ەل اۋزىندا «پالەنشە بىلاي دەپتى» دەگەن سوزدەر از ەمەس. سول تاريحي جاۋاپتاردىڭ كەيبىرىن ۇسىنامىز:

ءبىلىپ ايتقان سوزگە قۇن جەتپەيدى...

تولە بي الىبەك ۇلى

اناحارس بىردە: «قىزىق ەكەن، ەللادادا جارىسقا وڭشەڭ جاقسى مەن جامپوز تۇسەدى دە، تورەلىگىن قايداعى ءبىر دارمەنسىزدەر بەرەدى ەكەن!» — دەپ تاڭدانىپتى.

* * * *

قۇلاقتارىنىڭ ۇلكەندىگىمەن تانىمال بولعان گاليلەوعا بىرەۋ بىلاي دەپ سۇراق قويىپتى:

— قۇلاقتارىڭىز ادام ءۇشىن ۇلكەندەۋ ەمەس پە؟

سوندا گاليلەو:

— مەنىڭ قۇلاقتارىم ادام ءۇشىن ۇلكەندەۋ بولۋى مۇمكىن، ءبىراق سەنىڭ قۇلاقتارىڭ ەسەك ءۇشىن تىم كىشكەنتاي ەمەس پە؟ دەپ جاۋاپ جاۋاپ بەرگەن ەكەن.

* * * *

ءبىر فيلوسوفتان «ءسىز ساتتىلىككە سەنەسىز بە؟» دەپ سۇرالعاندا فيلوسوف: ءيا، ايتپەسە جاقسى كورمەيتىن ادامدارىمنىڭ جەتىستىكتەرىن قالاي تۇسىندىرەر ەدىم، — دەپ جاۋاپ بەرگەن ەكەن.

* * * *

«ادام بويىنداعى ب ا ق پەن سورعا بىردەي سەبەپشى بولاتىن نە؟» دەگەن سۇراققا اناحارس: «ءتىل!»، — دەپ جاۋاپ بەرگەن ەكەن.

* * * *

فرانسيا ۇكىمەت مۇشەلەرىنىڭ ءبىرى ساۋساعىن كارتانىڭ ۇستىندە جۇرگىزىپ: «ەڭ ءبىرىنشى وسى جەردى جاۋلاپ الۋىڭىز كەرەك ەدى، سوسىن باسقا جەرلەردى جاۋلاي بەرەتىن ەدىڭىز» دەپ ناپولەونعا سىن ايتا باستايدى. سوندا ناپولەون: «ءيا، ولاردى ساۋساقپەن جاۋلاپ الا بەرۋ مۇمكىن بولعاندا ايتقانىڭىزداي ىستەر ەدىم» دەگەن ەكەن.

* * * *

ناپولەون سوعىستا يسپانيانى جەڭەدى. جەڭىلگەن يسپانيانىڭ پاتشاسى:

— سەندەر تەك اقشا مەن مال-مۇلىك ءۇشىن سوعىساسىڭدار، ال ءبىز نامىسىمىز، ابىرويىمىز ءۇشىن سوعىسامىز، — دەيدى.

سوندا ناپولەون:

— ءيا، دۇرىس، ادامدار وزىندە نەسى كەم بولسا سول ءۇشىن سوعىسادى، دەگەن ەكەن.

* * * *

سوكرات ءولىم جازاسىنا كەسىلگەندە ايەلى: «ادىلەتسىز تۇردە ءولىم جازاسىنا كەسىلىپ جاتسىڭ!» دەپ جىلاي باستايدى. سوكرات وعان: «سوندا ادىلەتتى تۇردە ءولتىرىلۋىم كەرەك پە ەدى» دەپ جاۋاپ بەرىپتى.

* * * *

سۇلتان الپارسلان 27 مىڭ اسكەرلەرىمەن ۆيزانتيا توپىراقتارىندا ىلگەرىلەپ كەلە جاتقاندا بارلاۋعا جىبەرگەن اسكەرلەرىنىڭ بىرەۋى الدىنا كەلىپ، ۇرەيمەن: «300 مىڭ ادامدىق دۇشپان اسكەرى بىزگە جاقىنداپ كەلەدى.» دەگەندە الپارسلان: «ءبىز دە ولارعا جاقىنداپ كەلەمىز» دەگەن ەكەن.

* * * *

ءبىر كۇنى فيلوسوف ديوگەن وتە تار كوشەدە باي، تاكاپپار اداممەن كەزىگىپتى. بىرەۋى شەتكە شىعىپ جول بەرمەيىنشە ءوتۋ مۇمكىن بولماپتى. الايدا، ماڭعاز باي فيلوسوفقا: «مەن بيشارالارعا جول بەرمەيمىن» دەپتى. سوندا ديوگەن جولدىڭ شەتىنە شىعىپ: «ال مەن جول بەرەمىن!» دەپتى.

* * * *

فاتيح سۇلتان مەحمەت حاننان سۇراپتى:

— ستامبۇلدى نە ءۇشىن جاۋلاپ الدىڭ؟

فاتيح سۇلتان:

— اۋەلى ول مەنىڭ جۇرەگىمدى جاۋلاپ الدى، كەيىن مەن ونى جاۋلاپ الدىم، — دەيدى.

* * * *

ياۆۋز سۇلتان ءسالىم حان باسقا دا وسمان پاتشالارى سەكىلدى جورىققا اتتاناتىن جەرلەرىن قۇپيا ۇستايدى ەكەن. بىردە جورىققا شىعاردا ۋازىرلەرىنىڭ بىرەۋى قاي ولكەگە بارا جاتقانىن قوياردا-قويماي سۇرايدى. ياۆۋز سۇلتان وعان: «سەن سىر ساقتاۋدى بىلەسىڭ بە؟» دەيدى. ءۋازىرى: «البەتتە ءامىرشىم، بىلەمىن» دەگەنىندە سۇلتان: «مەن دە بىلەمىن» دەپ جاۋاپ بەرىپتى.

* * * *

ءبىر جينالىستا ءبىر جاس جىگىت تۇرىك اقىنى مەحمەت اكيفتى كەمسىتۋ ءۇشىن: «كەشىرىڭىز، ءسىز ۆەتەرينارسىز با؟» دەپ سۇراعانىندا، اكيف ەش قىنجىلماستان: «ءيا، ءبىر جەرىڭىز اۋىرىپ تۇر ما؟» دەگەن ەكەن.