5 - 7 synyp oqýshylary úshin sabaqtan tys shyǵarýǵa arnalǵan matematıkadan esepter
5 - 7 synyp oqýshylary úshin sabaqtan tys shyǵarýǵa arnalǵan matematıkadan esepter
LOGIKA JÁNE TAPQYRLYQ
1. Zeıindi baıqaý
1. Qolymyzda 10 saýsaq bar. 10 qolda neshe saýsaq bar?
2. Eki adam tórt saǵat shahmat oınady. Olardyń árqaısysy neshe saǵat oınaǵan?
3. Úsh at jegilgen shana bir saǵatta 15 km júrip ótken. Árbir attyń jyldamdyǵy qandaı edi?
4. Saǵat 12 - de Almatydan Talǵarǵa qaraı 80 km/saǵ jyldamdyqpen jeńil mashına jolǵa shyqty. Olar toqtamastan júrip otyrdy. Kezdeskende eki mashınanyń qaısysy Almatydan qashyǵyraq bolǵan?
Qansha?
5. Bir januıada bes ul bar. Olardyń árqaısysynyń qaryndasy bar. Sol januıada qansha bala bar?
6. Úsh taýyq úsh kúnde úsh jumyrtqa salady. 12 taýyq 12 kúnde qansha jumyrtqa salady?
7. Úsh metrlik 60 bóreneni jarty mletrlik shórkelerge aramen bólý kerek. Qansha ret aralap kesý kerek?
8. Úıdiń 6 - shy qabatyna deıingi basqyshtyń uzyndyǵy 2 - shi qabatqa deıingi basqyshtyń uzyndyǵynan neshe ese uzyn?
Aqsha máselesi?
9. Eki adam bazarǵa alma satýǵa bardy. Árqaısysynyń 30 almasy bar edi. Bireýi 1 almany 1 teńgeden, ekinshisi 3 almany 1 tańgeden satpaqshy boldy. Biraq saýda jasar aldynda bireýin úıine shaqyrtyp aldy, sondyqtan ol ekinshi satýshyǵa óziniń almasyn satýǵa tapsyryp ketti. Ol adam 5 almany 2 teńgeden satty. Eger olar jeke - jeke satsa, tabystary 10 teńge 15 teńge, ıaǵnı 25 teńge bolar edi, 5 almany 2 teńgeden satqandyqtan, olar 24 teńge aldy. 1 teńge qaıda ketti?
10. Kitaptyń quny 1 teńge jáne kitap qunynyń jartysyna teń. Kitap qansha turady?
11. Eki dápter jáne bir qaryndash 94 tıyn turady. Eki qaryndash jáne bir dápter 80 tıyn turady. Dápter men qaryndashtyń qaısysy qymbat jáne qansha qymbat?
Kúntizbe
12. Bir aıda bes jeksenbi bola ala ma?
13. qandaıda bir aıdyń úsh jeksenbisi jup kúnderge týra keldi. Osy aıdyń 20 - juldyzy aptanyń qaı kúni edi?
2. Salystyrýǵa berilgen esepter
1. Almurt almadan aýyr, al alma shabdalydan aýyr. Qaısysy aýyr – almurt pa álde shabdaly ma?
2. Qalamsap dápterden qymbat, al qaryndash qalamsaptan arzan. Qaısysy qymbat – qaryndash pa álde dápter me?
3. Arman, Erlan, Nurken jáne Myrzataı tórteýi balyq aýlady. Myrzataı balyqty Nurkenge qaraǵanda kóp ustatady. Arman men Erlannyń ustaǵan balyqtarynyń sany Nurken Myrzataıdyń ustaǵandarymen birdeı. Arman men Myrzataı Erlan men Nurkenniń ustaǵandarynan az. Ustaǵan balyqtar -
dyń sanyna qaraı kim qandaı oryn alǵanyn jaz.
4. 7 qaryndash 8 dápterden qymbat turady. Qaısysy qymbat - 8 qaryndash pa
álde 9 dápter me?
5. 6 taban 10 trannan aýyr, biraq 5 alabuǵadan jeńil; 10 taban 8 alabuǵadan aýyr. Qaısysy aýyr - 2 taban balyq pa álde 3 tran balyq pa?
6. Ádil men Arman A - dan V - ǵa qaraı bir mezgilde jolǵa shyqty. Ádil velosıpedpen, al Arman odan jyldamdyǵy bes ese artyq jeńil mashınamen shyqqan edi. Orta jolda jeńil mashına synyp, qalǵan joldy Arman jaıaý júrdi, onyń jyldamdyǵy velosıpedtiń jyldamdyǵynan eki ese kem. Olardyń qaısysy V - ǵa buryn jetti?
7. Bólmeniń tóbesinen tik tómen qaraı qabyrǵany boılaı eki shybyn jorǵalap tómen tústi. Edenge túsken soń olar qaıtadan joǵary qaraı jorǵalady. Birinshi shybyn eki jaǵdaıda turaqty jyldamdyqpen jorǵalady, al ekinshisi joǵary qaraı birinshige qaraǵanda eki ese baıaý kóterilgenmen, tómen túskende eki ese jyldam jorǵalady. Olardyń qaısysy tóbege buryn jetedi?
8. Úıden mektepke deıin Býratıno jaıaý bardy, qaıtqanda sol jolmen júrdi, biraq joldyń birinshi jartysyn ol ıtke, ekinshi jartysyn tasbaqaǵa minip keldi. Býratınonyń mektepke jaıaý barǵandaǵy jyldamdyǵynan ıttiń jyldamdyǵy odan tórt ese artyq, al tasbaqanyń jyldamdyǵy odan eki ese kem. Býratıno qaı joly ýaqyttyń kóp jumsady - úıden mektepke deıin be álde mektepten úıge deıin be?
9. Eki jolaýshy bir mezgilde A - dan V - ge qaraı jolǵa shyqty. Birinshi jolaýshy jolǵa jumsalǵan ýaqyttyń alǵashqy jartysyn 5km/saǵ, sodan keıin 4 km/saǵ jyldamdyqpen júrdi. Al ekinshisi joldyń birinshi jartysyn 4 km/saǵ, qalǵanyn 5 km/saǵ jyldamdyqpen júrdi. Olardyń qaısysy V - ǵa buryn jetedi?
10. 4 qara sıyr men 3 sary sıyrdan 5 kúnde qansha sút saýylsa, 3 qara sıyr men 5 sary sıyrdan 4 kúnde sonsha sút saýylady. Qandaı tústi sıyr sútti kóp beredi - qara ma álde sary ma?
11. İnine jetý úshin tyshqan túzý jolmen 20 adym jasaýy, al mysyq sol jolmen tyshqanǵa deıin 5 ret sekirýi kerek. Mysyq bir sekirgenshe tyshqan 3 adym jasap úlgeredi, mysyqtyń 1 sekirgendegi uzyndyǵy tyshqannyń 10 adymyna teń. Eger tyshqan túzý boıymen mysyq pen inniń arasynda tursa, mysyq tyshqandy qýyp jete ala ma?
3. Tarazymen ólsheý
1. Birdeı úsh saqınanyń bireý basqalarynan birshama jeńildeý. Tabaqshaly tarazymen bir ret qana ólsheý arqyly ol jeńil saqınany qalaı tabýǵa bolady?
2. 27 monetanyń bireýi jalǵan jáne ol basqalardan aýyrlaý. Tabaqshy tarazymen girsiz úsh ret ólsheý arqyly jalǵan monetany qalaı tabýǵa bolady?
3. Birdeı 75 saqınanyń bireýi salmaǵy jaǵynan qalǵandarynan sál ózgesheleý kórinedi. Ol saqınanyń basqalarynan jeńil nemese aýyr ekenin tabaqshaly tarazymen eki ret tartý arqyly qalaı anyqtaýǵa bolady?
4. Kombınatorıka
1. Qansha tásilimen 50 sanyn on eki bútin sannyń qosyndysy túrine keltirip jazýǵa bolady?
2. 10 sanyn tórt taq sıfrdiń qosyndysy túrine keltirýdi neshe tásilmen oryndaýǵa bolady?
3. 6 sanyn taq san qosylǵyshtardyń qosyndysy túrine neshe tásilmen keltirip jazýǵa bolady?(1, 2, 3 esepterde qosylǵyshtardyń oryndarymen ǵana ózgeshelenetin keltirýdi bettesken, ıaǵnı birdeı dep esepteıik)
4. Jeti teńgeden artyq kez kelgen bútin aqshany 3 jáne 5 teńgemen tóleýge bola ma?
5. Uzyndyǵy 102 sm symdy 15 sm jáne 12 sm bolatyndaı bólikterge bólý kerek, sonda qıyndylar qalmaıtyn bolsyn. Osyny qalaı oryndaýǵa bolady? Eseptiń neshe sheshimi bar?
6. Úsh tańbaly san oılanǵan. Onyń 543, 142 jáne 562 sandarynyń kez kelgenimen razrádtarynyń biri dál keledi, al qalǵan ekeýi dál kelmeıdi. Qandaı san alynǵan?
7. a) 133; á) 343; b) 13132 sandarynyń sıfrlarynyń oryndaryn almastyrý arqyly qansha ártúrli san alýǵa bolady?
8. Shahmat týrnırine qatysqan úsh shahmatshy barlyǵy alty partıa oınaǵan. Árqaısysy birdeı san partıa oınaǵan. Qansha?
9. Shahmat týrnırine 7 adam qatysqan. Árqaısysy bir birimen bir partıadan oınaǵan. Neshe partıa oınalǵan?
10. Fýtbol jarysyna 17 komanda qatysqan. Ár komanda qalǵandarymen eki ret oınaýy kerek: óz alańynda jáne qarsylasynyń alańynda. Týrnırde qansha mach júrgiziledi?
11. Sabaq kestesin qurǵanda úsh muǵalimniń sabaqtary boıynsha ótinishteri mynadaı boldy: matematıka 1 nemese 2 sabaq, tarıh 1 nemese 3 sabaq, ádebıet 2 nemese 3 sabaq bolsyn. Sabaq kestesin qurǵanda qansha tásilmen jáne qalaı barlyq muǵalimderdiń ótinishterin oryndaýǵa bolady?
5. Sújetti logıkalyq esepter
1. Kóshede tórt qyz Áıgerim, Dınara, Gúlsim jáne Nazerke áńgimelesip tur. Jasyl kóılektegi qyz (Áıgerim men Dınara emes) kók kóılektegi qyz ben Nazerkeniń arasynda tur. Aq kóılekti qyz qyzyl kóılekti qyz ben Dınaranyń arasynda tur. Qyzdardyń árqaısysy qandaı kóılek kıgen?
2. Kınoǵa bılet alý úshin Nurlan, Maqsat, Qanat, Omar jáne Asan kezekte tur. Nurlannyń bıletti Maqsattan buryn, biraq Asannan keıin alatyny belgili: Qanat pen Asan qatar turǵan joq, al Omar Asanmen, Nurlanmen, Qanatpen qatar turǵan joq. kim kimnen keıin tur?
3. Úsh dos: Áýez, Elnar jáne Myrzataı bir synypta oqıdy. Olardyń bireýi mektepten úıine avtobýspen, bireýi – tramvaımen jáne bireýi troleıbýspen qatynaıdy. Bir kúni sabaqtan soń Áýez dosyn avtobýspen aıaldamasyna deıin shyǵaryp saldy. Qastarynan troleıbýs ótip bara jatqanda, úshinshi dosy terezeden: «Elnar, sen mektepke dápterińdi umytyp ketipsiń!» - dep aıqalaıdy. Kim úıine nemen barady?
4. Bir mektepte úsh dos: dáriger, muǵalim, aqyn. Olardyń famılıalary: Boranbaev, Imashev, Samatov. Dárigerdiń inisi de qaryndasy da joq, ol dostarynyń ishindegi eń kishisi. Samatov muǵalimnen úlken jáne Boranbaevtyń qaryndasyna úılengen. Dárigerdiń, muǵalimniń, aqynnyń famılıalaryn atańdar.
5. Bótelkede, saqanda, qumyrada jáne bankide sút, lımonad, kvas jáne sý bar. Sý men sút bótelkede emes ekendigi belgili, lımonad quıylǵan ydys qumyra men kvas quıylǵan ydystyń arasynda tur, bankidegi lımonad ta, sý da emes. Suıyqtardyń árqaısysy qandaı ydysqa quıylǵan?
6. Saıabaqta ártúrli jastaǵy bes bala bar, olar: Ahmet, Baqyt, Qusaıyn, Ǵalymjan, Dıdar. Bireýi – 1 jasta, ekinshisi – 2 jasta, qalǵandary – 3, 4 jáne 5 jasta. Eń kishisi – Qusaıyn. Ahmet pen Ǵalymjannyń jastaryn qosqanda qansha bolsa, Dıdar sonsha jasta. Baqyt qansha jasta? Balalardyń taǵy qaısysynyń jasyn anyqtaýǵa bolady?
7. Januıada tórt bala bar, olardyń jastary 5, 8, 13 jáne 15. Balalardyń esimderi: Anar, Bolat, Dana jáne Ǵalıa. Eger qyzdardyń bireýi balabaqshaǵa barsa, Anar Bolattan úlken bolsa jáne Anar men Dananyń jastarynyń qosyndysy úshke bólinetin bolsa, onda balalardyń árqaısysy qansha jasta?
8. Pıoner lagerine úsh dos keldi: Marat, Baqyt jáne Qanat. Olardyń árqaısysy myna famılıalardyń bireýi ekendigi belgili: Imashev, Samatov, Ǵanıev. Marat Ǵanıev emes, Baqyttyń ákesi ınjener. Baqyt 6 synypta oqıdy. Ǵanıev 5 synypta oqıdy. Imashevtyń ákesi slesar. Balalardyń árqaısysynyń famılıasy qandaı?
9. Tórt jas fılaterıster: Murat, Temir, Qýat, Samat poshta markilerin satyp aldy. Olardyń árqaısysy tek bir eldiń markilerin satyp aldy, sonyń ishinde olardyń ekeýi sovet markilerin, bireýi – bolgar, kelesisi - cheh markilerin satyp aldy. Murat pen Temir ártúrli eki eldiń markilerin satyp alǵandyǵy belgili. Ár eldiń markilerin Murat pen Samat, Qýat pen Samat, Qýat pen Murat jáne Temir men Samat satyp alǵan bolyp shyqty. Murat bolgar markisin satyp alǵandyǵy belgili. Olardyń árqaısysy qandaı eldiń markilerin satyp alǵandyǵyn anyqta.
10. Jarysta Qanat, Bolat, Baqyt jáne Janat alǵashqy tórt oryndy ıelendi. Eshqandaı eki bala bir oryndy bólisken joq. Kim qandaı oryndy ıemdengeni týraly suraqqa, Qanat: «birinshi, tórtinshi emes», Bolat: «ekinshi» dep jaýap berdi. Al Baqyt sońǵy orynda emes ekendigi baıqaldy. Balalardyń árqaısysy qandaı oryndy ıemdengen?
11. Úsh qyz aq, jasyl jáne kók kóılek kıip shyqty. Olardyń týflıleri osy úsh tústiń birine keledi. Anardyń ǵana kóılegi men týflıleriniń tústeri birdeı bolǵan joq. Dananyń kóılegi men týflıleri aq emes, Nazymnyń týflıleri jasyl. Olardyń árqaısysynyń kóılekteri men týflılerin anyqta.
12. Ústelde tórt fıgýra: úshburysh, romb, dóńgelek, kvadrat qatar jatyr. Olardyń tústeri – jasyl, sary, kók, qyzyl. Eger qyzyl tústi fıgýra jasyl jáne kók tústiń arasynda jatqan bolsa, sary fıgýranyń oń jaǵynda romb jatsa, úshburysh shetinde jatpasa, jáne kók tústi fıgýra sary tústi fıgýranyń qasynda jatpasa, onda fıgýralardyń qandaı retpen jatqanyn jáne olardyń árqaısysynyń tústerin anyqta.
5 - 7 synyp oqýshylary úshin sabaqtan tys shyǵarýǵa arnalǵan matematıkadan esepter júkteý
LOGIKA JÁNE TAPQYRLYQ
1. Zeıindi baıqaý
1. Qolymyzda 10 saýsaq bar. 10 qolda neshe saýsaq bar?
2. Eki adam tórt saǵat shahmat oınady. Olardyń árqaısysy neshe saǵat oınaǵan?
3. Úsh at jegilgen shana bir saǵatta 15 km júrip ótken. Árbir attyń jyldamdyǵy qandaı edi?
4. Saǵat 12 - de Almatydan Talǵarǵa qaraı 80 km/saǵ jyldamdyqpen jeńil mashına jolǵa shyqty. Olar toqtamastan júrip otyrdy. Kezdeskende eki mashınanyń qaısysy Almatydan qashyǵyraq bolǵan?
Qansha?
5. Bir januıada bes ul bar. Olardyń árqaısysynyń qaryndasy bar. Sol januıada qansha bala bar?
6. Úsh taýyq úsh kúnde úsh jumyrtqa salady. 12 taýyq 12 kúnde qansha jumyrtqa salady?
7. Úsh metrlik 60 bóreneni jarty mletrlik shórkelerge aramen bólý kerek. Qansha ret aralap kesý kerek?
8. Úıdiń 6 - shy qabatyna deıingi basqyshtyń uzyndyǵy 2 - shi qabatqa deıingi basqyshtyń uzyndyǵynan neshe ese uzyn?
Aqsha máselesi?
9. Eki adam bazarǵa alma satýǵa bardy. Árqaısysynyń 30 almasy bar edi. Bireýi 1 almany 1 teńgeden, ekinshisi 3 almany 1 tańgeden satpaqshy boldy. Biraq saýda jasar aldynda bireýin úıine shaqyrtyp aldy, sondyqtan ol ekinshi satýshyǵa óziniń almasyn satýǵa tapsyryp ketti. Ol adam 5 almany 2 teńgeden satty. Eger olar jeke - jeke satsa, tabystary 10 teńge 15 teńge, ıaǵnı 25 teńge bolar edi, 5 almany 2 teńgeden satqandyqtan, olar 24 teńge aldy. 1 teńge qaıda ketti?
10. Kitaptyń quny 1 teńge jáne kitap qunynyń jartysyna teń. Kitap qansha turady?
11. Eki dápter jáne bir qaryndash 94 tıyn turady. Eki qaryndash jáne bir dápter 80 tıyn turady. Dápter men qaryndashtyń qaısysy qymbat jáne qansha qymbat?
Kúntizbe
12. Bir aıda bes jeksenbi bola ala ma?
13. qandaıda bir aıdyń úsh jeksenbisi jup kúnderge týra keldi. Osy aıdyń 20 - juldyzy aptanyń qaı kúni edi?
2. Salystyrýǵa berilgen esepter
1. Almurt almadan aýyr, al alma shabdalydan aýyr. Qaısysy aýyr – almurt pa álde shabdaly ma?
2. Qalamsap dápterden qymbat, al qaryndash qalamsaptan arzan. Qaısysy qymbat – qaryndash pa álde dápter me?
3. Arman, Erlan, Nurken jáne Myrzataı tórteýi balyq aýlady. Myrzataı balyqty Nurkenge qaraǵanda kóp ustatady. Arman men Erlannyń ustaǵan balyqtarynyń sany Nurken Myrzataıdyń ustaǵandarymen birdeı. Arman men Myrzataı Erlan men Nurkenniń ustaǵandarynan az. Ustaǵan balyqtar -
dyń sanyna qaraı kim qandaı oryn alǵanyn jaz.
4. 7 qaryndash 8 dápterden qymbat turady. Qaısysy qymbat - 8 qaryndash pa
álde 9 dápter me?
5. 6 taban 10 trannan aýyr, biraq 5 alabuǵadan jeńil; 10 taban 8 alabuǵadan aýyr. Qaısysy aýyr - 2 taban balyq pa álde 3 tran balyq pa?
6. Ádil men Arman A - dan V - ǵa qaraı bir mezgilde jolǵa shyqty. Ádil velosıpedpen, al Arman odan jyldamdyǵy bes ese artyq jeńil mashınamen shyqqan edi. Orta jolda jeńil mashına synyp, qalǵan joldy Arman jaıaý júrdi, onyń jyldamdyǵy velosıpedtiń jyldamdyǵynan eki ese kem. Olardyń qaısysy V - ǵa buryn jetti?
7. Bólmeniń tóbesinen tik tómen qaraı qabyrǵany boılaı eki shybyn jorǵalap tómen tústi. Edenge túsken soń olar qaıtadan joǵary qaraı jorǵalady. Birinshi shybyn eki jaǵdaıda turaqty jyldamdyqpen jorǵalady, al ekinshisi joǵary qaraı birinshige qaraǵanda eki ese baıaý kóterilgenmen, tómen túskende eki ese jyldam jorǵalady. Olardyń qaısysy tóbege buryn jetedi?
8. Úıden mektepke deıin Býratıno jaıaý bardy, qaıtqanda sol jolmen júrdi, biraq joldyń birinshi jartysyn ol ıtke, ekinshi jartysyn tasbaqaǵa minip keldi. Býratınonyń mektepke jaıaý barǵandaǵy jyldamdyǵynan ıttiń jyldamdyǵy odan tórt ese artyq, al tasbaqanyń jyldamdyǵy odan eki ese kem. Býratıno qaı joly ýaqyttyń kóp jumsady - úıden mektepke deıin be álde mektepten úıge deıin be?
9. Eki jolaýshy bir mezgilde A - dan V - ge qaraı jolǵa shyqty. Birinshi jolaýshy jolǵa jumsalǵan ýaqyttyń alǵashqy jartysyn 5km/saǵ, sodan keıin 4 km/saǵ jyldamdyqpen júrdi. Al ekinshisi joldyń birinshi jartysyn 4 km/saǵ, qalǵanyn 5 km/saǵ jyldamdyqpen júrdi. Olardyń qaısysy V - ǵa buryn jetedi?
10. 4 qara sıyr men 3 sary sıyrdan 5 kúnde qansha sút saýylsa, 3 qara sıyr men 5 sary sıyrdan 4 kúnde sonsha sút saýylady. Qandaı tústi sıyr sútti kóp beredi - qara ma álde sary ma?
11. İnine jetý úshin tyshqan túzý jolmen 20 adym jasaýy, al mysyq sol jolmen tyshqanǵa deıin 5 ret sekirýi kerek. Mysyq bir sekirgenshe tyshqan 3 adym jasap úlgeredi, mysyqtyń 1 sekirgendegi uzyndyǵy tyshqannyń 10 adymyna teń. Eger tyshqan túzý boıymen mysyq pen inniń arasynda tursa, mysyq tyshqandy qýyp jete ala ma?
3. Tarazymen ólsheý
1. Birdeı úsh saqınanyń bireý basqalarynan birshama jeńildeý. Tabaqshaly tarazymen bir ret qana ólsheý arqyly ol jeńil saqınany qalaı tabýǵa bolady?
2. 27 monetanyń bireýi jalǵan jáne ol basqalardan aýyrlaý. Tabaqshy tarazymen girsiz úsh ret ólsheý arqyly jalǵan monetany qalaı tabýǵa bolady?
3. Birdeı 75 saqınanyń bireýi salmaǵy jaǵynan qalǵandarynan sál ózgesheleý kórinedi. Ol saqınanyń basqalarynan jeńil nemese aýyr ekenin tabaqshaly tarazymen eki ret tartý arqyly qalaı anyqtaýǵa bolady?
4. Kombınatorıka
1. Qansha tásilimen 50 sanyn on eki bútin sannyń qosyndysy túrine keltirip jazýǵa bolady?
2. 10 sanyn tórt taq sıfrdiń qosyndysy túrine keltirýdi neshe tásilmen oryndaýǵa bolady?
3. 6 sanyn taq san qosylǵyshtardyń qosyndysy túrine neshe tásilmen keltirip jazýǵa bolady?(1, 2, 3 esepterde qosylǵyshtardyń oryndarymen ǵana ózgeshelenetin keltirýdi bettesken, ıaǵnı birdeı dep esepteıik)
4. Jeti teńgeden artyq kez kelgen bútin aqshany 3 jáne 5 teńgemen tóleýge bola ma?
5. Uzyndyǵy 102 sm symdy 15 sm jáne 12 sm bolatyndaı bólikterge bólý kerek, sonda qıyndylar qalmaıtyn bolsyn. Osyny qalaı oryndaýǵa bolady? Eseptiń neshe sheshimi bar?
6. Úsh tańbaly san oılanǵan. Onyń 543, 142 jáne 562 sandarynyń kez kelgenimen razrádtarynyń biri dál keledi, al qalǵan ekeýi dál kelmeıdi. Qandaı san alynǵan?
7. a) 133; á) 343; b) 13132 sandarynyń sıfrlarynyń oryndaryn almastyrý arqyly qansha ártúrli san alýǵa bolady?
8. Shahmat týrnırine qatysqan úsh shahmatshy barlyǵy alty partıa oınaǵan. Árqaısysy birdeı san partıa oınaǵan. Qansha?
9. Shahmat týrnırine 7 adam qatysqan. Árqaısysy bir birimen bir partıadan oınaǵan. Neshe partıa oınalǵan?
10. Fýtbol jarysyna 17 komanda qatysqan. Ár komanda qalǵandarymen eki ret oınaýy kerek: óz alańynda jáne qarsylasynyń alańynda. Týrnırde qansha mach júrgiziledi?
11. Sabaq kestesin qurǵanda úsh muǵalimniń sabaqtary boıynsha ótinishteri mynadaı boldy: matematıka 1 nemese 2 sabaq, tarıh 1 nemese 3 sabaq, ádebıet 2 nemese 3 sabaq bolsyn. Sabaq kestesin qurǵanda qansha tásilmen jáne qalaı barlyq muǵalimderdiń ótinishterin oryndaýǵa bolady?
5. Sújetti logıkalyq esepter
1. Kóshede tórt qyz Áıgerim, Dınara, Gúlsim jáne Nazerke áńgimelesip tur. Jasyl kóılektegi qyz (Áıgerim men Dınara emes) kók kóılektegi qyz ben Nazerkeniń arasynda tur. Aq kóılekti qyz qyzyl kóılekti qyz ben Dınaranyń arasynda tur. Qyzdardyń árqaısysy qandaı kóılek kıgen?
2. Kınoǵa bılet alý úshin Nurlan, Maqsat, Qanat, Omar jáne Asan kezekte tur. Nurlannyń bıletti Maqsattan buryn, biraq Asannan keıin alatyny belgili: Qanat pen Asan qatar turǵan joq, al Omar Asanmen, Nurlanmen, Qanatpen qatar turǵan joq. kim kimnen keıin tur?
3. Úsh dos: Áýez, Elnar jáne Myrzataı bir synypta oqıdy. Olardyń bireýi mektepten úıine avtobýspen, bireýi – tramvaımen jáne bireýi troleıbýspen qatynaıdy. Bir kúni sabaqtan soń Áýez dosyn avtobýspen aıaldamasyna deıin shyǵaryp saldy. Qastarynan troleıbýs ótip bara jatqanda, úshinshi dosy terezeden: «Elnar, sen mektepke dápterińdi umytyp ketipsiń!» - dep aıqalaıdy. Kim úıine nemen barady?
4. Bir mektepte úsh dos: dáriger, muǵalim, aqyn. Olardyń famılıalary: Boranbaev, Imashev, Samatov. Dárigerdiń inisi de qaryndasy da joq, ol dostarynyń ishindegi eń kishisi. Samatov muǵalimnen úlken jáne Boranbaevtyń qaryndasyna úılengen. Dárigerdiń, muǵalimniń, aqynnyń famılıalaryn atańdar.
5. Bótelkede, saqanda, qumyrada jáne bankide sút, lımonad, kvas jáne sý bar. Sý men sút bótelkede emes ekendigi belgili, lımonad quıylǵan ydys qumyra men kvas quıylǵan ydystyń arasynda tur, bankidegi lımonad ta, sý da emes. Suıyqtardyń árqaısysy qandaı ydysqa quıylǵan?
6. Saıabaqta ártúrli jastaǵy bes bala bar, olar: Ahmet, Baqyt, Qusaıyn, Ǵalymjan, Dıdar. Bireýi – 1 jasta, ekinshisi – 2 jasta, qalǵandary – 3, 4 jáne 5 jasta. Eń kishisi – Qusaıyn. Ahmet pen Ǵalymjannyń jastaryn qosqanda qansha bolsa, Dıdar sonsha jasta. Baqyt qansha jasta? Balalardyń taǵy qaısysynyń jasyn anyqtaýǵa bolady?
7. Januıada tórt bala bar, olardyń jastary 5, 8, 13 jáne 15. Balalardyń esimderi: Anar, Bolat, Dana jáne Ǵalıa. Eger qyzdardyń bireýi balabaqshaǵa barsa, Anar Bolattan úlken bolsa jáne Anar men Dananyń jastarynyń qosyndysy úshke bólinetin bolsa, onda balalardyń árqaısysy qansha jasta?
8. Pıoner lagerine úsh dos keldi: Marat, Baqyt jáne Qanat. Olardyń árqaısysy myna famılıalardyń bireýi ekendigi belgili: Imashev, Samatov, Ǵanıev. Marat Ǵanıev emes, Baqyttyń ákesi ınjener. Baqyt 6 synypta oqıdy. Ǵanıev 5 synypta oqıdy. Imashevtyń ákesi slesar. Balalardyń árqaısysynyń famılıasy qandaı?
9. Tórt jas fılaterıster: Murat, Temir, Qýat, Samat poshta markilerin satyp aldy. Olardyń árqaısysy tek bir eldiń markilerin satyp aldy, sonyń ishinde olardyń ekeýi sovet markilerin, bireýi – bolgar, kelesisi - cheh markilerin satyp aldy. Murat pen Temir ártúrli eki eldiń markilerin satyp alǵandyǵy belgili. Ár eldiń markilerin Murat pen Samat, Qýat pen Samat, Qýat pen Murat jáne Temir men Samat satyp alǵan bolyp shyqty. Murat bolgar markisin satyp alǵandyǵy belgili. Olardyń árqaısysy qandaı eldiń markilerin satyp alǵandyǵyn anyqta.
10. Jarysta Qanat, Bolat, Baqyt jáne Janat alǵashqy tórt oryndy ıelendi. Eshqandaı eki bala bir oryndy bólisken joq. Kim qandaı oryndy ıemdengeni týraly suraqqa, Qanat: «birinshi, tórtinshi emes», Bolat: «ekinshi» dep jaýap berdi. Al Baqyt sońǵy orynda emes ekendigi baıqaldy. Balalardyń árqaısysy qandaı oryndy ıemdengen?
11. Úsh qyz aq, jasyl jáne kók kóılek kıip shyqty. Olardyń týflıleri osy úsh tústiń birine keledi. Anardyń ǵana kóılegi men týflıleriniń tústeri birdeı bolǵan joq. Dananyń kóılegi men týflıleri aq emes, Nazymnyń týflıleri jasyl. Olardyń árqaısysynyń kóılekteri men týflılerin anyqta.
12. Ústelde tórt fıgýra: úshburysh, romb, dóńgelek, kvadrat qatar jatyr. Olardyń tústeri – jasyl, sary, kók, qyzyl. Eger qyzyl tústi fıgýra jasyl jáne kók tústiń arasynda jatqan bolsa, sary fıgýranyń oń jaǵynda romb jatsa, úshburysh shetinde jatpasa, jáne kók tústi fıgýra sary tústi fıgýranyń qasynda jatpasa, onda fıgýralardyń qandaı retpen jatqanyn jáne olardyń árqaısysynyń tústerin anyqta.
5 - 7 synyp oqýshylary úshin sabaqtan tys shyǵarýǵa arnalǵan matematıkadan esepter júkteý
You Might Also Like
-
Matematıka páninen 1-4 synyptaryna arnalǵan logıkalyq tapsyrmalar jıyntyǵyLogıkalyq esepter
-
Taqyryby: Kúsheıtkish býyn arqyly jasalatyn qos sózder
