Adamǵa paıdaly sýsyndar
Aqmola oblysy, Arshaly aýdany,
Volgodon orta mektebiniń
qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi
Qydyrbaeva Tynyshtyq Uzaqbaıqyzy
Qazaq tili 5 - synyp
Sabaqtyń taqyryby: Adamǵa paıdaly sýsyndar
Sabaqtyń maqsaty:
1. Bilimdilik: Sýsyndardyń túrlerimen tanystyrý, olardyń paıdasy týraly maǵlumat berý, jańa sózderdi meńgertý, jalǵaý túrlerin qaıtalap, deńgeılik tapsyrmalar oryndatý.
2. Damytýshylyq: Deńgeılik tapsyrmalar oryndaý arqyly oqýshylardyń qısyndy oılaý qabiletin keńeıtý, sózdik qoryn molaıtý, toppen jumys isteý daǵdylaryn qalyptastyrý;
3. Tárbıelik: oqýshylarǵa adam aǵzasyna paıdaly sýsyndardy paıdalanyp, densaýlyqty saqtap, salaýatty ómir súrýge tárbıeleý;
Sabaqtyń túri: dástúrli sabaq
Sabaqtyń tıpi: jańa sabaq
Sabaqtyń ádisi: túsindirý, suraq - jaýap, toptyq jumys, sózdikpen jumys, mátinmen jumys, suhbat, áńgimeleý, asosıasıa, Venn dıagramsy, tusaýkeser.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, sýretter, mátinder, kespe qaǵazdar.
Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi: (3 mınýt)
- Muǵalimniń kirispe sózi.
- Kezekshiniń mindeti
- Psıhologıalyq ahýal.
- Qaıyrly kún!
- Qaıyrly kún kók aspan!
- Qaıyrly kún jer ana!
- Qaıyrly kún, dostarym!
- Qaıyrly kún, qonaqtar!
Oqýshylar 2 topqa bólinip otyrady, bir - birine tilekter aıtý.
1 - top «Qymyz»
2 - top «Shubat»
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
68 - bet, 5 - tapsyrma, Jańyltpashty tez oqý
«Qaıtalaý – oqý anasy»
- Adam densaýlyǵy jaqsy bolý úshin ne isteý kerek?
- Densaýlyq jaqsy bolý úshin sportpen shuǵyldaný kerek
- Durys tamaqtaný, taza júrý kerek.
Adam deni saý bolý úshin ımýnıteti myqty bolý kerek. Sol ımýnıtetimizdi kóteretin, búgingi sabaqta ótetin taqyrybymyz beınesózde jasyrynǵan.
Qane, oılanaıyq!
Plakatqa «Toptastyrý» ádisimen
Densaýlyqqa paıdaly
↓
Dárýmender
Sportpen aınalysý
Durys tamaqtaný
Paıdaly sýsyndar
- Sonymen, búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby – «Adamǵa paıdaly sýsyndar».
Káne, balalar dápterlerimizdi ashyp, búgingi kúndi jáne jańa sabaqtyń taqyrybyn jazaıyq.
III. Jańa sabaqty ótý. Búgingi sabaqtyń maqsaty:
- Paıdaly sýsyndar týraly maǵlumat berý, jańa sózderdi meńgertý, jalǵaý túrlerin qaıtalap, deńgeılik tapsyrmalardy oryndatý.
- Búgingi sabaqtyń jańa sózderimen tanysaıyq.
Jańa sózdermen jumys
Shubat – verblúje moloko
qymyz – kobyle moloko
shıpaly – lechebnyı
sińimdi – pıtatelnyı
ókpe – legkıı
zámzám – svátaıa voda
- Jańa sózderdi muǵalim daýystap oqıdy, oqýshylar qaıtalaıdy.
- Jańa sózdermen sóz tirkesterin qurastyrý.
Mátinmen jumys
- Mátindi muǵalim oqıdy. Mátin+slaıd +aýdırovanıe
Shubat – túıe sútinen ashytyp jasalǵan óte shıpaly sýsyn. Shubattyń quramynda adam aǵzasyna sińimdi, paıdaly zattar mol bolady. Shubat qan tolyqtyrady, ókpe, asqazan aýrýlaryna emdik dári retinde paıdalanylady.
Qymyz – jylqy sútinen alynatyn qyshqyl sút ónimi. Qymyzdy ókpe, búırek, súıek aýrýlaryn emdegende paıdalanady.
Balalar, osy mátinderden ne túsindińder?
Mátindi kezekpen oqyp, aýdarý.
Cergitý sáti “Mereke kúnińmen” án aıtý
IV. Jańa sabaqty bekitý.
I deńgeı
1 - top «Qymyz» - qymyz sózin táýeldeý.
2 - top «Shubat» - shubat sózin septeý.
II deńgeı
Taqtamen jumys
1 - top «Qymyz» mátini boıynsha myna sóılemderdi aıaqtańdar:
1) Qymyz – jylqy sútinen....
2) Qymyz...,... emdegende paıdalanylady.
3) Qymyz - óte... sýsyn
2 - top «Shubat» «Shubat» mátini boıynsha myna sóılemderdi aıaqtańdar:
1) Shubat – túıe sútinen....
2) Shubatta sińimdi, paıdaly zattar....
3) Shubat...,... aýrýlaryn emdegende paıdalanylady
III deńgeı
Venn dıagramsy.
Qymyz ben shubattyń aıyrmashylyǵy men ortaq qasıetterin salystyryp jazý.
V. Jańa sabaqty qorytý.
- Oqýshylar, búgin biz sabaqta «Adamǵa paıdaly sýsyndar» taqyrybymen tanystyq. Sol sýsyndar týraly ne bildińder? Endi osy taqyrypqa jáne ótken taqyryptarǵa baılanysty suraqtar uıashyqtarda jasyrynǵan. Ár top 4 uıashyqtan tańdap, suraqtarǵa jaýap berip, ózderine upaı jınaıdy.
Qorytý suraqtary:
1/ Shubat neden jasalady?
2/ Qymyz neden jasalady?
3/ Qazaq tilinde neshe jalǵaý bar?
4/ Kóptik jalǵaýlardy ata?
5/ Qandaı dárýmenderdi bilesińder?
6/ Keshke qandaı as ishemiz?
7/ Qant tátti me, tuz tátti me?
8/ İlik septiginiń jalǵaýy qandaı?
9/ Tańerteń biz ne ishemiz?
VI. Refleksıa
VII. Úı tapsyrmasy: «Qymyz» jáne «Shubat» taqyrybyna málimetter jınap kelý
VIII. Baǵalaý.
Volgodon orta mektebiniń
qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi
Qydyrbaeva Tynyshtyq Uzaqbaıqyzy
Qazaq tili 5 - synyp
Sabaqtyń taqyryby: Adamǵa paıdaly sýsyndar
Sabaqtyń maqsaty:
1. Bilimdilik: Sýsyndardyń túrlerimen tanystyrý, olardyń paıdasy týraly maǵlumat berý, jańa sózderdi meńgertý, jalǵaý túrlerin qaıtalap, deńgeılik tapsyrmalar oryndatý.
2. Damytýshylyq: Deńgeılik tapsyrmalar oryndaý arqyly oqýshylardyń qısyndy oılaý qabiletin keńeıtý, sózdik qoryn molaıtý, toppen jumys isteý daǵdylaryn qalyptastyrý;
3. Tárbıelik: oqýshylarǵa adam aǵzasyna paıdaly sýsyndardy paıdalanyp, densaýlyqty saqtap, salaýatty ómir súrýge tárbıeleý;
Sabaqtyń túri: dástúrli sabaq
Sabaqtyń tıpi: jańa sabaq
Sabaqtyń ádisi: túsindirý, suraq - jaýap, toptyq jumys, sózdikpen jumys, mátinmen jumys, suhbat, áńgimeleý, asosıasıa, Venn dıagramsy, tusaýkeser.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, sýretter, mátinder, kespe qaǵazdar.
Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi: (3 mınýt)
- Muǵalimniń kirispe sózi.
- Kezekshiniń mindeti
- Psıhologıalyq ahýal.
- Qaıyrly kún!
- Qaıyrly kún kók aspan!
- Qaıyrly kún jer ana!
- Qaıyrly kún, dostarym!
- Qaıyrly kún, qonaqtar!
Oqýshylar 2 topqa bólinip otyrady, bir - birine tilekter aıtý.
1 - top «Qymyz»
2 - top «Shubat»
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
68 - bet, 5 - tapsyrma, Jańyltpashty tez oqý
«Qaıtalaý – oqý anasy»
- Adam densaýlyǵy jaqsy bolý úshin ne isteý kerek?
- Densaýlyq jaqsy bolý úshin sportpen shuǵyldaný kerek
- Durys tamaqtaný, taza júrý kerek.
Adam deni saý bolý úshin ımýnıteti myqty bolý kerek. Sol ımýnıtetimizdi kóteretin, búgingi sabaqta ótetin taqyrybymyz beınesózde jasyrynǵan.
Qane, oılanaıyq!
Plakatqa «Toptastyrý» ádisimen
Densaýlyqqa paıdaly
↓
Dárýmender
Sportpen aınalysý
Durys tamaqtaný
Paıdaly sýsyndar
- Sonymen, búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby – «Adamǵa paıdaly sýsyndar».
Káne, balalar dápterlerimizdi ashyp, búgingi kúndi jáne jańa sabaqtyń taqyrybyn jazaıyq.
III. Jańa sabaqty ótý. Búgingi sabaqtyń maqsaty:
- Paıdaly sýsyndar týraly maǵlumat berý, jańa sózderdi meńgertý, jalǵaý túrlerin qaıtalap, deńgeılik tapsyrmalardy oryndatý.
- Búgingi sabaqtyń jańa sózderimen tanysaıyq.
Jańa sózdermen jumys
Shubat – verblúje moloko
qymyz – kobyle moloko
shıpaly – lechebnyı
sińimdi – pıtatelnyı
ókpe – legkıı
zámzám – svátaıa voda
- Jańa sózderdi muǵalim daýystap oqıdy, oqýshylar qaıtalaıdy.
- Jańa sózdermen sóz tirkesterin qurastyrý.
Mátinmen jumys
- Mátindi muǵalim oqıdy. Mátin+slaıd +aýdırovanıe
Shubat – túıe sútinen ashytyp jasalǵan óte shıpaly sýsyn. Shubattyń quramynda adam aǵzasyna sińimdi, paıdaly zattar mol bolady. Shubat qan tolyqtyrady, ókpe, asqazan aýrýlaryna emdik dári retinde paıdalanylady.
Qymyz – jylqy sútinen alynatyn qyshqyl sút ónimi. Qymyzdy ókpe, búırek, súıek aýrýlaryn emdegende paıdalanady.
Balalar, osy mátinderden ne túsindińder?
Mátindi kezekpen oqyp, aýdarý.
Cergitý sáti “Mereke kúnińmen” án aıtý
IV. Jańa sabaqty bekitý.
I deńgeı
1 - top «Qymyz» - qymyz sózin táýeldeý.
2 - top «Shubat» - shubat sózin septeý.
II deńgeı
Taqtamen jumys
1 - top «Qymyz» mátini boıynsha myna sóılemderdi aıaqtańdar:
1) Qymyz – jylqy sútinen....
2) Qymyz...,... emdegende paıdalanylady.
3) Qymyz - óte... sýsyn
2 - top «Shubat» «Shubat» mátini boıynsha myna sóılemderdi aıaqtańdar:
1) Shubat – túıe sútinen....
2) Shubatta sińimdi, paıdaly zattar....
3) Shubat...,... aýrýlaryn emdegende paıdalanylady
III deńgeı
Venn dıagramsy.
Qymyz ben shubattyń aıyrmashylyǵy men ortaq qasıetterin salystyryp jazý.
V. Jańa sabaqty qorytý.
- Oqýshylar, búgin biz sabaqta «Adamǵa paıdaly sýsyndar» taqyrybymen tanystyq. Sol sýsyndar týraly ne bildińder? Endi osy taqyrypqa jáne ótken taqyryptarǵa baılanysty suraqtar uıashyqtarda jasyrynǵan. Ár top 4 uıashyqtan tańdap, suraqtarǵa jaýap berip, ózderine upaı jınaıdy.
Qorytý suraqtary:
1/ Shubat neden jasalady?
2/ Qymyz neden jasalady?
3/ Qazaq tilinde neshe jalǵaý bar?
4/ Kóptik jalǵaýlardy ata?
5/ Qandaı dárýmenderdi bilesińder?
6/ Keshke qandaı as ishemiz?
7/ Qant tátti me, tuz tátti me?
8/ İlik septiginiń jalǵaýy qandaı?
9/ Tańerteń biz ne ishemiz?
VI. Refleksıa
VII. Úı tapsyrmasy: «Qymyz» jáne «Shubat» taqyrybyna málimetter jınap kelý
VIII. Baǵalaý.