InfoHub Logo

سىرىمنىڭ اكەسى دات ءتاۋىر ايەلگە ۇيلەنەدى. ودان سىرىم تۋادى. ەلدىڭ اقساقالدارى: «سەنىڭ اتىڭ ءبىر قويا سالعان ات ەدى-اۋ، ەسىمىڭە نەسىبەڭ ساي ەمەس»، — دەپ، داتتى كەلەكە ەتىپ جۇرەدى. سىرىم جيىرما ەكى جاسقا تولعاندا، بايباقتى دەگەن ەلدى ارالايدى. سوندا اعايىندارى قاۋمالاپ نۇرالى حاننىڭ ەسىم اتتى بالاسى اقمونشاق دەگەن اتىن لاۋعا دەپ العانىن، ەكى جىلدان بەرى قايتارماعانىن ايتادى. سۇراي بارسا:

— قۇلاققا قۇلاق، تۇياققا تۇياق ال دا، ءبىتىس، — دەيدى. سىرىمعا ەل-جۇرتى: «سول اقمونشاقتى سۇراپ نۇرالى حانعا بار. اقمونشاق كۇللى بايباقتىنىڭ اتىن شىعارعان ات ەدى»، — دەيدى.

«ول يت بەرسە — جاقسى، بەرمەسە، تەگىن قايتپاسپىن»، — دەپ، سىرىم اتتانىپ، نۇرالى حاننىڭ ۇيىنە تۇسەدى. حان ءجون سۇرايدى.

— ءسىزدىڭ بالاڭىز ەسىم مەنىڭ اعايىندارىمنىڭ اقمونشاق دەگەن اتىن العان ەكەن. سول اتتىڭ سۇيەگى بولسا دا الىپ قايتايىن دەپ كەلىپ ەدىم، — دەيدى. نۇرالى حان ەسىمدى شاقىرتىپ الادى:

— مىنا سىرىم اتىن سۇراي كەلىپتى، قايتار!

— سىرىمعا ات كەرەك بولسا، قۇلاققا قۇلاق، تۇياققا تۇياق السىن دا، ءبىتسىن.

سىرىم ۇشىپ تۇرەگەلىپ:

— مەنىڭ دە ەستيتىنىم وسى ما ەدى! — دەپ، ەسىمگە تۇرا ۇمتىلادى، نۇرالى حان ارا ءتۇسىپ، بالاسىنا:

— ەي، ەسىم، سەن ءتۇسىن. بۇل سىرىمنىڭ ۇلكەن اكەسى شولان باتىردى ءبىزدىڭ تورەلەر قىلىشتاپ ولتىرگەن. بۇل سوعىسقالى كەلىپ ءجۇر ەكەن. اتىن بەر! — دەيدى. ەسىم كەلىسپەيدى.

سىرىم اتتانىپ كەتەدى. نۇرالى حان ونىڭ ارتىنان قۋعىنشى جىبەرىپ:

— كەلىپ ۇيگە قوناق بولسىن، اتىن السىن، — دەيدى.

— اتاڭا نالەت حان، ءبىر تاي ءۇشىن ەسىگىڭە بارىپ ەكى ەڭكەيسەم-اۋ! — دەپ، سىرىم قاھارلانادى.

— ايتىپ بار، قوناق بولار كۇنىمدى ءوزىم حابارلايمىن!

سىرىم اعايىندارىنا كەلىپ: «اتتى اكەلىپ بەرسە، الىڭدار، اكەلىپ بەرمەسە، ەندى اتتى سۇراماڭدار»، — دەپتى.

وسى وقيعادان كەيىن سىرىم جەلماياعا ءمىنىپ، نۇرالى حاندى شابامىن دەپ سارىارقانىڭ قازاعىنان كومەك سۇراي شىعادى. ءسويتىپ جۇرگەندە، قاريالار: «وسىنىڭ قولىنان بىردەمە كەلە مە، كەلمەي مە؟ باقاي سىنشىنىڭ الدىنا اپارىپ، سىنىنان وتكىزەيىك»، — دەيدى اقىلداسىپ. باقاي سىنشىمەن سىرىم ەكەۋى كەزدەسەدى. باقاي سىنشى:

— ەي، سىرىم، جوقتان بار بولدىڭ،
ايىردان نار بولدىڭ.
قامقا تون توزدى،
اتادان ۇل وزدى.
انادان قىز وزدى،
بوزدان بۋرىل وزدى.
سەن وسىعان جاۋاپ بەرشى؟ — دەيدى.

— ەي، باقاي اتا!
جوقتان بار بولسام، قۇدايدىڭ قۇدىرەتى شىعار.
ايىردان نار بولسام، اتام ۇلەك بولعان شىعار،
قامقا تون توزسا، كيۋى سالاق بولعان شىعار.
انادان قىز وزسا، شىركىندىگى بولار،
اتادان ۇل وزسا، ەركىندىگى بولار، —

دەيدى. باقاي سىنشى:

— ەي، سىرىم، اكەڭ دات وجار ەدى. شەشەڭ قايراتتى دا قاراتورى، — دەيدى. — كۇندىز كەلگەن جيىرما كىسىنى، تۇندە كەلگەن جيىرما كىسىنى قوناق قىلىپ اتتاندىرۋشى ەدى.

— ەي، باقاي اتا، اكەم دات تەنتەك بولسا، بولعان شىعار. شەشەم كۇندىز جيىرما كىسىنى، تۇندە كەلگەن جيىرما كىسىنى قوناق قىلىپ اتتاندىرسا، قىرىقتىڭ ءبىرى قىدىر دەگەن، وندا مەن قىدىردان جارالعان بولارمىن.

— ءوزىن-وزى ەزگەن يت،
وزەن بويىن كەزگەن يت.
ءوزى بولعان جىگىتتىڭ
ءتۇپ اتاسىن قازعان — يت، —

دەيدى سىرىم. باقاي سىنشى سوزدەن جەڭىلىپ، سىرىمعا ات مىنگىزىپ، شاپان كيگىزىپ، قوناق ەتىپ اتتاندىرعان ەكەن.

---