ينتەراكتيۆتى وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ءادىس – تاسىلدەرىن تاريح ساباعىندا قولدانۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋ جولدارى
ينتەراكتيۆتى وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ءادىس – تاسىلدەرىن تاريح ساباعىندا قولدانۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋ جولدارى
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇستازدارىنىڭ نەگىزگى ماقساتى – قوعام دامۋىنىڭ قازىرگى كەزەڭىنە ساي جاستاردىڭ سانالى ويلاۋىن قالىپتاستىرۋ، شىعارماشىل، ءوز ماماندىعىن دۇرىس تاڭداعان، وي - ءورىسى جوعارى جەكە تۇلعا دايىنداۋ.
قوعامنىڭ دامىپ - وركەندەۋى، ونىڭ الەۋمەتتىك - مادەني ەتنوستىق ەرەكشەلىكتەرىن تولىق مەڭگەرىپ، وزگەرىستەر، جاڭالىقتار، ۇعىمدار تۋرالى بولىپ جاتقان بارلىق ماسەلەلەرگە ءمان بەرە وتىرىپ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قۇرۋدا، ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى يننوۆاسيانى مەڭگەرۋدە، قوعامىمىزدى ىزگىلەندىرۋدە مۇعالىمدەرگە، ولاردىڭ كاسىپتىك ساپالارىنا، بىلىمدىلىگى، عىلىمي - زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋگە قابىلەتتىلىگى، مادەنيەتى، پاراساتتىلىعى، ت. ب. قاسيەتتەرىنە بايلانىستى ەكەندىگىن، مۇعالىمدىك ماماندىقتىڭ جان - جاقتى ءبىلىمدى، شىنايى سەزىمتال بولۋدى، شاكىرتتەرىنە شەكسىز سۇيىسپەنشىلىكتى بەرۋدى تالاپ ەتەتىنىن، ەڭبەگىنىڭ ناتيجەسى ءار كۇن سايىن بالالارعا قۋانىش اكەلگەندە عانا جەمىستى بولاتىنىن ۇعىندىرۋ. بۇگىنگى تاڭدا عاسىرلار قويناۋىندا جاتقان ۇلتتىق تاربيەنىڭ وزىق ءارى ونەگەلى داستۇرلەرىن، اسىل قاسيەتتەرىن وقۋشىلاردىڭ بويىندا قالىپتاستىرۋ، ەتنوپەداگوگيكا ماتەريالدارىن ۇتىمدى پايدالانۋ – اسا ماڭىزدى مىندەتتەردىڭ ءبىرى. ءححى عاسىر – قاتاڭ باسەكە عاسىرى. ەلىمىزدىڭ ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى الەمدىك ءبىلىم بەرۋ كەڭىستىگىنە باعىت الۋدا. بۇگىنگى كۇنى قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق مادەنيەتىنىڭ قايتا وركەندەۋ جاعدايىندا جەتكىنشەك ۇرپاقتى ۇلتتىق داستۇرلەردە تاربيەلەۋدىڭ زاڭدى وبەكتيۆتى قاجەتتىگى تۋدى. قاي زاماندا بولسىن جاس ۇرپاقتىڭ ونەگە تۇتار وزىندىك ۇلتتىق ءتالىم - تاربيەسى بولاتىندىعى بەلگىلى. ەگەمەندى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ بولاشاق ۇرپاقتارىنىڭ سانا - سەزىمىن، ۇلتتىق پسيحولوگياسىن، ونىڭ ەرتە زامانداعى اتا - بابالار سالت - داستۇرىمەن ساباقتاستىرا تاربيەلەۋ قازىرگى كۇننىڭ ەڭ وزەكتى ماسەلەسى ەكەندىگىن ءومىردىڭ ءوزى كورسەتىپ وتىر.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «ءبىلىم تۋرالى» زاڭىندا «ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ باستى مىندەتى – ۇلتتىق جانە جالپى ادامزاتتىق قۇندىلىقتارمەن پراكتيكا جەتىستىكتەرى نەگىزىندە جەكە ادامدى قالىپتاستىرۋعا جانە كاسىبي شىڭداۋعا باعىتتالعان ءبىلىم الۋ ءۇشىن قاجەتتى جاعدايلار جاساۋ؛… وقىتۋدىڭ جاڭا تەحنولوگيالارىن ەنگىزۋ، ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتاندىرۋ، حالىقارالىق عالامدىق كوممۋنيكاسيالىق جەلىلەرگە شىعۋ» دەلىنگەن. تاريح ءپانى مۇعالىمدەرىنىڭ مىندەتى – مادەنيەتتى تۇردە ءبىلىمدى، ىسكەر، جەكە تۇلعانى دامىتۋ، ۇلتىمىزدىڭ رۋحىن كوتەرۋ، وسى ماقساتقا جەتەتىندەي ءتيىمدى جول ىزدەۋ.
ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ «قازاقستان - 2050» ستراتەگياسى – قالىپتاسقان مەملەكەتتىڭ جاڭا ساياسي باعىتى باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋعا بەلسەنە قاتىساتىندار، كەڭ بايتاق قازاقستاننىڭ بايلىعىنا يە بولاتىندار، سول بايلىقتى ءوز يەلىگىنە جۇمسايتىندار، ءسوز جوق، قازىرگى مەكتەپ قابىرعاسىندا جۇرگەن ءبىزدىڭ وقۋشىلارىمىز ەكەنىنە ەشكىم كۇمان كەلتىرە المايدى. مەنىڭ دە ءمۇعالىم رەتىندە الدىما قويعان ماقساتىم – وقۋشىلارعا ۇلتتىق پەداگوگيكالىق تاربيە مەن ءبىلىم بەرۋمەن قاتار ولاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ. سول سەبەپتى ساباقتى يدەيالىق جاعىنان عىلىمي نەگىزدە، ومىرمەن بايلانىستى ۇيىمداستىرۋ وقۋشىنىڭ قىزىعۋىن، ءبىلىم قۇمارلىعىن تانىتۋ، ءار ساباقتا وقۋشىلاردى ويلانۋعا، وزدىگىنەن ىزدەنىس جاساۋعا باۋلىپ، ويىن اۋىزشا، جازباشا جيناقتاپ بايانداي بىلۋگە، مادەنيەتتى سويلەۋگە ۇيرەتۋ ارقىلى ۇلتتىق ادەت - عۇرىپتى بويىنا سىڭىرۋگە داعدىلاندىرۋ – ءاربىر ۇستازدىڭ ابىرويلى بورىشى. بۇل رەتتە ءوزىم ساباق بەرەتىن تاريح ساباعىمدا وقىتۋدىڭ كوپتەگەن ادىستەرىنەن قۇرالعان ينتەراكتيۆتى وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ءتيىمدى ادىستەرىن قولدانامىن.
ينتەراكتيۆتى وقىتۋ ادىستەرى تۇلعاارالىق قارىم – قاتىناسقا نەگىزدەلە وتىرىپ، “جەكە تۇلعانى دامىتۋعا باعىتتالاتىن” قازىرگى ءبىلىم بەرۋ پاراديگماسىن قاناعاتتاندىرادى. سونىمەن بىرگە، ساپالى ءبىلىم الۋدىڭ العىشارتتارى بولىپ تابىلاتىن تانىم بەلسەندىلىگى مەن ىزدەنىس دەربەستىگىن قالىپتاستىرىپ قانا قويماي، ارى قاراي دامىتادى.
ينتەراكتيۆتى اعىلشىن تىلىنەن اۋدارعاندا inter – ارالىق، action – ارەكەت.
بالانىڭ جەكە وزدىگىنەن ىزدەنۋىنە مۇمكىندىك بەرۋ؛
توپتاسىپ وقىپ ۇيرەنۋگە جاعداي جاساۋ؛
وزدەرىن – وزدەرىنە باعالاتۋ؛
ءىس – ارەكەت بارىسىندا ءبىلىم الۋ؛
وقۋشى ءوز ويىن ەركىن ايتۋ ءۇشىن ءمۇعالىم مىنا تاسىلدەردى قولدانۋى ءتيىمدى.
العىس سەزىمىڭىزدى ءبىلدىرىپ، ۇنەمى كوتەرمەلەپ وتىرۋ؛
ەشقاشان “جاۋابىڭىز دۇرىس ەمەس” دەمەڭىز، ونداي جاعدايدا تەك سىنىپتان كەلىسەسىزدەر مە دەپ سۇراۋ؛
زەيىنسىز ەنجار وقۋشىنى انىقتاۋ، مۇمكىن ولاردا وي نە عاجايىپ پىكىر بولۋى.
جەزقازعان قالاسى №133 نەگىزگى مەكتەبى
تاريح ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى ناۋرىزبايەۆا ق. ە.
ينتەراكتيۆتى وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ءادىس – تاسىلدەرىن تاريح ساباعىندا قولدانۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋ جولدارى. جۇكتەۋ
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇستازدارىنىڭ نەگىزگى ماقساتى – قوعام دامۋىنىڭ قازىرگى كەزەڭىنە ساي جاستاردىڭ سانالى ويلاۋىن قالىپتاستىرۋ، شىعارماشىل، ءوز ماماندىعىن دۇرىس تاڭداعان، وي - ءورىسى جوعارى جەكە تۇلعا دايىنداۋ.
قوعامنىڭ دامىپ - وركەندەۋى، ونىڭ الەۋمەتتىك - مادەني ەتنوستىق ەرەكشەلىكتەرىن تولىق مەڭگەرىپ، وزگەرىستەر، جاڭالىقتار، ۇعىمدار تۋرالى بولىپ جاتقان بارلىق ماسەلەلەرگە ءمان بەرە وتىرىپ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قۇرۋدا، ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى يننوۆاسيانى مەڭگەرۋدە، قوعامىمىزدى ىزگىلەندىرۋدە مۇعالىمدەرگە، ولاردىڭ كاسىپتىك ساپالارىنا، بىلىمدىلىگى، عىلىمي - زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋگە قابىلەتتىلىگى، مادەنيەتى، پاراساتتىلىعى، ت. ب. قاسيەتتەرىنە بايلانىستى ەكەندىگىن، مۇعالىمدىك ماماندىقتىڭ جان - جاقتى ءبىلىمدى، شىنايى سەزىمتال بولۋدى، شاكىرتتەرىنە شەكسىز سۇيىسپەنشىلىكتى بەرۋدى تالاپ ەتەتىنىن، ەڭبەگىنىڭ ناتيجەسى ءار كۇن سايىن بالالارعا قۋانىش اكەلگەندە عانا جەمىستى بولاتىنىن ۇعىندىرۋ. بۇگىنگى تاڭدا عاسىرلار قويناۋىندا جاتقان ۇلتتىق تاربيەنىڭ وزىق ءارى ونەگەلى داستۇرلەرىن، اسىل قاسيەتتەرىن وقۋشىلاردىڭ بويىندا قالىپتاستىرۋ، ەتنوپەداگوگيكا ماتەريالدارىن ۇتىمدى پايدالانۋ – اسا ماڭىزدى مىندەتتەردىڭ ءبىرى. ءححى عاسىر – قاتاڭ باسەكە عاسىرى. ەلىمىزدىڭ ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى الەمدىك ءبىلىم بەرۋ كەڭىستىگىنە باعىت الۋدا. بۇگىنگى كۇنى قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق مادەنيەتىنىڭ قايتا وركەندەۋ جاعدايىندا جەتكىنشەك ۇرپاقتى ۇلتتىق داستۇرلەردە تاربيەلەۋدىڭ زاڭدى وبەكتيۆتى قاجەتتىگى تۋدى. قاي زاماندا بولسىن جاس ۇرپاقتىڭ ونەگە تۇتار وزىندىك ۇلتتىق ءتالىم - تاربيەسى بولاتىندىعى بەلگىلى. ەگەمەندى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ بولاشاق ۇرپاقتارىنىڭ سانا - سەزىمىن، ۇلتتىق پسيحولوگياسىن، ونىڭ ەرتە زامانداعى اتا - بابالار سالت - داستۇرىمەن ساباقتاستىرا تاربيەلەۋ قازىرگى كۇننىڭ ەڭ وزەكتى ماسەلەسى ەكەندىگىن ءومىردىڭ ءوزى كورسەتىپ وتىر.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «ءبىلىم تۋرالى» زاڭىندا «ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ باستى مىندەتى – ۇلتتىق جانە جالپى ادامزاتتىق قۇندىلىقتارمەن پراكتيكا جەتىستىكتەرى نەگىزىندە جەكە ادامدى قالىپتاستىرۋعا جانە كاسىبي شىڭداۋعا باعىتتالعان ءبىلىم الۋ ءۇشىن قاجەتتى جاعدايلار جاساۋ؛… وقىتۋدىڭ جاڭا تەحنولوگيالارىن ەنگىزۋ، ءبىلىم بەرۋدى اقپاراتتاندىرۋ، حالىقارالىق عالامدىق كوممۋنيكاسيالىق جەلىلەرگە شىعۋ» دەلىنگەن. تاريح ءپانى مۇعالىمدەرىنىڭ مىندەتى – مادەنيەتتى تۇردە ءبىلىمدى، ىسكەر، جەكە تۇلعانى دامىتۋ، ۇلتىمىزدىڭ رۋحىن كوتەرۋ، وسى ماقساتقا جەتەتىندەي ءتيىمدى جول ىزدەۋ.
ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ «قازاقستان - 2050» ستراتەگياسى – قالىپتاسقان مەملەكەتتىڭ جاڭا ساياسي باعىتى باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋعا بەلسەنە قاتىساتىندار، كەڭ بايتاق قازاقستاننىڭ بايلىعىنا يە بولاتىندار، سول بايلىقتى ءوز يەلىگىنە جۇمسايتىندار، ءسوز جوق، قازىرگى مەكتەپ قابىرعاسىندا جۇرگەن ءبىزدىڭ وقۋشىلارىمىز ەكەنىنە ەشكىم كۇمان كەلتىرە المايدى. مەنىڭ دە ءمۇعالىم رەتىندە الدىما قويعان ماقساتىم – وقۋشىلارعا ۇلتتىق پەداگوگيكالىق تاربيە مەن ءبىلىم بەرۋمەن قاتار ولاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ. سول سەبەپتى ساباقتى يدەيالىق جاعىنان عىلىمي نەگىزدە، ومىرمەن بايلانىستى ۇيىمداستىرۋ وقۋشىنىڭ قىزىعۋىن، ءبىلىم قۇمارلىعىن تانىتۋ، ءار ساباقتا وقۋشىلاردى ويلانۋعا، وزدىگىنەن ىزدەنىس جاساۋعا باۋلىپ، ويىن اۋىزشا، جازباشا جيناقتاپ بايانداي بىلۋگە، مادەنيەتتى سويلەۋگە ۇيرەتۋ ارقىلى ۇلتتىق ادەت - عۇرىپتى بويىنا سىڭىرۋگە داعدىلاندىرۋ – ءاربىر ۇستازدىڭ ابىرويلى بورىشى. بۇل رەتتە ءوزىم ساباق بەرەتىن تاريح ساباعىمدا وقىتۋدىڭ كوپتەگەن ادىستەرىنەن قۇرالعان ينتەراكتيۆتى وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ءتيىمدى ادىستەرىن قولدانامىن.
ينتەراكتيۆتى وقىتۋ ادىستەرى تۇلعاارالىق قارىم – قاتىناسقا نەگىزدەلە وتىرىپ، “جەكە تۇلعانى دامىتۋعا باعىتتالاتىن” قازىرگى ءبىلىم بەرۋ پاراديگماسىن قاناعاتتاندىرادى. سونىمەن بىرگە، ساپالى ءبىلىم الۋدىڭ العىشارتتارى بولىپ تابىلاتىن تانىم بەلسەندىلىگى مەن ىزدەنىس دەربەستىگىن قالىپتاستىرىپ قانا قويماي، ارى قاراي دامىتادى.
ينتەراكتيۆتى اعىلشىن تىلىنەن اۋدارعاندا inter – ارالىق، action – ارەكەت.
بالانىڭ جەكە وزدىگىنەن ىزدەنۋىنە مۇمكىندىك بەرۋ؛
توپتاسىپ وقىپ ۇيرەنۋگە جاعداي جاساۋ؛
وزدەرىن – وزدەرىنە باعالاتۋ؛
ءىس – ارەكەت بارىسىندا ءبىلىم الۋ؛
وقۋشى ءوز ويىن ەركىن ايتۋ ءۇشىن ءمۇعالىم مىنا تاسىلدەردى قولدانۋى ءتيىمدى.
العىس سەزىمىڭىزدى ءبىلدىرىپ، ۇنەمى كوتەرمەلەپ وتىرۋ؛
ەشقاشان “جاۋابىڭىز دۇرىس ەمەس” دەمەڭىز، ونداي جاعدايدا تەك سىنىپتان كەلىسەسىزدەر مە دەپ سۇراۋ؛
زەيىنسىز ەنجار وقۋشىنى انىقتاۋ، مۇمكىن ولاردا وي نە عاجايىپ پىكىر بولۋى.
جەزقازعان قالاسى №133 نەگىزگى مەكتەبى
تاريح ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى ناۋرىزبايەۆا ق. ە.
ينتەراكتيۆتى وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ءادىس – تاسىلدەرىن تاريح ساباعىندا قولدانۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋ جولدارى. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
سىرتقى ينتەگراسيا ءوزىن-وزى تانۋ ساباعىنىڭ ادىستەمەلىك تاسىلدەرىن قولدانۋ
