InfoHub Logo

«قازاقستانداعى بالالار جىلى: بالالاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ سالاسىنداعى وزەكتى ماسەلەلەر، ءتۇيىندى سىن-قاتەرلەر مەن مۇمكىندىكتەر». ەلوردادا چەحيا، حورۆاتيا، ۆەنگريا، قىرعىزستان جانە باسقا دا ەلدەردىڭ حالىقارالىق ساراپشىلارىنىڭ قاتىسۋىمەن كونفەرەنسيا ءوتتى.

"ەلىمىزدىڭ پرەزيدەنتى 2022 جىلدى بالالار جىلى دەپ جاريالادى. بۇل مەملەكەتتىڭ وسكەلەڭ ۇرپاققا ماڭىزدى كوڭىل ءبولۋ جانە ەلىمىزدىڭ بولاشاعىنا قامقورلىق جاساۋ دەڭگەيىن كورسەتەدى. ەلىمىزدەگى حالىقتىڭ ۇشتەن ءبىر بولىگى – بالالار. بالالار جىلى ىشىندە ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا بالالاردىڭ تاماقتانۋىن جاقسارتۋ بويىنشا شارالار قابىلداندى. تاماقتانۋ ساپاسىن كۇشەيتۋ، تاماقتانۋ قۇنىن رەتتەۋ، قولما-قول اقشاسىز ەسەپ ايىرىسۋدى ەنگىزۋ بولىگىندە تاماقتانۋدى ۇيىمداستىرۋ قاعيدالارىنا وزگەرىستەر ەنگىزىلدى. مەكتەپتەگى تاماقتانۋدى قوعامدىق باقىلاۋ جانداندىرىلدى. ماڭىزدى باعىتتاردىڭ ءبىرى – قولايلى جاعدايلاردى قامتاماسىز ەتۋ. اپاتتى مەكتەپتەردى، ءۇش اۋىسىمدى وقىتۋدى جانە وقۋشى ورىندارىنىڭ تاپشىلىعىن جويۋ ءۇشىن پرەزيدەنت تاپسىرماسى بويىنشا «جايلى مەكتەپ» ۇلتتىق جوباسى ازىرلەندى. باعدارلاماعا سايكەس قالالار مەن اۋىلداردا 800 مىڭنان استام جاڭا وقۋشى ورىندارىنا 401 مەكتەپ سالىنادى"، - دەدى وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ كونفەرەنسياداعى قۇتتىقتاۋ سوزىندە.

مينيستر بالالار جىلىنداعى كەلەسى باسىم باعىت بالاباقشالاردا، مەكتەپتەر مەن كوللەدجدەردە بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ەكەنىن اتاپ ءوتتى. بارلىق ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا كامەرالار ورناتىلدى، ءبىلىم بەرۋ وبەكتىلەرىن قورعاۋدى كۇشەيتۋ بويىنشا جۇمىستار جۇرگىزىلىپ كەلەدى، تۋرنيكەتتەر، دابىل تۇيمەلەرى ورناتىلىپ جاتىر.

بالالار جىلى تۇڭعىش رەت بالانى قورقىتۋدان (بۋللينگتەن) قورعاۋ قۇقىعى بەكىتىلدى، ءتيىستى الدىن الۋ ەرەجەلەرىن ازىرلەۋ بويىنشا قۇزىرەت ەنگىزىلدى، بۇل قۋدالاۋعا ۇشىراعان بالالارعا ۋاقتىلى ەسكەرتۋگە جانە قاجەتتى كومەك كورسەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. سونىمەن قاتار، بيىل ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ پسيحولوگيالىق قىزمەتىنىڭ ءبىرىڭعاي قاعيدالارى قابىلداندى.

ەلىمىزدە بالالاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ يندەكسى العاش رەت ازىرلەندى. ءار باعىتتا لايىقتى ءومىر ءسۇرۋ جاعدايلارىنا، بىلىمگە، دەنساۋلىق ساقتاۋعا، ينفراقۇرىلىمعا، زورلىق-زومبىلىقتان قورعاۋعا جانە الەۋمەتتەنۋگە قول جەتكىزۋدى كورسەتەتىن ەڭ ماڭىزدى ينديكاتورلار تاڭدالدى.

مەكتەپكە دەيىنگى تاربيەلەۋ مەن وقىتۋدى دامىتۋ مودەلىن ىسكە اسىرۋ جالعاستىرىلدى. بۇل مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمدار جەلىسىن كەڭەيتۋ، بالاباقشالارعا ءبىرىڭعاي كەزەكتىلىك بويىنشا پلاتفورما ازىرلەۋ، بۇل كەزەكتە قايتالانۋدى بولدىرماۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالاردى تىركەۋدى اۆتوماتتاندىرۋدى كوزدەيتىن پمپك ءمودۋلى ازىرلەندى. ءبىر پمپك اشۋ نورماتيۆتەرى 60 مىڭنان 50 مىڭ بالاعا ازايتىلدى.

سونىمەن قاتار، بالالار جىلى مەكتەپ اۆتوبۋستارىنىڭ اۆتوبۋس پاركى العاش رەت اۋقىمدى تۇردە جاڭارتىلدى. ول 515 جاڭا اۆتوكولىكپەن تولىقتىرىلدى. سونداي-اق، مەكتەپ كىتاپحانالارىنىڭ ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسى العاش رەت كەشەندى تۇردە جەتىلدىرىلدى. كوركەم ادەبيەت قورى مەملەكەتتىك تىلدەگى باسىلىمدارمەن تولىقتىرىلدى.

"مەن بۇگىنگى كونفەرەنسياعا قاتىسىپ وتىرعانىما قۋانىشتىمىن. بۇل كونفەرەنسياعا ءوز قاتارلاستارىنىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ بويىنشا جۇمىس جۇرگىزەتىن بالالار وكىلدەرىنىڭ قاتىسقانى دا وتە جاقسى. بالالارعا سالىناتىن ينۆەستيسيالار – بولاشاققا سالىناتىن ينۆەستيسيالار. قازاقستان وسى باعىتتا ناتيجەلى ءى-سشارالار قابىلداپ كەلەدى. وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى ايتقانداي، بالالار جىلى ىشىندە جۇرگىزىلگەن جۇمىس كەيىنگى جىلدارى دا جالعاساتىن بولادى. ءبىز ىنتىماقتاستىققا دايىنبىز"، - دەدى بۇۇ-نىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى تۇراقتى ۇيلەستىرۋشىسى ميكاەلا فريبەرگ-ستوري.

بۇۇ بالالار قورىنىڭ (يۋنيسەف) قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى وكىلى ارتۋر ۆان ديرەن قازاقستان بالالاردىڭ مۇددەلەرىن قورعاۋدى قامتاماسىز ەتۋ جانە ولاردىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋ ءۇشىن ىلگەرىندى قادامدار جاساپ جاتقانىن اتاپ ءوتتى.

"يۋنيسەف قازاقستاندا ۇزاق ۋاقىت بويى ۇلتتىق جانە جەرگىلىكتى دەڭگەيدە بالالاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ مونيتورينگى جۇيەسىن قۇرۋعا قولداۋ كورسەتىپ كەلەدى. ورتالىق جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار بالالاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ يندەكسىن جۇمىس قۇرالى، ماسەلەلىك سۇراقتاردى كورسەتەتىن كومپاستىڭ ءبىر ءتۇرى رەتىندە پايدالانادى دەپ ۇمىتتەنەمىز. ول وبەكتيۆتى كورسەتكىشتەر نەگىزىندە بالالاردىڭ مۇددەسى ءۇشىن شەشىم قابىلداۋعا كومەكتەسەدى"، - دەدى بۇۇ بالالار قورىنىڭ (يۋنيسەف) قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى وكىلى ارتۋر ۆان ديزەن.

ايتا كەتەيىك، كونفەرەنسياعا بۇۇ-نىڭ بالا قۇقىقتارى جونىندەگى وكىلدەرى، قازاقستانداعى بۇۇ بالالار قورى (يۋنيسەف)، پارلامەنت، ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار، بالا قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىلدەر، پەداگوگتەر، اتا-انالار جانە بالالار وكىلدەرى قاتىستى.

---