قاسىم امانجولوۆ «ءوزىم تۋرالى» ولەڭى
ادەبيەت 7 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قاسىم امانجولوۆتىڭ «ءوزىم تۋرالى» ولەڭى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: قاسىم امانجولوۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى جايىندا ماعلۇماتتار بەرۋ، اقىن ءتىلىنىڭ ەرەكشەلىگىن تانىتۋ، ولەڭنىڭ ءمان - ماعىناسىن اشۋ؛
دامىتۋشىلىق: ستو ستراتەگيالارىن پايدالانا وتىرىپ وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەي ءبىلۋىن، ءوز ويىن ەركىن ايتىپ جەتكىزە ءبىلۋىن، وي - ءورىسىن، ويلاۋ قابىلەتىن، شىعارماشىلىق ىزدەنىسىن دامىتۋ؛
تاربيەلىك: اقىننىڭ ولەڭى ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تۋعان جەرىن، تۋعان ءتىلى انا ءتىلىن قۇرمەتتەۋگە، ادامگەرشىلىككە، ادام بويىنداعى اسىل قاسيەتتەرگە تاربيەلەۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىم بەرۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ، تالداۋ جاساۋ، ءوز پىكىرىن قورعاۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ق. امانجولوۆ ءومىرى جايلى ۆيدەو، سلايد.
ءپانارالىق بايلانىس: قازاق ءتىلى، مۋزىكا
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ، نازارلارىن ساباققا اۋدارۋ، سىنىپتى تۇگەندەۋ.
ءى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ، پىسىقتاۋ
وقۋشىلار، ءبىز وتكەن ساباقتا يسا بايزاقوۆتىڭ «قۇرالاي سۇلۋ» پوەماسىن وتتىك. ەندەشە، ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاپ الايىق.
تاقتادان «قۇرالاي سۇلۋ» پوەماسىنىڭ كومپوزيسيالىق جوسپارى كورسەتىلەدى. سول بويىنشا سيۋجەتتىك دامۋدىڭ ءار كەزەڭىنە ءبىر - ءبىر وقۋشىدان توقتالىپ ايتىپ وتەدى.
وقيعانىڭ باستالۋى: ەلگە سىيلى ويباس قىپشاق مونتاي بي.
وقيعانىڭ دامۋى: مونتايدىڭ كەلدەن بايمەن كەزدەسۋى.
وقيعانىڭ شيەلەنىسۋى: كەلدەن بايدىڭ جان بالاسىنا اشپاعان سىرىن اشۋى.
وقيعانىڭ شارىقتاۋ شەگى: قالماقتىڭ سەيقىن حانىنىڭ قىزى قۇرالايمەن كەزدەسۋى
وقيعانىڭ شەشىمى: كەلدەننىڭ قۇرالايدان ايرىلۋى.
يسا بايزاقوۆتى ءبىز كىم دەپ تانيمىز؟
ول قاي عاسىردا ءومىر سۇرگەن؟
ءبىز الدىڭعى ساباقتاردا حح عاسىردىڭ اقىن - جازۋشىلارىنان كىمدەردى وتتىك؟
- ال، بۇگىنگى ساباعىمىز حح عاسىرداعى اقىن - جازۋشىلارىمىزدىڭ ىشىندەگى وزىندىك ورنى بار، تۋعان حالقىنىڭ ءسوز ونەرىنىڭ تورىندە «ورتكە تيگەن داۋىلداي» جىرلارىمەن ماڭگى ورىن تەپكەن، داۋىلپاز اقىن – قاسىم امانجولوۆ جايلى بولماق.
ءىى. ماعىنانى تانۋ
1. قاسىم امانجولوۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى جايلى ۆيدەو كورسەتىلەدى.
2. سلايد ارقىلى وتباسىمەن تانىستىرۋ
ءىىى. ءماتىندى يگەرتۋ
1. «ءوزىم تۋرالى» ولەڭىن مانەرلەپ وقىپ شىعامىن.
2 ءتۇرتىپ الۋ ءادىسى بويىنشا وقۋشىلار تۇسىنىكسىز سوزدەردى ءتۇرتىپ وتىرادى (جاسىق، ءبىر مەزەت، تىمىرسىق تۇنەك، بۇلقىنا، شارتاراپ سوزدەرىنىڭ ماعىناسى ءتۇسىندىرىلىپ وتەدى.)
3. وقۋشىلار ءبىر - ءبىر شۋماقتان وقىپ شىعادى.
توپپەن جۇمىس
1 - توپ ەكىنشى، ءۇشىنشى باعانداردى تولتىرۋ 1. ولەڭدەگى نەگىزگى ماسەلەلەر 2. شۋماقتارى 3. تارماقتارى
ءوز جايلى
ءومىر مەن ءولىم تۋرالى
اقىندىق، ونىڭ ماقساتى
بولاشاققا وسيەت
2 - توپ اقىننىڭ پوەتيكالىق تىلىنە تالداۋ جاساۋ
تەڭەۋ، ەپيتەت، مەتافورالاردى تابۋ
ولەڭ شۋماقتارى بويىنشا ءوز تۇسىنگەندەرىن قارا سوزبەن جەتكىزۋ.
1 - توپ
ولەڭنەن ءۇزىندى
ءومىر جوق تۇسكەن جەردە ءبىر ارناعا،
كوپ كۇتتىم، كوپ تىلەدىم قۇمارلانا.
قايتەيىن، جەتەر ەمەس قىسقا ءومىرىم،
الىستان كورىنگەنمەن قۇمارلانا
مەنىڭ تۇسىنىگىم:
اقىن ارمانى شەكسىز، ءبىراق سول ارمانىن جۇزەگە اسىرۋعا ۋاقىت جەتپەيتىندىگىن، ءوزىنىڭ ءومىرىنىڭ قىسقا بولاتىندىعىن سەزگەندىگى بايقالادى.
2 - توپ
ولەڭنەن ءۇزىندى
قاسىممىن، سول باياعى ءبىر قاسىممىن،
باقىتىن ويلامايمىن قۇر باسىمنىڭ.
تىمىرسىق تۇنەك بولساڭ – دۇشپانىڭمىن،
اق كوڭىل ادال بولساڭ – سىرلاسىڭمىن.
مەنىڭ تۇسىنىگىم:
اقىننىڭ كەڭ پەيىل، جايدارى مىنەزىن بايقايمىز. اقتىقتى، ادالدىقتى سۇيەتىن ءوزى دە پاك اقىن دەپ بىلەمىز.
ولەڭ جولدارىنداعى ۇقساستىقتار، ۇندەستىكتەر.
1 - توپ: ابايدىڭ «ولسە ولەر تابيعات، ادام ولمەس» دەگەن ويىمەن قاسىم ولەڭىندەگى قاي جولدار ۇندەسەدى.
2 – توپ: ءمۇقاعاليدىڭ «شاڭ باسقان ارحيۆتەردەن تابىلارمىز» دەگەن ويىمەن قاسىم ولەڭىندەگى قاي جولدار ۇندەسەدى.
ءىۇ. ءبىلىمدى بەكىتۋ:
1. ولەڭ «ءوزىم تۋرالى» دەپ اتالسا دا، اقىن تەك ءوزى تۋرالى تولعاعان با؟
2. ءوزى ارقىلى تاعى قانداي ماسەلەلەردى كوتەرگەن؟
3. ولەڭدە قانداي كوڭىل - كۇي باسىم؟
ءۇ. قورىتىندىلاۋ. قاسىم امانجولوۆ – ءوزى ايتقانداي ەلىنىڭ ەركە اقىنى. قانشا عاسىر، قانشا جىل وتسە دە سولاي بولىپ قالا بەرمەك! از عانا عۇمىر كەشىپ ادەبيەتىمىزگە زور ۇلەسىن قوسىپ كەتكەن داۋىلپاز اقىندى بىزدەر ماڭگى جادىمىزدا ساقتايمىز جانە ماقتان تۇتامىز!
ءۇى. ۇيگە تاپسىرما: «ءوزىم تۋرالى» ولەڭىنەن ءۇزىندى جاتتاۋ.
ولەڭدى وقي وتىرىپ اقىنعا مىنەزدەمە بەرۋ.
ءۇىى. ءبىلىمدى باعالاۋ. وقۋشىلاردىڭ ساباققا ارالاسۋىنا، جاۋاپتارىنا قاراي باعالاپ ءوتۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قاسىم امانجولوۆتىڭ «ءوزىم تۋرالى» ولەڭى
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: قاسىم امانجولوۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى جايىندا ماعلۇماتتار بەرۋ، اقىن ءتىلىنىڭ ەرەكشەلىگىن تانىتۋ، ولەڭنىڭ ءمان - ماعىناسىن اشۋ؛
دامىتۋشىلىق: ستو ستراتەگيالارىن پايدالانا وتىرىپ وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەي ءبىلۋىن، ءوز ويىن ەركىن ايتىپ جەتكىزە ءبىلۋىن، وي - ءورىسىن، ويلاۋ قابىلەتىن، شىعارماشىلىق ىزدەنىسىن دامىتۋ؛
تاربيەلىك: اقىننىڭ ولەڭى ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تۋعان جەرىن، تۋعان ءتىلى انا ءتىلىن قۇرمەتتەۋگە، ادامگەرشىلىككە، ادام بويىنداعى اسىل قاسيەتتەرگە تاربيەلەۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىم بەرۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سىن تۇرعىسىنان ويلاۋ، تالداۋ جاساۋ، ءوز پىكىرىن قورعاۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ق. امانجولوۆ ءومىرى جايلى ۆيدەو، سلايد.
ءپانارالىق بايلانىس: قازاق ءتىلى، مۋزىكا
ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ، نازارلارىن ساباققا اۋدارۋ، سىنىپتى تۇگەندەۋ.
ءى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ، پىسىقتاۋ
وقۋشىلار، ءبىز وتكەن ساباقتا يسا بايزاقوۆتىڭ «قۇرالاي سۇلۋ» پوەماسىن وتتىك. ەندەشە، ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاپ الايىق.
تاقتادان «قۇرالاي سۇلۋ» پوەماسىنىڭ كومپوزيسيالىق جوسپارى كورسەتىلەدى. سول بويىنشا سيۋجەتتىك دامۋدىڭ ءار كەزەڭىنە ءبىر - ءبىر وقۋشىدان توقتالىپ ايتىپ وتەدى.
وقيعانىڭ باستالۋى: ەلگە سىيلى ويباس قىپشاق مونتاي بي.
وقيعانىڭ دامۋى: مونتايدىڭ كەلدەن بايمەن كەزدەسۋى.
وقيعانىڭ شيەلەنىسۋى: كەلدەن بايدىڭ جان بالاسىنا اشپاعان سىرىن اشۋى.
وقيعانىڭ شارىقتاۋ شەگى: قالماقتىڭ سەيقىن حانىنىڭ قىزى قۇرالايمەن كەزدەسۋى
وقيعانىڭ شەشىمى: كەلدەننىڭ قۇرالايدان ايرىلۋى.
يسا بايزاقوۆتى ءبىز كىم دەپ تانيمىز؟
ول قاي عاسىردا ءومىر سۇرگەن؟
ءبىز الدىڭعى ساباقتاردا حح عاسىردىڭ اقىن - جازۋشىلارىنان كىمدەردى وتتىك؟
- ال، بۇگىنگى ساباعىمىز حح عاسىرداعى اقىن - جازۋشىلارىمىزدىڭ ىشىندەگى وزىندىك ورنى بار، تۋعان حالقىنىڭ ءسوز ونەرىنىڭ تورىندە «ورتكە تيگەن داۋىلداي» جىرلارىمەن ماڭگى ورىن تەپكەن، داۋىلپاز اقىن – قاسىم امانجولوۆ جايلى بولماق.
ءىى. ماعىنانى تانۋ
1. قاسىم امانجولوۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى جايلى ۆيدەو كورسەتىلەدى.
2. سلايد ارقىلى وتباسىمەن تانىستىرۋ
ءىىى. ءماتىندى يگەرتۋ
1. «ءوزىم تۋرالى» ولەڭىن مانەرلەپ وقىپ شىعامىن.
2 ءتۇرتىپ الۋ ءادىسى بويىنشا وقۋشىلار تۇسىنىكسىز سوزدەردى ءتۇرتىپ وتىرادى (جاسىق، ءبىر مەزەت، تىمىرسىق تۇنەك، بۇلقىنا، شارتاراپ سوزدەرىنىڭ ماعىناسى ءتۇسىندىرىلىپ وتەدى.)
3. وقۋشىلار ءبىر - ءبىر شۋماقتان وقىپ شىعادى.
توپپەن جۇمىس
1 - توپ ەكىنشى، ءۇشىنشى باعانداردى تولتىرۋ 1. ولەڭدەگى نەگىزگى ماسەلەلەر 2. شۋماقتارى 3. تارماقتارى
ءوز جايلى
ءومىر مەن ءولىم تۋرالى
اقىندىق، ونىڭ ماقساتى
بولاشاققا وسيەت
2 - توپ اقىننىڭ پوەتيكالىق تىلىنە تالداۋ جاساۋ
تەڭەۋ، ەپيتەت، مەتافورالاردى تابۋ
ولەڭ شۋماقتارى بويىنشا ءوز تۇسىنگەندەرىن قارا سوزبەن جەتكىزۋ.
1 - توپ
ولەڭنەن ءۇزىندى
ءومىر جوق تۇسكەن جەردە ءبىر ارناعا،
كوپ كۇتتىم، كوپ تىلەدىم قۇمارلانا.
قايتەيىن، جەتەر ەمەس قىسقا ءومىرىم،
الىستان كورىنگەنمەن قۇمارلانا
مەنىڭ تۇسىنىگىم:
اقىن ارمانى شەكسىز، ءبىراق سول ارمانىن جۇزەگە اسىرۋعا ۋاقىت جەتپەيتىندىگىن، ءوزىنىڭ ءومىرىنىڭ قىسقا بولاتىندىعىن سەزگەندىگى بايقالادى.
2 - توپ
ولەڭنەن ءۇزىندى
قاسىممىن، سول باياعى ءبىر قاسىممىن،
باقىتىن ويلامايمىن قۇر باسىمنىڭ.
تىمىرسىق تۇنەك بولساڭ – دۇشپانىڭمىن،
اق كوڭىل ادال بولساڭ – سىرلاسىڭمىن.
مەنىڭ تۇسىنىگىم:
اقىننىڭ كەڭ پەيىل، جايدارى مىنەزىن بايقايمىز. اقتىقتى، ادالدىقتى سۇيەتىن ءوزى دە پاك اقىن دەپ بىلەمىز.
ولەڭ جولدارىنداعى ۇقساستىقتار، ۇندەستىكتەر.
1 - توپ: ابايدىڭ «ولسە ولەر تابيعات، ادام ولمەس» دەگەن ويىمەن قاسىم ولەڭىندەگى قاي جولدار ۇندەسەدى.
2 – توپ: ءمۇقاعاليدىڭ «شاڭ باسقان ارحيۆتەردەن تابىلارمىز» دەگەن ويىمەن قاسىم ولەڭىندەگى قاي جولدار ۇندەسەدى.
ءىۇ. ءبىلىمدى بەكىتۋ:
1. ولەڭ «ءوزىم تۋرالى» دەپ اتالسا دا، اقىن تەك ءوزى تۋرالى تولعاعان با؟
2. ءوزى ارقىلى تاعى قانداي ماسەلەلەردى كوتەرگەن؟
3. ولەڭدە قانداي كوڭىل - كۇي باسىم؟
ءۇ. قورىتىندىلاۋ. قاسىم امانجولوۆ – ءوزى ايتقانداي ەلىنىڭ ەركە اقىنى. قانشا عاسىر، قانشا جىل وتسە دە سولاي بولىپ قالا بەرمەك! از عانا عۇمىر كەشىپ ادەبيەتىمىزگە زور ۇلەسىن قوسىپ كەتكەن داۋىلپاز اقىندى بىزدەر ماڭگى جادىمىزدا ساقتايمىز جانە ماقتان تۇتامىز!
ءۇى. ۇيگە تاپسىرما: «ءوزىم تۋرالى» ولەڭىنەن ءۇزىندى جاتتاۋ.
ولەڭدى وقي وتىرىپ اقىنعا مىنەزدەمە بەرۋ.
ءۇىى. ءبىلىمدى باعالاۋ. وقۋشىلاردىڭ ساباققا ارالاسۋىنا، جاۋاپتارىنا قاراي باعالاپ ءوتۋ
You Might Also Like
