تاۋ پەرىشتەسى
ەرتەدە اسپان يمپەراتوردىڭ سۇلۋ دا سىمباتتى جەتى قىزى بولىپتى. بۇل ارۋلار ءبىرتالاي جاسقا كەلىپ، جالعىزدىقتان قاتتى قامىعىپ، ءبىر كۇنى كەمپىرقوساق كوپىرگە كەلىپ اق بۇلتتاردىڭ اراسىن اشىپ ادامداردى باقىلايدى. قاراپايىم جاندار ءومىرى سۋرەتتەگىدەي، ەرلەر تۇزدە، ايەلدەر ۇيدە...
وسى كەزدە كەنجە قىز قولىنا قولشاتىر ۇستاپ، بەيىت باسىندا جىلاپ جاتقان جاس جىگىتتى كورىپ اپايىنان ونىڭ كىم ەكەنىن سۇرايدى. اپايى ول جىگىتتىڭ ەسىمى دۇڭ يوڭ جانە اكەسىنەن ايىرىلىپ جەرلەۋگە قاراجاتى بولماعانىنان، ءوزىن ساتىپ اكەسىن جەرلەمەكشى ەكەنىن ايتادى.
كەنەتتەن اسپاننىڭ وڭتۇستىك قاقپاسى اشىلىپ اسپاە گۇركىرەپ قوڭىراۋدىڭ قاتتى داۋىسى شىعىپ، الايدۇلەي بولىپ كەتەدى. تەك كەنجە قىز عانا ماناعى جىگىتكە كوز الماستان قاراي بەردى. سول ساتتە اپايى ونى ىزدەپ كەلىپ : «ءسىڭىلىم، سەن نە ويلاپ كەتتىڭ»، — دەپ سۇرايدى. كەنجە قىز دۇڭ يوڭنىڭ شىنشىلدىعىنا ءتانتى بولىپ ونىمەن باس قوسقىسى كەلەتىنىن جەتكىزەدى. اپايى: «مەن سەنىڭ قالاۋىڭدى تۇسىنەمىن، تەك اكەمىز بىلگەن كەزدە نە بولادى دەپ قورقام»، — دەيدى. كەنجە قىز ءوز اپايىنا يەك ارتاتىنىن ايتادى.
اپايىنىڭ جۇرەگى اۋىرىپ ءسىڭىلىسىن قولىنا شام شىراق ۇستاتادى: «قينالعانىڭدا وسىنى جاقساڭ، ءبىز كومەككە كەلەمىز»، — دەپ تۇسىندىرەدى.
اپايىنىڭ ىستىق ىقىلاسىن كوڭىلىنە تۇيگەن ارۋ شىراقتى الىپ اق بۇلتقا ءمىنىپ ادامدار اراسىنا قاراي بەت الدى. وسى كەزدە قارا جەر ويانىپ وعان اكەسى بىلگەندە قيىن بولاتىنىن ايتىپ، قىزدى قايتارماقشى بولعانىمەن، اقىرى قىزدىڭ ءوتىنىشىن جەرگە تاستاي الماي ماقۇل بولادى.
ال دۇڭ يوڭ قوجايىننىڭ ۇيىنە جۇمىسقا بارا جاتقان جولدا سۇلۋ بيكەشتى كەزىكتىرىپ، قىز بەن جىگىتتىڭ ءبىر جولدا ءجۇرۋى ىڭعايسىز بولار دەپ كىشى جولعا بۇرىلعاندا، الگى ارۋدىڭ قايتا الدىنان شىعارىن كىم بىلگەن. جىگىت: «قارىنداس، ءسىز نەگە مەنىڭ جولىما بوگەت بولا بەرەسىز»، — دەپ سۇراعاندا، كەنجەقىز : «اعاسى، ءسىزدىڭ ەسىمىڭىز كىم بولادى، قايدا تۇراسىز، قايدا جول تارتىپ باراسىز»، — دەپ ءۇن قاتتى.
سوندا جىگىت ءوز اكەسىن جەرلەۋ ءۇشىن ءوزىن ساتقانى تۋرالى ايتىپ بەردى، سۇلۋ ءوزىنىڭ سەزىمىن ءبىلدىرىپ، ونىمەن باس قوسقىسى كەلەتىندىگىن ايتادى.
كەنجە قىزعا كوڭىل قوسقىسى كەلگەن جىگىتتى ءوزىنىڭ كەدەي تۇرمىسىن ويلاپ قاتتى قىنجىلادى. ەكەۋى وسى جونىندە اڭگىمەلەسىپ جاتقان كەزدە ارتتارىنان قارقىلداپ كۇلگەن داۋىستى ەستيدى. سويتسە ول اق باستى اقساقال ەكەن. ول ەكەۋىنەن نە ىستەپ جۇرگەندەرىن سۇرايدى، سوندا الگى كەنجەقىز ەكەۋىنىڭ ءبىر ءبۇتىن بولعىلارى كەلەتىنىن ايتادى.
ال دۇڭ يوڭ بولسا ءارى ويلانىپ، بەرى ويلانىپ ءبىر عانا ماسەلەنىڭ شەشىلمەگەنىن، توي راسىمىنە باسشىلىق ەتەر جانە جەڭگەتاي بولار ادام جوق ەكەنىن جەتكىزەدى. اقساقال باسشىلىقتى ءوز موينىنا الامىن، ال جەڭگەتايلىققا وسى جەردەگى اعاشتار بولادى دەيدى. وسى كەزدە كەنجەقىز الدىنداعى اعاشقا : «اعاتاي، ءسىز بىزگە جەڭگەتاي بولىڭىزشى»، — دەپ وتىنەدى. ەگەر دە دۇڭ يوڭنىڭ ءۇش رەت داۋىستاپ اتىن اتاسا، ول ءتىل قاتاتىنىن ايتقان سوڭ، جىگىت سەنەرسەنبەستەن ءتىل قاتقانى سول ەدى، الگى اعاش كەلىسىمىن بەرەدى. وسىلايشا ەكى جاس كوك تاڭىرگە جانە اقساقالعا رازىلىقتارىن ءبىلدىرىپ ۇيلەنەدى.
دۇڭ يوڭنىڭ قوجايىنى ونىڭ كەلىنشەگىمەن كەلگەنىن كورىپ، سەن باعا الماعان ايەلىڭدى دە ەرتىپ كەلدىڭ بە؟ دەيدى سوندا جاس كەلىن: مەن توقىما توقي الامىن دەيدى، وندا سەن ءبىر ءتۇننىڭ ىشىندە ون ماقتا كورپە توقى دەپ تاپسىرادى، ەگەر توقي الساڭ، جارىنىڭ ءۇش جىلدىق جۇمىس كۇنىن ءجۇز كۇنگە، ال جاساي الماعان جاعدايدا التى جىلعا اۋىستىرامىن دەيدى. كەنجەقىز جارىنا: «سەن ۋايىمداما، ءوز تىرلىگىڭدى جاساي بەر»، — دەپ ونى جىبىرگەن سوڭ التى اپكەسىن كومەككە شاقىرعانى سول ەدى، ولار لەزدە جەتىپ جەتەۋى ءبىر ءتۇننىڭ ىشىندە تاپسىرمانى ورىندايدى.
كەلەسى كۇنى تاڭەرتەڭ جاس كەلىننىڭ بىتىرگەن ءىسىن كورگەن قوجايىن بۇل جۇمىسقا قاتتى تاڭعالادى، بىراق وعان بۇل ىستەگەنىڭ ۇرلىق دەپ ايىپتايدى. الايدا ۇرلانعان بولسا دا، ونى دالەلدەيتىن كۋاگەر دە جوق بولعاندىقتان قوجايىن امالسىز ءۇش جىلدىق جۇمىس ۋاقىتىسىن ءجۇز كۇن ەتەدى.
ەكى عاشىق قۋانىشتى كۇيدە ۇيگە كەلە جاتقان جولدا كەنجەقىز شارشاپ تالدىڭ كولەڭكەسىنە كەپ وتىرىپ، كۇيەۋىنىڭ جىرتىق كويلەگىن جاماپ وتىرادى، دۇڭ يوڭ قىزدىڭ ساندىعىنىڭ ىشىنەن شىققان كىشكەنە ءسابيدىڭ كيىمىن كورىپ: «ماعان ايتار قۋانىشتى حابارىڭ بار ما؟»، — دەپ كەنجەقىزدان سۇراعاندا، ول باسىن يزەپ جارىن ۇلكەن باقىتقا كەنەلتەدى. بۇل حاباردى ەستىگەن دۇڭ يوڭ جاقىن ارادان جۇبايىنا جەمىس ىزدەپ كەتەدى. ەندى قادام باسىپ جۇرگەنى سول ەدى قاتتى جەل تۇرىپ الاساپىران بولىپ كەتەدى. سويتسە بۇل كەنجەقىزدىڭ ارتىنان كەلگەن اكەسىنىڭ اسكەرىنىڭ داۋىلى ەكەن. ولار اكەسىنىڭ قاتتى اشۋلانىپ جاتقانىن ايتىپ جەتكىزەدى. اكەسىنىڭ جانىنا ورالعىسى كەلمەگەن قىز تەز ارادا اپايلارىن كومەككە شاقىرادى، ولاردىڭ ورنىنا تۇمسىعىندا حاتى بار كىشكەنە قۇس كەلەدى. سويتسە اكەسى ولاردىڭ كەنجەقىزعا كومەكتەسكەنىن ءبىلىپ اشۋلانىپ، ولاردى اباقتىعا قاماپ قويعان ەكەن. وسى كەزدە جەمىس تەرىپ كەلگەن جارى جۇبايىنىڭ جاسىن كورىپ نە بولعانىن سۇراپ، ءىستىڭ ءبارىن ەستىگەن كەزدە، يمپەراتوردىڭ اسكەرى قايتا ورالىپ، قايتاتىن ۋاقىت بولعانىن ايتادى.
دۇڭ يوڭ قورىقپاستان جۇبايىن الىپ قالۋعا تىرىسقانىمەن، كەنجەقىز جارىنا كەسىرىن تيگىزگىسى كەلمەي، كەتۋگە كەلىسەدى. مۇنى ەستىگەن دۇڭ يوڭ جەرگە باسى اينالىپ قۇلاپ تۇسەدى. كەنجە قىز جانىنداعى اعاشقا: «كەلەر جىلى اعاشتار بۇرشىك اتىپ، گۇلدەگەن كەزدە اكەمنىڭ اشۋىنا قاراماستان ەكەۋىمىزدىڭ جۇرەگىمىز ءبىر بولادى»، — دەپ، قانمەن حات جازىپ قالدىرادى. سوڭعى رەت جارىنا قيماستاي ءبىر قاراپ امالسىزدان اق بۇلتقا ەرىپ كوك الەمىنە كوتەرىلەپ كەتە بەردى....
You Might Also Like
