InfoHub Logo

ەرتەدە ءبىر شال مەن كەمپىر بولىپتى، ولاردىڭ كۇيەۋگە بەرمەگەن ءۇش قىزى بار ەكەن. ءبىر كۇنى شال كەمپىرگە ايتىپتى: «ءبىز ەندى قارتايدىق، بۇلاردى اسىراي المايمىز، ولاردى تاستاپ كەتەيىك» – دەيدى. قىزداردىڭ ۇشەۋىنە ءۇش شەلەك بەرىپ سۋعا جىبەرەدى. شەلەكتەردىڭ ءتۇبى تەسىك ەكەن، قىزدار كۇن بويىنا شەلەكتى تولتىرا الماي اۋرە بولىپ جۇرەدى. كەشكە جاقىن ۇيگە قايتىپ كەلسە اكە-شەشەسى جوق. سوندا ۇلكەن قىز ايتىپتى:

         — شەشەم مەنى جاقسى كورمەيدى ەكەن، ماعان باسىمدى تارايتىن تاراق تاستاپ كەتكەن جوق، – دەپتى. ەكىنشى قىز ايتىپتى:

         — شەشەم مەنى جاقسى كورمەيدى ەكەن، ماعان اينا قالدىرماعان ەكەن، – دەپ. كىشى قىز ايتادى:

         — اجەم مەنى جاقسى كورمەيدى ەكەن، ماعان نان تاستاپ كەتكەن جوق، – دەپ. ءبىر قىز بارىپ دۋالدى قاراسا، ءۇش نان بار ەكەن. ۇشەۋى ناندى الىپ جەپ، بەتىمەنەن جۇرە بەرەدى.

         بۇل قىزداردىڭ الدىنان ءبىر حان شىعىپتى. حان:

         — قايدا بارا جاتقان قىزدارسىڭدار؟ – دەپ سۇرايدى.

         — ءبىزدى اكە-شەشەمىز تاستاپ كەتتى، ەندى ءوز بەتىمىزبەن كەلە جاتىرمىز، – دەيدى قىزدار. حان:

         — سەندەردىڭ نە ونەرلەرىڭ بار؟ – دەپ   سۇرايدى. ۇلكەن   قىز ايتادى:

         — مەن ات اياعىن كوتەرگەنشە، توبەتەي تىگىپ بولام، – دەپ. ورتانشىسى ايتتى:

         — مەن ات اياعىن باسقانشا، شاپان تىگەمىن، – دەپ. ءۇشىنشى قىز ايتتى:

         — مەن بىرەۋگە قاتىن بولسام باسى التىن، اياعى كۇمىس بالا تابار ەدىم، – دەپ. حان ولاردى ۇيىنە الىپ باردى. حاننىڭ كىشى ايەلى ەكىقابات بولدى. كوپ ۇزاماي ءبىر ۇل بالا تاپتى، بالانىڭ باسى التىن، اياعى كۇمىس بوپ تۋدى. اپالارى كۇندەپ، ورنىنا جاڭا تۋعان ءيتتىڭ كۇشىگىن سالىپ، بالانى سۋعا تاستاپ جىبەردى. قاتىندار حانعا بارىپ:

         — سەنىڭ جاقسى كورەتىن قاتىنىڭ كۇشىك تاپتى، – دەپ ايتتى. حان اشۋلانىپ، قاتىندى كۇشىگىمەن قۇدىققا تاستاڭدار دەپ بۇيرىق ەتتى. قاتىن قۇدىقتىڭ ىشىندە جىلاپ وتىرعاندا ءبىر قارت كەلىپ ايتتى: «ەي، حاننىڭ قاتىنى، جىلاما، شىق قۇدىقتان!» – دەيدى. قاتىن ايتتى: «ناعىپ شىعايىن قۇدىقتان»، – دەدى. سوندا قارت ارقاڭ تاستاپ سۋىرىپ الدى. كۇندە تاماق اكەپ بەرىپ، الگى قاتىندى اسىرادى. بىرنەشە جىل ءوتتى. ءبىر رەت شال كەلىپ ايتتى: «وسى جەردە وتىر، بۇگىن اۋىلدان اسىق ويناۋعا ون بالا كەلەدى، ون بالانىڭ ارتىنان ءبىر بالا كەلەدى، سول بالا سەنىڭ بالاڭ»، – دەدى. ءتۇس بولعاندا اۋىلدان ون بالا كەلدى، ولاردىڭ ارتىنان ءبىر بالا كەلدى. قاتىن تۇرىپ بارىپ، الگى بالانى قۇشاقتاپ، جىلاپ سۇيە باستادى. بالا ايتتى: «سەنىڭ بالاڭنىڭ نە بەلگىسى بار ەدى»، – دەپ. «مەنىڭ بالامنىڭ باسى التىن، اياعى كۇمىس»، – دەدى قاتىن. سۇيدەگەندە بالا باس-اياعىن كورسەتتى. راس، بالانىڭ باسى التىن، اياعى كۇمىس ەكەن. سوندا شال كەلىپ: «ەندى قوش، ساۋ بولىڭدار»، – دەپ، جوق بولىپ كەتتى.

         قاتىن بالاسىن الىپ باياعى حاننىڭ ۇيىنە كەلدى. ەشكىم بۇلاردى تانىمادى. قاتىن وت جاعۋعا جالداندى. بالاسىنا ايتتى: «سەن حاننىڭ قاسىنا بارىپ وتىر»، – دەپ. بالا حاننىڭ قاسىنا بارايىن دەسە، حان ۇرسىپ، قۋىپ جىبەرە بەردى. سوندا مالاي قاتىن ايتتى: «و تاقسىر حان، ول بالا سەنىڭ قاسىڭدا وتىرۋى دۇرىس، نە ءۇشىن دەسەڭ، ول بالا مەنىڭ بالام ەمەس، حاننىڭ بالاسى: باسى التىن، اياعى كۇمىس»، – دەدى. حان سول جەردە بالانىڭ باسىن اشتىرىپ، اياعىن شەشتىرىپ قارادى. بالانىڭ التىن باسىن، كۇمىس اياعىن كوردى. ەسىكتە وتىرعان قاتىن حانعا كەلىپ وتكەن ءىستىڭ ءبارىن باستان-اياق ايتىپ بەردى. حان قاتتى قۋانىپ، ەل-جۇرتىن جيناپ، وتىز كۇن ويىن ىستەپ، قىرىق كۇن تويىن ىستەدى. كىشى ايەلىن قايتادان نەكە قيىپ الىپ، جاۋىزدىق جاساعان ەكى ۇلكەن ايەلىن دارعا اسۋعا بۇيرىق ەتتى. وسىلاي مۇراتىنا جەتتى، – دەيدى.

---