تىلدەر مەرەكەسىنە ارنالعان ينتەللەكتۋالدىق ويىن ساباعى: «ميلليون كىمگە بۇيىرادى؟ »
تىلدەر مەرەكەسىنە ارنالعان ينتەللەكتۋالدىق ويىن ساباعى: «ميلليون كىمگە بۇيىرادى؟»
وتەتىن ورىن: كادەت كورپۋسى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «ميلليون كىمگە بۇيىرادى؟»
ساباقتىڭ ماقساتى:
جاڭا زامان تالابىنا ساي قوعامدىق ومىرگە ەنىپ وتىرعان ءارتۇرلى جاڭالىقتاردى، ساباق باعدارلاماسىنداعى كۇردەلى تاقىرىپتاردىڭ اۋقىمىن كەڭەيتىپ، تىڭداۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن، شاپشاڭدىققا، تەز قوزعالۋعا، بىرىزدىلىككە تاربيەلەۋ، ساباققا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، دامىتۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سيگنالدى جەتوندار، پروەكتور، سلايدتار، ويىنعا قاتىستى مۋزىكا.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ينتەللەكتۋالدىق ويىن - ساباعى
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. ءمۇعالىمنىڭ كىرىسپە ءسوزى.
سالەمەتسىزدەر مە، ءقادىرلى تىڭداۋشىلار جانە ساباعىمىزدىڭ قوناقتارى!
بۇگىنگى ساباعىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
سۇراق - جاۋاپتار: (تىڭداۋشىلارعا جالپى سۇراقتار قويىلادى)
1. ءبىر جىلدا نەشە جىل مەزگىلى بار؟ (ءتورت)
2. ءقازىر قاي جىل مەزگىلى؟ (كۇز)
3. كۇزدە قانداي مەرەكەلەردى تويلايمىز؟
(ءبىلىم كۇنى، تىلدەر كۇنى، وتباسى كۇنى، مۇعالىمدەر كۇنى، قارتتار كۇنى، قاسيەتتى قۇربان ايت)
1 - سلايد (كۇزدىڭ سۋرەتى، مۋزىكا، ەڭسەپوۆتىڭ كۇيى)
دۇرىس ايتاسىزدار، قىركۇيەك ايىندا ەلىمىزدە قازاقستان حالىقتارىنىڭ تىلدەر كۇنى تويلانادى.
(ءتىل تۋرالى قىسقاشا اقپارات بەرۋ)
ءتىل دەگەنىمىز – اداممەن بىرگە پايدا بولىپ، قاتار جاساسىپ كەلە جاتقان قوعامدىق قۇبىلىس. ءتىل ارقىلى ادامدار ءبىر - بىرىمەن پىكىر الىسىپ، ءوزارا ءتۇسىنىسىپ، ونى قاتىناس قۇرالى رەتىندە پايدالانىپ وتىرادى. ءار ادام ءوز ويىن باسقا بىرەۋگە ءتىل ارقىلى جەتكىزسە، بىرەۋدىڭ ويىن ءتىل ارقىلى تۇسىنەدى. ءتىل - حالىقتىڭ جانى، ءسانى، تۇتاستاي كەسكىن كەلبەتى، بولمىسى دەۋگە بولادى. حالىقتىڭ تاريحتا قالۋى تىلىنە، ءتىلىنىڭ ساقتالۋىنا بايلانىستى. ماعجان جۇمابايەۆتىڭ: «جان كورىنىستەرىنىڭ ەڭ قىمباتى – وي، وي ءتىلى – ءسوز. ءتىل ادام جانىنىڭ ءتىلماشى. ءتىلى كەم بولسا، ادامنىڭ قور بولعانى...» دەگەن ءسوزى دالەل دەۋگە بولادى.
2 - سلايد. (م. جۇمابايەۆتىڭ ءتىل تۋرالى سوزدەرى، سۋرەتى)
1989 جىلى 22 قىركۇيەكتە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتىل تۋرالى زاڭى قابىلداندى. ول 1997 جىلى قايتا وڭدەلىپ شىعارىلدى. ونىڭ 4 - ءشى بابىندا قازاق ءتىلى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىلى دەلىنگەن. قازىرگى تاڭدا مەملەكەتتىك ءتىلىمىزدىڭ مارتەبە كۇننەن – كۇنگە ءوسىپ كەلەدى.
ءبىز دە مەملەكەتتىك ءتىلىمىزدىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ ماقساتىمەن، بۇگىنگى ساباعىمىزدى اتالعان مەرەكەگە ارنايمىز.
ساباعىمىز «ميلليون كىمگە بۇيىرادى؟» ينتەللەكتۋالدىق ويىن تۇرىندە وتەدى.
مۋزىكا (ويىننىڭ باستالۋى)
3 - سلايد (ميلليون كىمگە بۇيىرادى جازۋى)
بىرىنشىدەن، بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ قوناقتارىمەن تانىستىرىپ وتەيىن.
1. تىلدەردى وقىتۋ ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى – قايرمدەنوۆا ا. ە.
2. تىلدەردى وقىتۋ ورتالىعىنىڭ ادىسكەرى – ماحمەتوۆا ج. ق.
3. تىلدەردى وقىتۋ ورتالىعىنىڭ وقىتۋشىسى – ماشيروۆا ا. ق.
4. تىلدەردى وقىتۋ ورتالىعىنىڭ وقىتۋشىسى – مادييەۆا ا. ك.
5. كادەت كورپۋسىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ قىزمەتىنىڭ باستىعى – قايىربەكوۆا ا. ج.
ويىنعا تاۋەكەلدى تۋ ەتىپ، كەلگەن ويىنشىلارىمىز بار. قايسىلارىڭىزدىڭ تۋى جەلبىرەيدى ونى ءقازىر ويىن كورسەتەدى. قۇرمەتتى قوناقتار، بۇگىنگى ويىنشىلارىمىز ءىىى - 9، جوعارى دەڭگەيدىڭ تىڭداۋشىلارى.
بارلىقتارىڭىزعا ساتتىلىك تىلەپ، ويىنىمىزدى باستايىق. بۇگىنگى ويىنىمىزدىڭ باس دەمەۋشىسى - قازاقستان حالىق بانكى.
4 - سلايد (حالىق بانكتىڭ ەمبلەماسى)
ويىننىڭ ءبىرىنشى اينالىمى «قاس قاعىم ساتتە» دەپ اتالادى.
مۇندا بارلىقتارىڭىزعا جالپى سۇراق قويىلادى، كىم ءبىرىنشى دۇرىس جاۋاپ بەرسە، سول ويىنعا ءبىرىنشى بولىپ قاتىسادى. بۇل تاپسىرمادا بىلىمىڭىزبەن قاتار جىلدامدىق قاجەت، جاۋابى دايىن ويىنشى قولىنداعى جەتونىن كوتەرۋ كەرەك.
5 - سلايد. ( جالپى سۇراق)
جالپى سۇراق: مەكتەپتە قويىلاتىن باعالاردى تومەننەن جوعارىعا رەتىمەن قويىپ شىعىڭىز.
ا) جاقسى ۆ) وتە جاقسى
س) قاناعاتتانارلىقسىز د) قاناعاتتانارلىق
(دۇرىس جاۋابى: س، د، ا، ۆ.)
ءبىرىنشى جاۋاپ بەرگەن ويىنشى قوشەمەتپەن ورتاعا شاقىرىلادى.
(مۋزىكا)
زالدا وتىرعان دوسى تىلەك ايتادى.
وعان ويىن شارتى تۇسىندىرىلەدى. ويىن اينالىمى 15 سۇراقتان تۇرادى. سونىمەن قاتار ەكى جەڭىلدىك بار - زال كومەگى مەن دوسىڭنان كومەك. كەز كەلگەن سۇراقتا ويىندى توقتاتىپ، ۇتىپ العان سومانى الۋعا بولادى.
6 - سلايد.(15 سۇراق باعالارىمەن)
ءى اينالىم.
1 - سلايد. (1-سۇراق - 10000)
1. قازاق تىلىندە نەشە سەپتىك بار؟
ا) بەس
ۆ) التى
س) جەتى
د) سەگىز
2 - سلايد. (2-سۇراق - 20000)
2. ەرتەدە ءجىپ يىرۋگە قانداي قۇرالدى پايدالانعان؟
ا) پىشاق
ۆ) ۇرشىق
س) قايشى
د) قامشى
3 - سلايد. ( 3-سۇراق - 30000)
3. اپالى - سىڭلىدەن تۋعان بالالار ءبىر - بىرىنە كىم بولادى؟
ا) بولە ۆ) جيەن
س) نەمەرە د) باجا
4 - سلايد. (4-سۇراق - 40000 )
4. توي جۇرگىزۋشىسىن كىم دەپ اتايدى؟
ا) كۇيشى
ۆ) جارشى
س) اسابا
د) ءانشى
5 - سلايد. (5-سۇراق - 50000)
5. ەجەلگى ريم ميفولوگياسىندا نەپتۋن نەنىڭ قۇدايى بولىپ سانالدى؟
ا) اعاشتىڭ
ۆ) تاۋدىڭ
س) تەڭىزدىڭ
د) وتتىڭ
6 - سلايد. (6-سۇراق - 60000)
6. قالىڭدىقتىڭ باس كيىمى قالاي اتالادى؟
ا) ساۋكەلە
ۆ) تىماق
س) تاقيا
د) بورىك
7 - سلايد. (7-سۇراق - 70000)
7. قازاق بالالارىنا ارناپ العاش مەكتەپ اشقان كىم؟
ا) ى. التىنسارين
ۆ) م. جۇمابايەۆ
س) ا. قۇنانبايەۆ
د) ش. ءۋاليحانوۆ
8 - سلايد.(8-سۇراق - 80000)
8. جاپونداردىڭ «كاراتە» ءسوزى قانداي ماعىنانى بىلدىرەدى؟
ا) اقىماق باس
ۆ) بوس قول
س) تالتاق اياق
د) قالقان قۇلاق
9 - سلايد. (9-سۇراق - 100000)
9. اڭىز - ەرتەگىلەردەگى قاناتتى اتتى قالاي اتايدى؟
ا) قۇراق
ۆ) شىراق
س) قۇلاق
د) پىراق
10 – سلايد. (10-سۇراق - 150000)
10. الماتى قالاسىندا قانداي كينوتەاتر جوق؟
ا) «الاتاۋ»
ۆ) «الماتى»
س) «ارمان»
د) «سارىارقا»
اقمولا وبلىسى، بۋراباي اۋدانى
تىلدەردى وقىتۋ ورتالىعىنىڭ وقىتۋشىسى
ابلەنوۆا نۇرگۇل مىرزابولات قىزى
وتەتىن ورىن: كادەت كورپۋسى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «ميلليون كىمگە بۇيىرادى؟»
ساباقتىڭ ماقساتى:
جاڭا زامان تالابىنا ساي قوعامدىق ومىرگە ەنىپ وتىرعان ءارتۇرلى جاڭالىقتاردى، ساباق باعدارلاماسىنداعى كۇردەلى تاقىرىپتاردىڭ اۋقىمىن كەڭەيتىپ، تىڭداۋشىلاردىڭ ويلاۋ قابىلەتىن، شاپشاڭدىققا، تەز قوزعالۋعا، بىرىزدىلىككە تاربيەلەۋ، ساباققا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، دامىتۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سيگنالدى جەتوندار، پروەكتور، سلايدتار، ويىنعا قاتىستى مۋزىكا.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ينتەللەكتۋالدىق ويىن - ساباعى
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. ءمۇعالىمنىڭ كىرىسپە ءسوزى.
سالەمەتسىزدەر مە، ءقادىرلى تىڭداۋشىلار جانە ساباعىمىزدىڭ قوناقتارى!
بۇگىنگى ساباعىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
سۇراق - جاۋاپتار: (تىڭداۋشىلارعا جالپى سۇراقتار قويىلادى)
1. ءبىر جىلدا نەشە جىل مەزگىلى بار؟ (ءتورت)
2. ءقازىر قاي جىل مەزگىلى؟ (كۇز)
3. كۇزدە قانداي مەرەكەلەردى تويلايمىز؟
(ءبىلىم كۇنى، تىلدەر كۇنى، وتباسى كۇنى، مۇعالىمدەر كۇنى، قارتتار كۇنى، قاسيەتتى قۇربان ايت)
1 - سلايد (كۇزدىڭ سۋرەتى، مۋزىكا، ەڭسەپوۆتىڭ كۇيى)
دۇرىس ايتاسىزدار، قىركۇيەك ايىندا ەلىمىزدە قازاقستان حالىقتارىنىڭ تىلدەر كۇنى تويلانادى.
(ءتىل تۋرالى قىسقاشا اقپارات بەرۋ)
ءتىل دەگەنىمىز – اداممەن بىرگە پايدا بولىپ، قاتار جاساسىپ كەلە جاتقان قوعامدىق قۇبىلىس. ءتىل ارقىلى ادامدار ءبىر - بىرىمەن پىكىر الىسىپ، ءوزارا ءتۇسىنىسىپ، ونى قاتىناس قۇرالى رەتىندە پايدالانىپ وتىرادى. ءار ادام ءوز ويىن باسقا بىرەۋگە ءتىل ارقىلى جەتكىزسە، بىرەۋدىڭ ويىن ءتىل ارقىلى تۇسىنەدى. ءتىل - حالىقتىڭ جانى، ءسانى، تۇتاستاي كەسكىن كەلبەتى، بولمىسى دەۋگە بولادى. حالىقتىڭ تاريحتا قالۋى تىلىنە، ءتىلىنىڭ ساقتالۋىنا بايلانىستى. ماعجان جۇمابايەۆتىڭ: «جان كورىنىستەرىنىڭ ەڭ قىمباتى – وي، وي ءتىلى – ءسوز. ءتىل ادام جانىنىڭ ءتىلماشى. ءتىلى كەم بولسا، ادامنىڭ قور بولعانى...» دەگەن ءسوزى دالەل دەۋگە بولادى.
2 - سلايد. (م. جۇمابايەۆتىڭ ءتىل تۋرالى سوزدەرى، سۋرەتى)
1989 جىلى 22 قىركۇيەكتە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءتىل تۋرالى زاڭى قابىلداندى. ول 1997 جىلى قايتا وڭدەلىپ شىعارىلدى. ونىڭ 4 - ءشى بابىندا قازاق ءتىلى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىلى دەلىنگەن. قازىرگى تاڭدا مەملەكەتتىك ءتىلىمىزدىڭ مارتەبە كۇننەن – كۇنگە ءوسىپ كەلەدى.
ءبىز دە مەملەكەتتىك ءتىلىمىزدىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ ماقساتىمەن، بۇگىنگى ساباعىمىزدى اتالعان مەرەكەگە ارنايمىز.
ساباعىمىز «ميلليون كىمگە بۇيىرادى؟» ينتەللەكتۋالدىق ويىن تۇرىندە وتەدى.
مۋزىكا (ويىننىڭ باستالۋى)
3 - سلايد (ميلليون كىمگە بۇيىرادى جازۋى)
بىرىنشىدەن، بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ قوناقتارىمەن تانىستىرىپ وتەيىن.
1. تىلدەردى وقىتۋ ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى – قايرمدەنوۆا ا. ە.
2. تىلدەردى وقىتۋ ورتالىعىنىڭ ادىسكەرى – ماحمەتوۆا ج. ق.
3. تىلدەردى وقىتۋ ورتالىعىنىڭ وقىتۋشىسى – ماشيروۆا ا. ق.
4. تىلدەردى وقىتۋ ورتالىعىنىڭ وقىتۋشىسى – مادييەۆا ا. ك.
5. كادەت كورپۋسىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ قىزمەتىنىڭ باستىعى – قايىربەكوۆا ا. ج.
ويىنعا تاۋەكەلدى تۋ ەتىپ، كەلگەن ويىنشىلارىمىز بار. قايسىلارىڭىزدىڭ تۋى جەلبىرەيدى ونى ءقازىر ويىن كورسەتەدى. قۇرمەتتى قوناقتار، بۇگىنگى ويىنشىلارىمىز ءىىى - 9، جوعارى دەڭگەيدىڭ تىڭداۋشىلارى.
بارلىقتارىڭىزعا ساتتىلىك تىلەپ، ويىنىمىزدى باستايىق. بۇگىنگى ويىنىمىزدىڭ باس دەمەۋشىسى - قازاقستان حالىق بانكى.
4 - سلايد (حالىق بانكتىڭ ەمبلەماسى)
ويىننىڭ ءبىرىنشى اينالىمى «قاس قاعىم ساتتە» دەپ اتالادى.
مۇندا بارلىقتارىڭىزعا جالپى سۇراق قويىلادى، كىم ءبىرىنشى دۇرىس جاۋاپ بەرسە، سول ويىنعا ءبىرىنشى بولىپ قاتىسادى. بۇل تاپسىرمادا بىلىمىڭىزبەن قاتار جىلدامدىق قاجەت، جاۋابى دايىن ويىنشى قولىنداعى جەتونىن كوتەرۋ كەرەك.
5 - سلايد. ( جالپى سۇراق)
جالپى سۇراق: مەكتەپتە قويىلاتىن باعالاردى تومەننەن جوعارىعا رەتىمەن قويىپ شىعىڭىز.
ا) جاقسى ۆ) وتە جاقسى
س) قاناعاتتانارلىقسىز د) قاناعاتتانارلىق
(دۇرىس جاۋابى: س، د، ا، ۆ.)
ءبىرىنشى جاۋاپ بەرگەن ويىنشى قوشەمەتپەن ورتاعا شاقىرىلادى.
(مۋزىكا)
زالدا وتىرعان دوسى تىلەك ايتادى.
وعان ويىن شارتى تۇسىندىرىلەدى. ويىن اينالىمى 15 سۇراقتان تۇرادى. سونىمەن قاتار ەكى جەڭىلدىك بار - زال كومەگى مەن دوسىڭنان كومەك. كەز كەلگەن سۇراقتا ويىندى توقتاتىپ، ۇتىپ العان سومانى الۋعا بولادى.
6 - سلايد.(15 سۇراق باعالارىمەن)
ءى اينالىم.
1 - سلايد. (1-سۇراق - 10000)
1. قازاق تىلىندە نەشە سەپتىك بار؟
ا) بەس
ۆ) التى
س) جەتى
د) سەگىز
2 - سلايد. (2-سۇراق - 20000)
2. ەرتەدە ءجىپ يىرۋگە قانداي قۇرالدى پايدالانعان؟
ا) پىشاق
ۆ) ۇرشىق
س) قايشى
د) قامشى
3 - سلايد. ( 3-سۇراق - 30000)
3. اپالى - سىڭلىدەن تۋعان بالالار ءبىر - بىرىنە كىم بولادى؟
ا) بولە ۆ) جيەن
س) نەمەرە د) باجا
4 - سلايد. (4-سۇراق - 40000 )
4. توي جۇرگىزۋشىسىن كىم دەپ اتايدى؟
ا) كۇيشى
ۆ) جارشى
س) اسابا
د) ءانشى
5 - سلايد. (5-سۇراق - 50000)
5. ەجەلگى ريم ميفولوگياسىندا نەپتۋن نەنىڭ قۇدايى بولىپ سانالدى؟
ا) اعاشتىڭ
ۆ) تاۋدىڭ
س) تەڭىزدىڭ
د) وتتىڭ
6 - سلايد. (6-سۇراق - 60000)
6. قالىڭدىقتىڭ باس كيىمى قالاي اتالادى؟
ا) ساۋكەلە
ۆ) تىماق
س) تاقيا
د) بورىك
7 - سلايد. (7-سۇراق - 70000)
7. قازاق بالالارىنا ارناپ العاش مەكتەپ اشقان كىم؟
ا) ى. التىنسارين
ۆ) م. جۇمابايەۆ
س) ا. قۇنانبايەۆ
د) ش. ءۋاليحانوۆ
8 - سلايد.(8-سۇراق - 80000)
8. جاپونداردىڭ «كاراتە» ءسوزى قانداي ماعىنانى بىلدىرەدى؟
ا) اقىماق باس
ۆ) بوس قول
س) تالتاق اياق
د) قالقان قۇلاق
9 - سلايد. (9-سۇراق - 100000)
9. اڭىز - ەرتەگىلەردەگى قاناتتى اتتى قالاي اتايدى؟
ا) قۇراق
ۆ) شىراق
س) قۇلاق
د) پىراق
10 – سلايد. (10-سۇراق - 150000)
10. الماتى قالاسىندا قانداي كينوتەاتر جوق؟
ا) «الاتاۋ»
ۆ) «الماتى»
س) «ارمان»
د) «سارىارقا»
اقمولا وبلىسى، بۋراباي اۋدانى
تىلدەردى وقىتۋ ورتالىعىنىڭ وقىتۋشىسى
ابلەنوۆا نۇرگۇل مىرزابولات قىزى
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
داۋىس: تىڭداڭىزدار، تىڭداڭىزدار! قۇرمەتتى قوناقتار، اتا - انالار! بالالاردىڭ بالاباقشامەن قوشتاسۋ ەرتەڭگىلىگىنە قاندىاعاش قالاسىنىڭ №24 "كۇنشۋاق" بالاباقشاسىنىڭ "قۇلاگەر" توبىنىڭ تۇلەكتەرى "باقىتتى...
