سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 4 كۇن بۇرىن)
XXI عاسىر – جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالار عاسىرى

«قازىرگى زاماندا جاستارعا اقپاراتتىق تەحنولوگيامەن بايلانىستى الەمدىك ستاندارتقا ساي مۇددەلى جاڭا ءبىلىم بەرۋ وتە قاجەت» دەپ، ەلباسى اتاپ كورسەتكەندەي جاس ۇرپاققا ءبىلىم بەرۋ جولىندا اقپاراتتىق تەحنولوگيانى وقۋ ۇردىسىندە وڭتايلاندىرۋ مەن تيىمدىلىگىن ارتتىرۋدىڭ ماڭىزى وتە زور. قازىرگى قوعامداعى ءبىلىم جۇيەسىن دامىتۋدا اقپاراتتىق، يننوۆاسيالىق تەحنولوگيالاردى قاجەت ەتىپ وتىرعان كەزەڭدە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ ءوز نازارىندا ۇستاپ وتىرۋىنىڭ ورنى ەرەكشە. ول ءوزىنىڭ حالىققا ءداستۇرلى جولداۋىندا ءبىلىم، عىلىم سالاسىن دامىتۋدا كوپ مىندەتتەر قويىپ، سەنىم ارتىپ وتىر.

زامان تالابىنا ساي ادامداردىڭ مالىمەت الماسۋىنا، قارىم-قاتىناسىنا اقپاراتتىق-كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيالاردىڭ كەڭىنەن قولدانىسقا ەنىپ، جىلدام دامىپ كەلە جاتقان كەزەڭىندە اقپاراتتىق قوعامدى قالىپتاستىرۋ قاجەتتى شارتقا اينالىپ وتىر. كەلەشەك قوعامىمىزدىڭ مۇشەلەرى – جاستاردىڭ بويىندا اقپاراتتىق مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋ قوعامنىڭ الدىندا تۇرعان ەڭ باستى مىندەت. قازىرگى قوعام ءۇشىن ينفورماتيكانىڭ، كيبەرنەتيكانىڭ، ەكولوگيانىڭ، ميكروەلەكترونيكانىڭ جانە ت.ب. جاڭا عىلىمداردىڭ ءرولى مەن ءمانى تۋرالى تۇسىنىكتەردى دامىتۋ – قازىرگى كەزەڭ – عىلىمي-تەحنيكالىق توڭكەرىستەر كەزەڭىنە ءتان ەرەكشەلىكتەردىڭ ءبىرى.

حح عاسىردىڭ 50-60 جىلدارى باستالعان بۇل دامۋ وسى عىلىمداردىڭ قالىپتاسۋىنا جانە ادامزات ارەكەتىنىڭ كوپتەگەن سالالارىنا، ياعني وندىرىستىك كاسىپورىنعا، عىلىمي زەرتتەۋلەرگە، ءبىلىم بەرۋگە، الەۋمەتتىك ماسەلەلەرگە جانە ت.ب. اسەر ەتتى. بۇل جۇيەلەردە ءوزىن-وزى ۇيىمداستىرۋ، ءوزى-وزى دامىتۋ، جۇيەلىلىك جانە باسقارۋ سياقتى فاكتورلاردى ەسكەرۋ قاجەتتىگىنە الىپ كەلدى.

بۇگىنگى باستى ماسەلەمىز – ءبىلىم ساپاسى دەسەك، وسى ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋدىڭ ءتيىمدى جولى- ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە ءتۇرلى اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ. كەلەشەك قوعامىمىزدىڭ مۇشەلەرى-جاستاردىڭ بويىندا اقپاراتتىق مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋ قوعامنىڭ الدىندا تۇرعان ەڭ باستى مىندەت.

ءححى عاسىر – تەحنيكانىڭ وزىق دامىعان عاسىرى. ەلباسى ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ سىندارلى ساياساتىنىڭ ارقاسىندا بۇكىل مەكتەپ كومپيۋتەرمەن قامتاماسىز ەتىلدى.

كومپيۋتەر وقۋشى ءۇشىن قورشاعان الەمدى تانۋدىڭ تابيعي قۇرالى بولىپ تابىلادى. ولاي بولسا ساباقتاردى كومپيۋتەردىڭ، اقپاراتتىق تەحنولوگيالىق قۇرالداردىڭ كومەگىمەن وتكىزە بىلۋ-كەزەك كۇتتىرمەيتىن وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى.

جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالار دەگەنىمىز- ءبىلىم بەرۋ ىسىندە اقپاراتتاردى دايارلاپ، ونى وقۋشىعا بەرۋ پروسەسى. وقىتۋدىڭ ناتيجەسى-تەرەڭ ءبىلىمدى، ءوز ويىن دالەلدەي الاتىن، ءبىلىمىن قوعامدىق پايدالى ماسەلەلەردى شەشۋدە جۇزەگە اسىرا الاتىن، جاۋاپكەرشىلىگى مول ، ەلجاندى تۇلعانى دامىتۋ. وسى مىندەتتەردىڭ جۇزەگە اسۋىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن زاماناۋي ادىستەر مەن تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ كەرەك.

بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ شەشىمىمەن «ءححى عاسىر – اقپاراتتاندىرۋ عاسىرى» دەپ اتالدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى دا عىلىمي-تەحنيكالىق پروگرەستىڭ نەگىزگى بەلگىسى – قوعامدى اقپاراتتاندىرۋ بولاتىن جاڭا كەزەڭىنە ەندى. قوعامدى اقپاراتتاندىرۋ – ەكونوميكانىڭ، عىلىمنىڭ، مادەنيەتتىڭ دامۋىنىڭ نەگىزگى شارتتارىنىڭ ءبىرى. وسى ماسەلەنى شەشۋدەگى باستى ءرول مەكتەپكە جۇكتەلەدى.

توكجان مەيىرجان امانجان ۇلى


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما