبەرىندە! وتباسى - التىن دىڭگەك!
اتتى شاعىن شارامىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
ەندەشە "ۇلىلاردان قالعان ۇلى سوزدەرگە" قۇلاق تۇرەيىك.
1 وقۋشى: مۇحاممەد پايعامبار: "اۋەلى اناڭدى سىيلا، سوسىن اناڭدى سىيلا جانە تاعى دا اناڭدى سىيلا!"
2 وقۋشى: كeمال كەنىش: "ءۇيىمىزدىڭ شۋاقتى نۇرى اياۋلى انا بولسا، اسكار تاۋى، اقىلشى تىرەگى - اكە ءوزىڭسىڭ".
3 وقۋشى: دۋلات باباتاي ۇلى: "اتا - انا اقىلى¬ قازىلعان قارا كەنمەن تەڭ".
4 وقۋشى: ماحمۇد قاشقاري: "اتاسىنان اقىل السا - تەنتەك ۇل دا جوندەلەر"
5 وقۋشى: ۆيكتور گيۋگو: "نازىكتىك اتاۋلىنىڭ جيىنتىعى - انانىڭ الاقانى، سوندىقتان دا ول ءسابي ءۇشىن جىلى ۇيا".
6 وقۋشى: قادىر مىرزا ءالي: "قازاق ايەلى - بار مۇراتىن وتباسىنىڭ يگىلىگىنە ارناعان الەمدەگى ەڭ ىزگى جان يەسى".
7 وقۋشى: عابيت مۋسىرەپوۆ: "انا - بار تىلەگىن پەرزەنتىنىڭ جولىنا، باقىتىنا ارناعان الەمدەگى ەڭ مەيىربان جان".
8 وقۋشى: عابيدەن مۇستافين: "بالاعا سىڭىرگەن اتا - انانشش ەڭبەگىن بالا ءومىر بويى اقتاپ بولا المايدى. ول - ولە - ولگەنشە سۋىنبايتىن، سارقىلمايتىن ماحاببات".
حور « انا تۋرالى جىر»( سىنىپ وقۋشىلارى)
9 وقۋشى: - ۇل - قىز اتا - اناسىن، ۇلكەندەردى قۋانىشقا بولەپ، باقىتقا كەنەلەم دەسە، الدىمەن ادەپتى بولۋلارى كەرەك. ءوز جۇمىستارىن ادال دا تىڭعىلىقتى اتقارسا، اتا - انانىڭ ۇل - قىزى بولىپ وسەدى.
10 وقۋشى: - اتا - انانى سىيلاۋ - ءسابي شاعىندا ولار ءوزىڭدى قالاي باعىپ - قاقسا، قارتايعاندا ولاردى دا سولاي الاقانعا سالىپ ايالاۋ كەرەك.
11 وقۋشى: - اتا - انانىڭ كوڭىلىن ەش رەنجىتۋشى بولما، ولاردىڭ جۇرەگىنە قايعى ءتۇسىرۋشى بولما.
12وقۋشى: - اتا - اناسىن ۇمىتقان بالا - وپاسىزدىڭ وپاسىزى، راقىمسىزدىڭ راقىمسىزى.
13 وقۋشى: - اتا - انانىڭ ءقادىرىن بىلمەگەن - حالىق ءقادىرىن بىلمەيدى.
14وقۋشى: - ءتۇن ۇيقىسىن ءتورت بولگەن، تۇندە بەسىك تايانىپ، شوشىپ ويانعان انانىڭ اق مەيىرىمىن ەرەكشە باعالاماساڭىزدار، ول - قورلىق.
15 وقۋشى - كەيبىر تاربيەسىز، ارسىز بالالار اتا - اناسىنا قارسى سويلەپ، تىڭداماي جاتادى. ونداي قىلىقتاردان اۋلاق بولىپ، انا، اكە، اپا، قارىنداس - تۋىستارىڭدى سىيلاپ جۇرىڭدەر. اكە - تىرەگىڭ، قامقورشىڭ، اسقار تاۋىڭ. انا - جارىق دۇنيەگە اكەلۋشىڭ.
2. توپتارعا تاپسىرمالار:
اتا - انالارعا: ماقالدى اياقتاۋ كەرەك
ادەپتى بالا اتا - اناسىن ماقتاتار… (ادەپسىز بالا اتا - اناسىن قاقساتار).
اكەسى تۇرىپ ۇل سويلەگەننەن بەز…(شەشەسى تۇرىپ قىز سويلەگەننەن بەز).
قاراعايعا قاراپ تال وسەر… (قاتارىنا قاراپ بالا وسەر).
ۇيىندە ۇلى - قىزى باردىڭ…(كوگىندە سونبەس جۇلدىزى بار).
انا ءسۇتىن اقتاماعاندى …(ەشكىم جاقتامايدى).
"بالا تەگىنە تارتادى" دەيدى قازاق حالقى. ءسىز مۇنى قالاي تۇسىنەسىز؟
بالالارعا:
جىعىلىپ جاتىپ…(سۇرىنگەنگە كۇلمە).
كۇلمە دوسىڭا…(كەلەر باسىڭا).
ادەپتى بالا ارلى بالا…(ادەپسىز بالا سورلى بالا).
اۋرۋ قالسا دا… (ادەت قالمايدى).
ۇيادا نەنى كورسەڭ … (ۇشقاندا سونى ىلەسىڭ).
بالالارعا:
1. اكەنىڭ تۋعان كۇنى، ايى، جىلى
2. اكەڭىزدىڭ ءسىزدى قاتتى قۋانتقانى، الدە رەنجىتكەنى ەسىڭىزدە مە؟
3. اكەنىڭ ىزگى قاسيەتتەرى
4. اكەنىڭ پىكىرى سەن ءۇشىن؟
5. اكەڭ ساعان ايتاتىن ۇيدەگى تۇراقتى مىندەتتەرىن؟
3. ورالحان مەن ۇلپان جۇرەكجاردى ولەڭ جولدارىمەن
4. ويىن « مەنىڭ بالام(قىزىم) بالداي!» (كوزدى بايلاپ ءوز بالاسىن كوپتىڭ ىشىنەن تابۋ)
5.« مەن اتا - اناممەن ماقتانامىن!» اتتى سلايدتار مەن فوتوسۋرەتتەر
6. اتا - انالار مەن بالالار بىرىگىپ « 8ا» دەپ اتالاتىن ەرتەگىمەن تىلەك ءبىلدىرىپ اياقتايدى.
ءمۇعالىم:
1 - جۇرگىزۋشى: كەلە عوي بوتاقانىم وزىمە دەپ،
انام كەپ سيپاعاندا شاشىمدى ءجاي.
كۇيىمدى كەشسەڭدەر - اۋ سول كەزدەگى
اكەمنىڭ ماڭدايىمنان وپكەن كەزى - اي.
2 - جۇرگىزۋشى: تۇرعانداي انا ءسوزى تەربەپ مەنى،
ءومىرىم ونەرىممەن ورنەكتەلدى.
تىلەيدى ءار ىزىمە اق جول مەنىڭ،
ءارقاشان اكە ءۇنى جەبەپ مەنى.
قۇرمەتتى اتا - انالار، وقۋشىلار!
سىزدەردىڭ وتباسىلارىڭىزعا سىنىبىمنىڭ اتىنان تەك جاقسىلىق تىلەيمىن!
قىزدارىڭىز قىزعالداقتاي قۇلپىرا بەرسىن، ۇلدارىڭىز ىزگى ارماندارىڭىزدى ورىنداي بەرسىن دەگەن تىلەكپەن بۇگىنگى تاربيە ساعاتىن ءتامامدايمىن. كەلگەن قادامدارىڭىزعا گۇل ءبىتسىن! كەلەسى كەزدەسكەنشە حوش ساۋ بولىڭىزدار!
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «سيقىرلى مۋزىكا اسپاپتارى» شاڭقوبىز. دابىل
