InfoHub Logo

شوڭ مەن شورمان ءتوس قاعىسىپ دوس بولىپتى دەسەدى. ەكەۋىنىڭ اراسىندا سىيلىققا تۇيە دە، بيە دە جۇرەدى. شورمان بايلىعىمەن، بارىمتاشىلىعىمەن ايگىلى بولسا، شوڭ شەشەندىك، تاپقىرلىق، قىزىل تىلىمەن داڭقى شىققان. شورمان ەل-جۇرتىن ءوزى قامشىنىڭ ۇيىرۋىمەن بيلەپ-توستەسە، ەندىگى ۇرپاقتى شەشەندىك دالمارلىقپەن قاراپايىم بۇقارانى اۋزىنا قاراتۋمەن بيلەپ ۇستەمدىك جۇرگىزۋگە مۇستافانى دايىنداعان دەسەدى.

بۇعان وراي ازداعان ءدىني ساۋاتى بار مۇستافا ءوز زامانداستارىنىڭ قاتارىنا اتتىلىعا جول، جاياۋعا ءسوز بەرمەگەن.شورمان ءبالاسىنوزورنىنا سايلايتىنجىلى ەلىنەن تورت-بەس مىرزالارىن ەرتىپ، شوڭدوسىنىڭ ەلىنەەكى كۇيمەمەن اتتاندىرعان. مۇستافا باستاعان ءبىر توپ وڭشەڭ ولەڭشى-دومبىراشى، سەرى جىگىتتەر شوڭنىڭەسىگىنىڭ الدىنا كەلىپ-اق قالادى. ارينە، شورماننىڭ بۇل جىگىتتەردى ەكى-ۇشكۇنگەقوناققا جىبەرۋى — دوسى شوڭنىڭ ىقىلاسىن تانۋ بولسا، ەكىنشى، بالاسىنىڭ ەل ۇستار الدىندا شوڭنىڭ شەشەندىك ۇتىمدى سوزدەرىنەن عيبرات السىندەگەن ماقساتى ەدى.

قوناقتاردىشوڭنىڭ قوناق كۇتەتىن جىگىتتەرى قارسى الىپ، اق وتاۋعا ورنالاستىرىپ جايعاستىرادى. قوناق اسىنا ەكى بيەنى تەل ەمگەن قۇلىن سويادى. جاس قىز-كەلىنشەكتەرىنە بالاۋسا توقتى سىباعا بولادى. قازاقتىڭ مادەني ادەت-عۇرپىمەن التىباقان تىگىلىپ، بۇكىل ەلدىڭ جاستارى ءۇش كۇن، ءۇش ءتۇن ءماجىلىس قۇرادى. اقىندار ولەڭ ايتادى، شەشەندەر ءسوز سايىسىنا تۇسەدى، ءتىپتى كىشىگىرىم كۇرەس تە ۇيىمداستىرىلعان دەسەدى. قىزىق دۋمان كوڭىلدى وتەدى. وكىنىشكە وراي، ءۇش-تورت كۇنگە سوزىلعان ماجىلىستە مۇستافانىڭ ەشكىمگە سوزدەن دەس بەرمەۋى كوڭىلدە كۇدىك قالدىرعان ەدى.

ءتورتىنشى كۇنى جىگىتتەر ەلىنە ورالاردا شوڭ مۇستافانىڭ ارىسىنا اق ىنگەن بايلايدى. مۇستافا «اتتىڭ جەلىسىنە ەرە المايدى عوي» دەپ رەنىش بىلدىرگەنىنە قاراماي شورماننىڭ «شۇبارى» جەلسە جەلەدى، شاپسا جەلىسىن ۇلعايتا تۇسەدى دەپ ەرىكسىز بايلاتقىزعان. پاۋەسكەگە مىنەر الدىندا: «مىن ءبىر حاتتى اكەڭە بەرشى، شىراعىم»، — دەپ ۇسىنعان ەكى تۇمارشا بۇكتەلگەن قاعازدى مۇستافا قالتاسىنا سالا سالعان-دى.

ورالعان بالاسىنىڭ الدىنان شىعىپ، دوسى شوڭنىڭ قالاي قارسى العانىن بىلگەنشە اسىعادى شورمان. ءدام-تۇز جاعىنان ەشبىر كەمشىلىك جوقتىعىن ارىستاعى اق ىنگەن-اق ايتىپ تۇر.

سوندا:

— ال، بالام، كىم نە سويلەدى؟ نەندەي ۇلگى ءسوز ۇقتىڭ؟ — دەگەن ساۋالعا مۇستافا:

— اكە، ءۇش كۇنگە ءوزىم جەتىم. سويلەۋشىلەر بولعان جوق، اۋزىما قارادى دا وتىردى، — دەيدى، — ايتپاقشى، ۇمىتىپ بارادى ەكەم عوي، مىنا ءبىر حات بەرگەن ەدى، — دەپ باياعى تۇمارشا قاعازدى ۇسىنعان. شورمان وقىسا:

«اقىلى مۇنىڭ كوپ ەكەن،
اقىلىنىڭ ۇشى-قيىرى جوق ەكەن.
ءبىراق، ءبىراق اقىلىنا
ايعىر سالعان جوق ەكەن»، —

دەپ جازىپتى شوڭ. سوندا شورمان سانىن ءبىر-اق سوقتى دەسەدى.

— ويباي، بالام، ... بەت الدى ەشبىر سوزگە قوناق بەرمەي لاعا بەرگەنسىڭ عوي. ەلدەن ەر، ەردەن ەر اسپايدى. ەل بولعان سوڭ ءار  ەلدىڭ ءوز شەشەنى، ءوز اقىنى، ءوز باتىرى، ءوز پالۋانى بولادى عوي. اپەرباقاندىعىڭدى ايگىلەپ كەلگەن ەكەنسىڭ عوي، — دەپ وكىنىش ايتىپتى.

---