- 08 жел. 2025 12:23
- 15
Асель ТАШИБАЕВА
Тарихи шешім: Қазақстанға киік мүйізін экспорттауға рұқсат берілді
Қазақстан халықаралық аренада үлкен жеңіске жетті. Самарқандта өткен жаһандық жиында біздің елімізге киік мүйізін экспорттауға салынған көпжылғы шектеу ресми түрде алынып тасталды. Бұл шешім ел экономикасы мен экологиясы үшін нені білдіреді?
Самарқанд қаласында өткен CITES (Жойылып кету қаупі төнген жабайы фауна мен флора түрлерімен халықаралық сауда туралы конвенция) тараптарының 20-шы конференциясы Қазақстан үшін сәтті аяқталды. 24 қараша мен 5 желтоқсан аралығында өткен ауқымды жиында қазақстандық киік популяциясынан алынған мүйіздерге арналған "нөлдік экспорттық квота" күшін жойды.
Бұл бастаманы ҚР Экология және табиғи ресурстар министрі Ерлан Нысанбаев бастаған отандық делегация табандылықпен қорғап шықты.
Халықаралық қауымдастық неге келісті?
Конференцияның жабылу салтанатында CITES Бас хатшысы Ивонн Игуэро Қазақстанның табиғатты қорғау саласындағы еңбегін ерекше атап өтті. Шын мәнінде, көрсеткіштер таңғалдырарлық: бір кездері жойылып кету қаупі төніп, саны небәрі 21 мыңға дейін азайған киіктердің басы бүгінде 4 миллионнан асты.
Осы керемет нәтижені көрген халықаралық сарапшылар қатаң бақылау аясында киік өнімдерін саудалауға рұқсат беру туралы шешім қабылдады. Бұл нәтижеге қол жеткізу оңай болған жоқ. Қазақстандық делегация:
-
31 екіжақты кездесу өткізді;
-
Азия, Африка және араб елдерінің өңірлік форумдарында белсенді жұмыс істеді;
-
Келіссөздерді ашық әрі транспарентті жүргізді.
Табыс қайда жұмсалады?
Көпшілікті мазалайтын басты сұрақ – киік мүйізін сатудан түскен қаражат қайда кетеді? Қазақстан тарапы бұл табысты толығымен биоалуантүрлілікті сақтауға бағыттауға уәде берді.
Нақтырақ айтқанда, қаржы келесі мақсаттарға жұмсалады:
-
Экожүйелерді қалпына келтіру;
-
Жануарлар популяциясына тұрақты мониторинг жүргізу;
-
Жайылымдарды сақтау;
-
Далалы және шөлейтті аймақтарға зиян келтірмей, табиғи ресурстарды тиімді пайдалану.
Бұл қадам жабайы табиғатты қорғаудың жаһандық бағдарламасына толық сәйкес келеді және Қазақстанның экологиялық беделін одан әрі нығайта түспек.