تۇرمەدەن قاشقان
قازاق مۋزىكاسىمەن جەتە تانىس بولماسا دا، قازاقتىڭ انشىلەرىن، كۇيشىلەرىن كوپ تىڭداپ، ءبىراز كوزى اشىلىپ قالعان لاۆوچكين، كۇي تىڭداپ بولعاننان كەيىن قۇرمانعازىعا ءوزىنىڭ سەزگەنىن، العان اسەرىن ايتادى. دوسىنىڭ ءوز ويىنان شىققانىنا قۇرمانعازى دا ريزا بولادى. ولاي دەيتىنىمىز — كۇيدىڭ ورتاسىندا كەلەتىن ات شابىس ىرعاعى كۇيشىنىڭ اناسىنا دەگەن بارلىق جىلىلىعىمەن بىرگە، قاشۋ دا ويىندا بارلىعىن مەڭزەگەندەي بولادى. ەكى تۇتقىن مۋزىكا ءتىلىنىڭ مۇنداي وتكىرلىگىن تاعى ءبىراز اڭگىمە ەتىپ، كۇلىسىپ تە الادى. جامان دومبىرانىڭ ءبىراز قولقابىسى تيگەنىن دە ايتىپ، مۋزىكانىڭ ادامدى رۋحتاندىرىپ جىبەرەتىن قاسيەتىنە توقتالادى. وسى كەزدە تۇرمە قاراۋشىلاردىڭ ءبىرى لاۆوچكينگە ونىڭ شەشەسى كەلگەندىگىن ايتادى. ول تۇرمە باستىقتارى رۇقسات ەتكەن بولمەگە بارىپ شەشەسىمەن كورىسەدى. شەشەسى ءپىسىرىپ الىپ كەلگەن تاماقتارىن بالاسىنا بەرەدى. ءبىر ناننىڭ ىشىندە بولات ارا بارىن ىممەن بىلدىرەدى. شەشەسى قوشتاسىپ كەتكەن سوڭ، لاۆوچكين تاماقتاردى كامەراعا الىپ كەلىپ، بولعان جايدى قۇرمانعازىعا بايانداي دى. ەكەۋى قاشۋ جوسپارىن جاساپ، ول ويلارىن وزدەرىنشە ءىش تارتىپ جۇرگەن، باياعى دومبىرا الىپ كەلىپ بەرگەن كۇزەتشىگە بىلدىرەدى. ول بۇلارعا جاردەمدەسۋگە ۋادە بەرەدى. ءبىر تۇندە ەكەۋى بولات ارامەن كىسەندەرىن كەسىپ، قاشۋعا دايىندالادى. قاشۋ جوسپارى ابدەن پىسكەن سوڭ، قۇرمانعازى كوڭىلدەنىپ: «بۇل وقيعانى دا ەسكەرۋسىز قالدىرامىز با؟» — دەپ تاعى كۇي شەرتەدى. بۇل كۇيدى تىڭداعان لاۆوچكين قۇرمانعازىعا: «ە، ناعىز قاشاتىن كۇي مىناۋ عوي، اكىمدەردىڭ بىرەۋى ەستىپ، ويىمىزدى ءبىلىپ قالار، جەتەر»، — دەپ كۇلىپ توقتاتادى. سونىمەن كۇيدىڭ اتى «تۇرمەدەن قاشقان» بولىپ كەتەدى.
شىنىندا دا، «تۇرمەدەن قاشقان» كۇيىندە باسىنان اياعىنا دەيىن تىنىمسىز اتشابىس ىرعاعى بار. ەكپىنى ەش ۋاقىتتا السىرەمەيدى. باسا قۋعاننان اياعىنا ءبىراق شىعادى. كۇيدىڭ جىلدامدىعى سونداي — جەكە دومبىرادا تارتاتىن شەبەرلەردىڭ ءبارى بىردەي ءوز ەكپىنىندە «تۇرمەدەن قاشقان» كۇيىن اياعىنا شەيىن تارتىپ شىعا المايدى. ال وركەستردە ءوز ەكپىنىندە تازا تارتۋ ءتىپتى قيىن.
ايتۋشىلار قۇرمانعازى وسى كۇيدى تارتىپ وتىرعاندا، تۇرمەنىڭ تۇسىنان ءبىر شەنەۋنيك ءوتىپ بارا جاتىر ەكەن. ول تۇرا قالىپ كۇيدى باسىنان اياعىنا دەيىن تىڭداپ بولىپ، باسىن شايقاپ: «مىنا ءبىر قازاقتىڭ دومبىرا تارتىسى ماعان ۇنامايدى، قاشىپ كەتىپ جۇرمەسىن، مىقتى بولىڭدار!» — دەپ تۇرمە باستىقتارىنا ايتىپ كەتكەن ەكەن دەيدى. وسى حاباردى الگى دوستاسىپ جۇرگەن كۇزەتشى ارقىلى لاۆوچكين ەستىپ بارىپ، قۇرمانعازىعا قالجىڭداعان دەسەدى. ال «تۇرمەدەن قاشقان» كۇيىنىڭ قانداي جاعدايعا ارنالىپ شىعارىلعانىن ايتپاسا دا، مۋزىكانى تۇسىنەتىن ادامدار ونىڭ دىبىسىنان تارسىلداعان تۇياق دىبىسىن ەستيدى.
You Might Also Like
-
ارقا بويىندا ءبىر جىلدارى قىس تىم قاتتى بولىپ، تۇتاس جاتقان ادىرلاردى قاساتتانعان قار الىپ مالعا جايىلىم بەرمەيدى.
-
اقبايدىڭ اۋباكىرى قۇرمانعازىنىڭ تورى اتى جونىندە حابار ەستيدى. تورىنىڭ قۇنان كۇنىندە-اق بايگە بەرمەگەنىن جەتكىزۋشىلەر ۇلكەيتىڭكىرەپ اڭىزعا اينالدىرادى. ءوزىمشىل اۋباكىر: «جالاڭ اياق قۇرمانعازىع...
