InfoHub Logo

وسىمدىك قۇرىلىسى مەن ەرەكشەلىكتەرى

قاراقۇمىق (Fogopurum) قاراقۇمىق تۇقىمداسىنا (Polygonaceae) جاتادى دا، ەكى تۇرگە بولىنەدى: كادىمگى قاراقۇمىق جانە جابايى قاراقۇمىق. كادىمگى قاراقۇمىق — ماڭىزدى جارمالىق داقىل. ءبىر جىلدىق وسىمدىك. تامىرى كىندىكتى، 1 م تەرەڭدىككە بويلايدى. ءالسىز دامىعان، نەگىزگى تامىرلارى توپىراقتىڭ 25-30 سم قاباتىندا ورنالاسقان. ساباعىنىڭ ورتاسى قۋىس، قىرلى، بيىكتىگى 40-150 سم، 10-12 بۇتاق قۇرايدى. جاپىراعى ءۇشبۇرىشتى — جۇرەك تارىزدەس. گۇل شوعىرى — قالقان تارىزدەس شاشاق. گۇلدەرى — دۇرىس بەس ءتيپتى. جاقسى دامىعان، ءبىر وسىمدىكتە 500-1500 دانا گۇلدەرى بولادى. قاراقۇمىق گۇلدەرىنە دەمورفيزم قۇبىلىسى ءتان: كەيبىر وسىمدىكتەردە گۇلدەرى قىسقا انالىقتار جانە ۇزىن اتالىقتارمەن دامىسا (ۇزىن باعانالى گۇلدەر)، ال باسقالارى — ۇزىن انالىعىمەن جانە قىسقا اتالىعىمەن (قىسقا باعانالارى) ەرەكشەلىنەدى. توزاڭدانعان گۇلدەردىڭ جوعارعى پايىزىن ليگيتيمدى (ءبىر ءتيپتى) توزاڭدانۋ بەرەدى، ول كەزدە ۇزىن اتالىقتىڭ توزاڭى ۇزىن انالىققا تۇسەدى دە، قىسقا اتالىقتىڭ توزاڭى قىسقا انالىقتى توزاڭداندىرادى. ءار ءتۇرلى تيپتەردىڭ توزاڭدانۋى (يلليگيتيمدى) توزاڭدانعان گۇلدەردىڭ تومەن كورسەتكىشىن بەرەدى.

قاراقۇمىق جەمىسى — ءۇشقىرلى جاڭعاق. 1000 تۇقىمنىڭ سالماعى 18-32 گ، قاۋىزدىلىعى 16-30%. ۇرىعى ەكى تۇقىم جارناعىنان تۇرادى دا، تامىرشا مەن تۇقىم جارناقتارىن توپىراق بەتىنە شىعارادى. كادىمگى قاراقۇمىق ءتۇرتارماعى تۇرشەلەرگە بولىنەدى. ولاردىڭ ىشىندەگى ماڭىزدىلارى ەكەۋ. 1. الياتا — جەمىستەرى قاناتتى، قابىرعالارىندا ايقىن كورىنەتىن ۇشكىر قاناتتارى بار. 2. اپتەرا — جەمىستەرى قاناتسىز، قىرلارىندا قاناتتارى جوق.

قاراقۇمىق تۇرلەرىنىڭ ايىرىم بەلگىلەرى

بەلگىلەرى	مادەني قاراقۇمىق	تاتار قاراقۇمىعى نەمەسە ءارامشوپ
ساباعى	قىرلى قىزىل-جاسىل ءتۇستى	تەگىس، جاسىل
جاپىراعى	ۇشقىرلى-جۇرەكتى، نايزا تارىزدەس، انتوسيانداعى ازەر كورىنەدى.	دوڭگەلەك، انتوسيانداعى ايقىن كورىنەدى
گۇل شوعىرى	قالقان تارىزدەس شاشاق	بوس شاشاق
گۇلدەرى	ءىرى، اقشىلت-قىزعىلت، قىزىل	ۇساق، سارى-جاسىل
جەمىسى	ءىرى، ءۇشقىرلى، تەگىس	ۇساق، ءالسىز ءۇشقىرلى، ءاجىمدى

---