سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
تابيعات عاجايىپتارى: يۋنەسكو-نىڭ ءسىز ەستىمەگەن مۇرالارى

1972 جىلى بۇكىل ادامزاتتىق قۇندىلىقتار مەن قولجەتپەس اسىل مۇرالاردى ساقتاپ قالۋ ماقساتىندا، يۋنەسكو ۇيىمى بۇكىلالەمدىك مادەنيەت پەن تابيعي مۇرالاردى قورعاۋ كونۆەنسياسىن قابىلدايدى. 
تابيعاتتىڭ قايتالانباس  ەسكەرتكىشتەرى مەن بۇرىشتارى يۋنەسكو-نىڭ ارنايى تىزىمىنە ەندى. 2015 جىلدىڭ سوڭىنا تامان، بۇكىلالەمدىك مۇرا تىزىمىنە 1007 وبەكت كىرگەن، ونىڭ ىشىندە، 779-ى مادەني مۇرا، 197ء-سى تابيعي، ال، قالعان 31ء-ى ارالاس ەكەن.

ەلدەر اراسىندا كوشباسشىلىقتى يتاليا، يسپانيا جانە جۇڭگو مەملەكەتتەرى باستايدى. ۆەنەسيا، ۇلى جۇڭگو قورعانى نەمەسە اتاقتى انتونيو گاۋديدىڭ تۋىندىلارى كوپشىلىككە جاقسى تانىس. دەسە دە، ءبىز بۇل تۋرالى ەمەس، ءسىز ەستىمەگەن باسقا تابيعي مۇرالاردى زەرتتەۋدى ءجون كوردىك. اسەمدىگى مەن  ەرەكشەلىگى جاعىنان اتالمىش وبەكتىلەردەن ەش كەم تۇسپەيتىن تابيعي مۇرالار.

تە-ۆاحيپۋنامۋ، جاڭ​ا زەلانديا

جاڭا زەلانديانىڭ وڭتۇستىك ارالىندا قاتارىنان 4 ۇلتتىق پارك ورنالاسقان. ايماقتا ەجەلگى سۋپەرماتەريك گوندۆانانىڭ كوپتەگەن تابيعات عاجاپتارى ساقتالعان. پارك اۋماعىندا مۇزدىقتار، سارقىراما مەن تىعىز ورماندار، سونداي-اق، تابيعي جاعدايدا ءومىر سۇرەتىن پينگۆيندەر مەن تەڭىز مىسىقتارىن كەزدەستىرۋگە بولادى.

رەيۋنون، فرانسيا

فرانسيانىڭ جەكە يەلىگىندەگى بۇل ارال ءۇندى مۇحيتىندا ماداگاسكاردان شىعىسقا قاراي، 800 شاقىرىم قاشىقتىقتا ورنالاسقان. 2500 شارشى شاقىرىمدى قۇرايتىن اۋماقتا قايماعى بۇزىلماعان ورماندار، كوز جاۋىن الار شىعاناقتار، تروپيكالىق وسىمدىكتەر مەن پيتون-دە-لا-فۋرنەز ۆۋلكانى ورىن تەپكەن. ارالدىڭ 40 پايىزىن قۇرايتىن ۇلتتىق پارك يۋنەسكو-نىڭ بۇكىلالەمدىك تابيعي مۇرا تىزىمىنە ەنگەن.

سوكوترا، يەمەن

ءتورت ارال مەن ەكى جارتاستان قۇرالاتىن ءۇندى مۇحيتىنداعى بۇل ارحيپەلاگ جىراقتا ورنالاسۋىمەن بەلگىلى. عىلىمي جورامالدار بويىنشا، ول افريكادان 6 ملن جىل بۇرىن ءبولىنىپ، مۇحيتتا قالىقتاپ ءجۇزىپ جۇرگەن. ادام باسپاس تابيعاتى مەن ەشكىمگە ۇقساماس وسىمدىكتەرى الەم عالىمدارىن ءالى كۇنگە دەيىن، اۋرە-سارساڭعا سالىپ كەلەدى. سوكوترانىڭ ەڭ تانىمال ەندەميالىق وسىمدىگى-قىزىل دراسەنا.

كلۋەين، رانگەل — سەنت-ەلاياس، گلەيشەر-بەي ي تاتشەنشيني-السەك، كانادا/الياسكا

پاركتەر جۇيەسى ەكى ەل اقش پەن كانادانىڭ شەكاراسىندا ورىن تەپكەن. پاركتەر ايماعىندا پوليار مۇزدىقتارى مەن كانادانىڭ ەڭ بيىك تاۋلارى مەن ماسسيۆتەرى ورنالاسقان. مۇحيتقا جاقىن ورنالاسۋى مەن كولەمىنىڭ ۇلكەندىگى، بۇل مەكەندە ەرەكشە وزىندىك تابيعات قالىپتاسۋىنا سەبەپ بولعان.

ۋنيانگا، چاد

چاد ەلىنىڭ سولتۇستىك شىعىسىنداعى كولدەر توبى 20 شارشى شاقىرىمدى قۇرايتىن 18 كولدەن قۇرالعان. بۇل جەردىڭ شولەيت مەكەنى ءۇشىن تاڭعاجايىپ گيدروجۇيە. مۇنداعى سۋ ءتاتتى، كولدىڭ تۇبىندەگى ءارتۇرلى وسىمدىكتەر سۋدىڭ تەز قۇرعاپ كەتپەۋىن قامتاماسىز ەتەدى. زەرتتەۋشىلەردىڭ پىكىرىنشە، 5500 جىل بۇرىنعى ساحارداعى الىپ كولدىڭ قالدىعى.

سيراكامي-سانتي، جاپونيا

1300 شارشى شاقىرىمعا يە بۇل تاۋ قورىعى جاپونياداعى حونسيۋ ارالىنىڭ سولتۇستىگىندە ورنالاسقان. قورىقتا ءتۇرلى شىرشا، قايىڭ جانە ت. ب . اعاشتار تىرشىلىك ەتەدى. سونداي-اق، شىعىس ازياداعى  جالعىز شامشات ورماندارى كوز قۋانتادى. ايماقتىڭ ءبىراز بولىگىن يۋنەسكو ءوز قورعاۋىنا العان.

فورد يلۋليسسات، گرەنلانديا

40 شاقىرىمدىق يلۋليسسات ءفوردى 5 شاقىرىمدىق مۇزدىقتاردان سىرعيتىن ايسبەرگتەرگە تولى.درەيف جاساپ، سىرعاناپ جۇرەتىن مۇز بولىكتەرى ءارتۇرلى كولەمىمەن ەرەكشەلەنەدى. ۇنەمى قوزعالىستاعى ايسبەرگتەردىڭ سىڭعىرلاعان دىبىسى بىرنەشە شاقىرىم قاشىقتىقتان ەستىلەدى.

الدابرا، سەيشەل ارالى

بۇل روجدەستۆو ارالىنان كەيىن، كولەمى جاعىنان 2ء-شى اتولل. ارالدا تاسباقالاردىڭ ەرەكشە ءتۇرىن جولىقتىرۋعا بولادى. الدابرا- وركەنيەت اسەر ەتە الماعان جالعىز كوراللدىق اتولل


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما