روبەرت كيوساكيدىڭ پىكىرىنشە اكتيۆ پەن پاسسيۆ دەگەن نە؟
ەگەر ءسىز قارجىلىق تۇرعىسىنان تاۋەلسىز بولۋدى قالاساڭىز، وندا سىزگە روبەرت كيوساكييدىڭ تۇسىندىرۋىندەگى اكتيۆ پەن ءپاسسيۆتى ءبىلۋ كەرەك. سونداي-اق پاسسيۆتەردەن قۇتىلىپ، اكتيۆتەردى وزىڭىزگە تارتۋىڭىز قاجەت. ءبىز بۇگىن ءدال وسى تاقىرىپتا قالام تەربەيمىز.
اكتيۆ جانە پاسسيۆ دەگەنىمىز نە؟
اكتيۆ جانە پاسسيۆ — ەكونوميكالىق تەرمين. كاسىپكەرلىككە قاتىستى بولعاندىقتان ءتۇسىنۋ قيىن. بۇل تەرميندى ەكونوميست وقىسا، بىردەن تۇسىنەدى، ال قاراپايىمادامدار نە ىستەيدى؟ مىنە، بايلار مەن جارلىلاردىڭ ايىرماشىلىعى وسى جەردە. بايلار اكتيۆ پەن پاسسيۆ تۋرالى جاقسى بىلەدى، سوندىقتان ونى ءوز پايداسىنا جاراتادى. ال ەندى وسى تەرميننىڭ انىقتاماسىنا توقتالساق.
اكتيۆ — ءسىزدىڭ قالتاڭىزعا اقشا الىپ كەلەتىن نارسە.
پاسسيۆ — بۇل ءسىزدىڭ قالتاڭىزدان اقشا شىعاراتىن نارسە.
ءبىز ومىرىمىزدە 100-دەگەن ءارتۇرلى زاتتار ساتىپ الامىز جانە ساتامىز. ۇساق-تۇيەكتەن باستاپ، كوپ قاباتتى ۇيلەرگە دەيىن، كەيبىر جاعدايلاردا ءتىپتى ارالداردى، توبەسى كوك تىرەگەن عيماراتتاردى ساتىپ الامىز. وسى زاتتاردىڭ ءارقايسىسى اكتيۆ بولعانى سياقتى پاسسيۆ تا بولۋى مۇمكىن.
ايىرماشىلىعىن ءبىلۋ
1- ەرەجە، ءسىز پاسسيۆ پەن اكتيۆتىڭ ايىرماشلىعىن ناقتى ءبىلىپ، وزىڭىزگە اكتيۆتەردى اكەلۋىڭىز قاجەت. شىنىمەن باي بولعىڭىز كەلسە، سىزگە بۇنىڭ ءبارىن ءبىلۋ كەرەك. بۇل قاراپايىم نارسە بولىپ كورىنۋى مۇمكىن، ءبىراق وتە ماڭىزدى. سەبەبى كوپتەگەن ادامدار اكتيۆ پەن ءپاسسيۆتىڭ ايىرماشىلىعىن بىلمەي، قارجىلىق تاۋەلدىلىكتە ءومىر ءسۇرىپ ءجۇر. "باي ادامدار اكتيۆتەردى جيناقتايدى، كەدەيدەر ونى جۇمسايدى، ال ورتا تاپتاعىلار اكتيۆ دەپ ساناپ، ءپاسسيۆتى جيناقتايدى».
ورتا تاپتىڭ اكتيۆ پەن ءپاسسيۆتى شاتاستىرۋ سەبەبى، ولار پاسسيۆ زاتتى، اكتيۆ دەپ ەسەپتەيدى. وسىعان مىسال كەلتىرسەك. مىسالعا ماشينانى الايىق. ءقازىر بارلىق وتباسىندا دەرلىك ماشينا بار. ەگەر ءسىزدىڭ ماشينانى ساتىپ الۋداعى ماقساتىڭىز، ساۋداعا، جۇمىسقا، دەمالىسقا شىققاندا پايدالاناتىن قاتىناس كولىگى رەتىندە بولسا، وندا ول پاسسيۆ بولادى. سەبەبى، ءسىز سالوننان مىسالعا 2 000 000 تەڭگەگە ساتىپ الىپ، سول مەزەتتە ساتىلىمعا قويساڭىز، ول سول كەزدە-اق باعاسىنان شامامەن 300 000 تەڭگەدەي كەميدى.
سونداي-اق كولىك ۇنەمى تەحنيكالىق جوندەۋدى قاجەت ەتەدى (ءسىز ءتىپتى ونى قىزعىشتاي قورىساڭىزدا). ودان بولەك، كولىكتىڭ بولشەكتەرىن اۋىستىرۋ، جوندەۋ، كولىك جۋۋ ورىندارىنا بارۋ + امورتيزاسيا (ۋاقىت وتە كەلە كولىك ەسكىرىپ، توزا باستايدى). ساقتاندىرۋ، تەحنيكالىق باقىلاۋ، كولىك سالىعىنىڭ جىلدىق تولەمدەرىن تولەۋ جانە ۇنەمى جانارماي قۇيۋ. بۇنىڭ بارلىعى ءسىزدىڭ قالتاڭىزدان اقشا شىعارادى. بۇل ءبىرىنشى جاعداي بولسىن.
ال ەندى وسىعان باسقا ءبىر قىرىنان قاراساق. ەكىنشى جاعداي. ءسىز كولىك ساتىپ الدىڭىز دا، ونى تاكسيست بولىپ جۇمىس ىستەيتىن ادامعا جالعا بەردىڭىز. ول كولىگىڭىزدى جالعا بەرگەنىڭىز ءۇشىن سىزگە اي سايىن اقشا تولەپ وتىرادى. مۇنداي جاعدايدا كولىك سىزگە اكتيۆ بولىپ ەسەپتەلىنەدى. ءبىراق جالعا بەرۋ قۇنىڭىز، جوندەۋ مەن امورتيزاسيادان ارتىلىپ جەتەتىندەي بولسىن.
كيوساكيدىڭ كىتابىنان ۇزىندىلەر
روبەرت كيوساكي "باي اكە، جارلى اكە" كىتابىندا اكتيۆ پەن پاسسيۆ ايىرماشىلىعىن وتە جاقسى تۇسىندىرگەن. ال ءبىز سول كىتاپتان قىسقاشا ۇزىندىلەر ۇسىنامىز:
قارجىلىق ساۋاتتىلىعى بار ادامداردىڭ ءبارى بىردەي اكتيۆ تەرگە يە ەمەس. ولاردىڭ ىشىندە دە قاجىرلى جۇمىس ىستەمەي-اق وزدەرىن ءپاسسيۆتى كىرىسپەن قامتاماسىز ەتكەندەر دە بار.
روبەرت كيوساكيدىڭ پايىمداۋىنشا، قارجىلىق ساۋاتتىلىق — بۇل قاجەت، الايدا قارجىلىق تاۋەلسىزدىككە جەتۋ ءۇشىن جەتكىلىكتى شارت ەمەس.
ادامداردىڭ اكتيۆتەرگە يە بولماۋىنىڭ باستى سەبەبى — ولاردىڭ ادەتتەرى، ەموسيالارى جانە پسيحيكالىق كوزقاراستارىنداعى وزگەشەلىكتە بولىپ تابىلادى. ءوز كۇشىنە سەنبەۋ، جالقاۋلىق، جامان ادەتتەر، قورقىنىش، بۇل — اقشانى جوعالتادى. تۇسىنگەنىڭىز ابزال، اكتيۆ سوزبەن ەمەس، ساندارمەن انىقتالادى. ەگەر ءسىز سانداردى وقي الماساڭىز، وندا "اكتيۆتە نە بار؟" دەگەن سۇراققا جاۋاپتى جەردىڭ استىنان دا تابا المايسىز.
كەستە سىزگە تۇسىنۋگە كومەكتەسەدى
بۇل كەستەدە اكتيۆ پەن ءپاسسيۆتىڭ ايىرماشىلىعى كورسەتىلگەن.
اكتيۆتەردەن كەلگەن اقشا اعىمىنىڭ كەستەسى
كەستەدە كورسەتىلگەندەي، اكتيۆتەر سىزگە اقشا اكەلەدى.
مىسالى: دۇكەنگە جالعا بەرگەن عيماراتىڭىز، سىزگە اي سايىن ءپاسسيۆتى كىرىس تۇسىرەدى.
پاسسيۆتەردەن كەلگەن اقشا اعىمىنىڭ كەستەسى
بۇل جولى ءبىرىنشى كەستەدەگىدەي ەمەس، ءبارى كەرىسىنشە، پاسسيۆتەر تەك شىعىندار اكەلۋدە: ولار ءسىزدىڭ اقشاڭىزدى "جۇتىپ جاتىر". مىسالى، ءسىزدىڭ ءۇيىڭىز جوندەۋ جاساۋعا، كوممۋنالدىق تولەمدەرگە، سالىقتار ت.ب. تولەۋگە ۇنەمى اقشا تولەۋدى قاجەت ەتەدى. ءۇي قانشالىقتى ۇلكەن بولسا، شىعىندارى دا سونشالىق بولادى.
كەدەي ادامنىڭ اقشا اعىمدارى
كەدەي ادامدار ايلىعىن العان كەزدەن باستاپ بىردەن جۇمسايدى. ادەتتەگىدەي بىردەن قارىزدارىن تولەيدى دە، وعان جالاقى رەتىندە بەرىلگەن اقشا ەندى ونىكى ەمەس بولىپ شىعادى. بارلىق اقشاسى قارىزدارىن جابۋعا جۇمسالادى. وسى سەبەپتەن كەدەيلەردىڭ ءپاسسيۆتى تابىس تۇسىرۋگە دە قارجىسى جەتپەي قالادى.
ورتا تاپ ادامنىڭ اقشا اعىمدارى
ورتا تاپ وكىلدەرى قارجىلىق جوسپاردا اقشانى كوپ تابۋمەن قاتار كوپ جۇمساۋىمەن ەرەكشەلەنەدى. ءتىپتى كەيدە ولاردىڭ قارىزدارى باستان اسىپ كەتەتىن جاعدايلار دا بولادى. ولار قاراپايىم ەمەس، جاقسى ءومىر سۇرۋگە ابدەن ۇيرەنىپ قالعان. سوندىقتان ولار قانشالىقتى كوپ اقشا تاپقان سايىن، سونشالىقتى كوپ جۇمسايدى.
ۇنەمى پاسسيۆ ساتىپ الادى: ماشينا، پاتەر، كاتەر جانە مىڭعا جۋىق قىمبات زاتتار.
كەستەدە كورسەتىلگەندەي، تاماق، كيىم دەگەن سياقتى مىندەتتى شىعىنداردان بولەك، ورتا تاپ وكىلدەرىنىڭ اقشالارىنىڭ باسىم بولىگى نەسيەنى تولەۋگە، قىمبات مۇلىكتى قامتاماسىز ەتۋ جانە دەمالىسقا شەتەلگە بارۋعا جۇمسالادى.
باي ادامنىڭ اقشا اعىمدارى
بايلاردىڭ باسقالاردان نەگىزگى ايىرماشىلىعى — ولار ەڭ الدىمەن وزدەرىنە كۇن سايىن ءپاسسيۆتى كىرىس تۇسىرەتىن اكتيۆتەرگە يە بولادى. مۇنداعى فيلوسوفيا: ەگەر ءسىز وزىڭىزگە قىمبات پاسسيۆ ساتىپ العىڭىز كەلسە، وندا ەڭ الدىمەن ءوزىڭىزدى پاسسيۆتەگى تۇراقتى تابىسپەن قامتاماسىز ەتىپ، اكتيۆتەرگە يە بولۋىڭىز قاجەت.
كەلەسى كەستە: سىزدە Porshe اۆتوكولىگىن ساتىپالاتىنداي ($40 000) اقشا پايدا بولدى دەلىك. ءسىز سول اقشاعا، كوپ قاباتتى ءۇي ساتىپ الىپ، ونى جالعا بەردىڭىز. ال Porsheء-نى نەسيەگە الدىڭىز دا، ءۇيدى جالداۋدان تۇسكەن اقشانى بىردەن نەسيەگە تولەيتىندەي ەتتىڭىز. ناتيجەسىندە، سىزدە Porshe كولىگىڭىز دە، ءپاسسيۆتى تابىس تۇسىرەتىن كوپ قاباتتى ءۇيىڭىز دە بار.
كەستەدەن بايقاپ تۇرعان بولارسىز، باي ادامداردىڭ كىرىسىنىڭ باسىم بولىگى اكتيۆتەردەن كەلەدى.
ءارى قاراي نە ىستەۋ كەرەك؟
ءسىز اكتيۆ پەن ءپاسسيۆتى ءتۇسىنىپ، ىسكە كىرىسە باستاساڭىز، تومەندەگىدەي قادامداردى جاساۋىڭىز كەرەك:
1. قۇتىلۋ
الدىمەن بارىنشا پاسسيۆتەردەن قۇتىلىڭىز. بۇل ءۇشىن مىندەتتى تۇردە بيۋدجەت جوسپارىن جۇرگىزۋدى باستاڭىز. اقشاڭىزعا ەسەپ جاساڭىز: قانشا اقشا جۇمسايسىز، قانشا تابىس تاباسىز، بارلىق قارجىلىق ترانزاكسياڭىزدى جازىڭىز.
سىزگە وتباسىلىق بيۋدجەتتى جۇرگىزىپ ءارى اقشا ۇنەمدەۋدى ۇيرەنۋ قاجەت. وسىدان كەيىن تابىس پەن شىعىن جازىلعان ەسەبىڭىزگە كوز سالساڭىز، ءسىزدىڭ قالتاڭىزعا سالماق سالاتىن زات نەمەسە قىزىعۋشىلىق قايسى ەكەنىن بىردەن اڭعاراسىز. ەندى وسى زاتتان قۇتىلۋعا نەمەسە باس تارتۋعا تىرىسىڭىز. مىسال ءۇشىن ءسىز كولىگىڭىزگە اقشانى كوپ جۇمسايتىنىڭىزدى بايقادىڭىز. دەمەك، سىزگە كولىكتەن قۇتىلۋ كەرەك. ءبىراق! سىزگە شىنىمەن كولىكسىز قالۋعا بولمايتىن بولسا، ماسەلەن قالا سىرتىندا تۇراسىز، كۇندە جۇمىسقا بارۋ كەرەك بولعان سوڭ پايدالانىپ ءجۇرسىز. وندا وسى ماشينانىڭ نەگە كوپ اقشا جۇمساۋدى قاجەت ەتەتىنە نازار اۋدارىڭىز. ا، ءياا! ونىڭ قوزعالتقىشىنىڭ كولەمى ۇلكەن، سوندىقتان جانارمايدى كوپ قۇيۋدى قاجەت ەتەدى مە؟ ولاي بولسا، شىعار جول باسقا. سول ماشيناڭىزدى ساتىپ جىبەرىڭىز دە، ورنىنا قاراپايىم ءارى ۇنەمدى اۆتوكولىك الىڭىز. وسىلاي، ءسىز ءارى شىعىنداردى قىسقارتاسىز ءارى استىڭىزدا كولىگىڭىز دە بولادى.
سونداي-اق بار اقشاڭىزعا ۇساق-تۇيەك اشەكەي ساتىپ الۋ ادەتىنەن دە ارىلىڭىز.
2. ساتىپ الۋ
ەندى اكتيۆتەردى ساتىپ الۋعا دەن قويىڭىز.
العاشقى قادام رەتىندە مىندەتتى تۇردە ىسكە اسۋى قيىن شارۋانى الۋ قاجەت ەمەس. مىسالعا، ميلليون تەڭگە نەسيە الىپ، تاكسي اۆتوپاركىن ساتىپ الۋ. جووق! ءقازىر ءسىز ءۇشىن ەڭ باستىسى ءپاسسيۆتى تابىستىڭ كىرىس كوزىن تاۋىپ، جاساپ ۇيرەنۋ. ول ءتىپتى كىشكەنتاي بولسا دا. ازداعان قاراجات جۇمساي وتىرىپ، اقشا تابۋ كوزىن قۇرعانىڭىز ءجون. مىسالعا، روبەرت كيوساكي ەڭ العاشقى ءپاسسيۆتى تابىس كوزىن جىلجىمايتىن مۇلىكتەن تاپقان. ايىنا بار بولعانى $56 قۇراعان. ءبىراق ر. كيوساكي ءوزى ايتقانداي، بۇل ونىڭ ومىرىندەگى ۇلكەن جەڭىس بولعان. ول جىل مەزگىلىنە نەمەسە ۋاقىتقا تاۋەلدىلىكتەن تىسقارى تابىس كوزىن تاۋىپ، قۇرا ءبىلدى.
ۇنەمى ءوزىڭدى دامىتۋ مەن كەرەمەت ناتيجە
اكتيۆتەن تاپقان اقشاڭىزدى، اكتيۆتەردى ساتىپ الۋعا جۇمساڭىز. وسىلايشا، اكتيۆتەرىڭىزدى كوبەيتكەن سايىن، ول سىزگە ودان دا كوپ اقشا مەن ءپاسسيۆتى كىرىس اكەلەدى.
ۋاقىت وتە كەلە، ءسىز جۇمىسىڭىزدى شەتكە ىسىرىپ، ومىردەن راحات الۋىڭىزعا مۇمكىندىك بولادى. ال اكتيۆتەردەن تۇسكەن پايدا، ءسىزدىڭ بارلىق شىعىندارىڭىزدى جابادى. ناعىز باي ادامدار وسىلاي ءومىر سۇرەدى جانە بۇنى سىزدەرگە دە تىلەگىمىز كەلەدى!
You Might Also Like
-
«ۆاۆيلونداعى ەڭ باي ادام» كىتابىنىڭ اۆتورى دجوردج سامۋەل كلەيسون بىردە: «ادامنىڭ بايلىعى ونىڭ ءاميانىنداعى تەڭگەنىڭ سانىمەن ولشەنبەيدى»، — دەگەن ەكەن. بايلىق ونىڭ اكەلگ...
