InfoHub Logo

توكسوپلازموز — ادام مەن جانۋاردىڭ ورگانيزمىندە (توكسوپلازما ارقىلى) پايدا بولاتىن وتە ءقاۋىپتى پارازيتتىك جۇقپالى اۋرۋ. بۇل دەرتپەن ادامنان باسقا 180-نەن ارتىق ءۇي جانە جابايى سۇتقورەكتىلەر اۋىرادى: مىسىقتار، قوياندار، جىرتقىش اڭدار، تىشقاندار، قۇستار، ەگەۋقۇيرىقتار. ءپارازيتتىڭ نەگىزگى يەسى — مىسىق. مىسىقتار اۋرۋ تىشقانداردى جانە كەمىرۋشى ءۇي جاندىكتەرىن جەيدى دە، ءوزىنىڭ ۇلكەن جانە كىشى دارەتى ارقىلى جۇقپالى پارازيت ميكروبىن سىرتقا شىعارادى.

جۇكتى ايەلدەردىڭ بۇل سىرقاتپەن اۋىرۋى 30 پايىز جاعدايدا جاتىرداعى شاراناعا بالا جولداسى ارقىلى جۇعادى. ايەل بۇل دەرتتى بالا كوتەرگەنگە دەيىن نەمەسە جۇكتى بولعاننان كەيىن جۇقتىرۋى مۇمكىن. ءبىرىنشى جاعدايدا ەشقانداي ءقاۋىپ جوق، ال ەكىنشى جاعدايدا، اسىرەسە 12 اپتاعا دەيىنگى جۇكتىلىكتە وتە ءقاۋىپتى. توكسوپلازموز ۇرىقتىڭ دامۋ ساتىسىندا كورۋ، جۇيكە، ىشكى بەز، جۇرەك-قان تامىرلارىن زاقىمدايدى. توكسوپلازما بالا جولداسى ارقىلى جاتىرداعى شاراناعا ءوتىپ، تۇسىكتىڭ بولۋىنا، بالانىڭ ىشتە ولۋىنە، تۋا بىتكەن كەمتارلىقتىڭ تۋىنداۋىنا اكەلىپ سوقتىرۋى ابدەن مۇمكىن.

ىندەتتىڭ جۇعۋ جولدارى:

1. شيكى ەت، شالا پىسكەن جۇمىرتقا، تارتىلعان ەت، بيفشتەكستەرمەن تاماقتانۋ؛

2. مىسىقتى قولمەن ۇستاۋ جانە مىسىقتىڭ ناجىسىنە، نەسەبىنە قول تيگىزۋ؛

3. جاقسى جۋىلماعان جەمىستەر جانە كوكونىستەر، جاسىل شوپتەردى اسقا پايدالانۋ؛

4. كوپ ۋاقىت مىسىقتىڭ ءناجىس، نەسەبىمەن ارامدانعان باۋ-باقشا توپىراعىن قولعاپسىز ۇستاعان جاعدايدا.

اۋرۋدىڭ بەلگىلەرى العاشقىدا وتە كومەسكى، اۋرۋدىڭ وتكىر تۇرىنەن سوزىلمالى تۇرىنە وتە تەز اۋىسادى. العاشىندا اۋرۋ جۇققان كەزدە تۇماۋ تۇرىندە بەلگى بەرەدى. قازىرگى كەزدە بارلىق جۇكتى ايەلدەرگە ديسپانسەرلىك بايقاۋعا تىركەلگەن كۇننەن باستاپ توكسوپلازموزعا زەرتتەۋ جاساتقان دۇرىس.

دياگنوز قويۋ قيىن ەمەس، بار بولعانى كوك تامىردان ازداپ قان الىپ، توتەمەلىك قان سارىسۋى ارقىلى (يممۋندىق-سەرولوگيالىق) زەرتتەۋ جاسالادى. ساراپتاما قورىتىندىسى نەبارى 3 كۇندە دايىن بولادى. بۇل زەرتتەۋ ارقىلى دەرتتىڭ قاشان جۇققاندىعىن، قانداي ساتىسىندا، اۋرۋدىڭ قانداي تۇرىنە جاتاتىندىعىن، دارەجەسىن انىقتاۋعا ابدەن بولادى. ناقتاما قويىلعان جاعدايدا تەك قانا 16 اپتالىق جۇكتىلىكتەن كەيىن گينەكولوگ دارىگەر جۇقپالى اۋرۋلار دارىگەرىمەن بىرلەسىپ، ايەلگە ەم جۇرگىزەدى. تەك سىرقاتتىڭ اۋىر ءتۇرىن ەمدەگەن دۇرىس دەپ سانالادى. زەرتتەۋ جانە وعان تالداۋ جۇكتى ايەلدەرگە كەڭەس بەرۋ مەكەمەلەرىندە اقىسىز جۇرگىزىلەدى. ەگەر اۋرۋدىڭ العاشقى ساتىسىندا ناقتامالانسا جانە وتكىر ءتۇرى بولسا، اۋرۋحانادا ەمدەگەن ءجون. ۋاقىتىندا ەمدەگەن جاعدايدا تۋا بىتكەن كەمىستىكتەردى 60 پايىزعا دەيىن تومەندەتۋگە بولادى، ءبىراق تولىقتاي دەنى ساۋ بالانىڭ تۋۋ مۇمكىن ەمەس. بوسانۋ قالىپتى جاعدايدا وتكەننىڭ وزىندە كورۋ جانە ورتالىق مي اعزالارىنىڭ زاقىمدانباۋى سيرەك كەزدەسەدى.

دۇنيەجۇزىنىڭ كوپتەگەن عالىمدارىنىڭ پايىمداۋىنشا، توكسوپلازموز اۋرۋىن جۇقتىرعان جاعدايدا جاساندى تۇسىك جاساتۋ كەرەك، ال قايسىبىرەۋلەر بۇل دۇرىس ەمەس دەپ سانايدى. ايەل بالا كوتەرمەي تۇرىپ الدىن-الا زەرتتەۋلەر جۇرگىزىلىپ، ونىڭ توكسوپلازموزپەن اۋىرعانى انىقتالسا، جۇكتىلىكتەن كەم دەگەندە 1 جىلعا دەيىن ساقتانعانى ءجون. جۇكتىلىك ۇلعايعان سايىن جاتىرداعى ۇرىقتىڭ توكسوپلازموزدى جاتىر ىشىندە جۇقتىرۋ ءقاۋپى دە سونشالىقتى ۇلعايادى. بۇل بالا جولداسىنىڭ اۋرۋ قوزدىرعىشىن وتكىزىپ، جاتىرداعى شاراناعا تاسىمالداۋ قاسيەتىنىڭ ارتۋىنا بايلانىستى. سوندىقتان توكسوپلازموز بولعان جاعدايدا ونىڭ ايەلدەن ۇرىققا جۇعۋ ءقاۋپى مىناداي: 12 اپتاعا دەيىن — 15 پايىز، 12-25 اپتا ارالىعىندا — 25 پايىز، 28 اپتادان جوعارى — 70 پايىز شاماسىندا. كوپ جاعدايدا 12 اپتاعا دەيىن ۇرىقتىڭ جاتىر ىشىندە ولۋىنە اكەلىپ سوعادى، ال بالا ءتىرى بولىپ جۇكتىلىك ارى قاراي جالعاسقان جاعدايدا، دۇنيەگە كەلگەن نارەستەدە كوبىنە مي، جۇيكە، كورۋ اعزالارى جانە باۋىر، كوكباۋىردىڭ اۋىر بۇزىلىستارى بايقالادى.

الدىن الۋ جولدارى

1. جۇكتىلىكتى جوسپارلاعان جانە بالا ءسۇيۋدى ماقسات ەتكەن وتباسىندا مىسىق ۇستاماۋ؛

2. ەت جانە جۇمىرتقانى تاماققا پايدالانعاندا ولاردىڭ ەڭ ىشكى قاباتى 60 گرادۋستان تومەن ەمەس تەرميالىق وڭدەۋدەن ءوتۋى ءتيىس (تاعام ءونىمى ەزىنە ءتان وڭىنەن وزگەرۋى كەرەك)؛

3. اس دايىنداۋ كەزىندە شيكى ەتتىڭ ءدامىن كورۋگە بولمايدى؛

4. تاماق دايىنداۋ كەزىندە اس تۋرايتىن تاقتايشالاردى جانە قولدى مۇقيات جۋۋ؛

5. جەمىس-جيدەكتى، كوكونىستەردى اسقا قولدانعان كەزدە مۇقيات جۋىپ، تازالاۋ؛

6. ءۇي مىسىعىن تىسقا جىبەرمەۋ؛

7. جۇكتى ايەل مىسىقتىڭ ناجىسىمەن، نەسەبىمەن لاستانعان باۋ-باقشا توپىراعىمەن جۇمىس جاساماۋى ءتيىس، جۇمىس جاسايتىن بولسا، رەزەڭكە قولعاپ كيىپ، جۇمىستان كەيىن قولىن مۇقيات جۋىپ، تازارتۋى كەرەك.

ب. شايزادا جوعارى ساناتتى دارىگەر

---