ءسۇيىنباي ارون ۇلى، جاقسى مەن جامان ادامنىڭ قاسيەتتەرى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ءسۇيىنباي ارون ۇلى. «جاقسى مەن جامان ادامنىڭ قاسيەتتەرى»
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىك: وقۋشىلاردى ءسۇيىنباي ارون ۇلى تۋرالى تانىستىرا وتىرىپ، ولەڭنىڭ مازمۇنىن مەڭگەرتۋ، ولەڭنىڭ يدەياسى مەن تاقىرىبىن ءتۇسىندىرۋ؛
ءا) دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ ءوز ويىن اشىق بىلدىرۋگە، پىكىرىن قورعاي بىلۋگە، شىعارماشىلىق ىزدەنىسىن ارتتىرۋعا داعدىلاندىرۋ، تۇلعالىق قاسيەتتەرى قالىپتاسقان ونەگەلى جەكە تۇلعا قالىپتاستىرۋ؛
ب) تاربيەلىك: ولەڭدى نەگىزگە الا وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ بويىنا جاقسى قاسيەتتەردى قالىپتاستىرۋعا، جامان قاسيەتتەردەن الشاق بولۋعا، جاقسى مەن جامان قاسيەتتەردى اجىراتا بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ، مانەرلەپ وقۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: اقىننىڭ پورترەتى، ينتەراكتيۆتى تاقتا، كەسپە قاعازدار.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ:
1) وقۋشىلارمەن امانداسۋ؛
2) وقۋشى زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ؛
ءىى. وتكەن ساباقتى ەسكە ءتۇسىرۋ:
- قاي اقىننىڭ، قانداي شىعارماسىن بىلەمىز؟
ءىىى. جاڭا ساباق.
ينتەراكتيۆتى تاقتا بويىنشا جاقسى مەن جامان قاسيەتتەردى كورسەتۋ.
وي تولعاۋ. وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتادى. سوندا بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى:
فليپچارت №2
(ينتەراكتيۆتى تاقتاعا جاڭا تاقىرىپ جازىلادى) ادامنىڭ جاقسى جانە جامان قاسيەتتەرى.
ماقسات ايتىلادى: ولەڭدى تالدايمىز، اۆتور تۋرالى مالىمەت الامىز.
وقۋشىلار ەكى توپقا بولىنەدى. سپيكەر سايلانادى.
ءار توپتىڭ وقۋشىلارى ادامنىڭ جاقسى جانە جامان قاسيەتتەرى تۋرالى قاعازعا جازادى.
(3 ءسوز جاقسى، 3 ءسوز جامان قاسيەتكە قاتىستى جازىلادى)
ءار توپ ءوز ويلارىن ايتىپ، ءبىر ءتۇيىن شىعارادى.
1. وقۋلىقتارىن اشقىزىپ، ولەڭدى مانەرلەپ وقۋ. وقىپ وتىرىپ، «ءتۇرتىپ الۋ» ستراتەگياسى بويىنشا وزدەرىنە تانىس ەمەس سوزدەردى قارىنداشپەن بەلگىلەپ وتىرادى. تاقتاعا تۇسىنىكسىز سوزدەر ايتىلىپ، سوزدىك جازىلادى:
اممە – تۇگەل، بارلىق، كۇللى
پارقى – باعاسى
ۇڭعى – بالتانىڭ ساپ سالاتىن جەرى
- اقىن بۇل ولەڭىندە ادام بويىنداعى مىنەز قۇلىقتارعا ۇڭىلەدى. جاقسى جاماندىقتىڭ قوعام تىرشىلىگىنەن جانە جەكە ادامنىڭ ءومىر اعىمىنداعى ءىس - ارەكەتىنەن تۋىپ وتىرعانىن انىق ايتادى. ول ءومىردىڭ باستى تۇتقاسى – ادامنىڭ ادامعا جاقسىلىق جاساۋى دەپ تۇسىنەدى. «الىستى جاقىن ەتەر، ەلىمنىڭ اعاسىنداي» جاقسىلار جارىق دۇنيەگە ىزگىلىك ءۇشىن كەلەدى دەگەن وي تۇسەدى. جاقسىلىق پەن جاماندىقتى سالىستىرا وتىرىپ، جاقسى ءىستىڭ ارتىقشىلىعىن كوپكە اكەلەر پايداسىن اتاۋمەن بىرگە، جامان ءىستىڭ ەندى جاماندىققا ۇرىندىراتىنىن، زياندى ەكەنىن كورسەتەدى. بۇل ارقىلى ادام بالاسى قاي جاعىنان الىپ قاراسا دا، تازا، ادال، ار يەسى بولۋ كەرەك دەگەن قورىتىندىعا كەلەدى (وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتادى).
2. ولەڭنىڭ ۇيقاسىن تابۋ. كوركەمدەگىش قۇرالداردى تابۋ:
تەڭەۋ – ەل - جۇرتىنىڭ قاماسىنداي، اممە جۇرتتىڭ اناسىنداي (ەرەجەسىن ايتقىزۋ)
قورىتىندىلاي كەلە وسى ولەڭدە اقىن نە ايتقىسى كەلدى؟ سەندەرگە قانداي اسەر ەتتى؟
«بولجاۋ» ستراتەگياسى بويىنشا وقۋشىلارعا سۇراقتار قويىلادى.
سۇراقتار ينتەراكتيۆتى تاقتاعا جازىلادى.
سۇراقتار. وقۋشىلاردىڭ جاۋابى.
قالاي ويلايسىڭدار، وسى ولەڭنىڭ
اۆتورى كىم؟
قاي زاماندا ءومىر سۇرگەن اقىن؟
اۆتور قانداي ادام؟
دۇرىس ايتاسىڭدار، بالالار، بۇل ولەڭنىڭ اۆتورى:
فليپچارت № 3
سلايد كورسەتىلەدى
ءسۇيىنباي ارون ۇلى
ءسۇيىنباي – ءحىح عاسىرداعى جەتىسۋدىڭ ءىرى اقىنى. ول ادىلەتسىزدىككە جانى قاس، شىندىقتى بەتكە ايتا الاتىن باتىل، حالىقتى تىلىمەن قورعاعان وتكىر سىنشى. ايتىسكەرلىگىمەن كورىنگەن ازامات اقىن. ءسۇيىنباي 1898 جىلى قايتىس بولدى. ءبىراق اقىننىڭ ۇلگىلى، ونەگەلى شىعارمالارى بۇگىنگى كۇنگە دەيىن جاس ۇرپاقتاردى تاربيەلەپ، دۇرىس جولعا باعىتتايدى.
3. توپپەن جۇمىس ورىنداۋ. سۋرەت سالۋ، ولەڭ شىعارۋ.
ءى - توپ تاپسىرماسى: «جانىڭدا ءجۇر جاقسى ادام».
ءىى - توپ تاپسىرماسى: «جيرەن جامان ادەتتەن».
وقۋشىلار جۇمىستارىن قورعايدى، قورىتىندى شىعارادى. سپيكەرلەر توپتاردى باعالايدى.
ءىV. ساباقتى قورىتۋ.
V. وقۋشىلاردى باعالاۋ.
Vءى. ۇيگە تاپسىرما: «جاقسىلىق پەن جاماندىق» تاقىرىبىنا شىعارما جازۋ.
استانا قالاسى، №53 مەكتەپ - ليسەيىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەت ءپانى ءمۇعالىمى
تۋسۋپبەكوۆا ساۋلە ايتبەكوۆنا
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىك: وقۋشىلاردى ءسۇيىنباي ارون ۇلى تۋرالى تانىستىرا وتىرىپ، ولەڭنىڭ مازمۇنىن مەڭگەرتۋ، ولەڭنىڭ يدەياسى مەن تاقىرىبىن ءتۇسىندىرۋ؛
ءا) دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ ءوز ويىن اشىق بىلدىرۋگە، پىكىرىن قورعاي بىلۋگە، شىعارماشىلىق ىزدەنىسىن ارتتىرۋعا داعدىلاندىرۋ، تۇلعالىق قاسيەتتەرى قالىپتاسقان ونەگەلى جەكە تۇلعا قالىپتاستىرۋ؛
ب) تاربيەلىك: ولەڭدى نەگىزگە الا وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ بويىنا جاقسى قاسيەتتەردى قالىپتاستىرۋعا، جامان قاسيەتتەردەن الشاق بولۋعا، جاقسى مەن جامان قاسيەتتەردى اجىراتا بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ، مانەرلەپ وقۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: اقىننىڭ پورترەتى، ينتەراكتيۆتى تاقتا، كەسپە قاعازدار.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ:
1) وقۋشىلارمەن امانداسۋ؛
2) وقۋشى زەيىنىن ساباققا اۋدارۋ؛
ءىى. وتكەن ساباقتى ەسكە ءتۇسىرۋ:
- قاي اقىننىڭ، قانداي شىعارماسىن بىلەمىز؟
ءىىى. جاڭا ساباق.
ينتەراكتيۆتى تاقتا بويىنشا جاقسى مەن جامان قاسيەتتەردى كورسەتۋ.
وي تولعاۋ. وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتادى. سوندا بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى:
فليپچارت №2
(ينتەراكتيۆتى تاقتاعا جاڭا تاقىرىپ جازىلادى) ادامنىڭ جاقسى جانە جامان قاسيەتتەرى.
ماقسات ايتىلادى: ولەڭدى تالدايمىز، اۆتور تۋرالى مالىمەت الامىز.
وقۋشىلار ەكى توپقا بولىنەدى. سپيكەر سايلانادى.
ءار توپتىڭ وقۋشىلارى ادامنىڭ جاقسى جانە جامان قاسيەتتەرى تۋرالى قاعازعا جازادى.
(3 ءسوز جاقسى، 3 ءسوز جامان قاسيەتكە قاتىستى جازىلادى)
ءار توپ ءوز ويلارىن ايتىپ، ءبىر ءتۇيىن شىعارادى.
1. وقۋلىقتارىن اشقىزىپ، ولەڭدى مانەرلەپ وقۋ. وقىپ وتىرىپ، «ءتۇرتىپ الۋ» ستراتەگياسى بويىنشا وزدەرىنە تانىس ەمەس سوزدەردى قارىنداشپەن بەلگىلەپ وتىرادى. تاقتاعا تۇسىنىكسىز سوزدەر ايتىلىپ، سوزدىك جازىلادى:
اممە – تۇگەل، بارلىق، كۇللى
پارقى – باعاسى
ۇڭعى – بالتانىڭ ساپ سالاتىن جەرى
- اقىن بۇل ولەڭىندە ادام بويىنداعى مىنەز قۇلىقتارعا ۇڭىلەدى. جاقسى جاماندىقتىڭ قوعام تىرشىلىگىنەن جانە جەكە ادامنىڭ ءومىر اعىمىنداعى ءىس - ارەكەتىنەن تۋىپ وتىرعانىن انىق ايتادى. ول ءومىردىڭ باستى تۇتقاسى – ادامنىڭ ادامعا جاقسىلىق جاساۋى دەپ تۇسىنەدى. «الىستى جاقىن ەتەر، ەلىمنىڭ اعاسىنداي» جاقسىلار جارىق دۇنيەگە ىزگىلىك ءۇشىن كەلەدى دەگەن وي تۇسەدى. جاقسىلىق پەن جاماندىقتى سالىستىرا وتىرىپ، جاقسى ءىستىڭ ارتىقشىلىعىن كوپكە اكەلەر پايداسىن اتاۋمەن بىرگە، جامان ءىستىڭ ەندى جاماندىققا ۇرىندىراتىنىن، زياندى ەكەنىن كورسەتەدى. بۇل ارقىلى ادام بالاسى قاي جاعىنان الىپ قاراسا دا، تازا، ادال، ار يەسى بولۋ كەرەك دەگەن قورىتىندىعا كەلەدى (وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتادى).
2. ولەڭنىڭ ۇيقاسىن تابۋ. كوركەمدەگىش قۇرالداردى تابۋ:
تەڭەۋ – ەل - جۇرتىنىڭ قاماسىنداي، اممە جۇرتتىڭ اناسىنداي (ەرەجەسىن ايتقىزۋ)
قورىتىندىلاي كەلە وسى ولەڭدە اقىن نە ايتقىسى كەلدى؟ سەندەرگە قانداي اسەر ەتتى؟
«بولجاۋ» ستراتەگياسى بويىنشا وقۋشىلارعا سۇراقتار قويىلادى.
سۇراقتار ينتەراكتيۆتى تاقتاعا جازىلادى.
سۇراقتار. وقۋشىلاردىڭ جاۋابى.
قالاي ويلايسىڭدار، وسى ولەڭنىڭ
اۆتورى كىم؟
قاي زاماندا ءومىر سۇرگەن اقىن؟
اۆتور قانداي ادام؟
دۇرىس ايتاسىڭدار، بالالار، بۇل ولەڭنىڭ اۆتورى:
فليپچارت № 3
سلايد كورسەتىلەدى
ءسۇيىنباي ارون ۇلى
ءسۇيىنباي – ءحىح عاسىرداعى جەتىسۋدىڭ ءىرى اقىنى. ول ادىلەتسىزدىككە جانى قاس، شىندىقتى بەتكە ايتا الاتىن باتىل، حالىقتى تىلىمەن قورعاعان وتكىر سىنشى. ايتىسكەرلىگىمەن كورىنگەن ازامات اقىن. ءسۇيىنباي 1898 جىلى قايتىس بولدى. ءبىراق اقىننىڭ ۇلگىلى، ونەگەلى شىعارمالارى بۇگىنگى كۇنگە دەيىن جاس ۇرپاقتاردى تاربيەلەپ، دۇرىس جولعا باعىتتايدى.
3. توپپەن جۇمىس ورىنداۋ. سۋرەت سالۋ، ولەڭ شىعارۋ.
ءى - توپ تاپسىرماسى: «جانىڭدا ءجۇر جاقسى ادام».
ءىى - توپ تاپسىرماسى: «جيرەن جامان ادەتتەن».
وقۋشىلار جۇمىستارىن قورعايدى، قورىتىندى شىعارادى. سپيكەرلەر توپتاردى باعالايدى.
ءىV. ساباقتى قورىتۋ.
V. وقۋشىلاردى باعالاۋ.
Vءى. ۇيگە تاپسىرما: «جاقسىلىق پەن جاماندىق» تاقىرىبىنا شىعارما جازۋ.
استانا قالاسى، №53 مەكتەپ - ليسەيىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەت ءپانى ءمۇعالىمى
تۋسۋپبەكوۆا ساۋلە ايتبەكوۆنا
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ ماقساتى: ەسەپتەر شىعارا وتىرىپ، وقۋشىلارعا قالدىقپەن ءبولۋدى مەڭگەرتۋ.
