سوزمەرگەن تانىمدىق ويىنى
«سوزمەرگەن» تانىمدىق ويىنى
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتىن، ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ، سويلەۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ. ءوز انا ءتىلىن ءبىلىپ، وزگە تىلدەردى قۇرمەتتەۋگە شاقىرۋ. وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، انا ءتىلىن سۇيۋگە، بىلىمدەرىن كورسەتە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا
ويىن بارىسى:
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى: – قىمباتتى ۇستازدار مەن وقۋشىلار! «تىلدەر كۇنىنە» ارنالعان 6-8 «ا» سىنىپتارى اراسىندا وتكەلى وتىرعان «سوزمەرگەن» تانىمدىق ويىنىنا قوش كەلدىڭىزدەر!
«سوزمەرگەن» سايىسى باستالادى،
بىلگىرلەردى جۇرتشىلىق قارسى الادى.
كوشباسشىسى تىلدەردىڭ – قازاق ءتىلى،
تاعى باسقا تىلدەرمەن دوستاسايىق! – دەي وتىرىپ، ورتاعا سايىسكەرلەرىمىزدى شاقىرايىق.
6 «ا» سىنىپ وقۋشىسى
7 «ا» سىنىپ وقۋشىسى
8 «ا» سىنىپ وقۋشىسى
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى: --- سايىسكەرلەرىمىزدىڭ ءبىلىمىن، زەرەكتىكتەرىن بايقاپ، باعالايتىن ءادىلقازىلار القاسىمەن تانىس بولىڭىزدار.
وقۋ ءىسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى – ازامات مۇسا ۇلى
تاربيە ءىسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى – ميلانا شاباي قىزى
اعىلشىن ءتىلى ءپانى ءمۇعالىمى – سايا نۋريددين قىزى
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى – ءلاززات ەسەن قىزى
بۇگىنگى «سوزمەرگەن» تانىمدىق ويىنى 5 بولىمنەن تۇرادى، ولار:
1. «زىمىران سۇراقتار»
2. تاپقىر بولساڭ، تاۋىپ كور
3. ويلى بولساڭ، وزىپ كور
4. كىم جۇيرىك؟
5. ءسوز ويلا، تەز ويلا
ويىنىمىزدىڭ ءبىرىنشى ءبولىمى - «زىمىران سۇراقتار». بۇل بولىمدە قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى پانىنەن جانە لوگيكالىق سۇراقتار بەرىلگەن. وسى سۇراقتارعا تەز، ءارى شاپشاڭ جاۋاپ بەرۋ كەرەك. بارلىعى -15 سۇراق
1. سويلەۋ تىلىندە دىبىستاۋ مۇشەلەرى ارقىلى ايتىلىپ، ەستىلەتىن تىلدىك قۇبىلىستى نە دەپ اتايمىز؟ (دىبىس)
2. قازاق ءتىلى قاي تىلدەر توبىنا جاتادى؟ (تۇركى)
3. قازاق ءداستۇرى بويىنشا تۋرا ايتۋعا تىيىم سالىنعاندىقتان، بۇرمالاپ اتالعان سوزدەردى نە دەيمىز ؟ (تابۋ)
4. ەڭ ءتاتتى، ەڭ اششى نە؟ (ءتىل)
5. جۋان جانە جىڭىشكە سوزدەرگە جالعانا بەرەتىن قاي جۇرناق؟ (حانا)
6. “ادەبيەت” ءسوزى قاي تىلدەن ەنگەن؟ (اراب)
7. قۇراندا نەشە سۇرە بار؟ (114)
8. قاي شىعارمادان، كىم؟ “ءبىراق امال نەشىك، سەن قىزىلشاقا بولىپ، جورگەكتە جاتقاندا سونداعى اقىماقتىعىڭدى پايدالانىپ، اكە-شەشەڭ نەمەسە شىلدەحاناعا كەلىپ، دۋىلداپ وتىرعان باسقا بىرەۋ سولاي اتاپ جىبەرگەن. ” («مەنىڭ اتىم قوجا»، قوجا)
9. شوقان ءۋاليحانوۆتىڭ شىن اتى كىم؟ (مۇحامەدقانافيا)
10. وتىرارعا وپاسىزدىق جاساعان كىم؟ (قاراشوقى)
1. “سەلت ەتكىزەر ” دەگەنىمىز نە؟ (ناۋرىز مەيرامىندا جاستاردىڭ بىر-بىرىنە سىيلايتىن توسىن سىيلارى)
2. بال دا، ۋ دا تاماتىن نە؟ (ءتىل)
3. “شالعا” قاراعاندا “بالادا” نە كوپ؟ (بۋىن، ءارىپ)
4. كىم قارتايمايدى؟ (اناسى بار ادامدار)
5. كىمنىڭ اياعىنا سۋ جۇقپاس؟ (سۋاياققا)
ەكىنشى ءبولىم – «تاپقىر بولساڭ، تاۋىپ كور »
ءۇشىنشى ءبولىم – «ويلى بولساڭ، وزىپ كور »
شارتى: كۇندەلىكتى ومىردە قولدانىلىپ جۇرگەن تىيىم سوزدەردى ايتۋ
ءتورتىنشى ءبولىم – «كىم جۇيرىك؟ »
شارتى: جۇمباقتىڭ جاۋابىن تاۋىپ، ورىس جانە اعىلشىن تىلدەرىنە اۋدارۋ قاجەت.
1. كوزگە كورىنبەيدى، جۇتساڭ بىلىنبەيدى. (اۋا – ۆوزدۋح)
2. ءبىر ۇيگە كوزسىز بوپ كىرەسىڭ،
بۇل ۇيدەن كورەگەن بوپ شىعاسىڭ (مەكتەپ – شكولا - )
3. كوتەرىلىپ تەڭىزدەن
اسپانعا بيىك بارامىن.
بيىكتەپ قايتا تۇسكەندە
ءوڭى كىرەر دالانىڭ (جاڭبىر – دوجد - )
4. كوك كويلەكتى جەڭەشەم كولبەڭ-كولبەڭ ەتەدى، جەر تۇبىنە جەتەدى. (ءتۇتىن-دىم- )
5. ءبىر زات بار دۇنيەدە قۇشاعى كەڭ،
ۇشقان قۇس، جۇگىرگەن اڭ بارىنە تەڭ.
ادامزات، جان-جانۋار اراسىندا
ماڭگىلىك ءوسىپ-ونىپ ءومىر سۇرگەن.
(جەر-زەمليا- )
6. بالدان ءتاتتى نە؟
(تىل-يازىك - )
7. ءبىر اربا كەلىنشەك،
ءاربىر كەلىنشەكتىڭ باسىندا ءبىر-بىر تۇيىنشەك
(سىرىڭكە – سپيچكي - )
بەسىنشى ءبولىم – «ءسوز ويلا، تەز ويلا»
شارتى: ۇياشىقتاردى تاڭداپ، شىققان سوزدەردەن ماقال-ماتەل قۇراڭدار.
1 ۇياشىق «ءبىلىم»
2 ۇياشىق «كىتاپ»
3 ۇياشىق «ءسوز»
4 ۇياشىق «جەر، ەل»
5 ۇياشىق «دوس»
6 ۇياشىق «توسىن سىي»، ياعني سايىسكەرگە 10 ۇپاي سىيعا تارتىلادى.
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى:
كوپ ۇلتتى قازاقستاندا
جۇزدەن استا تىلدەر بار.
مارتەبەلى، ماڭىزدى
قازاق ءتىلىن تانىپ ال!
انا ءتىلىڭ – ارىڭ بۇل،
ۇياتىڭ بوپ تۇر بەتتە.
وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل،
ءوز ءتىلىڭدى قۇرمەتتە! – دەي كەلە بۇگىنگى «سوزمەرگەن» تانىمدىق ويىنىن جابىق دەپ جاريالايمىز. كەلەسى كەزدەسكەنشە!
ويىن سوڭىندا جەڭىمپاز انىقتالىپ، «سوزمەرگەن» اتاعى بەرىلىپ ماراپاتتالادى.
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتىن، ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ، سويلەۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ. ءوز انا ءتىلىن ءبىلىپ، وزگە تىلدەردى قۇرمەتتەۋگە شاقىرۋ. وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، انا ءتىلىن سۇيۋگە، بىلىمدەرىن كورسەتە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا
ويىن بارىسى:
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى: – قىمباتتى ۇستازدار مەن وقۋشىلار! «تىلدەر كۇنىنە» ارنالعان 6-8 «ا» سىنىپتارى اراسىندا وتكەلى وتىرعان «سوزمەرگەن» تانىمدىق ويىنىنا قوش كەلدىڭىزدەر!
«سوزمەرگەن» سايىسى باستالادى،
بىلگىرلەردى جۇرتشىلىق قارسى الادى.
كوشباسشىسى تىلدەردىڭ – قازاق ءتىلى،
تاعى باسقا تىلدەرمەن دوستاسايىق! – دەي وتىرىپ، ورتاعا سايىسكەرلەرىمىزدى شاقىرايىق.
6 «ا» سىنىپ وقۋشىسى
7 «ا» سىنىپ وقۋشىسى
8 «ا» سىنىپ وقۋشىسى
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى: --- سايىسكەرلەرىمىزدىڭ ءبىلىمىن، زەرەكتىكتەرىن بايقاپ، باعالايتىن ءادىلقازىلار القاسىمەن تانىس بولىڭىزدار.
وقۋ ءىسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى – ازامات مۇسا ۇلى
تاربيە ءىسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى – ميلانا شاباي قىزى
اعىلشىن ءتىلى ءپانى ءمۇعالىمى – سايا نۋريددين قىزى
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى – ءلاززات ەسەن قىزى
بۇگىنگى «سوزمەرگەن» تانىمدىق ويىنى 5 بولىمنەن تۇرادى، ولار:
1. «زىمىران سۇراقتار»
2. تاپقىر بولساڭ، تاۋىپ كور
3. ويلى بولساڭ، وزىپ كور
4. كىم جۇيرىك؟
5. ءسوز ويلا، تەز ويلا
ويىنىمىزدىڭ ءبىرىنشى ءبولىمى - «زىمىران سۇراقتار». بۇل بولىمدە قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى پانىنەن جانە لوگيكالىق سۇراقتار بەرىلگەن. وسى سۇراقتارعا تەز، ءارى شاپشاڭ جاۋاپ بەرۋ كەرەك. بارلىعى -15 سۇراق
1. سويلەۋ تىلىندە دىبىستاۋ مۇشەلەرى ارقىلى ايتىلىپ، ەستىلەتىن تىلدىك قۇبىلىستى نە دەپ اتايمىز؟ (دىبىس)
2. قازاق ءتىلى قاي تىلدەر توبىنا جاتادى؟ (تۇركى)
3. قازاق ءداستۇرى بويىنشا تۋرا ايتۋعا تىيىم سالىنعاندىقتان، بۇرمالاپ اتالعان سوزدەردى نە دەيمىز ؟ (تابۋ)
4. ەڭ ءتاتتى، ەڭ اششى نە؟ (ءتىل)
5. جۋان جانە جىڭىشكە سوزدەرگە جالعانا بەرەتىن قاي جۇرناق؟ (حانا)
6. “ادەبيەت” ءسوزى قاي تىلدەن ەنگەن؟ (اراب)
7. قۇراندا نەشە سۇرە بار؟ (114)
8. قاي شىعارمادان، كىم؟ “ءبىراق امال نەشىك، سەن قىزىلشاقا بولىپ، جورگەكتە جاتقاندا سونداعى اقىماقتىعىڭدى پايدالانىپ، اكە-شەشەڭ نەمەسە شىلدەحاناعا كەلىپ، دۋىلداپ وتىرعان باسقا بىرەۋ سولاي اتاپ جىبەرگەن. ” («مەنىڭ اتىم قوجا»، قوجا)
9. شوقان ءۋاليحانوۆتىڭ شىن اتى كىم؟ (مۇحامەدقانافيا)
10. وتىرارعا وپاسىزدىق جاساعان كىم؟ (قاراشوقى)
1. “سەلت ەتكىزەر ” دەگەنىمىز نە؟ (ناۋرىز مەيرامىندا جاستاردىڭ بىر-بىرىنە سىيلايتىن توسىن سىيلارى)
2. بال دا، ۋ دا تاماتىن نە؟ (ءتىل)
3. “شالعا” قاراعاندا “بالادا” نە كوپ؟ (بۋىن، ءارىپ)
4. كىم قارتايمايدى؟ (اناسى بار ادامدار)
5. كىمنىڭ اياعىنا سۋ جۇقپاس؟ (سۋاياققا)
ەكىنشى ءبولىم – «تاپقىر بولساڭ، تاۋىپ كور »
ءۇشىنشى ءبولىم – «ويلى بولساڭ، وزىپ كور »
شارتى: كۇندەلىكتى ومىردە قولدانىلىپ جۇرگەن تىيىم سوزدەردى ايتۋ
ءتورتىنشى ءبولىم – «كىم جۇيرىك؟ »
شارتى: جۇمباقتىڭ جاۋابىن تاۋىپ، ورىس جانە اعىلشىن تىلدەرىنە اۋدارۋ قاجەت.
1. كوزگە كورىنبەيدى، جۇتساڭ بىلىنبەيدى. (اۋا – ۆوزدۋح)
2. ءبىر ۇيگە كوزسىز بوپ كىرەسىڭ،
بۇل ۇيدەن كورەگەن بوپ شىعاسىڭ (مەكتەپ – شكولا - )
3. كوتەرىلىپ تەڭىزدەن
اسپانعا بيىك بارامىن.
بيىكتەپ قايتا تۇسكەندە
ءوڭى كىرەر دالانىڭ (جاڭبىر – دوجد - )
4. كوك كويلەكتى جەڭەشەم كولبەڭ-كولبەڭ ەتەدى، جەر تۇبىنە جەتەدى. (ءتۇتىن-دىم- )
5. ءبىر زات بار دۇنيەدە قۇشاعى كەڭ،
ۇشقان قۇس، جۇگىرگەن اڭ بارىنە تەڭ.
ادامزات، جان-جانۋار اراسىندا
ماڭگىلىك ءوسىپ-ونىپ ءومىر سۇرگەن.
(جەر-زەمليا- )
6. بالدان ءتاتتى نە؟
(تىل-يازىك - )
7. ءبىر اربا كەلىنشەك،
ءاربىر كەلىنشەكتىڭ باسىندا ءبىر-بىر تۇيىنشەك
(سىرىڭكە – سپيچكي - )
بەسىنشى ءبولىم – «ءسوز ويلا، تەز ويلا»
شارتى: ۇياشىقتاردى تاڭداپ، شىققان سوزدەردەن ماقال-ماتەل قۇراڭدار.
1 ۇياشىق «ءبىلىم»
2 ۇياشىق «كىتاپ»
3 ۇياشىق «ءسوز»
4 ۇياشىق «جەر، ەل»
5 ۇياشىق «دوس»
6 ۇياشىق «توسىن سىي»، ياعني سايىسكەرگە 10 ۇپاي سىيعا تارتىلادى.
ءمۇعالىمنىڭ ءسوزى:
كوپ ۇلتتى قازاقستاندا
جۇزدەن استا تىلدەر بار.
مارتەبەلى، ماڭىزدى
قازاق ءتىلىن تانىپ ال!
انا ءتىلىڭ – ارىڭ بۇل،
ۇياتىڭ بوپ تۇر بەتتە.
وزگە ءتىلدىڭ ءبارىن ءبىل،
ءوز ءتىلىڭدى قۇرمەتتە! – دەي كەلە بۇگىنگى «سوزمەرگەن» تانىمدىق ويىنىن جابىق دەپ جاريالايمىز. كەلەسى كەزدەسكەنشە!
ويىن سوڭىندا جەڭىمپاز انىقتالىپ، «سوزمەرگەن» اتاعى بەرىلىپ ماراپاتتالادى.
You Might Also Like
