InfoHub Logo

Мемлекеттік рәміздер – еркіндік пен бірліктің нышаны

Қазақстанның Мемлекеттік рәміздері

Мемлекеттік рәміздер – Ту, Елтаңба және Әнұран – Қазақстан Республикасының дербестігі мен тәуелсіздігін бүкіл әлемге танытатын маңызды символдар. Бұл рәміздер халқымыздың мұқалмас рухын, қаһармандығы мен даналығын, асқақ арман-тілегін білдіретін құнды белгілер.

Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың сөзімен айтқанда: «Біз тәуелсіздікке аңсап, зарығып жеттік. Енді сол тәуелсіздіктің қасиетті рәміздерін де ерекше қадірлеуіміз, қастерлеуіміз керек. Әрбір азамат Қазақстанның Туын, Елтаңбасын, Әнұранын тұмардай қасиет тұтуы қажет». Бұл сөздер әрбір қазақстандықтың жүрек түкпірінде сақталып, әрқашан жадында болуы тиіс.

Мемлекеттік рәміздердің қабылдануы

Қазақстан өз егемендігін жариялаған кезде, ең алдымен тәуелсіз елдің саяси мәртебесін білдіретін Тәуелсіздік декларациясын қабылдады. Осыдан кейін мемлекеттік рәміздерді қабылдау қажеттігі туындады. 1992 жылы 4 маусымда еліміздің Туы мен Елтаңбасы қабылданды. Ал Әнұран мәтіні сол жылдың 11 желтоқсанында бекітілді.

Мемлекеттік рәміздерді қабылдау оңай болған жоқ. Тиісті мемлекеттік органдар мен мекемелер аса жауапты істі жан-жақты ізденіс және мұқият дайындықпен қолға алды. 1992 жылдың басында Жоғарғы Кеңестің төралқасы мемлекеттік символиканы дайындау бойынша жұмыс тобын құру туралы қаулы қабылдады. Осы құжатқа сәйкес арнайы шығармашылық комиссия құрылды, оның құрамына белгілі заңгерлер мен қоғам қайраткерлері кірді.

Мемлекеттік Ту

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Туы — ортасында шұғылалы күн, оның астында қалықтап ұшқан қыран бейнеленген тік бұрышты көгілдір түсті мата. Тудың сабының тұсында тік жолақ түрінде ұлттық өрнек нақышталған. Күн, оның шұғыласы, қыран және ұлттық өрнек бейнесі алтын түстес. Тудың авторы — белгілі суретші Шәкен Ниязбеков.

• Көк түс ашық аспанды, бейбітшілікті, игілікті білдіреді.
• Күн бейнесі еліміздің жалпыадамзаттық құндылықтарды қастерлейтінін дәлелдейді.
• Қыран бейнесі мемлекеттің қуат-күшін, егемендігін және тәуелсіздігін танытады.
• Ұлттық өрнектер халықтың мәдениеті мен дәстүрін символдық тұрғыда бейнелейді.

Мемлекеттік Елтаңба

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасы — дөңгелек нысанды және көгілдір түс аясындағы шаңырақ бейнесінде бейнеленген. Шаңырақты айнала күн сәулесіндей тарап уықтар шаншылған. Шаңырақтың оң жағы мен сол жағында аңыздардағы қанатты пырақтар бейнесі орналасқан. Жоғарғы бөлігінде — бес бұрышты көлемді жұлдыз, ал төменгі бөлігінде «Qazaqstan» деген жазу бар. Жұлдыздың, шаңырақтың, уықтардың, қанатты пырақтардың бейнесі, сондай-ақ «Qazaqstan» деген жазу — алтын түстес. Елтаңбаның авторлары – Жандарбек Мәлібеков пен Шот-Аман Уәлиханов.

• Алтын түс байлықтың, әділдіктің және кеңпейілділіктің символы.
• Көгілдір түс ашық аспан, бейбітшілік және бақуат тіршілік ұғымдарын білдіреді.

Мемлекеттік Әнұран

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны екі рет қабылданды (1992 және 2006 жылдары). 2006 жылы бекітілген жаңа Мемлекеттік Әнұранның әуенін жазған Шәмші Қалдаяқов, сөзін жазған Жұмекен Нәжімеденов пен Нұрсұлтан Назарбаев. Бұл әннің тарихы 1956 жылдан басталады және тың игеру жылдарында жазылған.

Мемлекеттік рәміздердің маңызы

Мемлекеттік рәміздер еліміздің өзіндік өмір салтын, болмыс-бітім ерекшелігін, өзгелермен байланыс орнату мұратын білдіретін айрықша белгілер болып табылады. Олар ел азаматтарының отансүйгіштік сезімін оятып, патриотизмге үндейді, батылдыққа тәрбиелейді.

Рәміздерді құрметтеу және қорғау

Мемлекеттік рәміздерге құрмет көрсету – әрбір қазақстандықтың міндеті. Рәміздер еліміздің мемлекеттік мекемелерінде, оқу орындарында көрнекті орындарға орналастырылған. Балабақша бүлдіршіндері мен мектеп оқушылары еліміздің Әнұранын жатқа біледі.

Қазақстанда мемлекеттік рәміздер заңмен қорғалған. Заң бойынша рәміздерді қорлағандар айыппұл салынып немесе бас бостандығынан айырылады.

Мемлекеттік рәміздер – ел дамуының ажырамас бөлігі. Оларды құрметтеу, қастерлеу және кеңінен қолдану – әрбір азаматтың парызы. Рәміздеріміз арқылы елімізді бүкіл әлем таниды. Олар халқымыздың тарихы, мәдениеті мен дәстүрі, еркіндік пен бірліктің нышаны болып табылады.