InfoHub Logo

ولار — بيىكتىگى 4-5 مەترگە دەيىن جەتەتىن، اعاش ءتارىزدى وسىمدىك. بۇتالارىنىڭ قابىعى جىلتىر قوڭىر، ۇزىندىعى 3-4 سانتيمەتردەي، جۋان ءارى ءتۇپ-تۋزۋ تىكەنەكتەرى بولادى. جاپىراقتارى قىسقا ساعاقتى، جۇمىرتقاعا ۇقساس 3-7 سالالى، شەتتەرى ۇشكىر ءتىستى، ەكى جاقتارىندا دا ازداعان تۇكتەرى بار. گۇلدەرى اق نەمەسە قىزىل ءتۇستى شوعىرلانا ورنالاسادى، ديامەترى 5 سانتيمەترگە دەيىن جەتەدى. گۇل جاپىراقشالارى بەسەۋ. تۇقىمى – قىزىل قوڭىر ءتۇستى، 3-4 دانەگى بار جەمىس. قىزىل دولانا الماتى وبلىسىندا وسەدى. التاي، ىلە، تارباعاتاي وڭىرلەرىندە التايلىك دولانا دەگەن دولانانىڭ تاعى ءبىر ءتۇرى بار. وسىمدىكتىڭ بۇل ايتىلعان ەكى تۇرىنەن دە ءدارى جاسالادى. ولار ورماندى، سايلى جەرلەردە، وزەن جاعاسىنداعى بۇتالاردىڭ اراسىندا، تاۋ ەتەكتەرىندە وسەدى. مامىر-ماۋسىم ايلارىندا گۇلدەيدى، جەمىسى قىركۇيەك ايىندا پىسەدى.

دارىلىك ماقسات ءۇشىن دولانانىڭ جەمىسى مەن گۇلىن پايدالانادى. گۇلدەرىندە ەفير مايلارى، حولين جانە اسەتيلحولين، حلوروگەن قىشقىلدارى بار. جەمىسىندە فلاۆونويدتار، اسكوربين جانە ليمون قىشقىلدارى، كاروتين، حولين، اسەتيلحولين، ەفير مايلارى، يلىك زاتتار بار. دولانادان جاسالعان دارىلەر ورتالىق نەرۆ جۇيەسىن تىنىشتاندىرادى، جۇرەك بۇلشىق ەتتەرىنە كۇش بەرەدى، جۇرەك پەن ميداعى قان اينالىسىن جاقسارتادى. عىلىمي مەديسينادا دولانانى گيپەرتونيا مەن گيپەرتيرەوز اۋرۋلارىن ەمدەۋگە جانە جۇرەك سوعۋىنىڭ ىرعاعى بۇزىلعاندا، جۇرەكتىڭ تۇسى اۋىرعاندا، ۇيقى قاشقاندا؛ جالپى نەرۆ جۇيەسى السىرەگەندە كەڭىنەن قولدانادى.

قولدانۋ ءتاسىلى

دولانا گۇلدەرىنىڭ 3 اس قاسىعىن ز ستاكان قايناپ تۇرعان سۋعا سالىپ تۇندىرادى دا، ءار ىشكەندە 1 ستاكاننان 3 رەت تاماق الدىندا ىشەدى. ونىڭ جەمىسىنىڭ 10 گرامىن 1 ستاكان قايناپ تۇرعان سۋعا سالىپ تۇندىرىپ، شاي رەتىندە ىشۋگە دە بولادى. ودان ءسپيرتتى ەرىتىندىنى بىلاي جاسايدى. وسىمدىك جەمىسىنىڭ 25 گرامىن 100 مل سپيرتكە سالىپ 8-10 كۇن تۇندىرادى، سونان سوڭ 30-40 تامشىدان كۇنىنە 3 رەت ىشەدى. ەگەر تۇنبا اراققا جاسالسا، وندا 50-60 تامشىدان 3 رەت ءىشۋ كەرەك.

ءدارىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن دولانا جەمىستەرىنىڭ 4 بولىگىن، تۇركىستاندىق ساسىق ءشوپتىڭ 4 بولىگىن، باتپاق اق شايىرىنىڭ 4 بولىگىن، تۇيمەداق گ ۇلىنىڭ 1 بولىگىن الىپ ارالاستىرادى. وسى قوسپانىڭ 1 اس قاسىعىن 1 ستاكان قايناپ تۇرعان سۋعا سالىپ تۇندىرادى دا، دايىن بولعان ءدارىنى 1 اس قاسىكتان 3 رەت ىشەدى.

---