حح عاسىر قازىرگى زامان فيلوسوفياسى
بارشا حالىق، بۇكىل الەم كوزىنە ءارقاشان ەلەس، ساعىم سەكىلدى كورىنبەسە، ونداي ادامدا فيلوسوفياعا قابىلەتى جوق.
ارتۋر شوپينگاۋەر
فيلوسوفيا حح عاسىرعا دەيىن اقيقاتقا تالپىنىس دەپ قانا ءتۇسىنىلدى. بۇل عاسىر، بۇل ءداۋىر فيلوسوفيانىڭ جاڭا قىرىنان تانىلعان ۋاقىت دەۋگە بولادى. سوناۋ پلاتون مەن اريستوتەلدەن باستاۋ العان بۇل عىلىمنىڭ قارىشتاپ دامۋى ءدال وسى ساتتە باستالعان ەدى. جالپى فيلوسوفيا دەگەنىمىز نە؟ ونىڭ ءمان-ماعىناسىنا توقتالىپ، اقپارات بەرە كەتسەك...
مەنىڭ ويىمشا فيلوسوفيانى ءبىر اقپاراتپەن، ءبىر سويلەممەن جەتكىزىپ، تولىق ءتۇسىندىرىپ بەرۋ مۇمكىن ەمەس. ول ءۇشىن وسى كۇنگە دەيىنگى عالىمداردىڭ فيلوسوفيا جايلى ايتقان اقپاراتتارى مەن وي-تۇيىندەرىن ەسكەرگەنىمىز ءجون بولار. فيلوسوفيا ول مورالدىق، ماتەريالدىق ءومىردى باسقارۋ ءۇشىن ءتيىمدى جاعداي جاسايتىن اقىل، وي. سول ارقىلى بەلگىلى ءبىر ارەكەت جاساپ، ومىردە كەزدەسەتىن ماسەلەنى شەشەمىز. فيلوسوفيا بىزگە نەنى تۇسىندىرەدى؟ ەڭ اۋەلى ءومىر ۇيلەسىمدىلىگى مەن زاڭدىلىعىن ءتۇسىندىرىپ، ۇعىندىرادى. تارتىپتىلىككە تاربيەلەيدى.
ال ەندى حح عاسىر فيلوسوفياسىنىڭ قالىپتاسۋى مەن باستى ماسەلەلەرىنە توقتالايىق. حح عاسىر فيلوسوفيا ءۇشىن دە، تاريح ءۇشىن دە ۇلكەن توڭكەرىسكە اكەلگەن ءداۋىر بولدى. سەبەبى، ءبىرىنشى جانە ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس تاريحقا عانا ەمەس، فيلوسوفياعا دا ءوز اسەرىن تيگىزدى. ادامداردىڭ بولاشاققا سەنىمسىزدىگىن تۋدىردى. قوعام دامىعان سايىن ادادمار اراسىندا قاراما-قايشىلىقتار، كۇرەستەر، باسەكەلەستىك تە ارتا ءتۇستى. بۇل قوعامدىق داعدارىس جەكە ادامداردىڭ جاتتانۋ مەن وگەيسىنۋىنە اكەلىپ سوقتى. سەبەبى قوعام تۇلعانىڭ ىشكى دۇنيەسى مەن ونى مازالاعان ماسەلەلرى تۋرالى باس اۋىرتىپ قارامادى. الايدا، حح عاسىر فيلوسوفياسىنىڭ وزىندىك ارتىقشىلىقتارى دا بولدى. مىسالى، بۇرىنعى فيلوسوفيا ادامداردىڭ كەيبىر سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرە المادى. عىلىمنىڭ دا، فيلوسوفيانىڭ دا بىتە قايناعان زامانىندا ادادمار ءوز سۇراقتارىنا تولىققاندى جاۋاپ الا باستادى.
قورىتا ايتساق، حح عاسىر فيلوسوفياسى فيلوسوفيانىڭ ناعىز قارىشتاپ دامىعان شاعى. فيلوسوفيانىڭ شىڭى بولماسا دا، ايناسى بولعان كەزەڭ دەسەك قاتەلەسپەيمىز. ونىڭ ءوزى سياقتى سان قىرلى، بىر-بىرىنە قاراما-قارسى باعىتتارعا تولى بولدى. قىزىعى مەن قيىندىعى، جەتىستىكتەرى مەن كەم تۇستارى قاتار ءجۇردى. حح عاسىر فيلوسوفياسى – بۇكىل ادامزاتتىڭ سان مىڭداعان سۇراقتارىنا جاۋاپ بەردى.
ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى ماگيسترانتى ءابدىراحمان نۇراي ايۋب قىزى
ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى پروفەسسورى جاناتايەۆ دانات
You Might Also Like
-
بۇگىندە ماتەريالدىق قۇندىلىقتاردى ىسىراپ، رۋحاني بايلىعىن بيىك شىڭعا قوياتىن، كوپتەن كوز سالاتىن حالىقتاردىڭ ءبىرى - قازاق حالقى. مادەنيەتىن بەرىك ساقتاپ، ادەت-عۇرپىنان اتتاپ وتپەي، نانىم-سەنىمدەرىمە...
-
قازىرگى تاڭدا مەملەكەتتىڭ دامۋى ءۇشىن ءبىرىنشى كەزەكتە ەكونوميكا مەن ەكولوگيانىڭ بىرلەسە وتىرىپ، تۇراقتى دامۋى ماڭىزدى ءرول اتقارادى. شىنىندا دا، العاش رەت ەكونوميكانى ەكولوگيانىڭ پايداسىنا قاراي مودە...
