InfoHub Logo

تىعىنبايەۆ شەلەكتىڭ تەسىگىن، قورانىڭ ەسىگىن تىعىنداۋدان گورى كەڭىردەكتىڭ، وڭەشتىڭ، جۇتقىنشاقتىڭ تەسىگىن تىعىنداۋدى جاقسى بىلەدى. شەلەگى تەسىلىپ سۋى اعىپ جاتسىن، قوراسى تەسىلىپ جەل گۋلەپ تۇرسىن، ونىڭ ونىمەن جۇمىسى بولمايدى، ال وڭەشتىڭ، كەڭىردەكتىڭ ينەنىڭ جاسۋىنداي تەسىگى تابىلسا سىنالىپ، تىعىنداپ تاستايدى. تىعىنبايەۆ تىعىندى تەك ەسكى-قۇسقىمەن تىعىنداپ كورگەن ەمەس، تۇيەنىڭ، بولماسا بيەنىڭ، ونان قالسا سيىر مەن قويدىڭ سەمىزىمەن تىعىنداپ جىبەرەدى. كەيدە ءىرىنى مايدالاپ، سەمىزدى جونىپ، ءبىرىن ەكى ەتىپ تە جىمداستىرا بىلەدى.

وتكەن جىلدارى قاڭتاردىڭ قارا سۋىعىندا مالدارى دىردەك قاعىپ، جالعىز ءتۇيىر ءشوپ تاپپاي وڭەشتەرى سورايىپ تۇرىپ الدى. ەڭ ارعىسى قورانىڭ جىلىسى دا بولمادى:

مال سىقىرلاپ توندا جاتتى،
ءبىرى ويدا، ءبىرى جوندا جاتتى.
تىعىنبايەۆ قىسىلعان جوق،
جىلى كورپە، مايلى قۇيقا
قايدا اراق بولسا سوندا جاتتى...

تىعىنبايەۆتىڭ ورنىنا قالداشبايەۆ كەلدى. ەندىگى تىعىندى سونىڭ وڭەشىنە تىعىندادى. "اۋىز باستىرىق، قۇتتى بولسىن" تاعى باسقا تولىپ جاتقان ىرىمدى سىلتاۋلاپ، قالداشبايەۆتىڭ ارانداي اشىلعان وڭەشىنە: مالدىڭ ىرىسىنەن، قويدىڭ سەمىزىنەن، سيىردىڭ سۇتتىسىنەن، اقشانىڭ جۇزدىگىنەن تاستاپ - تاستاپ جىبەردى. ءسويتىپ جۇزدەگەن باس مالدىڭ ءىزى جوق بولدى دا كەتتى. اقىرىندا تىعىنبايەۆ قالداشبايەۆتىڭ ورىنباسارى بولىپ بەلگىلەندى. ەكى وبىر قوسىلدى، ءبىرى تىعىنداسا، ءبىرى مىعىمدايتىن بولدى.

وتكەن جىلدىڭ بەرگەن اۋىر تاجريبەسى ولارعا ساباق بولا المادى. بۇلار ءالى جايباراقات جاتىر. جاستىق شىنتاعىندا، ەت الدىندا، اراق قولدارىندا... ولەڭدى كوزىن جۇمىپ الىپ تىعىنبايەۆ باستايدى، ونى قالداشبايەۆ قوستايدى دا، تومەندەگى قورىتىندىمەن بىتىرەدى:

"دوستىڭ جىرلاپ بەرگەشتاعى،
قالدىرماي ءىش تامشىسىن!" —

ءبىراق ونسىز دا ستاكانداردا تامشى قالىپ وتىرعان ج.وق، تەك تەزىرەك ىشۋگە قامشى بولسىن دەگەندىك قوي، ونىكى.

سونىمەن ولاردىڭ قولى الا جازداي وسى "ناۋقاننان" بوسامادى، كولحوز بويىنشا شابىلاتىن 6000 گەكتار ءشوپتىڭ 1200 گەكتارى عانا ورىندالدى. ءبىراق، الدەقايدان "ءورت شىعىپ"، شابىلعان ءشوپتىڭ 50 گەكتاردان استامى ورتكە كەتىپتى... كولحوز باستىعى بۇل قىلىعىنا قارسى شىققان بىرەۋ بولسا ەبىن تاۋىپ كولحوزدان تايدىرىپ وتىردى، شومىشتەن قىستى. ەگەر مىقتى وڭەش قارسى اشىلسا تىعىنداپ تاستادى، لەپ شىعارتپادى.

دەگەنمەن كولحوزشى بايتۋعانوۆ بۇعان كونگىسى كەلمەدى، ارى، ادامشىلىعى شىداتپادى. جوعارعى ورىندارعا ارىز جازدى. ارىزدى جاسىرىن جازبادى، اشىق جازدى، قىلمىستارىنىڭ اتىن اتاپ، اشىپ جازدى. ارىز 16 پۋنكتتەن قۇرىلدى.

جاقىندا وسى ارىزدىڭ انىعىن اشۋعا ادەيىلەپ ءاميروۆ كەلدى دە، اۋداننان قوسانوۆ جولداس قوسىلا باردى. تەكسەرە كەلىپ بۇلار ەكى باستىقتىڭ، جۇمساق جاستىقتىڭ ىقپالىنا كەتتى. بايتۋعانوۆتىڭ باسىنا بارلىق بالە ءۇيىلدى دە قالدى. ول وتىرىكشى دە بولدى، سۋايت تا اتاندى، سىمپىلداق، جىلپىلداق، قىڭقىلداق تا بولدى. قايداعى قىڭىر اتاقتىڭ ءبارى قىلعا ءتىزىلىپ، سونىڭ موينىنا سالىندى. شىندىق وتىرىككە، وتىرىك شىنعا اينالدى.

تىعىنبايەۆتىڭ ءۇيىنىڭ الدىنا ءدال سول ءتۇنى ءبىر تۋ قوي بايلاندى، ءبىر ساعاتتىڭ ىشىندە ول دا جايلاندى. ءسويتىپ، تەكسەرە كەلگەن ءاميروۆ پەن قوسانوۆتاردىڭ وڭەشىن تىعىنبايەۆ مايلى قۇيقامەن مايلادى دا، ءۇستىن-ۇستىن ونى اراقپەن ايدادى. ءبىر كۇن، ءبىر ءتۇن كۇلىپ-وينادى، اراققا دا تويمادى، قاشان جىعىلعانشا وڭەشى قۇرعىرلار جۇتۋىن دا قويمادى...

ارىزى وتىرىككە اينالىسىمەن بايتۋعانوۆتىڭ سوڭىنا تىعىنبايەۆ پەن قالداشبايەۆ ەلەۋرەپ ءتۇستى. ءبىرى جامان سوزبەن بالاعاتتاسا، ءبىرى قامشىمەن ۇرىپ قاناعاتتادى.

بايتۋعان قارت تال تۇستە قالداشبايەۆتان تاياق جەدى. تاياققا سىلتاۋ تابىلماي ما؟ تابىلا قويدى. ويتكەنى، بايتۋعان ارىز يەسىنىڭ اكەسى. "بالاڭ ءبىزدى قالامىمەن تاياقتاسا، ءبىز قامشىمەن اياقتايىق" دەپ مازاقتادى دا، مىقتاپ ازاپتادى. ارقا ەتىنىڭ ارساسىن شىعاردى. بايتۋعان دوكتوردان العان سپراۆكاسىمەن ۇيىندە وتىر.

قالداشبايەۆ پەن تىعىنبايەۆتىڭ ءالى سول باياعى سارىنى، باياعى قارىنى... كۇندە ءبىر باستىڭ ميىن جەپ، مي پالاۋلاتىپ قىدىرىستا ءجۇر. كەشە اۋەسبايەۆتىڭ ۇيىنە لاق سويدىردى. بۇگىن تاڭاتاردىڭ قوزىسىن سويدىرىپ، ىستىق باۋىر تىسكە باسىلىپ، بوتەلكەنىڭ اۋزى اشىلىپ، اسىرەسە شامپاننىڭ كوبىگى كوككە شاشىلىپ جاتىر. تاڭعى تاماق ءتامپىشبايدىڭ موينىندا...

سوڭعى كەزدە بۇلاردىڭ تاپقان ادىستەرى جۇمىسقا شىقپاي قالعانداردى اندۋ. ونداي ساڭىلاۋ تابىلا قالسا، اكتىنى اپارىپ تىعىنداي سالادى، تىعىننان قورىققاندار بۇلاردىڭ وڭەشىنە تىعىن الا جۇگىرەدى. ارينە، بۇل تىعىندار: قوزىنىڭ قۇيرىعى، بوتەلكەنىڭ اراعى بولىپ شىعادى.

اسىرەسە، جۇمىستىڭ قاۋىرت، ءشوپتىڭ ماياعا، ازىقتىڭ قاپقا، كۇرىشتىڭ وراققا قاراعان كەزىندە، قالداشبايەۆ پەن تىعىنبايەۆتىڭ ارانى اشىلىپ كەتەدى. اشىلعان اراندى تىعىنبايەۆ تىعىندايدى دا، قالداشبايەۆ مىعىمداپ، اراقتى قولعا الىپ، مايلى ەتتى سىعىمداپ تۇرىپ:

"دوستىڭ جىرلاپ بەرگەشتاعى،
"قالدىرماي ءىش تامشىسىن!" —

دەپ قىرىندايدى. سويتە-سويتە سىلەيىپ بارىپ قورىلدايدى. بۇل قىلىق تۇرعاندا استىق تاسىلمايدى دا كۇرىش ورىلمايدى، تەك وڭەشتىڭ عانا تىلەگىن ورىندايدى... مۇنىڭ ارتىنىڭ نە بولارى بارىمىزگە دە تۇسىنىكتى ەمەس پە؟

---