ءۇش ءتىلدى مەڭگەرۋ – جارقىن بولاشاقتىڭ كەپىلى
ءتىل ءبىلۋ – بايلىق. اسىرەسە، وركەنيەتتىك ورەلىك العا شىعىپ، جاھاندانۋدىڭ لەبى ەسىپ تۇرعاندا كوپ ءتىلدى يگەرگەنگە ەشكىمنىڭ تالاسى بولا قويمايتىنى انىق. سوندىقتان قازاق، ورىس جانە اعىلشىن تىلدەرىن جەتىك مەڭگەرگەن ۇرپاق قالىپتاستىرىپ، باسەكەگە قابىلەتتى بولۋ ماقساتىندا مەملەكەتىمىز اياماي قارجى ءبولىپ، ءتۇرلى ءىس - شارالار ۇيىمداستىرىپ كەلەدى. «ءۇشتۇعىرلى ءتىل» تۋرالى جوبانى ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆ 2006 جىلدىڭ قازانىندا وتكەن قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ XII قۇرىلتايىندا جاريا ەتكەن بولاتىن. ال 2007 جىلعى “جاڭا الەمدەگى جاڭا قازاقستان” اتتى حالىققا جولداۋىندا «تىلدەردىڭ ءۇش تۇعىرلىلىعى» اتتى مادەني جوبانى كەزەڭ - كەزەڭمەن ىسكە اسىرۋدى ۇسىندى.
ياعني، بۇل باعدارلامالاردىڭ باستى يدەياسى قازاقستاندى بۇكىل الەم حالىقتارىنا ءۇش ءتىلدى بىردەي پايدالاناتىن جوعارى ءبىلىمدى مەملەكەت رەتىندە تانىتۋ كەرەك. اتاپ ايتاتىن بولساق، ولار: قازاق ءتىلى – مەملەكەتتىك ءتىل، ورىس ءتىلى – قارىم - قاتىناس ءتىلى جانە اعىلشىن ءتىلى – دامىعان مەملەكەتتەرمەن تەرەزە تەڭەستىرىپ، سولاردىڭ قاتارىنا قوسىلۋ ءۇشىن قاجەت. قاراپايىم تىلمەن ايتقاندا، قازاق ءتىلدى دامىتۋ كەرەك، ورىس ءتىلىن قولدانامىز جانە اعىلشىن ءتىلىن ۇيرەنەمىز. وسى ماقساتتا بۇگىنگى كۇنى قانشاما باعدارلامالار قابىلدانىپ، قانشاسى جۇزەگە اسىرىلىپ ۇلگەردى. بارلىق مەكەمەلەردىڭ قىزمەتكەرلەرىن ءۇش تىلگە ۇيرەتۋ قولعا الىنىپ، قازىرگى تاڭدا ول تالاپقا اينالىپ بارا جاتىر. ەلدەگى بارلىق ءبىلىم وردالارىندا اعىلشىن ءتىلى تەرەڭدەتىلىپ وقىتىلا باستاسا، ورىس ءتىلى بىرنەشە جىلدان بەرى ۇبت سىناعىندا تاپسىرىلاتىن مىندەتتى پاندەردىڭ قاتارىنا ەندى. ءتىپتى، مەكتەپتىڭ باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ ساباق كەستەسىنە شەتەل ءتىلىن ەنگىزسە، كەي بالاباقشالاردا كوشتەن قالىسپاي، التى جاسقا دا تولماعان بۇلدىرشىندەردىڭ ءتىلىن اعىلشىنشا سويلەتۋگە كۇش سالىپ جاتقانى بەلگىلى.
№19 ورتا جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ
اعىلشىن ءتىلى ءپانى ءمۇعالىمى عالىمجان قىزى جانات
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
ياعني، بۇل باعدارلامالاردىڭ باستى يدەياسى قازاقستاندى بۇكىل الەم حالىقتارىنا ءۇش ءتىلدى بىردەي پايدالاناتىن جوعارى ءبىلىمدى مەملەكەت رەتىندە تانىتۋ كەرەك. اتاپ ايتاتىن بولساق، ولار: قازاق ءتىلى – مەملەكەتتىك ءتىل، ورىس ءتىلى – قارىم - قاتىناس ءتىلى جانە اعىلشىن ءتىلى – دامىعان مەملەكەتتەرمەن تەرەزە تەڭەستىرىپ، سولاردىڭ قاتارىنا قوسىلۋ ءۇشىن قاجەت. قاراپايىم تىلمەن ايتقاندا، قازاق ءتىلدى دامىتۋ كەرەك، ورىس ءتىلىن قولدانامىز جانە اعىلشىن ءتىلىن ۇيرەنەمىز. وسى ماقساتتا بۇگىنگى كۇنى قانشاما باعدارلامالار قابىلدانىپ، قانشاسى جۇزەگە اسىرىلىپ ۇلگەردى. بارلىق مەكەمەلەردىڭ قىزمەتكەرلەرىن ءۇش تىلگە ۇيرەتۋ قولعا الىنىپ، قازىرگى تاڭدا ول تالاپقا اينالىپ بارا جاتىر. ەلدەگى بارلىق ءبىلىم وردالارىندا اعىلشىن ءتىلى تەرەڭدەتىلىپ وقىتىلا باستاسا، ورىس ءتىلى بىرنەشە جىلدان بەرى ۇبت سىناعىندا تاپسىرىلاتىن مىندەتتى پاندەردىڭ قاتارىنا ەندى. ءتىپتى، مەكتەپتىڭ باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ ساباق كەستەسىنە شەتەل ءتىلىن ەنگىزسە، كەي بالاباقشالاردا كوشتەن قالىسپاي، التى جاسقا دا تولماعان بۇلدىرشىندەردىڭ ءتىلىن اعىلشىنشا سويلەتۋگە كۇش سالىپ جاتقانى بەلگىلى.
№19 ورتا جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ
اعىلشىن ءتىلى ءپانى ءمۇعالىمى عالىمجان قىزى جانات
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
جەر سىلكىنىسى كەزىندەگى تىرشىلىك قاۋىپسىزدىگى
