Aǵashtarǵa qamqorlyq
Taqyryby: Aǵashtarǵa qamqorlyq
Maqsaty: Tabıǵattaǵy tirshilik, kóktemgi aǵashtar týraly bilimderin keńeıtý. Balalardyń baılanystyryp sóıleýin, tilin sózdik qoryn molaıtý. Tabıǵattyń ásemdiligin, sulýlyǵyn kóre, seze bilýge tárbıeleý.
Shattyq sheńberi: Tabıǵat.
Tabıǵat sen tirshilik tunyp turǵan
T: — Qandaı tirshilik ıelerin bilemiz?
B: — Sen kólsiń. Sen kúnsiń, sen bulbulsyń, adamǵa sulýlyqty shyn uqtyrǵan, sen jersiń, sen gúlsiń, sen anamsyń, sen sýsyń, sen qussyń, sen shópsiń, sen bulaqsy…
Bári meniń ómirim,
T: — bári bizdi ómirge yntyqtyrǵan.
1. Kóktemniń ereksheligin aıtý
Áýen oınalady, (qustardyń shýy)
Jumbaq sheshý
Kún jylynsa kıindi,
Sýytsa sheshti kıimdi.
(Aǵash)
D\O: «Ádemi gúlder»
M. Maqataev aǵamyz «Japyraq júrek jas qaıyń, janymyzdy aıyr bastaıyn» dep jyrlap ótkendeı, aǵashtarda jany bar tirshilik ıesi. Osy aǵashtardy adamdar dostyq pen týysqandyq sezim retinde baılanystyrǵan. Búginde bıofızıka ǵylymdary dáleldedi. Sondyqtan mamandar búkil dúnıe býsanyp, jasyl tirshilik oıanatyn kóktem kezinde jıi - jıi orman toǵaıǵa aralaýǵa keńes beredi. sizdi jupar ańqyǵan ıisinen - aq emdeıdi. Aǵashtarda adamdar sıaqty kóktemde kúsh qýatqa keneledi. Aǵashtan jaǵymdy energıany qalaı sińirip alýǵa bolady? Eń bastysy aǵashty durys tańdaı bilý kerek. Jeke alshaq turǵan aǵashtardyń energıasy kúshti bolatyny anyqtalǵan. Qısyq ósken butaǵy maıysqan, solǵan, qýraǵan aǵashqa jolaı kórmeńiz. Oqtaı túzý saý aǵashty tańdańyz jón.
Dıdaktıkalyq oıyn: «Sen bilesiń be?»
1 bala: Úıeńkiniń bıoalańy óte kúshti, sondyqtan kez - kelgen adam úıeńkini batyl qushaqtaı alady.
Qaraǵaıdy úı salǵanda qurlys zattary retinde qoldanamyz. Ár túrli jıhazdar jasaıdy, otyn qylyp jaǵady. Tabıǵatqa kórik beremiz.
2 bala: Qaıyń jurttyń bárine kómektese bermeıdi, ózin erkeletetin jaqsy kóretin jandarǵa kómektesedi. Aq qaıyń aq arý ejelden názik jandylardyń sımvoly. Áıelderge kóp kómektesedi. Qaıyń shyrynyn ishý densaýlyqqa óte paıdaly sanalady.
3 bala: Kókterek – adam boıynan jaman energıany julyp alýda taptyrmaıtyn eń kúshti aǵash sanalady. Ol úshin aǵashqa arqańyzdy tirep, 15 mınýttaı turǵanyńyz durys.
4 bala: Sheten aǵashy álsiz sanalǵany men ol adamǵa edáýir kómektesedi. Halyq arasynda qyltanaqty, tikendi aǵash adam densaýlyǵyna kómektesedi degen senim bar.
5 bala: Emen men qaıyń qan qysymyn tómendetedi. Sondyqtan (gıpertonıamen) aýyratyn adamdar osy aǵashqa jaqyn júrgeni jón eken.
Taqpaqtar: Baqshamyzda kóp aǵash
Ósken jaqsy aralar
Eń ádemi menińshe
Qus uıasy bar aǵash
Appaq qaıyń qaraǵaı
Qosylypty tabysyp
Sulý tereke, jasyl jelek
Qushaqtasyp qabysyp
Qaraǵaıym, jupar maıyń
Jibek jolmen ańqıdy.
Egistikti kólemdi
Qorshaı ektik emendi
Esken jelden egindi.
Qorǵap turar ol endi.
Gúlnaz: Kóshe boıy aralas
Qaptap ósken qara aǵash
Jemisi joq bolsa da
Saıasy kóp dara aǵash.
Gúlzar baqta mekeni
Kórgen kezde jókeni
Eltip jupar ıisine
Ara qaptap ketedi.
T: Iá balalar bizdiń boljamdarymyz, maqal - mátelderimiz osyny dáleldegendeı. Balalar tabıǵat, aǵashqa baılanysty mátelderdi kim biledi?
Dıdaktıkalyq oıyn: «Kim kóp biledi?»
Bir tal kesseń – on tal ek.
Adam kórki shúberek.
Aǵash kórki japyraq.
Dossyz adam – japyraqsyz aǵashpen teń.
Aǵashy alasa bolsa da
Almasy tamasha
Máýeli aǵash maıysqaq
Boljamdar: Qaıyńnan aqqan shyryn kóp bolsa, jaz jańbyrly bolady.
Sergitý sáti:
Aǵashtar mine
Munyńda úni sh, sh, sh
Keıde jumsaq, keıde shý, shý 2
Keıde daýyl gý de gý
D\O: «Qaı aǵashtyń japyraǵy?»
Balalar aǵash ósirý úshin ne qajet eken?
Aǵash
Sý topyraq kún
Slaıd: Aǵashtan istelgen zattardyń paıdasy ushań teńiz eken. Káne balalar sony tamashalaıyq.
D\O: «Tabıǵat keremetteri»
Tabıǵat bólikteri salynǵan úlestirmeli sýretterdi tańdap alyp solardyń atynan sóılep, ne isteı alatynyn aıtý. (Kún, bult, juldyz, qus.)
Hor: Tentek bala bolmaımyz
Tabıǵatty qorǵaımyz.
Q/O: «Aǵashtar»
Oıynnyń sharty: Balar bir - bir aǵashtyń atyn ıemdenedi. Men ormanǵa baryp aǵashtardyń birneshe túrin kórdim, qaıyń joq shyrsha bar…
Kórinis:
Ybyraı Altynsarın atamyzdyń «Alma aǵashtary» áńgimesinen kórinis tamashalańyzdar. (Balalar kórinis qoıady.)
Tárbıeshi: Qysqasy aǵashtar bizdi qorshaǵan aıanalamyz sıaqty ǵaryshtan úzdiksiz energıa aýlaıdy. Ony boıyna sińiredi. Ózinde saqtaıdy. Ońashada sóıleskende bıoenergetıkalyq almasýlar júredi. Bul kezde aǵash tek ǵarysh pen adam arasynda qyzmet atqarady. Al endi osy alma aǵashtyń jemisi myna almalardy balalar senderge syıǵa beremiz.
Tosyn syı: Alma.
Sabaq aıaqtaldy saý bolyńyzdar!
Maqsaty: Tabıǵattaǵy tirshilik, kóktemgi aǵashtar týraly bilimderin keńeıtý. Balalardyń baılanystyryp sóıleýin, tilin sózdik qoryn molaıtý. Tabıǵattyń ásemdiligin, sulýlyǵyn kóre, seze bilýge tárbıeleý.
Shattyq sheńberi: Tabıǵat.
Tabıǵat sen tirshilik tunyp turǵan
T: — Qandaı tirshilik ıelerin bilemiz?
B: — Sen kólsiń. Sen kúnsiń, sen bulbulsyń, adamǵa sulýlyqty shyn uqtyrǵan, sen jersiń, sen gúlsiń, sen anamsyń, sen sýsyń, sen qussyń, sen shópsiń, sen bulaqsy…
Bári meniń ómirim,
T: — bári bizdi ómirge yntyqtyrǵan.
1. Kóktemniń ereksheligin aıtý
Áýen oınalady, (qustardyń shýy)
Jumbaq sheshý
Kún jylynsa kıindi,
Sýytsa sheshti kıimdi.
(Aǵash)
D\O: «Ádemi gúlder»
M. Maqataev aǵamyz «Japyraq júrek jas qaıyń, janymyzdy aıyr bastaıyn» dep jyrlap ótkendeı, aǵashtarda jany bar tirshilik ıesi. Osy aǵashtardy adamdar dostyq pen týysqandyq sezim retinde baılanystyrǵan. Búginde bıofızıka ǵylymdary dáleldedi. Sondyqtan mamandar búkil dúnıe býsanyp, jasyl tirshilik oıanatyn kóktem kezinde jıi - jıi orman toǵaıǵa aralaýǵa keńes beredi. sizdi jupar ańqyǵan ıisinen - aq emdeıdi. Aǵashtarda adamdar sıaqty kóktemde kúsh qýatqa keneledi. Aǵashtan jaǵymdy energıany qalaı sińirip alýǵa bolady? Eń bastysy aǵashty durys tańdaı bilý kerek. Jeke alshaq turǵan aǵashtardyń energıasy kúshti bolatyny anyqtalǵan. Qısyq ósken butaǵy maıysqan, solǵan, qýraǵan aǵashqa jolaı kórmeńiz. Oqtaı túzý saý aǵashty tańdańyz jón.
Dıdaktıkalyq oıyn: «Sen bilesiń be?»
1 bala: Úıeńkiniń bıoalańy óte kúshti, sondyqtan kez - kelgen adam úıeńkini batyl qushaqtaı alady.
Qaraǵaıdy úı salǵanda qurlys zattary retinde qoldanamyz. Ár túrli jıhazdar jasaıdy, otyn qylyp jaǵady. Tabıǵatqa kórik beremiz.
2 bala: Qaıyń jurttyń bárine kómektese bermeıdi, ózin erkeletetin jaqsy kóretin jandarǵa kómektesedi. Aq qaıyń aq arý ejelden názik jandylardyń sımvoly. Áıelderge kóp kómektesedi. Qaıyń shyrynyn ishý densaýlyqqa óte paıdaly sanalady.
3 bala: Kókterek – adam boıynan jaman energıany julyp alýda taptyrmaıtyn eń kúshti aǵash sanalady. Ol úshin aǵashqa arqańyzdy tirep, 15 mınýttaı turǵanyńyz durys.
4 bala: Sheten aǵashy álsiz sanalǵany men ol adamǵa edáýir kómektesedi. Halyq arasynda qyltanaqty, tikendi aǵash adam densaýlyǵyna kómektesedi degen senim bar.
5 bala: Emen men qaıyń qan qysymyn tómendetedi. Sondyqtan (gıpertonıamen) aýyratyn adamdar osy aǵashqa jaqyn júrgeni jón eken.
Taqpaqtar: Baqshamyzda kóp aǵash
Ósken jaqsy aralar
Eń ádemi menińshe
Qus uıasy bar aǵash
Appaq qaıyń qaraǵaı
Qosylypty tabysyp
Sulý tereke, jasyl jelek
Qushaqtasyp qabysyp
Qaraǵaıym, jupar maıyń
Jibek jolmen ańqıdy.
Egistikti kólemdi
Qorshaı ektik emendi
Esken jelden egindi.
Qorǵap turar ol endi.
Gúlnaz: Kóshe boıy aralas
Qaptap ósken qara aǵash
Jemisi joq bolsa da
Saıasy kóp dara aǵash.
Gúlzar baqta mekeni
Kórgen kezde jókeni
Eltip jupar ıisine
Ara qaptap ketedi.
T: Iá balalar bizdiń boljamdarymyz, maqal - mátelderimiz osyny dáleldegendeı. Balalar tabıǵat, aǵashqa baılanysty mátelderdi kim biledi?
Dıdaktıkalyq oıyn: «Kim kóp biledi?»
Bir tal kesseń – on tal ek.
Adam kórki shúberek.
Aǵash kórki japyraq.
Dossyz adam – japyraqsyz aǵashpen teń.
Aǵashy alasa bolsa da
Almasy tamasha
Máýeli aǵash maıysqaq
Boljamdar: Qaıyńnan aqqan shyryn kóp bolsa, jaz jańbyrly bolady.
Sergitý sáti:
Aǵashtar mine
Munyńda úni sh, sh, sh
Keıde jumsaq, keıde shý, shý 2
Keıde daýyl gý de gý
D\O: «Qaı aǵashtyń japyraǵy?»
Balalar aǵash ósirý úshin ne qajet eken?
Aǵash
Sý topyraq kún
Slaıd: Aǵashtan istelgen zattardyń paıdasy ushań teńiz eken. Káne balalar sony tamashalaıyq.
D\O: «Tabıǵat keremetteri»
Tabıǵat bólikteri salynǵan úlestirmeli sýretterdi tańdap alyp solardyń atynan sóılep, ne isteı alatynyn aıtý. (Kún, bult, juldyz, qus.)
Hor: Tentek bala bolmaımyz
Tabıǵatty qorǵaımyz.
Q/O: «Aǵashtar»
Oıynnyń sharty: Balar bir - bir aǵashtyń atyn ıemdenedi. Men ormanǵa baryp aǵashtardyń birneshe túrin kórdim, qaıyń joq shyrsha bar…
Kórinis:
Ybyraı Altynsarın atamyzdyń «Alma aǵashtary» áńgimesinen kórinis tamashalańyzdar. (Balalar kórinis qoıady.)
Tárbıeshi: Qysqasy aǵashtar bizdi qorshaǵan aıanalamyz sıaqty ǵaryshtan úzdiksiz energıa aýlaıdy. Ony boıyna sińiredi. Ózinde saqtaıdy. Ońashada sóıleskende bıoenergetıkalyq almasýlar júredi. Bul kezde aǵash tek ǵarysh pen adam arasynda qyzmet atqarady. Al endi osy alma aǵashtyń jemisi myna almalardy balalar senderge syıǵa beremiz.
Tosyn syı: Alma.
Sabaq aıaqtaldy saý bolyńyzdar!