InfoHub Logo

ساباقتىڭ تاقىرىبى: تۋعان جەردەي جەر بولماس….
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردى تۋعان جەرگە، تۋعان اۋىلعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ارتتىرۋ. تۋعان ѳلكەنىڭ بايلىعى، الۋان ءتۇرلى تابيعاتى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
ساباقتىڭ دامىتۋشىلىق ماقساتى: وتانىن، تۋعان جەرىن قورعاي بىلۋگە، تۋعان جەر تابيعاتىن ايالاۋعا، حالقىمىزدىڭ تالانتى اقىندارىنىڭ ѳلەڭدەرى مەن اتا - بابالارىمىزدىڭ ѳنەگە ەتىپ قالدىرعان دانالىق سѳزدەرى ارقىلى وقۋشىلاردى ۇلتجاندىلىققا، اتامەكەنىن كѳءزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كѳرنەكىلىگى: كۇننىڭ، گۇلدىڭ سۋرەتى، قازاقستاننىڭ كѳرىكتى جەرلەرىنىڭ سۋرەتى، سۋرەتتەر، سلايد.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، وي - قوزعاۋ، كلاستەر، توپتىق جۇمىس، اڭگىمەلەۋ، سۋرەت سالۋ. ويىن - جاتتىعۋ..

ساباقتىڭ بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى. وقۋشىلاردى ساباقتىڭ تاقىرىبى، ونىڭ ماقسات - مىندەتتەرى جانە نەگىزگى ادىستەرىمەن تانىستىرۋ.
كىرىسپە.
مەن ونىڭ ءتۇنىن سۇيەم، كۇنىن سۇيەم
اعىندى ѳزەن، اسقار تاۋ، گۇلىن سۇيەم،
مەن ونىڭ قاسيەتتى ءتىلىن سۇيەم،
مەن ونىڭ قۇدىرەتتى ءۇنىن سۇيەم.
بار جاندىگىن سۇيەمىن قىبىرلاعان،
ءبارى ماعان: «وتان» دەپ سىبىرلاعان
جانىم مەنىڭ، كەۋدەمدى جارىپ شىق تا،
بوزتورعايى بول ونىڭ شىرىلداعان!
وتان! وتان!
بارىنەن بيىك ەكەن.
مەن ونى ماڭگىلىككە ءسۇيىپ ѳتەم.
وتاندى سۇيمەۋىڭ دە كۇيىك ەكەن.
وتاندى سۇيگەنىڭ دە كۇيىك ەكەن.
تاربيەشى: سالەمەتسىزدەر مە، وقۋشىلار! مىنا ولەڭ جولدارىنان نەنى تۇسىندىڭدەر؟ ولەڭ جولدارىنىڭ اۆتورى كىم؟ وقۋشىلار ءوز ويلارىن ايتادى.
«تۋعان جەردەي جەر بولماس..» اتتى تاربيە ساعاتىنا قوش كەلدىڭىزدەر! يا، وسىناۋ كەڭ - بايتاق ەلىمىز، تۋعان جەرىمىز – قازاقستان دەپ اتالادى. ءبىزدىڭ وسىناۋ كەڭ بايتاق جەرىمىزگە اسەم تابيعات، مول بايلىق بەرگەن. ءارقايسىسىمىز اينالامىزداعى اسەم تابيعات بۇلدىرمەي، ونى قورعاپ، بولاشاق ۇرپاققا جەتكىزۋ – ءبىزدىڭ مىندەتىمىز. تۋعان جەر ادامعا ەرەكشە ىستىق. ءتىپتى بالالىق شاعىنداعى تۋعان جەر، تۋعان اۋىل، تۋعان ەل تۇسىنىگىمەن بىرگە ادامدا وتانعا ماحاببات سەزىمى ويانادى. وتان وشاق باسىنان باستالادى دەگەن وسى بولسا كەرەك.

وي - قوزعاۋ.
تاربيەشى: بۇگىن ءبىز تۋعان جەر تۋرالى ويلارىمىزدى ورتاعا سالامىز.
- سەندەردىڭ تۋعان جەرلەرىڭ نەسىمەن كورىكتى؟
- قازاقستاننىڭ قانداي كورىكتى جەرلەرىن بىلەسىڭدەر؟
- تابيعاتقا شىققاندا قورشاعان ورتاعا قانداي قارىم - قاتىناستا بولاسىڭدار؟
وقۋشىلار جاۋاپ بەرەدى.
وتان، تۋعان جەر تۇسىنىگى كلاستەر ءادىسى نەگىزىندە تۇسىندىرىلەدى (سلايد). قازاقستاننىڭ كورىكتى جەرلەرى سلايد ارقىلى كورسەتىلەدى

سەرگىتۋ ءساتى. «ەستىگەندە شاپالاقتا» ويىنى. ءمۇعالىم ونعا دەيىن سانايدى، ون دەگەن كەزدە وقۋشىلار شاپالاقتايدى. كەيىن تاربيەشى شاتاستىرىپ سانايدى. تەك قانا ون دەگەن سѳزگە شاپالاقتاۋ قاجەت. قاتەلەسكەن بالا ويىننان شىعىپ وتىرادى.

توپتىق جۇمىس. «كۇن» جانە «گۇل» ويىندارى.
ءبىرىنشى توپقا تاقتاعا كۇن بەينەسى ىلىنەدى. ونىڭ ىشىنە «تۋعان جەر تابيعاتى بىزگە نە بەرەدى؟» دەپ جازىلعان. وقۋشىلار ونىڭ جان - جاعىنا ءتۇرلى نۇر تاراتادى. مىسالى: ىشەتىن تاماق، كيەتىن كيىم، جۇتاتىن اۋا، سۋسىن، قۋانىش، بولاشاق، ءدارى - دارمەك، ءبىلىم، قازبا بايلىق، سوعىس، توبەلەس، الاۋىزدىق، ۇرىسۋ ت. ب. ءارتۇرلى مازمۇنداعى سۋرەتتەردىڭ ىشىنەن كەرەگىن كۇننىڭ اينالاسىنا قويادى. وسى سѳزدەر نۇر بولىپ تارالادى.
ەكىنشى توپقا تاقتانىڭ ورتاسىنا «ءبىز تۋعان جەر تابيعاتىنا نە بەرە الامىز؟» دەپ جازىلعان ۇزىن اعاش ىلىنەدى. ورتادا تابيعاتقا بايلانىستى ءارتۇرلى مازمۇنداعى سۋرەتتەردىڭ ىشىنەن كەرەكتىسىن الىپ، گۇل كۇلتەلىن قۇراستىرۋ. گۇلدىڭ بەينەسى پايدا بولادى. كەرەك ەمەس سۋرەتتەردى قوقىس شەلەگىنە تاستاۋ.

سۋرەت سالۋ. وقۋشىلارعا ءوز تۋعان اۋىلدارىنىڭ سۋرەتىن سالۋ تاپسىرىلادى. تاپسىرما باعالانادى.
«اتامەكەن» ءانى ورىندالادى.

قورىتىندى. ساباقتى بەكىتۋ ماقساتىندا «اسپانىمىز اشىق بولسىن!» جاتتىعۋى جاسالادى. تاقتاعا بۇلت باسقان كۇننىڭ سۋرەتى ىلىنەدى. ءار بۇلتتا تاپسىرمالار بەرىلگەن. بارلىعىمىزدىڭ تۋعان جەرىمىز – قازاق دالاسى؛ وتانىمىز – قازاقستان؛ تۋعان قالامىز – قاسكەلەڭ؛ ءبىزدىڭ ۇلتىمىز – قازاق؛ انا ءتىلىمىز – قازاق ءتىلى؛ قازاقستان جەر كولەمى جاعىنان 9 ورىندا تۇرادى. سولاردى ورىنداۋ بارىسىندا كۇننىڭ كѳءزى اشىلادى.
بالالار، ءبىزدىڭ «تۋعان جەردەي جەر بولماس….» اتتى تاربيە ساعاتىمىز اياقتالدى. ساۋ بولىڭىزدار، كѳرىسكەنشە كۇن جاقسى!

قاسكەلەڭ قالاسى وبلىستىق
زەردە بۇزىلىستارى بار بالالارعا ارنالعان مەكتەپ -
ينتەرناتىنىڭ تاربيەشىسى اسانوۆا جاميلا