پەرسپەكتيۆا تۋرالى تۇسىنىك
تاقىرىبى: پەرسپەكتيۆا تۋرالى تۇسىنىك.
ساباقتىڭ ماقساتى: ۇيلەستىرۋ زاڭدىلىقتارى تۋرالى مالىمەتتەر بەرە وتىرىپ، پەرسپەكتيۆا زاڭدىلىقتارىن ۇيرەتۋ.
سىلتەمە: بەينەلەۋ ونەرى وقۋلىعى 6 - سىنىپ. ينتەرنەت ماتەريالدارى
كۇتىلەتىن ناتيجە: كولەمدىك - كەڭىستىك كومپوزيسيالارىن قۇراستىرۋ، ساۋلەت - ديزايندىك نىسانداردى (گرافيكادا جانە كولەمدە) ۇلگىلەيدى.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، ينتەربەلسەندى تاقتا
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح، ادەبيەت، سۋرەت
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
2. باعالاۋ كەزەڭى
3. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
تەورياسى:
«ءبىلۋ»
(كىم؟ نە؟ نەنى؟ قاشان؟ قانداي؟ قالاي؟ نە ىستەدى؟) تەست
كوركەمشىعارما بولىكتەرىنىڭ ورنالاسۋى جانە ولاردىڭ جانە ولاردىڭ بىرلىگىن اتاڭىز
ا. پروپورسيا
ۆ. پەرسپەكتيۆا
س. كومپوزيسيا
2. پروپورسيا دەگەنىمىز -...
ا. كارتيناداعى ايىرماشىلىق
ۆ. كارتيناداعى تەپە - تەڭدىك
س. تۇستەردىڭ تەڭدىگى
3. كومپوزيسيالىق ورتالىق كارتينادا قاي جەردە ورنالاسادى؟
ا. ورتاسىندا
ۆ. كەز – كەلگەن جەرىندە
س. جاق تومەنگى بۇرىشىندا
4. كومپوزيسيا دەگەن نەنى بىلدىرەدى؟
ا. تولىقتىرۋ
ۆ. كورىنبەيتىن سىزىق
س. كارتينا
5. عيماراتتىڭ ىشكى كورىنىسى
ا. ەكستەرەر
ۆ. ينتەرەر
س. كومپوزيسيا
جاڭا ساباقتىڭ تاقىرىبىن اشايىق.
1. تابيعات كورىنىسى بەينەلەنگەن كوركەم شىعارما.
2. كەمپىرقوساقتىڭ جەتى ءتۇسىن پايدالانا وتىرىپ، ءتۇرلى تاسىلدەرمەن سالىناتىن ونەر ءتۇرى.
3. تەڭىز تابيعاتىن بەينەلەۋ
4. باستى اسەرلەگىش قۇرالدارى كولەم مەن ءپىشىن بولىپ تابىلاتىن بەينەلەۋ ونەرىنىڭ ءتۇرى.
5. بوياۋلار ارالاستىراتىن تاقتايشا.
6. ادام قابىلەتى بەينەلەنگەن كوركەم شىعارما.
7. ارنايى نەگىزگى تۇسكە (فون) جاپسىرۋ ارقىلى بەينەلەۋ تۋىندىسىن جاساۋدىڭ جولى.
8. فرانسۋز تىلىنەن شىققان «ءولى تابيعاتتان» قۇرالاتىن كومپوزيسيا.
9. ورىندالۋ تەحنيكاسىندا سىزىق، شتريح، تاڭبا باستى اسەرلەگىش قۇرالدار بولىپ تابىلاتىن بەينەلەۋ ونەرىنىڭ ءتۇرى.
10. سۋرەتشىنىڭ ءوزىن – ءوزى بەينەلەۋى.
11. سۋعا جاقسى ەريتىن ءمولدىر بوياۋ.
تەورياسى:
«ءتۇسىنۋ»
(نەگە؟
نەلىكتەن؟ سەبەبى؟ نە ءۇشىن؟)
الىستا تۇرعان ءۇي مەن جاقىندا تۇرعان ءۇيدىڭ قايسىسى ۇلكەن؟
توق سىمدارى قالاي ورنالاسقان؟
رەلستىڭ بويىندا تۇرىپ قاراساڭ، ولار قالاي جاتىر؟
1. زات بىزدەن نەعۇرلىم الىس تۇرسا، ول سوعۇرلىم كىشكەنتاي بولىپ كورىنەدى.
2. پاراللەل سىزىقتار بىزدەن الىستاعان سايىن اراسى جاقىنداپ، كوكجيەكتە ءبىر نۇكتەگە توعىسىپ تىنادى
تەورياسى:
«تالداۋ»
(قورىتىندى شىعارۋعا باعىتتالعان: مازمۇندى جۇيەلە، انىقتاما بەر، كەستە، سىزبا تولتىر، ءسوزجۇمباق، رەبۋس شەش سياقتى ت. ب. سوزدەر تاپسىرما شارتىندا بولۋ كەرەك ) پەرسپەكتيۆا – كەڭەستىكتى بەينەلەۋ ءتاسىلىنىڭ زاڭدارى. پەرسپەكتيۆا لاتىننىڭ سوزىنەن اۋدارعاندا «ارعى بەرگى جاقتى ايقىن كورۋ» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. پەرسپەكتيۆا زاڭدىلىعىن زەرتتەۋ كەزىندە نەمىس سۋرەتشىسى البەرحت ديۋرەر ۇلكەن ۇلەس قوسقان.
سۋرەتشىلەر داقتىڭ كومەگىمەن ءار ءتۇرلى ماتەريالداردىڭ ۇستىڭگى بەتىن فاكتۋراسىن بەرەدى. ونىمەن ءتۇرلى كوڭىل كۇيدى كورسەتۋگە بولادى. داق سان الۋان - ەكپىندى ءارى كەڭ، الىمدى، قىسقا دا نازىك، وتكىردە قۋاتتى بولا الادى.
ءاربىر سۋرەتشىگە، ءتىپتى جاڭا باستاپ جۇرگەن تالاپكەرگە دە تۇستەردى ارالاستىرۋ مەن پايدالانۋ زاڭدىلىعىن ءبىلۋ كەرەك.
جازۋدىڭ مۇنداي ءمانىن سۋرەتشىلەر پۋانتيليزم (نۇكتەمەن سۋرەت سالۋ) دەپ اتاعان. فرانسۋزدىڭ «پۋانت» ءسوزى نۇكتە دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. قىسقا داق شىنىندا دا نۇكتە سياقتى
تەورياسى:
«جيناقتاۋ»
(قورىتىندى شىعار، انىقتاما بەر. مازمۇندى جۇيەلە، كەستە، سىزبا، ت. ب. تۇرىندە) سالۋ بارىسىندا ساقتالۋى ءتيىس زاڭدىلىقتار:
1. قالامدى دۇرىس ۇشكىرلەۋ.
2. داپتەردى دۇرىس ۇستاۋ.
3. تەپە - تەڭدىكتى ساقتاۋ.
4. دۇرىس كومپونوۆكالاۋ.
5. تۇستەردى دۇرىس تاڭداۋ.
6. كولەڭكە جارىعىن انىقتاۋ.
پراكتيكاسى:
«قولدانۋ»
(قاراپايىم تاپسىرمالار)
1. پەرسپەكتيۆا دەگەنىمىز نە؟
2. پەرسپەكتيۆا ءسوزى قاي تىلدەن شىققان؟
3. پەرسپەكتيۆا زاڭدىلىعىن زەرتتەۋدە ۇلكەن ۇلەس قوسقان كىم؟
4. پەرسپەكتيۆانىڭ نەشە ءتۇرى بار؟
سايكەستەندىرۋ
1. تۇتاس كورۋ-----------ا. بەينەلەيتىن دەنەنىڭ قانداي دا بولسىن ءبىر قىرىنان قاراي وتىرىپ، كورىنبەيتىن جاعىن تولىق كوز الدىڭا كەلتىرۋ
2. پەرسپەكتيۆا --------ب. “تاسادان كورۋ”
3. پەرسپەكتيۆا زاڭدىلىقتارىن كورسەت-------------ا. زات بىزدەن الىس تۇرسا، ول كىشكەنتاي بولىپ كورىنەدى
4. پاراللەل سىزىقتار الىستاعان سايىن الىستاعان سايىن ولار------------گ. ولار كىشكەنتاي بولىپ كورىنەدى
5. كوكجيەك سىزىعى---------------ۆ. سۋرەتشىنىڭ كوز دەڭگەيىن بىلدىرەتىن ولشەم
پراكتيكاسى:
«باعا بەرۋ»
(سەن قالاي ويلايسىڭ؟ نە ىستەر ەدىڭ؟) 1. ساباقتا ماعان مىنا بىلىمدەرىم قاجەت بولدى…
2. ماعان قيىندىق تۋعىزعان…
3. مەن ساباقتان تۇسىنگەنىم…
جەمىس - جيدەكتەن قۇرالعان ناتيۋرمورتتى پۋانتيليزم ادىسىمەن ورىنداۋ.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
ساباقتىڭ ماقساتى: ۇيلەستىرۋ زاڭدىلىقتارى تۋرالى مالىمەتتەر بەرە وتىرىپ، پەرسپەكتيۆا زاڭدىلىقتارىن ۇيرەتۋ.
سىلتەمە: بەينەلەۋ ونەرى وقۋلىعى 6 - سىنىپ. ينتەرنەت ماتەريالدارى
كۇتىلەتىن ناتيجە: كولەمدىك - كەڭىستىك كومپوزيسيالارىن قۇراستىرۋ، ساۋلەت - ديزايندىك نىسانداردى (گرافيكادا جانە كولەمدە) ۇلگىلەيدى.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، ينتەربەلسەندى تاقتا
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح، ادەبيەت، سۋرەت
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
2. باعالاۋ كەزەڭى
3. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
تەورياسى:
«ءبىلۋ»
(كىم؟ نە؟ نەنى؟ قاشان؟ قانداي؟ قالاي؟ نە ىستەدى؟) تەست
كوركەمشىعارما بولىكتەرىنىڭ ورنالاسۋى جانە ولاردىڭ جانە ولاردىڭ بىرلىگىن اتاڭىز
ا. پروپورسيا
ۆ. پەرسپەكتيۆا
س. كومپوزيسيا
2. پروپورسيا دەگەنىمىز -...
ا. كارتيناداعى ايىرماشىلىق
ۆ. كارتيناداعى تەپە - تەڭدىك
س. تۇستەردىڭ تەڭدىگى
3. كومپوزيسيالىق ورتالىق كارتينادا قاي جەردە ورنالاسادى؟
ا. ورتاسىندا
ۆ. كەز – كەلگەن جەرىندە
س. جاق تومەنگى بۇرىشىندا
4. كومپوزيسيا دەگەن نەنى بىلدىرەدى؟
ا. تولىقتىرۋ
ۆ. كورىنبەيتىن سىزىق
س. كارتينا
5. عيماراتتىڭ ىشكى كورىنىسى
ا. ەكستەرەر
ۆ. ينتەرەر
س. كومپوزيسيا
جاڭا ساباقتىڭ تاقىرىبىن اشايىق.
1. تابيعات كورىنىسى بەينەلەنگەن كوركەم شىعارما.
2. كەمپىرقوساقتىڭ جەتى ءتۇسىن پايدالانا وتىرىپ، ءتۇرلى تاسىلدەرمەن سالىناتىن ونەر ءتۇرى.
3. تەڭىز تابيعاتىن بەينەلەۋ
4. باستى اسەرلەگىش قۇرالدارى كولەم مەن ءپىشىن بولىپ تابىلاتىن بەينەلەۋ ونەرىنىڭ ءتۇرى.
5. بوياۋلار ارالاستىراتىن تاقتايشا.
6. ادام قابىلەتى بەينەلەنگەن كوركەم شىعارما.
7. ارنايى نەگىزگى تۇسكە (فون) جاپسىرۋ ارقىلى بەينەلەۋ تۋىندىسىن جاساۋدىڭ جولى.
8. فرانسۋز تىلىنەن شىققان «ءولى تابيعاتتان» قۇرالاتىن كومپوزيسيا.
9. ورىندالۋ تەحنيكاسىندا سىزىق، شتريح، تاڭبا باستى اسەرلەگىش قۇرالدار بولىپ تابىلاتىن بەينەلەۋ ونەرىنىڭ ءتۇرى.
10. سۋرەتشىنىڭ ءوزىن – ءوزى بەينەلەۋى.
11. سۋعا جاقسى ەريتىن ءمولدىر بوياۋ.
تەورياسى:
«ءتۇسىنۋ»
(نەگە؟
نەلىكتەن؟ سەبەبى؟ نە ءۇشىن؟)
الىستا تۇرعان ءۇي مەن جاقىندا تۇرعان ءۇيدىڭ قايسىسى ۇلكەن؟
توق سىمدارى قالاي ورنالاسقان؟
رەلستىڭ بويىندا تۇرىپ قاراساڭ، ولار قالاي جاتىر؟
1. زات بىزدەن نەعۇرلىم الىس تۇرسا، ول سوعۇرلىم كىشكەنتاي بولىپ كورىنەدى.
2. پاراللەل سىزىقتار بىزدەن الىستاعان سايىن اراسى جاقىنداپ، كوكجيەكتە ءبىر نۇكتەگە توعىسىپ تىنادى
تەورياسى:
«تالداۋ»
(قورىتىندى شىعارۋعا باعىتتالعان: مازمۇندى جۇيەلە، انىقتاما بەر، كەستە، سىزبا تولتىر، ءسوزجۇمباق، رەبۋس شەش سياقتى ت. ب. سوزدەر تاپسىرما شارتىندا بولۋ كەرەك ) پەرسپەكتيۆا – كەڭەستىكتى بەينەلەۋ ءتاسىلىنىڭ زاڭدارى. پەرسپەكتيۆا لاتىننىڭ سوزىنەن اۋدارعاندا «ارعى بەرگى جاقتى ايقىن كورۋ» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. پەرسپەكتيۆا زاڭدىلىعىن زەرتتەۋ كەزىندە نەمىس سۋرەتشىسى البەرحت ديۋرەر ۇلكەن ۇلەس قوسقان.
سۋرەتشىلەر داقتىڭ كومەگىمەن ءار ءتۇرلى ماتەريالداردىڭ ۇستىڭگى بەتىن فاكتۋراسىن بەرەدى. ونىمەن ءتۇرلى كوڭىل كۇيدى كورسەتۋگە بولادى. داق سان الۋان - ەكپىندى ءارى كەڭ، الىمدى، قىسقا دا نازىك، وتكىردە قۋاتتى بولا الادى.
ءاربىر سۋرەتشىگە، ءتىپتى جاڭا باستاپ جۇرگەن تالاپكەرگە دە تۇستەردى ارالاستىرۋ مەن پايدالانۋ زاڭدىلىعىن ءبىلۋ كەرەك.
جازۋدىڭ مۇنداي ءمانىن سۋرەتشىلەر پۋانتيليزم (نۇكتەمەن سۋرەت سالۋ) دەپ اتاعان. فرانسۋزدىڭ «پۋانت» ءسوزى نۇكتە دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى. قىسقا داق شىنىندا دا نۇكتە سياقتى
تەورياسى:
«جيناقتاۋ»
(قورىتىندى شىعار، انىقتاما بەر. مازمۇندى جۇيەلە، كەستە، سىزبا، ت. ب. تۇرىندە) سالۋ بارىسىندا ساقتالۋى ءتيىس زاڭدىلىقتار:
1. قالامدى دۇرىس ۇشكىرلەۋ.
2. داپتەردى دۇرىس ۇستاۋ.
3. تەپە - تەڭدىكتى ساقتاۋ.
4. دۇرىس كومپونوۆكالاۋ.
5. تۇستەردى دۇرىس تاڭداۋ.
6. كولەڭكە جارىعىن انىقتاۋ.
پراكتيكاسى:
«قولدانۋ»
(قاراپايىم تاپسىرمالار)
1. پەرسپەكتيۆا دەگەنىمىز نە؟
2. پەرسپەكتيۆا ءسوزى قاي تىلدەن شىققان؟
3. پەرسپەكتيۆا زاڭدىلىعىن زەرتتەۋدە ۇلكەن ۇلەس قوسقان كىم؟
4. پەرسپەكتيۆانىڭ نەشە ءتۇرى بار؟
سايكەستەندىرۋ
1. تۇتاس كورۋ-----------ا. بەينەلەيتىن دەنەنىڭ قانداي دا بولسىن ءبىر قىرىنان قاراي وتىرىپ، كورىنبەيتىن جاعىن تولىق كوز الدىڭا كەلتىرۋ
2. پەرسپەكتيۆا --------ب. “تاسادان كورۋ”
3. پەرسپەكتيۆا زاڭدىلىقتارىن كورسەت-------------ا. زات بىزدەن الىس تۇرسا، ول كىشكەنتاي بولىپ كورىنەدى
4. پاراللەل سىزىقتار الىستاعان سايىن الىستاعان سايىن ولار------------گ. ولار كىشكەنتاي بولىپ كورىنەدى
5. كوكجيەك سىزىعى---------------ۆ. سۋرەتشىنىڭ كوز دەڭگەيىن بىلدىرەتىن ولشەم
پراكتيكاسى:
«باعا بەرۋ»
(سەن قالاي ويلايسىڭ؟ نە ىستەر ەدىڭ؟) 1. ساباقتا ماعان مىنا بىلىمدەرىم قاجەت بولدى…
2. ماعان قيىندىق تۋعىزعان…
3. مەن ساباقتان تۇسىنگەنىم…
جەمىس - جيدەكتەن قۇرالعان ناتيۋرمورتتى پۋانتيليزم ادىسىمەن ورىنداۋ.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
الماتى وبلىسى، ەڭبەكشىقازاق اۋدانى،
