1 synyp oqýshylarynyń mektepke beıimdelý máselesi
Taqyryby: 1 synyp oqýshylarynyń mektepke beıimdelý máselesi
Maqsaty: ata - analarǵa balanyń mektepke beıimdelýiniń psıhologıalyq erekshelikteri, bala tárbıesindegi otbasy qarym - qatynasynyń róli, ata - ana eskerýge tıisti jaǵdaılar jóninde túsinik berý arqyly ata - analardyń psıhologıalyq biliktiligin arttyrý, mektep pen otbasy arasyndaǵy baılanysty nyǵaıtý.
Túri: trenıń sabaq
Qatysýshylar: 1 - synyp ata - analary.
Qajetti zattar men quraldar: AKT, A4 formattaǵy qaǵaz, qalam, jattyǵýlarǵa arnalǵan paraqtar, jadynamalar, dáıeksózder.
Barysy:
1. Kirispe.
- Sálemetsizder ma, qurmetti ata - analar! Elbasynyń Jarlyǵyna sáıkes qyrkúıek aıynyń ekinshi jeksenbisi Qazaqstandaǵy Otbasy kúni bolyp belgilengen bolatyn, Sizderdi Otbasy kúnimen quttyqtaımyn, tek otbasy jaqsylyǵyn tileımin!
Psıholog trenıń sabaqtyń maqsatyn túsindiredi.
2. Tanysý trenıńi
Psıholog: - Qurmetti ata - analar! Búgingi bizdiń trenıń sabaǵymyz balanyń mektepke beıimdelýi jóninde bolǵandyqtan, sizder de mekteptegi ómirińizdi eske túsirip kórińizder.
Men sizderge suraqtar qoıamyn, eger «ıá» dep jaýap bergińiz kelse, qolyńyzdy kóterińiz.
1) Kim taqtaǵa shyǵyp jaýap bergendi jaqsy kóretin edi?
2) Kim óziniń alǵashqy ustazyn jaqsy kóretin?
3) Kim bir kúnge birinshi synyp oqýshysy bolǵysy keledi?
4) Kimge án sabaǵy unaıtyn?
5) Kim mektepte óleńdi jatqa aıtýdy unatatyn?
6) Kimniń jazýy túzý boldy?
7) Kim bir ret te bolsa dápterin, oqýlyǵyn úıge tastap ketken joq?
8) Kimniń birinshi synypta tártibi úlgili boldy?
9) Kim birinshi synypta oqý bildi?
10) Kimge oqý demalystan artyq unaıtyn edi?
11) Kim eshqashan eki alyp kórgen joq?
12) Kim balalyq shaǵynda muǵalim bolǵysy keldi?
3. «Siz qandaısyz?» jobalaý testi. Ata - analarǵa taza paraqtar úlestiriledi, qalammen tórt bólikke bólý usynylady. Ár bólikke janýardyń, býnaqdeneliniń, qustyń, jabaıy ańnyń atyn jazady. 1 - otbasynda, 2 - jumysta, 3 - balamen qarym - qatynasta, qorshaǵan ortada ata - ana ózin osylaı ustaıtyny aıtylady. Al syzbanyń kólemi ózin baǵalaý deńgeıin kórsetedi.
4. Birinshi synyp oqýshylarynyń mektepke beıimdelý máselesi(mını - dáris).
Mektep bala damýyn júıeli qalyptastyryp otyratyn negizgi oryn. Jalpy bilim beretin mekteptiń alǵashqy synybyna kelgen balalar oqý júıesinde aıtarlyqtaı qıyndyqtardy bastan ótkeredi. Bala mektepke birden beıimdelmeıdi. Kóptegen balalar oqýdyń alǵashqy eki aıynda beıimdeledi. Olar ujymǵa tez qosylyp ketedi, jańa dostar tabady, únemi kóterińki kóńil - kúıde júredi, muǵalim talaptaryn qıyndyqsyz oryndaıdy. Árıne, olar tártiptiń barlyq talaptaryn oryndaı qoıýy qıyn, biraq qazan aıynyń sońyna qaraı mundaı balalar jańa oqýshy dárejesine, jańa talaptarǵa, jańa kún tártibine tez úırenisedi. Al keıbir balalardyń mektepke beıimdelýine biraz ýaqyt qajet. Bul kóbinese otbasyndaǵy jalǵyz bala nemese balabaqshada bolmaǵan, ata - anamen qarym – qatynas jetkiliksiz balalarda kezdesedi. Balanyń mektepke beıimdelý nyshandaryn mynadan baıqaýǵa bolady:
- birinshiden - balanyń oqý úderisine qanaǵattanýy. Oǵan mektepke barǵan unaıdy, ol ózine senimsizdik tanytpaıdy jáne qoryqpaıdy.
- ekinshiden - balanyń oqý tapsyrmalaryn óz betimen oryndaý deńgeıi, tapsyrmany ózi oryndaı almasa, úlkenderden kómek suraýy.
- úshinshiden - balanyń mekteptegi ortaǵa tolyǵymen qosylýynyń eń mańyzdy nyshandarynyń biri onyń synyptastarymen, muǵalimmen tulǵaaralyq qarym - qatynas jasaýdaǵy qanaǵattanýy bolyp tabylady. Osy kezeńde birinshi synyp oqýshysy belsendi túrde qarym - qatypas jasaıdy, balalar ortasynan óz ornyn izdeıdi, basqa balalarmen seriktesýge úırenedi jáne ózine kómektesýge qarsy bolmaıdy. Sonymen, balanyń oqýǵa tabysty beıimdelý máselesi kóbinese mektep pen otbasynyń ózara yntymaqtasýyna baılanysty.
Mektepke beıimdelý degen ne, sonyń basyn ashyp alaıyq. Psıhologıada bul termın balanyń oılaýy men is - áreketi onyń mektep ortasyna úılesimdi «sáıkestenýine» múmkindik beretindeı ózgerýi dep túsindiriledi, ıaǵnı:
1. bala óziniń « istegim keledisin» mekteptiń «isteý keregine» sáıkes keltirýi kerek;
2. tapsyrmalardy (keıde balaǵa onsha qyzyqty emes) óz betimen oryndaýǵa úırenýi kerek;
3. mektep tártibin saqtaýǵa, onymen eseptesýge, óziniń tártibimen basqa balalarǵa kedergi keltirmeýge jáne muǵalimderge kedergi bolmaýǵa úırenýi kerek;
4. dostyq qarym - qatynas ornatyp, ony ustanýǵa, basqa balanyń unaýyna ne unamaýyna qaramastan onymen til tabysýǵa, tym bolmasa qarym - qatynas jasaýǵa úırenýi kerek;
5. mekteptegi oqýy – onyń «jumysy» ekenin, oqýshy bolý - óte mańyzdy ekenin túsinýi kerek!
Ádette mektepke beıimdelýdiń 4 deńgeıi bolady: joǵary, orta, tómen jáne óte tómen.
Beıimdelýi joǵary deńgeıdegi bala mektepti jaqsy kóredi, oqýshy bolǵanyna qýanyshty. Ol úshin oqý jeńil, jańa bilimdi qyzyǵýshylyqpen qabyldaıdy jáne aınalasyndaǵylarmen qýana bólisedi, tapsyrmany mektepte de, úıde de yntamen oryndaıdy ( syrttaı baqylaý jasamaı - aq jáne qysym kórsetpeı - aq), sabaqta muǵalimdi yntasymen tyńdaıdy, ózi belsendilik tanytyp «baǵdarlamadan tys» bir nárse isteýge ne jattaýǵa qabiletti, «qoǵamdyq tapsyrmalardy» abyroımen oryndaıdy, synyptastarymen ońaı til tabysady.
Beıimdelýi orta deńgeıdegi bala da mektepke barýǵa qarsy emes, sabaqtarǵa da ket ári emes, synyptastarymen jáne muǵalimdermen jaqsy qarym - qatynasta, sabaqta berilgen materıaldy meńgerýge qabiletti, biraq mektepte de, úıde de eresekterdiń baqylaýynda, solardyń buıryǵymen ǵana jumys isteýdi qalaıdy. Óz betimen jumys mundaı balalarda «júrmeıdi». Mektepte bul balaǵa bilim emes, oqýshy dárejesi mańyzdyraq, sondyqtan ony jańany meńgerý emes, «bárin ereje boıynsha isteý» qyzyqtyrady. Qyzyqty bolǵan nárselerdi – jaqsy oryndaıdy – eger bir nárse shyqpaı qalsa ne «kóńilsiz» bolsa – oqý prosesi toqyraýǵa ushyraıdy jáne tek eresekterdiń kómegimen ǵana alǵa jyljıdy. Bir sózben, mundaı balalarǵa úzdiksiz baqylaý qajet, bilim alýǵa qulshynys bildirmeıdi, tikeleı múddesine qajet emes isterdi óz betimen isteýi nashar damyǵan. Mundaı birinshi synyp balasyna úıde qarap, sabaq qaraýy birneshe saǵatqa sozylyp ketpeýin qadaǵalasa, al mektepte muǵalimnen «balaǵa asa kóńil bólýdi» ótinse (jumys isteýge yntalandyrý úshin) – bári de jaqsy bolady.
Daıyndaǵan: pedagog - psıholog A. T. Artıgalıeva
1 synyp oqýshylarynyń mektepke beıimdelý máselesi. júkteý
Maqsaty: ata - analarǵa balanyń mektepke beıimdelýiniń psıhologıalyq erekshelikteri, bala tárbıesindegi otbasy qarym - qatynasynyń róli, ata - ana eskerýge tıisti jaǵdaılar jóninde túsinik berý arqyly ata - analardyń psıhologıalyq biliktiligin arttyrý, mektep pen otbasy arasyndaǵy baılanysty nyǵaıtý.
Túri: trenıń sabaq
Qatysýshylar: 1 - synyp ata - analary.
Qajetti zattar men quraldar: AKT, A4 formattaǵy qaǵaz, qalam, jattyǵýlarǵa arnalǵan paraqtar, jadynamalar, dáıeksózder.
Barysy:
1. Kirispe.
- Sálemetsizder ma, qurmetti ata - analar! Elbasynyń Jarlyǵyna sáıkes qyrkúıek aıynyń ekinshi jeksenbisi Qazaqstandaǵy Otbasy kúni bolyp belgilengen bolatyn, Sizderdi Otbasy kúnimen quttyqtaımyn, tek otbasy jaqsylyǵyn tileımin!
Psıholog trenıń sabaqtyń maqsatyn túsindiredi.
2. Tanysý trenıńi
Psıholog: - Qurmetti ata - analar! Búgingi bizdiń trenıń sabaǵymyz balanyń mektepke beıimdelýi jóninde bolǵandyqtan, sizder de mekteptegi ómirińizdi eske túsirip kórińizder.
Men sizderge suraqtar qoıamyn, eger «ıá» dep jaýap bergińiz kelse, qolyńyzdy kóterińiz.
1) Kim taqtaǵa shyǵyp jaýap bergendi jaqsy kóretin edi?
2) Kim óziniń alǵashqy ustazyn jaqsy kóretin?
3) Kim bir kúnge birinshi synyp oqýshysy bolǵysy keledi?
4) Kimge án sabaǵy unaıtyn?
5) Kim mektepte óleńdi jatqa aıtýdy unatatyn?
6) Kimniń jazýy túzý boldy?
7) Kim bir ret te bolsa dápterin, oqýlyǵyn úıge tastap ketken joq?
8) Kimniń birinshi synypta tártibi úlgili boldy?
9) Kim birinshi synypta oqý bildi?
10) Kimge oqý demalystan artyq unaıtyn edi?
11) Kim eshqashan eki alyp kórgen joq?
12) Kim balalyq shaǵynda muǵalim bolǵysy keldi?
3. «Siz qandaısyz?» jobalaý testi. Ata - analarǵa taza paraqtar úlestiriledi, qalammen tórt bólikke bólý usynylady. Ár bólikke janýardyń, býnaqdeneliniń, qustyń, jabaıy ańnyń atyn jazady. 1 - otbasynda, 2 - jumysta, 3 - balamen qarym - qatynasta, qorshaǵan ortada ata - ana ózin osylaı ustaıtyny aıtylady. Al syzbanyń kólemi ózin baǵalaý deńgeıin kórsetedi.
4. Birinshi synyp oqýshylarynyń mektepke beıimdelý máselesi(mını - dáris).
Mektep bala damýyn júıeli qalyptastyryp otyratyn negizgi oryn. Jalpy bilim beretin mekteptiń alǵashqy synybyna kelgen balalar oqý júıesinde aıtarlyqtaı qıyndyqtardy bastan ótkeredi. Bala mektepke birden beıimdelmeıdi. Kóptegen balalar oqýdyń alǵashqy eki aıynda beıimdeledi. Olar ujymǵa tez qosylyp ketedi, jańa dostar tabady, únemi kóterińki kóńil - kúıde júredi, muǵalim talaptaryn qıyndyqsyz oryndaıdy. Árıne, olar tártiptiń barlyq talaptaryn oryndaı qoıýy qıyn, biraq qazan aıynyń sońyna qaraı mundaı balalar jańa oqýshy dárejesine, jańa talaptarǵa, jańa kún tártibine tez úırenisedi. Al keıbir balalardyń mektepke beıimdelýine biraz ýaqyt qajet. Bul kóbinese otbasyndaǵy jalǵyz bala nemese balabaqshada bolmaǵan, ata - anamen qarym – qatynas jetkiliksiz balalarda kezdesedi. Balanyń mektepke beıimdelý nyshandaryn mynadan baıqaýǵa bolady:
- birinshiden - balanyń oqý úderisine qanaǵattanýy. Oǵan mektepke barǵan unaıdy, ol ózine senimsizdik tanytpaıdy jáne qoryqpaıdy.
- ekinshiden - balanyń oqý tapsyrmalaryn óz betimen oryndaý deńgeıi, tapsyrmany ózi oryndaı almasa, úlkenderden kómek suraýy.
- úshinshiden - balanyń mekteptegi ortaǵa tolyǵymen qosylýynyń eń mańyzdy nyshandarynyń biri onyń synyptastarymen, muǵalimmen tulǵaaralyq qarym - qatynas jasaýdaǵy qanaǵattanýy bolyp tabylady. Osy kezeńde birinshi synyp oqýshysy belsendi túrde qarym - qatypas jasaıdy, balalar ortasynan óz ornyn izdeıdi, basqa balalarmen seriktesýge úırenedi jáne ózine kómektesýge qarsy bolmaıdy. Sonymen, balanyń oqýǵa tabysty beıimdelý máselesi kóbinese mektep pen otbasynyń ózara yntymaqtasýyna baılanysty.
Mektepke beıimdelý degen ne, sonyń basyn ashyp alaıyq. Psıhologıada bul termın balanyń oılaýy men is - áreketi onyń mektep ortasyna úılesimdi «sáıkestenýine» múmkindik beretindeı ózgerýi dep túsindiriledi, ıaǵnı:
1. bala óziniń « istegim keledisin» mekteptiń «isteý keregine» sáıkes keltirýi kerek;
2. tapsyrmalardy (keıde balaǵa onsha qyzyqty emes) óz betimen oryndaýǵa úırenýi kerek;
3. mektep tártibin saqtaýǵa, onymen eseptesýge, óziniń tártibimen basqa balalarǵa kedergi keltirmeýge jáne muǵalimderge kedergi bolmaýǵa úırenýi kerek;
4. dostyq qarym - qatynas ornatyp, ony ustanýǵa, basqa balanyń unaýyna ne unamaýyna qaramastan onymen til tabysýǵa, tym bolmasa qarym - qatynas jasaýǵa úırenýi kerek;
5. mekteptegi oqýy – onyń «jumysy» ekenin, oqýshy bolý - óte mańyzdy ekenin túsinýi kerek!
Ádette mektepke beıimdelýdiń 4 deńgeıi bolady: joǵary, orta, tómen jáne óte tómen.
Beıimdelýi joǵary deńgeıdegi bala mektepti jaqsy kóredi, oqýshy bolǵanyna qýanyshty. Ol úshin oqý jeńil, jańa bilimdi qyzyǵýshylyqpen qabyldaıdy jáne aınalasyndaǵylarmen qýana bólisedi, tapsyrmany mektepte de, úıde de yntamen oryndaıdy ( syrttaı baqylaý jasamaı - aq jáne qysym kórsetpeı - aq), sabaqta muǵalimdi yntasymen tyńdaıdy, ózi belsendilik tanytyp «baǵdarlamadan tys» bir nárse isteýge ne jattaýǵa qabiletti, «qoǵamdyq tapsyrmalardy» abyroımen oryndaıdy, synyptastarymen ońaı til tabysady.
Beıimdelýi orta deńgeıdegi bala da mektepke barýǵa qarsy emes, sabaqtarǵa da ket ári emes, synyptastarymen jáne muǵalimdermen jaqsy qarym - qatynasta, sabaqta berilgen materıaldy meńgerýge qabiletti, biraq mektepte de, úıde de eresekterdiń baqylaýynda, solardyń buıryǵymen ǵana jumys isteýdi qalaıdy. Óz betimen jumys mundaı balalarda «júrmeıdi». Mektepte bul balaǵa bilim emes, oqýshy dárejesi mańyzdyraq, sondyqtan ony jańany meńgerý emes, «bárin ereje boıynsha isteý» qyzyqtyrady. Qyzyqty bolǵan nárselerdi – jaqsy oryndaıdy – eger bir nárse shyqpaı qalsa ne «kóńilsiz» bolsa – oqý prosesi toqyraýǵa ushyraıdy jáne tek eresekterdiń kómegimen ǵana alǵa jyljıdy. Bir sózben, mundaı balalarǵa úzdiksiz baqylaý qajet, bilim alýǵa qulshynys bildirmeıdi, tikeleı múddesine qajet emes isterdi óz betimen isteýi nashar damyǵan. Mundaı birinshi synyp balasyna úıde qarap, sabaq qaraýy birneshe saǵatqa sozylyp ketpeýin qadaǵalasa, al mektepte muǵalimnen «balaǵa asa kóńil bólýdi» ótinse (jumys isteýge yntalandyrý úshin) – bári de jaqsy bolady.
Daıyndaǵan: pedagog - psıholog A. T. Artıgalıeva
1 synyp oqýshylarynyń mektepke beıimdelý máselesi. júkteý
You Might Also Like
