سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
قاراش باتىر

قاراش باتىردىڭ ءاربىر ساپارىنان قالدىرماي ەرتىپ جۇرەتىن بوقتاي دەگەن نەمەرە ءىنىسى بولىپتى. بوقتايدىڭ كوزى وتە وتكىر ەكەن، الىستاعىنى جانىندا تۇرعانداي كورەدى ەكەن. بىردە قاراش باتىردىڭ قارىنداسىن قىرعىزدار الىپ قاشىپ كەتەدى. ول بوقتايدى ەرتىپ سۋىقتوبەنىڭ قىرعىزعا وتەتىن اسۋىنا شىعادى.

— قاراشى، قىرعىزدار نەعىپ ءجۇر؟ — دەيدى. بوقتاي قولىن قالقالاپ قاراپ:

— شۋدىڭ ارعى جاعىندا جەتى بوز ءۇي تىگىلىپ تۇر. الدىندا ادامدار ءجۇر. ساقالى اق شال قارا شولاق ءيتى بار، قوي باعىپ ءجۇر.

قاراش باتىر: «قىزدى قايتار! قىزدى قايتار!» — دەپ ايعاي سالادى. قاراش باتىردىڭ داۋىسى كۇنگەيدەگى قىرعىزدارعا جەتەدى.

— ەندى نەعىپ جاتىر؟ قاراشى، — دەيدى قاراش.

— ەل ۇركىپ، ءۇيىن جىعۋدا. مالىن ايداپ قاشا باستادى. ءۇش ادام اتپەن شىقتى. شۋ سۋىنان ءوتىپ كەلەدى. اراسىندا بىرەۋى قىز دەيدى.

— ە-ە، وندا قىزدى الىپ كەلەدى ەكەن، — دەيدى قاراش. قىرعىزدار ايىبىن وتەپ، قاراش باتىر ولارمەن تاتۋلاسىپتى. تاعى ءبىر كۇنى قاراش باتىر بوقتايدى ەرتىپ سۋىقتوبەگە شىعادى. قاراش:

— قوپا جاققا قاراشى، جۇرت نەعىپ ءجۇر ەكەن؟ — دەيدى بوقتاي.

— قوپادا كۇن جىلى، جۋساننىڭ ءتۇبى بوساپ تۇر، مال توق. ءبىر بوز بيە تويعاننان تاۋعا قاراپ تۇر. التى ءۇيىر جىلقى جايىلىپ ءجۇر. تومەنىرەكتە — ءۇش ءۇي. ەكەۋى بوز، بىرەۋى اق. قورا سالىپتى. قورانىڭ الدىندا ءبىر ايەل دارەت الىپ وتىر. قولىندا كۇمىس قۇمعانى بار. قاراش باتىر بوقتايدى سىناعىسى كەلىپ:

— ءجۇرشى، سوندا بارايىق! — دەيدى.

ەكەۋى اتتارىنا ءمىنىپ جولعا شىعادى. ءتۇس اۋا قوپاعا جەتەدى. مالشىلار الدارىنان شىعىپ قارسى الادى.

بىردە قاراش باتىر داستارحان باسىندا وتىرعاندا ىستىق سورپا اكەلىنىپتى. سول ساتتە سىرتىنان «اتتان، اتتان!» دەگەن اششى داۋىس ەستىلىپتى. استى كۇتتىرىپ قويۋعا بولمايدى، — دەپ قاراش باتىر ىستىق، بۋى بۇرقىراپ تۇرعان توستاعان ءدامدى سىمىرە سالىپتى. دالادا تۇرعان ەرتتەۋلى اتىنا ءمىنىپ شاۋىپ كەتىپتى.

اۋىلدىڭ سىرتىنا شىعا بەرگەندە كەكىرىپ قالسا، ىستىق سورپا اتتىڭ جالىنا توگىلىپ، جانۋاردىڭ جالى ءجيدىپ تۇسكەن ەكەن...

ءبىر شابۋىلدا قىرعىزدار قاراش باتىردى قولعا ءتۇسىرىپتى. باتىردىڭ كيەسى بار ەكەنىن بىلەتىن قىرعىزدار وعان ەشبىر ءزابىر كورسەتپەي، تاماعىن بەرىپ قىس بويى باعىپتى.

ەل ۇيىقتاعان كەزدە ءبىر كەلىنشەك قاراش باتىرعا ءبىر تاباققا تاماق سالىپ، قىمىزىمەن قوسا اكەلىپ تۇرادى. ءبىر كۇنى باتىر وعان:

— مەنەن قانداي تىلەك تىلەپ كەلىپ ءجۇرسىڭ؟ — دەيدى. كەلىنشەك:

— ءسىزدىڭ اۋليەلىگىڭىزدى ەستىپ، باتا سۇرايىن دەپ ەدىم، بالام جوق، — دەيدى. قاراش باتىر وعان اق باتاسىن بەرەدى. كوكتەم شىعىپ، كوشەردە قىرعىزدار:

— ەرتەڭگى كۇنى جاياۋ تاستاپ كەتكەنسىڭدەر، — دەپ كەك قىلماسىن دەگەن ويمەن باتىردىڭ قاسىنا ءبىر ات تاستاپ كەتەدى.

كەلەسى جىلى الگى ايەل بالالى بولادى، اتىن جانقاراش قويىپتى. جانقاراش وسە كەلە ەلىن بيلەپ، سىيلى ادام بولىپتى. قاسيەتتى قاراش باتىر ۇزاق ءومىر ءسۇرىپ، سەگىزىنشى مۇشەلىنە ىلىنگەندە قاتتى اۋىرادى. قايتارىنا بىرنەشە كۇن قالعاندا قاراش اعايىن-تۋعاندارىن شاقىرىپ، ولارمەن قوشتاسا وتىرىپ بىلاي دەيدى:

— ەلىمدى، جەرىمدى قورعايمىن دەپ سوعىسىپ ءجۇرىپ دۇشپانىمدى ايامادىم. مۇمكىن، مۇمكىن تالايلاردىڭ قانىن ورىنسىز اعىزعان شىعارمىن. اتتەڭ، شىركىن، دۇنيە! ەڭ بولماسا سول كوپ جاۋدىڭ قۇمالاقتاي ءبىر وعى بۇيىرماپتى. جاۋ قولىنان مەرت بولسام، كوپ كۇنامنىڭ تيتتەي ءبىر مىسقالى كەمىر مە ەدى؟

— شىراقتارىم، سەندەردەن سۇرايتىن ءبىر جايىم بار: سوناۋ تۇستىك جاقتاعى ۇلكەن-ۇلكەن تاۋلاردى كوردىڭدەر مە؟ قوڭىرتوبە، شوقپارتاس، ىرعايتى، سولاردىڭ بەرگى ەتەگى — كولقامىس جاعى. سول ارادا شاعىن عانا بەيىت بار. مەنىڭ ۇلكەن ناعاشىم سوندا جاتىر دەۋشى ەدى اكەم مارقۇم. مەنى سوندا جەرلەڭدەر، — دەيدى.

وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:

ءجالاڭتوس باتىر

ەلشىبەك باتىر تۋرالى

الديار باتىر تۋرالى


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما