توقسانىمنىڭ شىڭىنا شىعارعان..
قانشا جاستاعى ادام بولسا دا حالىققا، تاريحقا پەرزەنت. سوندىقتان:
— اسسالاۋماعالەيكۇم، قۇرمەتتى قاۋىم، ەل-جۇرت!
اۋەلى بوبەك ديحان ەدىم، ودان كەيىن ديحان بالا ەدىم، ودانسىن شاكىرت ديحان، كومسومول ديحان، ودان كەيىن ديحان اعا، ودانسىن ديحان اتا، ەندى، مىنە، وزدەرىڭ توقسانىمدى تويلاپ وتىرعان ديحان - بابامىن. شۇكىرلىك! بارىنە دە شۇكىرلىك!
قارت ادام بەينە جاس بالا،
قارتايدىم — مەن دە ءسابيمىن،
نەتكەن ءتاتتى، ەل-انا،
بۇگىنگى قۇرمەت - ءالديىڭ!
ءالدي! ءالدي! ءالديىڭ!
مەنى توقساننىڭ شىڭىنا شىعارىپ وتىرعان بابا حالقىمىزدىڭ، دانا حالقىمىزدىڭ ۇرپاقتارى سىزدەردىڭ ەلدىگىڭ مەن كەندىگىڭ، قاناتىڭ مەن ساناتىڭ، مارحاباتىڭ مەن سالتاناتىڭ، ادەبىڭ مەن وركەنىڭ، يناباتىڭ مەن عيبراتىڭ، كەڭ پەيىلىڭ مەن كەلىستى زەيىنىڭ، مادەنيەتىڭ مەن ادەبيەتىڭ، ادەت-عۇرپىڭ مەن ويىن-كۇلكىڭ، ءانىڭ مەن ءسانىڭ، ءازىلىڭ مەن ءمازىرىڭ، اقىلىڭ مەن ناقىلىڭ، ءتالىمىڭ مەن ءارىنىڭ، تالعامىڭ مەن تالابىڭ، شەشەندىگىڭ مەن شەبەرلىگىڭ، كورەتەندىگىڭ مەن بەرەگەندىگىڭ، پاراساتتىلىعىڭ مەن شاراپاتتىلىعىڭ. مىنە، وسىنداي دا وسىنداي الۋان-الۋان قاسيەتتەرىڭ بولماسا، توقسانعا كەلە الار ما ەدىم؟ ارينە، جوق.
توقسانىمنىڭ 72 جىلىن كوركەم ادەبيەتكە - شىعارماشىلىعىما بەردىم. ابايدان كەيىنگى ۇلى اقىن سۇلتانماحمۇت ومىرىنەن «سۇلتانماحمۇت ارمانى» تريلوگيامدى 15 جىل جازدىم، 4 جىلىم «التاي اسۋلارى» ولەڭ-رومانىما جۇمسالدى، تورت جارىم جىل وتان سوعىسى وتى ىشىندە ءوتتى. وق استىندا جۇرگەن كۇندەرىمدە جازعان «مايدانبەك» داستانىمداعى «ادامدى ادام قالاي ولتىرەدى» دەگەن ءبىر عانا شۋماق ولەڭىم ءۇشىن اسكەري تريبۋنالدا اتىلۋ جازاسىنا بۇيىرىلعانىمدا مايداننىڭ (كالينين مايدانى) ساياسي باسقارما باستىعى گەنەرال درەبەدنوۆتىڭ ساراپتىلىعى-پاراساتتىلىعىمەن عانا امان قالدىم. سودان بەرى، مىنە، 52 جىل بويى قالام سىلتەپ، شىعارمالار جازىپ كەلەم. ءازىر قالامىم جورعاسىنان جاڭىلا قويماعان ءتۇرى بار. يللاھي، سولاي بولا بەرسىن!
جىگىت-اق ەدىم وقتاۋداي،
سىلتەنۋشى ەم توقتالماي.
قايتەر ەكەن-ەي، مىنا،
كەلە جاتقان توقسانباي، —
دەپ جۇرسەم:
توقسانعا كەلىپ قالدىم قۇداي قولداپ،
توقسانىمنىڭ ءوزى دە ەكەن وندى-اق.
جايناعان جاس داۋرەنگە كارى ەركەمىن،
ءبارى مەندىك ءتارىزدى وڭ جاق، سول جاق!
بۇگىن توقسانعا امان-ەسەن مەنى جەتكىزىپ وتىرعان — تۋعان جەر، نۇرلى اسپان، تازا اۋا، سالقىن سامال قازاقستانىمنىڭ — قازاعىمنىڭ اق تىلەۋى، جانى تازا، ارى اسىل، كەڭ پەيىل، كەڭ تىنىستى دا ىرىستى ەل-جۇرتىمنىڭ قاسيەتى مەن قۇرمەتى دەپ بىلەم.
«شىندىقتى ايتا الماعان ءتىلسىز شايتان»،—دەپ مۇحاممەد پايعامبارىمىز ايتقان ءتالىمدى دە نانىمدى قاعيدانى 1997 جىلى 27 مامىردا قابىلداۋىندا بولعانىمدا پرەزيدەنتىمىز نازاربايەۆ نۇرسۇلتانعا ايتقانىمدى سىزدەرگە دە ايتسام: مەنىڭ شىعارمالارىمنىڭ قاي-قايسىسى بولسا دا ءومىر شىندىعىنىڭ ورىمدەرى. تومداپ تا، جەكەلەپ تە 50-دەن استام كىتاپتارىم شىقتى. ءبىرسىپىراسى ورىس تىلىندە، تۋىسقان رەسپۋبليكالاردا جارىق كەردى.
جالعان ايتۋ، ماقتانشاقتىق، بوسپەلىك تابيعاتىمدا جوق ديحان-بابا ەكەنىمدى وزدەرىڭىز دە جاقسى بىلەسىزدەر، جاڭاعى كاپ شىعارمالارىمنىڭ ىشىندە:
«شالقىما» مەن «التايدىڭ، اسۋلارى»،
«سۇلتانماحمۇت ارمانى» — اسىلدارى،
«مايدانبەگىم» تورتەۋى — ءتورت قۇبىلام،
ءتورت قۇبىلام مەن كەشكەن عاسىرداعى!
الايدا:
ومىرگە بەرگەنىم از، العانىم كوپ،
نانىڭدار، بۇل ءسوزىمنىڭ جالعانى جوق.
قانشاما سىلتەنىپ-اق باقسام داعى،
جىرىمنىڭ كوكىرەگىمدە قالعانى كوپ.
كەلمەيدى و دۇنيەگە الا كەتكىم!
دەيمىن-اۋ...
جاساي بەرسەم كەپ جىل، كوپ كۇن.
ونى ماعان كىم بەرسىن؟
جۇمىر باستى
مەن داعى ءبىرىمىن عوي «ولەشەكتىڭ».
بولسا دا بۇل سەكىلدى وي كەرنەگەن،
سوندا دا كەلە بەرەد بوي بەرمەگىم.
ارمانسىز وتكەن ادام بولعان ەمەس،
مەيلىڭ — كون،
مەيلىڭ — كونبە،
مەيلىڭ — ەگەس...
ديحان-بابا قارتتارىڭىز، مىنە، وسىلاي تولعانادى. ەڭ قاسيەتتى ارمانىم — حالقىمنىڭ ارمانى — تىنىشتىق! مول تىنىشتىق! جۇزدەن استام ۇلت مەكەندەپ وتىرعان ەلىمىزدە قانتوگىسسىز، قاقتىعىسسىز، ءتاتۋ-تاتتى ءومىر ءسۇرىپ جاتقان ۇلان-عايىر تىرشىلىگىمىزدى، ءتاڭىرىم، ءتىل-سۇقتان ساقتاسىن!
ءاۋمين! ساۋ-سالامات بولىڭدار، ەل-جۇرتىم! قۇرمەتتەرىڭە راقمەت!
You Might Also Like
