ساباقتاعى سەرگىتۋ ساتتەرى
ساباقتاعى سەرگىتۋ ساتتەرى
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ كوڭىل - كۇيىن شيراتىپ، بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ.
ءوزارا جانە وقىتۋشىمەن قارىم – قاتىناستى نىعايتۋ.
شىعىس دانالىعى: ومىردە ەڭ وزەكتى جاڭالىقتاردان دا ماڭىزدى نارسە بار: ول – سوعان مۇمكىندىك بەرگەن ادىستەردى ءبىلۋ.
5 - 7 سىنىپ وقۋشىلارى ءۇشىن سەرگىتۋ جاتتىعۋلارى
“الىپتار مەن ەرگەجەيلىلەر”ءادىسى
جۇرگىزۋشى بىرەسە قولدارىن جوعارى كوتەرىپ، بىرەسە تومەن ءتۇسىرىپ، الىپتار مەن ەرگەجەيلىلەردى بەينەلەيدى جانە «الىپ»، «ەرگەجەيلى» دەپ ايتىپ تۇرادى. جۇرگىزۋشى كەيدە ايتقان ءسوزى مەن قيمىلىن كەرىسىنشە ەتىپ، قاتىسۋشىلاردى جاڭىلىستىرۋعا تىرىسادى. كىم قاتەلەسسە، ورنىنا وتىرادى. سوڭىندا قالعان ءۇش ادام جەڭىمپاز دەپ تانىلادى.
«ەدەن - توبە - مۇرىن» ءادىسى
جۇرگىزۋشى سۇق ساۋساعىمەن بىرەسە توبەنى، بىرەسە ەدەندى، بىرەسە مۇرنىن كورسەتەدى جانە «توبە»، «ەدەن»، «مۇرىن» دەپ ايتىپ تۇرادى. جۇرگىزۋشى كەيدە ايتقان ءسوزى مەن قيمىلىن كەرىسىنشە جاساپ، قاتىسۋشىلاردى جاڭىلىستىرۋعا تىرىسادى. كىم قاتەلەسسە، ورنىنا وتىرادى. سوڭىندا قالعان ءۇش ادام جەڭىمپاز دەپ تانىلادى.
«ءبىر - ەكى - ءۇش - ءتورت - بەس» ءادىسى
قاتىسۋشىلاردىڭ ءبارى ءبىر مەزگىلدە، الدىمەن وڭ قولىن، سونان سوڭ سول قولىن جوعارى قاراي سەرمەپ تۇرىپ، بىردەن بەسكە دەيىن سانايدى. كەلەسى جولى تورتكە دەيىن، سوسىن ۇشكە، سوسىن ەكىگە دەيىن، ەڭ سوڭىنان بىرگە دەيىن سانايدى. ءار تىلدە ساناۋدىڭ ورنىنا «حا - حا»، «حي - حي» دەپ ايتۋعا دا بولادى.
«مەن تاپتىم» ءادىسى
قاتىسۋشىلار دوڭگەلەنە وتىرىپ، كەزەكپەن بىردەن جەتىگە دەيىن سانايدى. جەتى سانىن ايتاتىن ادام «جەتى» دەۋدىڭ ورنىنا، ورنىنان تۇرىپ، «مەن تاپتىم» دەپ ايتۋى كەرەك. كىم جاڭىلىسسا، سول ويىننان شىعادى.
«جاڭىلىسپايمىن» ءادىسى
قاتىسۋشىلار دوڭگەلەنە تۇرىپ، كەزەكپەن بىردەن وتىزعا دەيىن، سوسىن كەرى قاراي سانايدى. ۇشكە ەسەلىك ساندى ايتاتىن ادام سول ساننىڭ ورنىنا «جاڭىلىسپايمىن» دەپ ايتۋى كەرەك. كىم جاڭىلىسسا، سول ويىننان شىعادى.
«بەلگىسىز باسشى» ءادىسى
ءبىر قاتىسۋشى سىرتقا شىعارىلىپ، سول كەزدە باسقالارى ىشتەرىنەن بىرەۋىن باسشى ەتىپ سايلايدى. باسشىنىڭ مىندەتى سىرتتان كەلگەن ادامعا بىلدىرمەي، ءبىر قيمىل كورسەتۋى كەرەك، قالعاندارى سول قيمىلدى بىردەي قايتالاۋى كەرەك. سىرتتان كەلگەن ادام كىمنىڭ باسقارىپ تۇرعانىن تابۋ كەرەك. ەگەر تاپسا نەمەسە بىرنەشە قيمىل اۋىسقانعا دەيىن تابا الماسا، باسقا اداممەن اۋىسادى.
«ديريجەر» ءادىسى
جۇرگىزۋشى ءبىر قيمىل كورسەتىپ، سۇق ساۋساعىمەن كىمدى كورسەتسە، سول ادام سول قيمىلدى قايتالاۋى كەرەك. كىم تەز قايتالاي الماسا، سول ويىننان شىعادى. جۇرگىزۋشى ءبىر قيمىلدى بىرنەشە ادامعا جاساتا وتىرىپ، بەلگىلى ءبىر دىبىستار شىعارۋى كەرەك.
«جىلانشا» ءادىسى
قاتىسۋشىلار اينالا وتىرادى. سوسىن ءبىرى باستاپ، كەلەسى ادامنىڭ كەزەكپەن قولىن الىپ، تىلەگىن ايتادى. ونىڭ سوڭىنان كەلەسىسى ەرەدى. ويىن وسىلايشا قاشان بارلىعى ءبىر - بىرىنە تىلەك ايتىپ بولعانشا جالعاسىپ كەتە بەرەدى.
«اتومدار مەن مولەكۋلالار» ءادىسى
جۇرگىزۋشى «اتومدار» دەگەن كەزدە ويىنشىلار جەكە دارا جۇرەدى دە، «مولەكۋلالار، بەسەۋدەن» نەمەسە «مولەكۋلالار، ۇشەۋدەن» دەگەن كەزدە، بەس نەمەسە ءۇش ادامنان تەز ارادا توپتاسادى. كىم توپقا قوسىلا الماي قالسا، ايىپ تولەيدى: ءوز ونەرىن كورسەتەدى نەمەسە كوپشىلىكتىڭ تىلەگىن ورىندايدى.
«قىزىقتى سۇراق» ءادىسى
سىنىپقا تاقىرىپتى اشاتىن، ءبىراق جاۋابى قيىنداۋ سۇراق قويىلادى. تاپقان وقۋشىنى ماداقتاپ، ەشكىم تاپپاسا، جاۋابىن ءمۇعالىمنىڭ ءوزى ايتا وتىرىپ، ساباقتىڭ تاقىرىبىن ايتادى. سۇراقتار: نەلىكتەن؟ ول كىم، بۇل نە؟ سيپاتىندا بولىپ كەلەدى.
8 - 11 سىنىپ وقۋشىلارى ءۇشىن سەرگىتۋ جاتتىعۋلارى
«2 شىندىق، 1 وتىرىك» ءادىسى
وقۋشىلار رەتىمەن 2 شىندىق، 1 وتىرىك ايتادى، ءبىرىن - ءبىرى قايتالامايدى
«اڭىز - ادام» ءادىسى
ۇلى ادامداردىڭ ومىرىنەن ەستەلىكتەر ايتۋ.
«ءسوز تىزبەگى» ءادىسى
كەز كەلگەن ءسوزدىڭ سوڭعى بۋىنىنان جاڭا ءسوز قۇراستىرادى.
«پيراميدا» ءادىسى
كەز كەلگەن سوزدەن ءسوز تىركەسىن، سويلەم، ءماتىن، اڭگىمە قۇراستىرادى.
«وي شەبەرى» ءادىسى
ەستە قالعان قاناتتى، ناقىل سوزدەردى رەتىمەن ايتىپ شىعۋ.
«تاپقىرلىق» ءادىسى
2 - 3 وقۋشىنى شىعارىپ، ءارقايسىسىنا ءارىپ ايتادى. قويىلعان سۇراقتارعا ولار سول ارىپتەن باستالاتىن جاۋاپ ايتۋ كەرەك.
«كوزقاراس» ءادىسى
ەكى جاۋىرىندى ءبىر - بىرىنە تيگىزۋ، ءوزىنىڭ جاقسى قاسيەتتەرىن ايتادى.
«اكۆاريۋم» ءادىسى
وقىعاندى ءار توپتان 1 - 2 وقۋشى شىعىپ، توپقا تۇسىندىرەدى.
«پوەزيا مينۋتى» ءادىسى
وقۋشىلار بىرىنەن سوڭ ءبىرى 1 شۋماق ولەڭدى جاتقا ايتادى.
«مەن قاندايمىن؟» ءادىسى
پاراقتاعى بەس ساۋساقتىڭ ءار تارماعىنا وقۋشىنىڭ مىنەز - قۇلقى جازىلىپ، اركىمگە تاراتىلادى. سوڭىندا توپقا وقىلادى نەمەسە وزىنە قالدىرىلادى.
ساۋ بولىڭىزدار!!!
ساباقتاعى سەرگىتۋ ساتتەرى. جۇكتەۋ
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ كوڭىل - كۇيىن شيراتىپ، بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ.
ءوزارا جانە وقىتۋشىمەن قارىم – قاتىناستى نىعايتۋ.
شىعىس دانالىعى: ومىردە ەڭ وزەكتى جاڭالىقتاردان دا ماڭىزدى نارسە بار: ول – سوعان مۇمكىندىك بەرگەن ادىستەردى ءبىلۋ.
5 - 7 سىنىپ وقۋشىلارى ءۇشىن سەرگىتۋ جاتتىعۋلارى
“الىپتار مەن ەرگەجەيلىلەر”ءادىسى
جۇرگىزۋشى بىرەسە قولدارىن جوعارى كوتەرىپ، بىرەسە تومەن ءتۇسىرىپ، الىپتار مەن ەرگەجەيلىلەردى بەينەلەيدى جانە «الىپ»، «ەرگەجەيلى» دەپ ايتىپ تۇرادى. جۇرگىزۋشى كەيدە ايتقان ءسوزى مەن قيمىلىن كەرىسىنشە ەتىپ، قاتىسۋشىلاردى جاڭىلىستىرۋعا تىرىسادى. كىم قاتەلەسسە، ورنىنا وتىرادى. سوڭىندا قالعان ءۇش ادام جەڭىمپاز دەپ تانىلادى.
«ەدەن - توبە - مۇرىن» ءادىسى
جۇرگىزۋشى سۇق ساۋساعىمەن بىرەسە توبەنى، بىرەسە ەدەندى، بىرەسە مۇرنىن كورسەتەدى جانە «توبە»، «ەدەن»، «مۇرىن» دەپ ايتىپ تۇرادى. جۇرگىزۋشى كەيدە ايتقان ءسوزى مەن قيمىلىن كەرىسىنشە جاساپ، قاتىسۋشىلاردى جاڭىلىستىرۋعا تىرىسادى. كىم قاتەلەسسە، ورنىنا وتىرادى. سوڭىندا قالعان ءۇش ادام جەڭىمپاز دەپ تانىلادى.
«ءبىر - ەكى - ءۇش - ءتورت - بەس» ءادىسى
قاتىسۋشىلاردىڭ ءبارى ءبىر مەزگىلدە، الدىمەن وڭ قولىن، سونان سوڭ سول قولىن جوعارى قاراي سەرمەپ تۇرىپ، بىردەن بەسكە دەيىن سانايدى. كەلەسى جولى تورتكە دەيىن، سوسىن ۇشكە، سوسىن ەكىگە دەيىن، ەڭ سوڭىنان بىرگە دەيىن سانايدى. ءار تىلدە ساناۋدىڭ ورنىنا «حا - حا»، «حي - حي» دەپ ايتۋعا دا بولادى.
«مەن تاپتىم» ءادىسى
قاتىسۋشىلار دوڭگەلەنە وتىرىپ، كەزەكپەن بىردەن جەتىگە دەيىن سانايدى. جەتى سانىن ايتاتىن ادام «جەتى» دەۋدىڭ ورنىنا، ورنىنان تۇرىپ، «مەن تاپتىم» دەپ ايتۋى كەرەك. كىم جاڭىلىسسا، سول ويىننان شىعادى.
«جاڭىلىسپايمىن» ءادىسى
قاتىسۋشىلار دوڭگەلەنە تۇرىپ، كەزەكپەن بىردەن وتىزعا دەيىن، سوسىن كەرى قاراي سانايدى. ۇشكە ەسەلىك ساندى ايتاتىن ادام سول ساننىڭ ورنىنا «جاڭىلىسپايمىن» دەپ ايتۋى كەرەك. كىم جاڭىلىسسا، سول ويىننان شىعادى.
«بەلگىسىز باسشى» ءادىسى
ءبىر قاتىسۋشى سىرتقا شىعارىلىپ، سول كەزدە باسقالارى ىشتەرىنەن بىرەۋىن باسشى ەتىپ سايلايدى. باسشىنىڭ مىندەتى سىرتتان كەلگەن ادامعا بىلدىرمەي، ءبىر قيمىل كورسەتۋى كەرەك، قالعاندارى سول قيمىلدى بىردەي قايتالاۋى كەرەك. سىرتتان كەلگەن ادام كىمنىڭ باسقارىپ تۇرعانىن تابۋ كەرەك. ەگەر تاپسا نەمەسە بىرنەشە قيمىل اۋىسقانعا دەيىن تابا الماسا، باسقا اداممەن اۋىسادى.
«ديريجەر» ءادىسى
جۇرگىزۋشى ءبىر قيمىل كورسەتىپ، سۇق ساۋساعىمەن كىمدى كورسەتسە، سول ادام سول قيمىلدى قايتالاۋى كەرەك. كىم تەز قايتالاي الماسا، سول ويىننان شىعادى. جۇرگىزۋشى ءبىر قيمىلدى بىرنەشە ادامعا جاساتا وتىرىپ، بەلگىلى ءبىر دىبىستار شىعارۋى كەرەك.
«جىلانشا» ءادىسى
قاتىسۋشىلار اينالا وتىرادى. سوسىن ءبىرى باستاپ، كەلەسى ادامنىڭ كەزەكپەن قولىن الىپ، تىلەگىن ايتادى. ونىڭ سوڭىنان كەلەسىسى ەرەدى. ويىن وسىلايشا قاشان بارلىعى ءبىر - بىرىنە تىلەك ايتىپ بولعانشا جالعاسىپ كەتە بەرەدى.
«اتومدار مەن مولەكۋلالار» ءادىسى
جۇرگىزۋشى «اتومدار» دەگەن كەزدە ويىنشىلار جەكە دارا جۇرەدى دە، «مولەكۋلالار، بەسەۋدەن» نەمەسە «مولەكۋلالار، ۇشەۋدەن» دەگەن كەزدە، بەس نەمەسە ءۇش ادامنان تەز ارادا توپتاسادى. كىم توپقا قوسىلا الماي قالسا، ايىپ تولەيدى: ءوز ونەرىن كورسەتەدى نەمەسە كوپشىلىكتىڭ تىلەگىن ورىندايدى.
«قىزىقتى سۇراق» ءادىسى
سىنىپقا تاقىرىپتى اشاتىن، ءبىراق جاۋابى قيىنداۋ سۇراق قويىلادى. تاپقان وقۋشىنى ماداقتاپ، ەشكىم تاپپاسا، جاۋابىن ءمۇعالىمنىڭ ءوزى ايتا وتىرىپ، ساباقتىڭ تاقىرىبىن ايتادى. سۇراقتار: نەلىكتەن؟ ول كىم، بۇل نە؟ سيپاتىندا بولىپ كەلەدى.
8 - 11 سىنىپ وقۋشىلارى ءۇشىن سەرگىتۋ جاتتىعۋلارى
«2 شىندىق، 1 وتىرىك» ءادىسى
وقۋشىلار رەتىمەن 2 شىندىق، 1 وتىرىك ايتادى، ءبىرىن - ءبىرى قايتالامايدى
«اڭىز - ادام» ءادىسى
ۇلى ادامداردىڭ ومىرىنەن ەستەلىكتەر ايتۋ.
«ءسوز تىزبەگى» ءادىسى
كەز كەلگەن ءسوزدىڭ سوڭعى بۋىنىنان جاڭا ءسوز قۇراستىرادى.
«پيراميدا» ءادىسى
كەز كەلگەن سوزدەن ءسوز تىركەسىن، سويلەم، ءماتىن، اڭگىمە قۇراستىرادى.
«وي شەبەرى» ءادىسى
ەستە قالعان قاناتتى، ناقىل سوزدەردى رەتىمەن ايتىپ شىعۋ.
«تاپقىرلىق» ءادىسى
2 - 3 وقۋشىنى شىعارىپ، ءارقايسىسىنا ءارىپ ايتادى. قويىلعان سۇراقتارعا ولار سول ارىپتەن باستالاتىن جاۋاپ ايتۋ كەرەك.
«كوزقاراس» ءادىسى
ەكى جاۋىرىندى ءبىر - بىرىنە تيگىزۋ، ءوزىنىڭ جاقسى قاسيەتتەرىن ايتادى.
«اكۆاريۋم» ءادىسى
وقىعاندى ءار توپتان 1 - 2 وقۋشى شىعىپ، توپقا تۇسىندىرەدى.
«پوەزيا مينۋتى» ءادىسى
وقۋشىلار بىرىنەن سوڭ ءبىرى 1 شۋماق ولەڭدى جاتقا ايتادى.
«مەن قاندايمىن؟» ءادىسى
پاراقتاعى بەس ساۋساقتىڭ ءار تارماعىنا وقۋشىنىڭ مىنەز - قۇلقى جازىلىپ، اركىمگە تاراتىلادى. سوڭىندا توپقا وقىلادى نەمەسە وزىنە قالدىرىلادى.
ساۋ بولىڭىزدار!!!
ساباقتاعى سەرگىتۋ ساتتەرى. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ف. رەديدىڭ تاجىريبەلەرى، بەكوننىڭ وي - پىكىرلەرى. ل. پاستەردىڭ تاجىريبەلەرى. تىرشىلىكتىڭ ماڭگىلىك تەورياسى. جەر بەتىندە تىرشىلىكتىڭ پايدا بولۋى تۋرالى ماتەرياليستىك كوزقاراستار.
