پوەماداعى باتىر بايان بەينەسى
پوەماداعى باتىر بايان بەينەسى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: م. جۇمابايەۆ شىعارماشىلىعىن ءوز بەتىنشە ىزدەنىپ وتىرۋعا، پوەمانى تۇسىنۋگە جانە تالداي بىلۋگە قالىپتاستىرۋ. تاريحي دەرەكتەر مەن پوەما مازمۇنىن استاستىرا وتىرىپ، بايان بەينەسىن اشا بىلۋگە ۇيرەتۋ؛
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتىنشە ويلاۋ جانە كوركەم دە دايەكتى سويلەۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ. ءوز وي پىكىرلەرىن ورالىمدى، دالەلدى جەتكىزۋگە، ىزدەنىمپازدىققا قالىپتاستىرۋ؛
تاربيەلىك: بايان ارەكەتتەرىن باعالاۋ، تالداۋ بارىسىندا ابىلايدىڭ تۇلعالىق سيپاتىن اشۋدا وقۋشى بويىندا پاتريوتتىق سەزىمدى وياتۋ. باۋىرمالدىققا، ادالدىققا، ادىلدىككە تاربيەلەۋ؛
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ماعجان سۋرەتى، پلاكاتتار، بەينەجازبا، سلايد.
ءپانارالىق بايلانىس: پسيحولوگيا، ماتەماتيكا، تاريح، مۋزىكا.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، تالداۋ، سۇراق – جاۋاپ، توپتاۋ، ستو ستراتەگيالارى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ:
امانداسۋ، تۇگەندەۋ، كەيىپكەرلەردىڭ ەسىمدەرى مەن سوزدەرى بويىنشا توپقا ءبولۋ.(بايان، نويان، اقساقال، تۇتقىن قىز).
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ. «يا»، «جوق» ستراتەگياسى بويىنشا.
سۇراقتار
بايانعا نويان مەن تۇتقىن قىزدىڭ قاشىپ كەتكەنىن ەستىرتكەن اقساقال.
پوەما باتىر باياننىڭ ولىمىنەن اياقتالدى.
نويان – باياننىڭ 18 جاستاعى ءىنىسى
قاناي بي، ۇسا، سەرەن - قونتايشىلار
«ەل بەتىن ءبىر كورمەي ەرگە شىقپا» - تۇتقىن قىزدىڭ ءسوزى
نويان مەن تۇتقىن قىزدى بايان ىلە وزەنىنىڭ بويىندا ءولتىردى
ەر كوكشە، ەر قوساي – قالماقتىڭ باتىرلارى
پوەمانىڭ ەكىنشى تاراۋى باياننىڭ ەرلىك ىستەرىنە ارنالعان.
وقۋلىقپەن جۇمىس:
ادامعا اسەر ەتىپ، سول وقيعانى باياندايتىن تۇستارىن اشىق تۇردە وقۋلىقتان تاۋىپ وقىپ، بايانداپ بەرىڭدەر.
1. باياننىڭ جۇمساقتىعى، قايىرىمدىلىعى قاي جەردە كورىنەدى، دالەلدە.
2. باياننىڭ نوياندى ولتىرگەننەن كەيىنگى كۇيى.
3. پوەمادان باتىر باياننىڭ ومىرىمەن قوشتاسقان ءساتىن تاۋىپ وقى.
توپپەن جۇمىس:
نويان توبى. پوەمانىڭ كومپوزيسيالىق قۇرىلىمىنا تالداۋ.
باستالۋى: باتىرلاردىڭ باس قوسۋى.
بايلانىسۋى: نوياننىڭ قالماق قىزىنا عاشىق بولۋى.
شيەلەنىسۋى: قوس عاشىقتىڭ ەلدەن قاشۋى.
شارىقتاۋ شەگى: باتىر باياننىڭ ەكەۋىن اتىپ ءولتىرۋى.
شەشىمى: باتىردىڭ ءوز ۇكىمى. باياننىڭ ەرلىگى.
قالماق توبى. «توپتاستىرۋ شارتى» ستراتەگياسى. بايان، نويان، ابىلايعا مىنەزدەمە بەرۋ، توپتاستىرۋ.
بايان: باتىرلىعى الاشقا ايان، ەلدىڭ ەركەسى، الاش باتىرى، اباي ارمانداعان، ماعجان پاتريوت تۇلعا قوستاعان، «اقىل، قايرات، جۇرەكتى» بىردەي ۇستاعان تولىق ادام. ۇلت قاھارمانى، وتانشىلدىق بيىگىندە سامعاعان قىران. نامىسشىل، وتان ءۇشىن ءىنىسىنىڭ وپاسىزدىعىن كەشىرمەيدى.
ابىلاي: اقىلدى حان، ايلالى باتىر، داڭقتى، قايراتتى دارىندى ديپلومات، قاھارمان، ەلىن، جەرىن سۇيگەن پاتريوت
نويان: بىلىكتى جىگىت، اڭعال، ادال، قايىرىمدى، سۇيگەنىنە ادال ەر.
اقساقال توبى. رولدىك ويىن. پوەمادان ءۇزىندى الىپ كورىنىس كورسەتۋ.
بايان توبى. ۆەنن دياگرامماسىن جاساۋ. «باتىر بايان» مەن «قالقامان – مامىر» داستانىن سالىستىرۋ.
«تانىم دەرەك» بەينەجازبا.
پوەمانى وقۋلىق پەن كينو بويىنشا سالىستىرۋ.
وقۋلىقتا نويان مەن قالماق قىزىنىڭ قاشىپ كەتكەنىن بايانعا اقساقال حابار بەرسە، ال كينودا اۋىل ايەلى حابار بەرەدى. سول كەزدەگى باياننىڭ ءىس ارەكەتى كينودا قايسار، نامىسشىلدىعىن كورسەتەدى، وقۋلىقتا سابىرلى، بايسالدى قىلىپ كورسەتكەن. كينودا قىزدىڭ رۋى جوڭعار بولادى.
شىعارماشىلىق جۇمىس.
شارتى: بىرنەشە پروبلەمالىق سۇراقتار بەرىلەدى. ءار توپ وقۋشىلارى سۇراقتاردى شەڭبەر اينالۋ ارقىلى ورىندايدى. (روتاسيا) ءادىسى.
1. باياننىڭ بويىنداعى قاسيەت نەگە نوياندا جوق؟
2. بۇگىنگى قوعامدا بايانعا تەڭ كەلەر باتىرلار بار ما، ولار كىمدەر؟
3. بايان قانداي باتىر؟ دالەلدە.
4. ءىنىسىن ولتىرگەن باياننىڭ ءىسى قىلمىسقا جاتا ما؟
كەرى بايلانىس.
3، 2، 1 بۇندا وقۋشىلار وزدەرىنىڭ ساباقتان العان 3 اقپاراتىن، 2 ۇيرەنگىسى كەلەتىن، 1 ساباق تۋرالى پىكىرىن ايتادى.
ءمۇعالىم: بۇگىنگى ساباقتا ءبىز «باتىر بايان» پوەماسىنداعى بايان بەينەسىن اشۋعا، بايان ارەكەتىن تۇسىنۋگە تىرىستىق. قازاقتا «باتىردى نامىس ولتىرەدى، قوياندى قامىس ولتىرەدى» دەگەن ءسوز بار. بايان ەل نامىسىن قورعايمىن دەپ وسىنداي قۇرباندىققا باردى. وسى وبرازدار ارقىلى جاستىقتىڭ البىرتتىعىن، سەزىمنىڭ سوقىرلىعى مەن اقىلعا باعىنبايتىن اساۋلىعىن، اشۋ مەن اقىلدىڭ، سانا مەن سەزىمنىڭ تالاسىن ءارى كوزسىز ەرلىكتى كورەمىز.
ۇيگە تاپسىرما.
«بەيبىتشىلىك زامانىنداعى باتىرلىق» ويتولعاۋ.
باعالاۋ.
توپباسشىسى باعالايدى. جاقسى بەلسەندىلىك تانىتقان توپتى ماداقتالادى.
ماڭعىستاۋ وبلىسى، بەينەۋ اۋدانى
«كۇيكەن ورتا مەكتەبى» مم.
س. بايمانوۆا
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: م. جۇمابايەۆ شىعارماشىلىعىن ءوز بەتىنشە ىزدەنىپ وتىرۋعا، پوەمانى تۇسىنۋگە جانە تالداي بىلۋگە قالىپتاستىرۋ. تاريحي دەرەكتەر مەن پوەما مازمۇنىن استاستىرا وتىرىپ، بايان بەينەسىن اشا بىلۋگە ۇيرەتۋ؛
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتىنشە ويلاۋ جانە كوركەم دە دايەكتى سويلەۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ. ءوز وي پىكىرلەرىن ورالىمدى، دالەلدى جەتكىزۋگە، ىزدەنىمپازدىققا قالىپتاستىرۋ؛
تاربيەلىك: بايان ارەكەتتەرىن باعالاۋ، تالداۋ بارىسىندا ابىلايدىڭ تۇلعالىق سيپاتىن اشۋدا وقۋشى بويىندا پاتريوتتىق سەزىمدى وياتۋ. باۋىرمالدىققا، ادالدىققا، ادىلدىككە تاربيەلەۋ؛
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ماعجان سۋرەتى، پلاكاتتار، بەينەجازبا، سلايد.
ءپانارالىق بايلانىس: پسيحولوگيا، ماتەماتيكا، تاريح، مۋزىكا.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، تالداۋ، سۇراق – جاۋاپ، توپتاۋ، ستو ستراتەگيالارى.
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ:
امانداسۋ، تۇگەندەۋ، كەيىپكەرلەردىڭ ەسىمدەرى مەن سوزدەرى بويىنشا توپقا ءبولۋ.(بايان، نويان، اقساقال، تۇتقىن قىز).
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ. «يا»، «جوق» ستراتەگياسى بويىنشا.
سۇراقتار
بايانعا نويان مەن تۇتقىن قىزدىڭ قاشىپ كەتكەنىن ەستىرتكەن اقساقال.
پوەما باتىر باياننىڭ ولىمىنەن اياقتالدى.
نويان – باياننىڭ 18 جاستاعى ءىنىسى
قاناي بي، ۇسا، سەرەن - قونتايشىلار
«ەل بەتىن ءبىر كورمەي ەرگە شىقپا» - تۇتقىن قىزدىڭ ءسوزى
نويان مەن تۇتقىن قىزدى بايان ىلە وزەنىنىڭ بويىندا ءولتىردى
ەر كوكشە، ەر قوساي – قالماقتىڭ باتىرلارى
پوەمانىڭ ەكىنشى تاراۋى باياننىڭ ەرلىك ىستەرىنە ارنالعان.
وقۋلىقپەن جۇمىس:
ادامعا اسەر ەتىپ، سول وقيعانى باياندايتىن تۇستارىن اشىق تۇردە وقۋلىقتان تاۋىپ وقىپ، بايانداپ بەرىڭدەر.
1. باياننىڭ جۇمساقتىعى، قايىرىمدىلىعى قاي جەردە كورىنەدى، دالەلدە.
2. باياننىڭ نوياندى ولتىرگەننەن كەيىنگى كۇيى.
3. پوەمادان باتىر باياننىڭ ومىرىمەن قوشتاسقان ءساتىن تاۋىپ وقى.
توپپەن جۇمىس:
نويان توبى. پوەمانىڭ كومپوزيسيالىق قۇرىلىمىنا تالداۋ.
باستالۋى: باتىرلاردىڭ باس قوسۋى.
بايلانىسۋى: نوياننىڭ قالماق قىزىنا عاشىق بولۋى.
شيەلەنىسۋى: قوس عاشىقتىڭ ەلدەن قاشۋى.
شارىقتاۋ شەگى: باتىر باياننىڭ ەكەۋىن اتىپ ءولتىرۋى.
شەشىمى: باتىردىڭ ءوز ۇكىمى. باياننىڭ ەرلىگى.
قالماق توبى. «توپتاستىرۋ شارتى» ستراتەگياسى. بايان، نويان، ابىلايعا مىنەزدەمە بەرۋ، توپتاستىرۋ.
بايان: باتىرلىعى الاشقا ايان، ەلدىڭ ەركەسى، الاش باتىرى، اباي ارمانداعان، ماعجان پاتريوت تۇلعا قوستاعان، «اقىل، قايرات، جۇرەكتى» بىردەي ۇستاعان تولىق ادام. ۇلت قاھارمانى، وتانشىلدىق بيىگىندە سامعاعان قىران. نامىسشىل، وتان ءۇشىن ءىنىسىنىڭ وپاسىزدىعىن كەشىرمەيدى.
ابىلاي: اقىلدى حان، ايلالى باتىر، داڭقتى، قايراتتى دارىندى ديپلومات، قاھارمان، ەلىن، جەرىن سۇيگەن پاتريوت
نويان: بىلىكتى جىگىت، اڭعال، ادال، قايىرىمدى، سۇيگەنىنە ادال ەر.
اقساقال توبى. رولدىك ويىن. پوەمادان ءۇزىندى الىپ كورىنىس كورسەتۋ.
بايان توبى. ۆەنن دياگرامماسىن جاساۋ. «باتىر بايان» مەن «قالقامان – مامىر» داستانىن سالىستىرۋ.
«تانىم دەرەك» بەينەجازبا.
پوەمانى وقۋلىق پەن كينو بويىنشا سالىستىرۋ.
وقۋلىقتا نويان مەن قالماق قىزىنىڭ قاشىپ كەتكەنىن بايانعا اقساقال حابار بەرسە، ال كينودا اۋىل ايەلى حابار بەرەدى. سول كەزدەگى باياننىڭ ءىس ارەكەتى كينودا قايسار، نامىسشىلدىعىن كورسەتەدى، وقۋلىقتا سابىرلى، بايسالدى قىلىپ كورسەتكەن. كينودا قىزدىڭ رۋى جوڭعار بولادى.
شىعارماشىلىق جۇمىس.
شارتى: بىرنەشە پروبلەمالىق سۇراقتار بەرىلەدى. ءار توپ وقۋشىلارى سۇراقتاردى شەڭبەر اينالۋ ارقىلى ورىندايدى. (روتاسيا) ءادىسى.
1. باياننىڭ بويىنداعى قاسيەت نەگە نوياندا جوق؟
2. بۇگىنگى قوعامدا بايانعا تەڭ كەلەر باتىرلار بار ما، ولار كىمدەر؟
3. بايان قانداي باتىر؟ دالەلدە.
4. ءىنىسىن ولتىرگەن باياننىڭ ءىسى قىلمىسقا جاتا ما؟
كەرى بايلانىس.
3، 2، 1 بۇندا وقۋشىلار وزدەرىنىڭ ساباقتان العان 3 اقپاراتىن، 2 ۇيرەنگىسى كەلەتىن، 1 ساباق تۋرالى پىكىرىن ايتادى.
ءمۇعالىم: بۇگىنگى ساباقتا ءبىز «باتىر بايان» پوەماسىنداعى بايان بەينەسىن اشۋعا، بايان ارەكەتىن تۇسىنۋگە تىرىستىق. قازاقتا «باتىردى نامىس ولتىرەدى، قوياندى قامىس ولتىرەدى» دەگەن ءسوز بار. بايان ەل نامىسىن قورعايمىن دەپ وسىنداي قۇرباندىققا باردى. وسى وبرازدار ارقىلى جاستىقتىڭ البىرتتىعىن، سەزىمنىڭ سوقىرلىعى مەن اقىلعا باعىنبايتىن اساۋلىعىن، اشۋ مەن اقىلدىڭ، سانا مەن سەزىمنىڭ تالاسىن ءارى كوزسىز ەرلىكتى كورەمىز.
ۇيگە تاپسىرما.
«بەيبىتشىلىك زامانىنداعى باتىرلىق» ويتولعاۋ.
باعالاۋ.
توپباسشىسى باعالايدى. جاقسى بەلسەندىلىك تانىتقان توپتى ماداقتالادى.
ماڭعىستاۋ وبلىسى، بەينەۋ اۋدانى
«كۇيكەن ورتا مەكتەبى» مم.
س. بايمانوۆا
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
